Ο κορωνοϊός SARS-CoV-2 μπορεί να κρύβει και να ενσωματώνει τμήματα του γενετικού κώδικά του μέσα στα ανθρώπινα χρωμοσώματα, κάνοντας κάτι ανάλογο με τον ιό HIV και άλλους ρετροϊούς, ανέφεραν για πρώτη φορά Αμερικανοί επιστήμονες.
Αν όντως αυτό συμβαίνει και μάλιστα όχι σπάνια -είναι πάντως κάτι που πρέπει να επιβεβαιωθεί- τότε μπορεί να προκαλεί διάφορες επιπτώσεις, από τις ψευδείς ενδείξεις για ενεργή λοίμωξη σε μερικούς ανθρώπους μέχρι παραπλανητικά αποτελέσματα στις κλινικές μελέτες για τη θεραπεία της Covid-19.
Είναι γνωστό ότι ορισμένοι άνθρωποι που αναρρώνουν από τη νόσο, μετά από κάποιο διάστημα βγαίνουν ξανά θετικοί στα τεστ για τον κορωνοϊό, κάτι που συνήθως ερμηνεύεται ως αδυναμία του ανοσοποιητικού συστήματός τους να καταπολεμήσει μια δεύτερη έκθεση του σώματός τους στον ιό ή ως παρατεταμένη υφέρπουσα ενεργή λοίμωξη. Όμως η νέα μελέτη παρέχει μια εναλλακτική εξήγηση: ότι ο κορωνοϊός έχει κρύψει μέρος του γενετικού υλικού του -ευτυχώς όχι όλο- μέσα στο ανθρώπινο DNA.
Οι ερευνητές των πανεπιστημίων ΜΙΤ και Χάρβαρντ, με επικεφαλής τον μοριακό βιολόγο Ρούντολφ Τζένις του ΜΙΤ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική προδημοσίευση στο bioRxiv (δεν έχει υπάρξει ακόμη δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό), σύμφωνα με το «Science», βάσισαν τα συμπεράσματα τους σε μελέτη κυττάρων στο εργαστήριο. Τόνισαν ότι τα ευρήματα δεν σημαίνουν πως ο SARS-CoV-2 εγκαθιστά μόνιμη γενετική παρουσία στα ανθρώπινα κύτταρα, ώστε από εκεί να παράγει συνεχή αντίγραφά του, όπως ο ιός HIV του AIDS. Όπως γράφει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Τζένις υπογράμμισε πως η γενετική ενσωμάτωση του κορωνοϊού δεν μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγή μολυσματικού SARS-CoV-2.
Όλοι οι ιοί εισάγουν το γενετικό υλικό τους στα κύτταρα που μολύνουν, όμως αυτό παραμένει ξεχωριστό από το DNA των ανθρωπίνων κυττάρων. Η νέα μελέτη δείχνει ότι ο νέος κορωνοϊός μπορεί να ενσωματώσει ένα μέρος του δικού του γενετικού υλικού RNA στο DNA μέσα στα ανθρώπινα χρωμοσώματα που υπάρχουν στα κύτταρα μας, μετατρέποντας με τη βοήθεια ενός ενζύμου το RNA του σε DNA.
Άλλοι επιστήμονες εμφανίζονται διχασμένοι για την ορθότητα και τη σημασία της νέας μελέτης. Ο διακεκριμένος βετεράνος ειδικός στους ρετροϊούς δρ Ρόμπερτ Γκάλο, επικεφαλής του Ινστιτούτου Ανθρώπινης Ιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, τη χαρακτήρισε «πολύ ενδιαφέρουσα μοριακή ανάλυση με αρκετά υποστηρικτικά δεδομένα» και «πιθανώς σωστή», αν και, όπως είπε, «δεν νομίζω ότι είναι ολοκληρωμένη σε αυτό το στάδιο».
Ο νομπελίστας ιολόγος Ντέιβιντ Μπάλτιμορ του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) χαρακτήρισε τη νέα μελέτη «εντυπωσιακή» και τα ευρήματα «απρόσμενα», όμως σημείωσε ότι μόνο τμήματα του γονιδιώματος του SARS-CoV-2 ενσωματώνονται στα ανθρώπινα χρωμοσώματα. «Συνεπώς αυτό δεν μπορεί να οδηγήσει σε μολυσματικό RNA ή DNA, άρα είναι πιθανώς ένα βιολογικό αδιέξοδο. Δεν είναι επίσης σαφές αν τα ανθρώπινα κύτταρα που φιλοξενούν το υλικό του κορωνοϊού, διατηρούνται για πολύ καιρό ή πεθαίνουν. Η μελέτη εγείρει πολλά ενδιαφέροντα ερωτήματα».
Η ιολόγος Μέλανι Οτ του Ινστιτούτου Ιολογίας και Ανοσολογίας Gladstone του Σαν Φρανσίσκο χαρακτήρισε «ιδιαιτέρως προκλητικά» τα ευρήματα, αλλά τόνισε την ανάγκη να επιβεβαιωθούν. Ο ιολόγος Τζον Κόφιν του Πανεπιστημίου Ταφτς της Μασαχουσέτης δήλωσε ότι δεν έχει πειστεί ακόμη και εξέφρασε «αμφιβολία ότι το φαινόμενο έχει μεγάλη βιολογική σημασία». Αλλά και η ιολόγος Ζάντρια Αμπρόουζ του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ χαρακτήρισε την ενσωμάτωση του γενετικού υλικού του κορωνοϊού «υπερβολικά σπάνια, αν όντως συμβαίνει».