Ένα νέο τύπο αντιβιοτικού για την αντιμετώπιση ανθεκτικών στα υφιστάμενα φάρμακα βακτηρίων, που συνιστούν μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την ανθρώπινη υγεία και προκαλούν τον θάνατο μεγάλου αριθμού ασθενών, λένε ότι ανέπτυξαν επιστήμονες.
Το βακτήριο, Acinetobacter baumannii, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές λοιμώξεις στους πνεύμονες, το ουροποιητικό σύστημα και το αίμα, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ. Είναι ανθεκτικό σε μια κατηγορία αντιβιοτικών ευρέος φάσματος που ονομάζονται καρβαπενέμες.
Το ανθεκτικό στις καρβαπενέμες Acinetobacter baumannii, γνωστό και ως CRAB, ήταν το 2017 αν στην κορυφή της λίστας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας με τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά «παθογόνα προτεραιότητας». Στις Ηνωμένες Πολιτείες το εν λόγω βακτήριο προκάλεσε περίπου 8.500 μολύνσεις σε νοσηλευόμενους ασθενείς και 700 θανάτους εκείνο το έτος, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία από τα CDC. Το CRAB ευθύνεται για περίπου το 2% των λοιμώξεων στα αμερικανικά νοσοκομεία, εμφανίζεται συχνότερα στην Ασία και τη Μέση Ανατολή και προκαλεί έως και το 20% των λοιμώξεων σε μονάδες εντατικής θεραπείας ανά την υφήλιος. Τα βακτήρια αυτά ευδοκιμούν σε ιατρικά περιβάλλοντα όπως νοσοκομεία και γηροκομεία. Τα άτομα που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο λοιμώξεων είναι αυτά με καθετήρα, αναπνευστήρα ή έχουν ανοιχτά τραύματα από χειρουργική επέμβαση.
Το παθογόνο αυτό είναι τόσο δύσκολο να εξαλειφθεί που η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ δεν έχει εγκρίνει νέα κατηγορία αντιβιοτικών για τη θεραπεία του εδώ και πάνω από 50 χρόνια, σημειώνουν οι ερευνητές στη μελέτη τους, που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη στην επιθεώρηση Nature. Αλλά οι ερευνητές, από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και την ελβετική εταιρεία Hoffmann-La Roche, λένε ότι το νέο αντιβιοτικό ονόματι zosurabalpin, μπορεί να σκοτώσει αποτελεσματικά το Acinetobacter baumannii.
Πώς λειτουργεί το αντιβιοτικό
Το Zosurabalpin έχει δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, μειώνοντας σημαντικά τα βακτηριακά επίπεδα της πνευμονίας που προκαλείται από τέτοιου είδους βακτήρια σε ποντίκια και αποτρέποντας τους θανάτους από σηψαιμία που σχετίζονται με αυτά τα βακτήρια.
Το περί ου ο λόγος αντιβιοτικό στοχοθετεί τα Gram-αρνητικά βακτήρια, μια κατηγορία που προστατεύεται από ένα εξωτερικό περίβλημα που ονομάζεται λιποπολυσακχαρίτης (LPS).
«Ο λιποσακχαρίτης επιτρέπει στα βακτήρια να ζουν σε σκληρά περιβάλλοντα και τους επιτρέπει επίσης να αποφεύγουν την επίθεση από το ανοσοποιητικό μας σύστημα», εξήγησε ο Δρ Μάικλ Λόμπριτς, επικεφαλής έρευνας κατά μολυσματικών ασθενειών της Roche Pharma Research and Early Development, που ανέπτυξε το νέο φάρμακο.
Η αποτελεσματικότητά του αντιβιοτικού έγκειται στην ικανότητά του να διαταράσσει τη μεταφορά του LPS στην εξωτερική μεμβράνη των βακτηρίων, οδηγώντας ουσιαστικά στην εξαφάνισή τους. Οι ερευνητές αναγνωρίζουν μεν ότι από μόνο του το Zosurabalpin δεν θα εξουδετερώσει την παγκόσμια απειλή της αντοχής των βακτηρίων στα αντιβιοτικά, θεωρούν, όμως, ότι η μοναδική του χημική δομή και ο τρόπος δράσης του πιθανώς θα ανοίξουν το δρόμο για μελλοντικές προσπάθειες στοχοθέτησης παρόμοιων συστημάτων μεταφοράς σε άλλα βακτήρια.