Το Εθνικό Κέντρο υγιεινής και ασφάλειας τροφίμων, περιβάλλοντος και εργασίας (ANSES) στη Γαλλία έδωσε τα αποτελέσματα έρευνας αναφορικά με το λεγόμενο «μπλε φως», το φως δηλαδή που εκπέμπουν οι λαμπτήρες νέας γενιάς LED και ειδικότερα οι οθόνες υπολογιστών και κινητών τηλεφώνων.
Η έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 14 Μαΐου περιγράφει τις αρνητικές συνέπειες της έκθεσης στο φως αυτό, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της νύχτας, τόσο στη σωστή λειτουργία του οργανισμού και τον ποιοτικό ύπνο, όσο όμως και στην όραση. Παλιότερη αναφορά του ίδιου κέντρου αναδείκνυε τις τοξικές συνέπειες της έκθεσης στο μπλε φως για τον αμφιβληστροειδή του ματιού. Σήμερα ωστόσο, οι ερευνητές καταλήγουν πως η χρόνια έκθεση στο φως αυτό, μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εμφάνισης ωχράς κηλίδας, η οποία και συνδέεται με το γήρας. Πρόκειται, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες για την πρώτη αιτία μειωμένης όρασης σε ανθρώπους άνω των 50 ετών.
Κι αν οι οικιακοί λαμπτήρες που επίσης χρησιμοποιούν την τεχνολογία LED και συμβάλλουν σε σημαντική ενεργειακή εξοικονόμηση δεν αποτελούν κίνδυνο, καθώς όπως αναφέρεται, εκπέμπουν ζεστό φως, πολλά άλλα αντικείμενα καθημερινής χρήσης βρίσκονται στη ζώνη κινδύνου. Τα φανάρια των αυτοκινήτων, οι φακοί, ορισμένα διακοσμητικά εξωτερικού χώρου και κυρίως, κινητά, τάμπλετ και υπολογιστές βρίσκονται σύμφωνα με την έρευνα στη λίστα των αντικειμένων που εκπέμπουν «μπλε φως».
Ποιο ευάλωτα τα παιδιά και οι έφηβοι
Η έρευνα εκθέτει όμως έναν ακόμη πιο ανησυχητικό παράγοντα. Οι αρνητικές επιπτώσεις του μπλε φωτός είναι πιο έντονες σε μικρά παιδιά και εφήβους. Φαίνεται πως το μάτι σε μικρά παιδιά δεν χρησιμοποιεί το 100% των δυνατοτήτων του και έτσι φιλτράρει λιγότερο αποτελεσματικά το «μπλε φως» από τα μάτια ενός ενήλικα.
Στην ομάδα υψηλού κινδύνου, αν θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει κανείς έτσι και οι έγκυες γυναίκες, στις οποίες συστήνεται προσοχή, καθώς η υπερέκθεση ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στον τοκετό και το νεογνό.
Το «μπλε φως» διαταράσσει και τον ύπνο
Οπως έχει γίνει γνωστό και από παρελθούσες έρευνες, η έκθεση στο φως του κινητού τηλεφώνου ή του υπολογιστή το βράδυ έχει σοβαρές επιπτώσεις στο «εσωτερικό ρολόι» του οργανισμού. Ακόμη και η ελάχιστη χρήση κινητών τη νύχτα (ειδικά στο σκοτάδι) είναι ικανή να διαταράξει τον ύπνο, ακόμη και να σταματήσει πλήρως την παραγωγή μελατονίνης που συμβάλει καθοριστικά στην ξεκούραση του οργανισμού.
Πως μπορείς να προστατευτείς
Υπάρχουν στην αγορά ειδικά γυαλιά οράσεως που περιέχουν φίλτρα προκειμένου να μειώσουν την επίπτωση του μπλε φωτός στο μάτι. Η έρευνα σημειώνει πως, παρότι είναι πιο αποτελεσματικά έναντι της μη χρήσης ή των απλών γυαλιών οράσεων για άλλες οφθαλμολογικές παθήσεις, δεν προστατεύουν 100% τα μάτια. «Στην πραγματικότητα δεν έχει παρατηρηθεί καμία ουσιαστική λύση» σημειώνει η έρευνα, ειδικά σε ό, τι αφορά στα φίλτρα που τοποθετούνται στις οθόνες των υπολογιστών.
Ωστόσο το γαλλικό κέντρο που πραγματοποίησε την έρευνα συστήνει:
- περιορισμό της έκθεσης σε πιο νέους στο μπλε φως, ειδικά τη νύχτα
- περιορισμό της έντασης του φωτός στα φανάρια των αυτοκινήτων
- θέσπιση νέας νομοθεσίας που να αναθεωρεί τα επιτρεπόμενα όρια έκθεσης (αφορά τους κατασκευαστές)
- προτίμηση οικιακών λαμπτήρων με «ζεστό φως» στο σπίτι, αντί άλλων που εκπέμπουν πιο «ψυχρό φωτισμό».
Τι είναι το μπλε φως;
Πρόκειται για το εύρος του ορατού φάσματος που κυμαίνεται από τα 380 – 500 nm (νανόμετρα) και αφορά αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως μπλε φως, η ενέργεια του οποίου είναι σχεδόν η διπλάσια από εκείνη που έχει το ερυθρό φως στην άλλη άκρη του ορατού φάσματος.
Λόγω αυτής ακριβώς της υψηλής φωτεινής ενέργειας, το μπλε φως χρησιμοποιείται σε όλες τις σύγχρονες οθόνες LED.
Τα προβλήματα που προκύπτουν από το μπλε φως που εκπέμπουν οι οθόνες LED αυξάνονται όταν η οθόνη που χρησιμοποιούμε βρίσκεται πολύ κοντά στα μάτια μας και για μεγάλο χρονικό διάστημα -κάτι που σχετίζεται άμεσα και με τα μεγάλα ποσά ενέργειας που εκπέμπουν αυτές, μιας και το 40% της φωτεινότητας από μια οθόνη LED αποτελείται από μπλε φως.