Η ανακοίνωση του θανάτου του δημοφιλούς ηθοποιού, Μάθιου Πέρι από «οξείες επιδράσεις κεταμίνης», σύμφωνα με το γραφείο του ιατροδικαστή, γεννά ερωτήματα γύρω από την ασφάλεια του συγκεκριμένου αναισθητικού, στα οποία Αμερικανοί ειδικοί απαντούν.
Η κεταμίνη είναι μια ουσία που χρησιμοποιείται για την καταστολή ανθρώπων και κατοικίδιων ζώων και αποτελεί αντικείμενο τεράστιου ενδιαφέροντος ως μια ταχείας δράσης θεραπεία για την κατάθλιψη και άλλες σοβαρές καταστάσεις που αφορούν την ψυχική υγεία.
Παρ' όλο το θόρυβο για τις θεραπευτικές δυνατότητες της κεταμίνης, οι άνθρωποι παραμένουν μπερδεμένοι σχετικά με το πώς λειτουργεί.
Η Washngton Post επικοινώνησε μια πλήθος ψυχιάτρων, ειδικών και ασθενών για να δοθούν απαντήσεις καθώς ο θάνατος το Μάθιου Πέρι έχει πυροδοτήσει νέο γύρω συζήτησης γύρω από την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της κεταμίνης.
Ποιος είναι πιθανότερο να ωφεληθεί από τη θεραπεία με κεταμίνη;
Η θεραπεία με κεταμίνη, σε γενικές γραμμές, απευθύνεται σε άτομα που πάσχουν από σοβαρές ψυχικές ασθένειες και έχουν δοκιμάσει άλλα φάρμακα με μικρή ή μηδενική ανακούφιση. Έχει μελετηθεί ευρύτερα σε άτομα με ανθεκτική στη θεραπεία κατάθλιψη και οξείες τάσεις αυτοκτονίας, σημειώνεται.
Μπορεί επίσης να ωφελήσει ασθενείς με παθήσεις όπως Διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD), Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD), διπολική κατάθλιψη, άγχος και διατροφικές διαταραχές. Τα άτομα με ορισμένες παθήσεις, όπως η ψύχωση, γενικά δεν είναι υποψήφια για θεραπευτική κεταμίνη.
Την περασμένη Δευτέρα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical Psychiatry σε χρήστες κεταμίνης σε τρεις κλινικές στη Βιρτζίνια έδειξε σημαντική μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης.
Η αξιολόγηση περισσότερων από 400 ασθενών σε τρεις κλινικές κεταμίνης της MindPeace στη Βιρτζίνια έδειξε ότι το 72% των ασθενών είδαν βελτίωση στη διάθεσή τους και το 38% ήταν χωρίς συμπτώματα μετά από 10 εγχύσεις. Η μελέτη, η οποία διεξήχθη από τις κλινικές δοκιμασίες κεταμίνης σε μια ομάδα ασθενών, έχει τους περιορισμούς της.
Η κεταμίνη εγκρίθηκε ως αναισθητικό το 1970, αλλά η χρήση της για την αντιμετώπιση ψυχιατρικών παθήσεων θεωρείται «off-label». Αυτό σημαίνει ότι στις ΗΠΑ είναι νόμιμο να το συνταγογραφήσει ένας γιατρός, αλλά δεν έχει εγκριθεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων για τη συγκεκριμένη ένδειξη.
Η μόνη εξαίρεση είναι η εσκεταμίνη, ένα ρινικό σπρέι που εγκρίθηκε από τον
αμερικανικό Οργανισμό Ελέγχου Φαρμάκων και Τροφίμων (FDA) το 2019.
Ο Gerard Sanacora, καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Yale, δήλωσε ότι ενώ η κεταμίνη μπορεί να είναι «σωτήρια» για ορισμένους ασθενείς, παραμένουν πολλά ερωτήματα σχετικά με το εύρος των διαταραχών που μπορεί να βοηθήσει, τον καλύτερο τρόπο χορήγησης, τη βέλτιστη δοσολογία και τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια. «Δεν είναι μια θαυματουργή θεραπεία για όλους», είπε.
Ποια είναι τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η θεραπεία με κεταμίνη λειτουργεί;
Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν ότι η κεταμίνη μπορεί να λειτουργήσει ως αντικαταθλιπτικό ταχείας δράσης, ανακουφίζοντας τα συμπτώματα σε πολλούς ασθενείς μέσα σε λίγες ώρες ή ημέρες. Αν και δεν υπάρχουν μακροπρόθεσμα δεδομένα, σε πρώτες μικρές μελέτες, η θεραπεία με κεταμίνη μείωσε σημαντικά και γρήγορα τα συμπτώματα κατάθλιψης σε περίπου 50 έως 70 τοις εκατό των ασθενών. Η αμερικανική εφημερίδα υπογραμμίζει ότι τα παραδοσιακά αντικαταθλιπτικά μπορεί να χρειαστούν τέσσερις έως έξι εβδομάδες για να επιδράσουν.
Πιστεύεται ότι η κεταμίνη λειτουργεί κάνοντας ουσιαστικά τον εγκέφαλο πιο εύπλαστο και δεκτικό στη θεραπεία ή σε εναλλακτικούς τρόπους σκέψης.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της θεραπείας με κεταμίνη;
Η θεραπεία με κεταμίνη χορηγείται συχνά μέσω ενδοφλέβιας έγχυσης που διαρκεί περίπου 40 λεπτά. Η δόση είναι χαμηλότερη από ό,τι όταν το φάρμακο χρησιμοποιείται για καταστολή. Οι ενδομυϊκές ενέσεις και τα δισκία που διαλύονται κάτω από τη γλώσσα χρησιμοποιούνται επίσης όλο και περισσότερο. Το ρινικό σπρέι εσκεταμίνης λαμβάνεται μαζί με ένα αντικαταθλιπτικό από το στόμα.
Σε ένα κλινικό περιβάλλον, οι ασθενείς με κεταμίνη συνήθως κάθονται σε μια άνετη καρέκλα, ακούγοντας μουσική ενώ χορηγείται η θεραπεία. Ο αριθμός των συνεδριών κεταμίνης μπορεί να ποικίλλει, αλλά πολλοί πάροχοι προτείνουν μια αρχική πορεία έξι θεραπειών σε διάστημα δύο έως τριών εβδομάδων. Η θεραπεία συζήτησης, η οποία συχνά γίνεται μετά το τέλος της επίδρασης του φαρμάκου, μπορεί επίσης να αποτελεί μέρος της θεραπείας.
Η εσκεταμίνη (Spravato) χορηγείται δύο φορές την εβδομάδα για τον πρώτο μήνα και μπορεί να λαμβάνεται μία φορά την εβδομάδα για έναν δεύτερο μήνα. Ο ασθενής παραμένει υπό την επίβλεψη του γιατρού για δύο ώρες μετά τη θεραπεία μέχρι να περάσουν οι πιθανές παρενέργειες.
Πώς είναι η αίσθηση της θεραπείας με κεταμίνη;
Αναφέρεται ότι οι ασθενείς λένε ότι η θεραπευτική κεταμίνη μπορεί να αισθάνεται κανείς σαν να αιωρείται έξω από το σώμα του, αφήνοντας τον φυσικό του εαυτό πίσω. Ορισμένοι άνθρωποι αποκτούν αυξημένη αισθητηριακή επίγνωση, τα χρώματα μπορεί να φαίνονται πιο φωτεινά.
Η Ann McGill, 67 ετών, από το Randolph της Μασαχουσέτης, η οποία υπέφερε από διαρκή, εξουθενωτική κατάθλιψη, παρομοίασε τις ενδοκρινικές θεραπείες κεταμίνης με το να βρίσκεται μέσα σε «λάμπα λάβας. Σαν αυτό το μικρό πράγμα που επιπλέει», δήλωσε η McGill, η οποία έλαβε θεραπεία με κεταμίνη στο νοσοκομείο McLean στο Belmont της Μασαχουσέτης. "Είναι πραγματικά ειρηνικό και γαλήνιο, ήρεμο και όμορφο».
Ωστόσο, άλλοι ασθενείς μπορεί να αρχίσουν να κλαίνε ανεξέλεγκτα ή να γίνουν ανήσυχοι. Οι συνήθεις παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν ναυτία, υπνηλία, ζάλη, κακό συντονισμό και αισθήματα αποστασιοποίησης και απώλεια αντίληψης της πραγματικότητας. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης, γι' αυτό και η παρακολούθηση κατά τη διάρκεια της θεραπείας είναι σημαντική.
Η κεταμίνη φαίνεται να παρέχει στους ασθενείς ένα είδος ψυχικού time out από τα ανησυχητικά μοτίβα σκέψης, δήλωσαν οι ειδικοί. Ο Daniel Brenner, ψυχίατρος και ιδρυτής της Cambridge BioTherapies, δήλωσε ότι, καθώς η αρνητική σκέψη αρχίζει να αμβλύνεται κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία με κεταμίνη, πολλοί ασθενείς αρχίζουν να βρίσκουν την ψυχοθεραπεία πιο παραγωγική και τα πρότυπα συμπεριφοράς ευκολότερα να αναθεωρούνται. «Τα συναισθήματα γίνονται πιο διαθέσιμα», δήλωσε ο Brenner.
Η Ariel Wolff, μια 32χρονη τεχνικός κτηνιατρικής από το Malden της Μασαχουσέτης, ζήτησε θεραπεία από τον Brenner και άρχισε ενδοφλέβιες εγχύσεις κεταμίνης τον Ιούνιο. Μετά από έξι θεραπείες, η Wolff, η οποία πάλευε με την κατάθλιψη και το άγχος για 20 χρόνια, άρχισε να μαγειρεύει, να κάνει πεζοπορία, να διαβάζει και να συνομιλεί ξανά με τους συναδέλφους της στη δουλειά. «Ένιωθα υπέροχα, καλύτερα από ποτέ σε όλη μου τη ζωή», είπε. «Αυτός ήταν ο άνθρωπος που πάντα ήθελα να γίνω, αλλά δεν μπορούσα επειδή ήμουν τόσο ψυχικά άρρωστη».
Στη μελέτη στις κλινικές κεταμίνης στη Βιρτζίνια, οι ερευνητές διαπίστωσαν μείωση των αυτοκτονικών τάσεων κατά 85%, αλλά αναγνώρισαν ότι δεν υπάρχει σύστημα παρακολούθησης των ανεπιθύμητων ενεργειών και των παρενεργειών μεταξύ των ασθενών με κεταμίνη.
Είναι η κεταμίνη ασφαλής;
Όταν χρησιμοποιείται υπό εποπτευόμενες συνθήκες και με προσεκτικό έλεγχο των ασθενών, οι περισσότεροι επαγγελματίες στις ΗΠΑ θεωρούν ότι η θεραπευτική κεταμίνη είναι γενικά ασφαλής, με την επιφύλαξη ότι όλα τα φάρμακα ενέχουν κάποιους κινδύνους. Σημειώνουν ότι η κεταμίνη παραμένει μια ελεγχόμενη ουσία που ρυθμίζεται από την υπηρεσία Drug Enforcement Administration των ΗΠΑ και υπόκειται σε αυστηρούς ελέγχους ασφαλείας λόγω της δυνατότητας κατάχρησης. Ορισμένα φάρμακα και παθήσεις καθιστούν τη θεραπεία με κεταμίνη πολύ επικίνδυνη για ορισμένους ασθενείς, λένε οι γιατροί, οπότε ένα πλήρες ιστορικό ψυχικής υγείας και υγείας είναι κρίσιμο πριν από την έναρξη μιας τέτοιας θεραπείας.
Η Αμερικανική Εταιρεία Ιατρών, Ψυχοθεραπευτών και Πρακτικών Κεταμίνης συμβουλεύει τους ανθρώπους «να μην οδηγούν, να μην εργάζονται, να μην φροντίζουν μικρά παιδιά και να μην ασχολούνται με αγχωτικές εργασίες για το υπόλοιπο της ημέρας μετά από μια θεραπεία».
Μια διεθνής ομάδα εμπειρογνωμόνων σε θέματα διαταραχών της διάθεσης δημοσίευσε πέρυσι μια εργασία στο American Journal of Psychiatry που συνθέτει τα τρέχοντα στοιχεία σχετικά με την εσκεταμίνη και την ενδοφλέβια κεταμίνη για τη διαχείριση της ανθεκτικής στη θεραπεία κατάθλιψης. Σημείωσαν ότι τα φάρμακα προσφέρουν «ευκαιρίες και ελπίδα» στους ασθενείς, αλλά ότι υπάρχει «επείγουσα ανάγκη να αποσαφηνιστεί η μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα αυτών των παραγόντων, καθώς και σημαντικά αναπάντητα ερωτήματα όσον αφορά την ασφάλεια».
Μπορούν οι άνθρωποι να αυτοθεραπευτούν με κεταμίνη;
Ένα άτομο που εξετάζει το ενδεχόμενο θεραπείας με κεταμίνη θα έχει τα καλύτερα αποτελέσματα δαπανώντας χρόνο για να συζητήσει τις διάφορες επιλογές με έναν έμπιστο πάροχο ή κλινικό, δήλωσε η Raquel Bennett, ψυχολόγος με έδρα το Μπέρκλεϊ και ιδρύτρια του Ινστιτούτου KRIYA για την έρευνα της κεταμίνης.
Οι ειδικοί συμβουλεύουν έντονα κατά της αυτοθεραπείας με κεταμίνη, επειδή μπορεί να έχει σωματικές και ψυχολογικές παρενέργειες και οι μη ελεγχόμενοι ασθενείς μπορεί να αναπτύξουν εξάρτηση με την πάροδο του χρόνου.
Από ψυχολογικής άποψης, η κεταμίνη μπορεί να προκαλέσει επανεμφάνιση τραυματικών γεγονότων και οι γιατροί λένε ότι η επίβλεψη είναι σημαντική σε περίπτωση που οι ασθενείς χρειάζονται υποστήριξη ή καθοδήγηση.
Εάν η κεταμίνη λειτουργεί, γιατί δεν τη χρησιμοποιούν όλοι όσοι πάσχουν από κατάθλιψη;
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Washington Post, oι δυνατότητες της κεταμίνης ως θεραπεία για ορισμένες καταστάσεις ψυχικής υγείας κερδίζουν αξιοπιστία μεταξύ πολλών ιατρών. Αλλά η κεταμίνη είναι ένα ευρέως διαθέσιμο γενόσημο φάρμακο και δεν υπάρχει κίνητρο για μια φαρμακευτική εταιρεία να χρηματοδοτήσει μια μεγάλη, υψηλής ποιότητας δοκιμή. Η φήμη της κεταμίνης ως ναρκωτικού για πάρτι, το γεγονός ότι παραμένει ελεγχόμενη ουσία και η έλλειψη μακροπρόθεσμων δεδομένων κάνει ορισμένους επαγγελματίες και ασθενείς επιφυλακτικούς.
Ο Albert Garcia-Romeu, αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, ο οποίος μελετά την ψιλοκυβίνη και άλλα ψυχεδελικά φάρμακα για την ψυχική υγεία, περιγράφει το τοπίο της θεραπείας με κεταμίνη ως «κάτι σαν την Άγρια Δύση».