Ιστολογική είναι η εξέταση ιστού στο μικροσκόπιο από τον παθολογοανατόμο. Ο ιστός λαμβάνεται σαν δείγμα πριν το χειρουργείο ή στο χειρουργικό παρασκεύασμα μετά την επέμβαση.
Όταν παρουσιάζονται ύποπτα ευρήματα στη Μαστογραφία ή στο Υπερηχογράφημα μαστών όπως αποτιτανώσεις ή ογκίδια, χρήζουν ιστολογικής ταυτοποίησης ώστε να καθοριστούν οι θεραπευτικοί χειρισμοί. Στην περίπτωση των αποτιτανώσεων εκτελείται Στερεοτακτική βιοψία (μαστογραφική καθοδήγηση) , ενώ στην περίπτωση των ογκιδίων εκτελείται βιοψία με τέμνουσα βελόνη (Corebiopsy) υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση. Αυτή είναι η προεγχειρητική διάγνωση.
Ανάλογα με το αποτέλεσμα της ιστολογικής εξέτασης επιλέγουμε αν οι ασθενείς χρειάζονται επιπλέον θεραπείες όπως η χημειοθεραπεία ή ορμονοθεραπεία και με ποια σειρά θα γίνουν σε σχέση με το χειρουργείο.
Στον πρώιμο καρκίνο μαστού μας ενδιαφέρει στην ανάλυση της ιστολογικής εξέτασης ο τύπος του καρκίνου και τα χαρακτηριστικά του (βιολογικός υπότυπος).
Υπάρχουν δύο ιστολογικοί τύποι καρκίνου, ο πορογενής (90% των καρκίνων) και ο λοβιακός (10% των καρκίνων).
Επίσης εξετάζουμε αν εκφράζει υποδοχείς οιστρογόνων (ER), προγεστερόνης (PR), τις πρωτεΐνες το γονιδίου Her2/neu και τον δείκτη πολλαπλασιασμού Ki67.
Οι καρκίνοι που δεν εκφράζουν κανένα από τους προηγούμενους δείκτες, δηλαδή οι τριπλά αρνητικοί (ER-, PR-, Her2/neu αρνητικό), ή το γονίδιο Her2 είναι θετικό κάνουν πάντα χημειοθεραπεία. Σε όγκους μεγαλύτερους από 2εκ. (και σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα πάνω από 1 εκ) ή και με θετικούς λεμφαδένες προτείνουμε να κάνουν πρώτα χημειοθεραπεία και να γίνεται το χειρουργείο μετά. Όπως φαίνεται πιο πάνω τα δεδομένα αυτά δίνονται από την προεγχειρητική ιστολογική εξέταση. Επιπλέον μια ακόμα ομάδα, οι τοπικά προχωρημένοι καρκίνοι αρχίζουν πρώτα θεραπεία, συνήθως ΧΜΘ, ώστε να μειωθεί ο όγκος και να ακολουθήσει το χειρουργείο.
Επομένως ο ρόλος της προεγχειρητικής ιστολογικής εξέτασης είναι πολύ σημαντικός.
Οι περισσότεροι πρώιμοι καρκίνοι είναι ορμονοεξαρτώμενοι , Her2/neu(-), οπότε γίνεται πρώτα το χειρουργείο, αναμένουμε την ιστολογική εξέταση και συνήθως στέλνουμε τον όγκο για περαιτέρω ανάλυση με κάποια γονιδιακή υπογραφή (όπως Oncotype, Endopredict, Mamaprint) για να εκτιμηθεί αν πρέπει να γίνει ή όχι χημειοθεραπεία.
Στον μεταστατικό καρκίνο επίσης, η ιστολογική εξέταση μας βοηθά για την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας γιατί στην περίπτωση αυτή δε γίνεται χειρουργείο ή κάνουμε μόνο συστηματική θεραπεία.
Η ιστολογική εξέταση μας δίνει πολύ χρήσιμες πληροφορίες, ώστε να γίνει ο σωστός εξατομικευμένος προγραμματισμός των κατάλληλων θεραπευτικών χειρισμών για την εκάστοτε ασθενή ώστε να λάβει την καλύτερη θεραπεία που θα έχει θετικό αποτέλεσμα στην έκβαση της νόσου.
Ο Οκτώβριος είναι αφιερωμένος στην ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του μαστού, ας αναδείξουμε τη σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης! Φρόντισε το σώμα σου, γιατί η υγεία αρχίζει από εσένα!
Γράφει η
Τσιώνου Χριστίνα,
Μαιευτήρας Γυναικολόγος,
Διευθύντρια Α’ κλινικής Μαστού, ΜΗΤΕΡΑ