Ίσως νομίζουμε πως η σειρά με την οποία καταναλώνουμε τις διαφορετικές τροφές που βρίσκονται στο πιάτο μας έχει μικρή σημασία.
Όμως ειδικοί προτείνουν καλές πρακτικές, δανεισμένες από τη δίαιτα των ατόμων με διαβήτη.
Τι θα συνέβαινε αν σας έλεγαν ότι το να φάτε ένα κρουασάν με άδειο στομάχι δεν είναι το ίδιο με το να το φάτε μετά από ένα γιαούρτι με φρούτα;
Τι θα γινόταν αν μας έλεγαν ότι αντί να στερούμαστε τροφές με αρκετές θερμίδες όπως οι πατάτες, να τις τρώμε μετά από μια σαλάτα και ένα κομμάτι κρέας;
Τι θα γινόταν αν γνωρίζαμε ότι εάν τρώμε ανθυγιεινά τρόφιμα, είναι καλύτερο να το κάνουμε μετά από λίγη πράσινη σαλάτα;
Ή ότι αντί να τρώμε μόνο ένα παγωτό νομίζοντας ότι έτσι «προσέχουμε τον εαυτό μας», είναι καλύτερα να το φάμε μετά το μπάρμπεκιου;
Τέτοιες μικρές αλλαγές σε συνήθειες μπορεί να βοηθήσουν όσους θέλουν να φροντίσουν τη διατροφή τους χωρίς να στερηθούν επιλογές που δεν είναι απολύτως υγιεινές, να περιορίσουν τον αρνητικό τους αντίκτυπο.
Ναι, η σειρά των παραγόντων σε αυτήν την περίπτωση, αλλάζει το αποτέλεσμα. Το να γνωρίζουν τι να φάνε πρώτα και τι μετά είναι ένα από τα πράγματα που διδάσκονται τα άτομα με διαβήτη. Και αυτό ισχύει επίσης για όποιον θέλει να φροντίσει τον εαυτό του προλαμβάνοντας τυχόν ασθένειες.
Ο χαμηλότερος γλυκαιμικός δείκτης, κάνει σε όλους καλό
Η ξαφνική αύξηση της γλυκόζης, ή οι λεγόμενες αιχμές του σακχάρου στο αίμα, είναι κάτι που απασχολεί συχνά τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με διαβήτη.
Ωστόσο, για κανέναν οργανισμό δεν είναι καλό να διατηρεί αυτά τα επίπεδα υψηλά: όλο και περισσότεροι άνθρωποι και σε ολοένα και μικρότερες ηλικίες αναπτύσσουν διαβήτη τύπου 2 ή προδιαβήτη, δηλαδή έχουν υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, τα οποία - μακροπρόθεσμα - προκαλούν σοβαρές βλάβες στην καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία, τα μάτια, τα νεφρά και τα νεύρα.
Η τήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής - με πυλώνες την καλή διατροφή και τη σωματική άσκηση - σας επιτρέπει να μειώσετε δραστικά αυτόν τον κίνδυνο.
Πράγματι, οι συστάσεις για τη διατροφή ενός ατόμου με διαβήτη δεν διαφέρουν από αυτές που γίνονται για τα άτομα του γενικού πληθυσμού, συστάσεις που δίνουν προτεραιότητα στην κατανάλωση λαχανικών, δημητριακών, οσπρίων, ξηρών καρπών και πρωτεϊνών όπως πουλερικά και ψάρια.
Υγιεινές επιλογές
Η Εβαντζελίνα Σόσα, διατροφολόγος παιδαγωγός για άτομα με διαβήτη, μεταφέρει ότι πολλοί ασθενείς στο γραφείο τη ρωτούν αν μπορούν να συμπεριλάβουν στο δικό τους πρόγραμμα γευμάτων και τα άλλα μέλη της οικογένειάς τους. «Ναι, αν οι διατροφικές επιλογές είναι υγιεινές, τότε είναι κατάλληλες για όλους τους ανθρώπους γενικά, εκτός από συγκεκριμένες και μεμονωμένες περιπτώσεις», λέει.
Κατ' εξαίρεση, αναφέρεται σε εγκύους ή άτομα με οποιοδήποτε είδος διαταραχής που απαιτεί συγκεκριμένη δίαιτα, όπως δυσανεξία στη γλουτένη ή στη λακτόζη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, θα πρέπει να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό.
«Αλλά πάντα λέω ότι τα άτομα με διαβήτη μπορούν να έχουν μια δίαιτα ίδια με όλους τους άλλους, αρκεί όλοι οι άλλοι να επιλέξουν ένα υγιεινό διατροφικό πρότυπο», σημειώνει. Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα, πολύ πλούσια σε λιπαρά ή πολύ πλούσια σε ζάχαρη, δεν συνιστώνται σε άτομα με ή χωρίς διαβήτη.
Πρώτα οι σαλάτες, ύστερα οι πρωτεΐνες, ποτέ μόνη της η ζάχαρη
Τόσο οι επαγγελματίες που κάνουν αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα, όσο και σε πολλά γραφεία διατροφολόγων, συστήνουν σήμερα ένα αλμυρό πρωινό.
Προφανώς, είναι καλύτερα μετά από παρατεταμένη νηστεία να τρώτε τροφές που δεν περιέχουν ζάχαρη. Ωστόσο, μετά από μία ομελέτα ή ακόμα και μερικά ντοματίνια, συνίσταται να καταναλώνετε φρούτα.
«Η σειρά με την οποία καταναλώνουμε τα τρόφιμα είναι σημαντική για τη μείωση του αντίκτυπου στη γλυκόζη του αίματος μετά το φαγητό», λέει η Σόσα.
Και αναφέρει μια μελέτη στην οποία οι συμμετέχοντες έτρωγαν ένα μενού που αποτελείται από μαγειρεμένο ρύζι (ένυδρο), φρέσκια σαλάτα (ίνες) και κρέας (πρωτεΐνη) μετά από μια ολονύχτια νηστεία.
«Τι παρατηρήθηκε; Ότι όσοι κατανάλωναν ρύζι στο τέλος του γεύματος εμφάνισαν μικρότερη αύξηση στα επίπεδα γλυκόζης μετά από 30 λεπτά, σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που κατανάλωναν πρώτα το ρύζι», εξηγεί.
Πολλοί άνθρωποι τρώνε εναλλάξ, χωρίς ιδιαίτερη σειρά. Μια κουταλιά ρύζι, ένα κομμάτι κρέας, μερικά λαχανικά.
Ωστόσο, σύμφωνα με την επιστήμονα, αξίζει να προσέξετε τα εξής: «Το να ξεκινήσετε το γεύμα με τροφές με υδατάνθρακες όπως ρύζι, χυλοπίτες, πατάτες και να τελειώσετε με λαχανικά ή αντίθετα να ξεκινήσετε με λαχανικά και κρέας δεν είναι το ίδιο. Η γλυκόζη του αίματος αντιδρά διαφορετικά».
«Δεν είναι επίσης καλή επιλογή να φτάσετε πεινασμένοι σε ένα εστιατόριο και να φάτε το άσπρο ψωμί από το πανέρι», προσθέτει.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί, όπως υποστηρίζει, τα λαχανικά βοηθούν στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. «Αν ξεκινήσετε με λαχανικά και μετά κρέας, τα τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες απορροφώνται πιο αργά και έχουν μικρότερη επίδραση στη γλυκόζη του αίματος».
Με λίγα λόγια, το κριτήριο είναι το εξής: όσο περισσότερο μπορούμε να καθυστερήσουμε την κατανάλωση τροφών που πρόκειται να ανεβάσουν το σάκχαρο, όπως το παγωτό με ζάχαρη, τόσο το καλύτερο. «Αν έχω ψητό, ξεκινήστε με τις σαλάτες, μετά το ψητό και τέλος το παγωτό. Η χειρότερη επιλογή είναι να σκεφτώ να μην φάω τίποτα γιατί μετά θα θέλω παγωτό», λέει.
Τα λαχανικά που συνιστώνται για να ξεκινήσετε τα γεύματα είναι αυτά που δεν είναι πλούσια σε άμυλα, όπως σαλάτες όλων των ειδών και μετά συνεχίστε με τροφές που περιέχουν πρωτεΐνη όπως το κρέας και στο τέλος τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες, ειδικά αυτές με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη.