Ένα εμβόλιο κατά του μελανώματος, του πιο επικίνδυνου καρκίνου του δέρματος, προστατεύει ακόμη και έναντι της προχωρημένης μορφής της νόσου για περίπου 4 χρόνια μετά τον εμβολιασμό, ανακοίνωσαν επιστήμονες στις ΗΠΑ.
Το εμβόλιο NeoVax στοχεύει συγκεκριμένες πρωτεΐνες στα καρκινικά κύτταρα ενός ασθενούς και ωθεί το ανοσοποιητικό σύστημα να αποτρέπει τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων και την υποτροπή της νόσου.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την ογκολόγο Κάθριν Γου του Αντικαρκινικού Ινστιτούτου Dana-Farber της Βοστώνης και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «Nature Medicine», δοκίμασαν το εμβόλιο σε οκτώ ασθενείς που είχαν κάνει χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης προχωρημένου μελανώματος και θεωρούνταν υψηλού κινδύνου για υποτροπή του καρκίνου τους. Οι οκτώ ασθενείς έκαναν το εμβόλιο περίπου τέσσερις μήνες μετά την επέμβαση.
Το Neovax, που αξιολογείται ήδη σε κλινικές δοκιμές και για άλλες μορφές καρκίνου πέρα από το μελάνωμα, όπως των νεφρών, περιέχει μια γενετική αλληλουχία DNA από τον όγκο του καρκινοπαθούς, η οποία στη συνέχεια χρησιμοποιείται για να πυροδοτήσει μια ανοσιακή αντίδραση απέναντι σε οποιοδήποτε κύτταρο μελανώματος, «εκπαιδεύοντας» τα Τ-λεμφοκύτταρα να αναγνωρίζουν τον καρκίνο και να τον καταστρέφουν, αφήνοντας απείραχτα τα υγιή κύτταρα.
«Βρήκαμε ότι η αρχική στοχευμένη ανοσιακή απόκριση διευρύνεται με το πέρασμα των χρόνων για να παρέχει στους ασθενείς συνεχή προστασία από τη νόσο», δήλωσε η δρ Γου, η οποία διευκρίνισε ότι, αντίθετα με τα εμβόλια για τη γρίπη ή την Covid-19, το Neovax δεν αποτρέπει την εκδήλωση του μελανώματος, αλλά εμποδίζει να υποτροπιάσει ο καρκίνος σε εκείνους που έχουν αφαιρέσει χειρουργικά το μελάνωμα. Το αντικαρκινικό εμβόλιο είναι ένα είδος ανοσοθεραπείας εξατομικευμένης για τον κάθε ασθενή, αφού βασίζεται σε γενετικό υλικό του δικού του καρκίνου.
Τέσσερα χρόνια μετά τον εμβολιασμό, και οι οκτώ εμβολιασμένοι ασθενείς ήταν εν ζωή, με έξι από αυτούς να μην εμφανίζουν το παραμικρό σημάδι ενεργού καρκίνου. Εκδήλωσαν μόνο ήπιες παρενέργειες, όπως κόπωση και συμπτώματα τύπου γρίπης.
Λόγω του μικρού αριθμού ασθενών στους οποίους δοκιμάστηκε το εμβόλιο, θα πρέπει να ακολουθήσουν μεγαλύτερες δοκιμές, που θα περιλαμβάνουν ομάδα ελέγχου για λόγους σύγκρισης και οι οποίες θα επιτρέψουν να εξακριβωθεί με ακρίβεια η αποτελεσματικότητά του. Με βάση πάντως τις πρώτες ενδείξεις, οι ερευνητές αισιοδοξούν ότι το εμβόλιο θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση του καρκίνου, είτε από μόνο του, είτε σε συνδυασμό με άλλες αντικαρκινικές ανοσοθεραπείες.