Αναλυτική παρουσίαση της πανδημίας του κορωνοϊού, των προβλέψεων της εξέλιξης της επιδημίας, αλλά και του τρόπου που θα αφήσουμε πίσω μας την κατάσταση αυτή έκανε ο Σωτήρης Τσιόδρας.
Συγκεκριμένα, η διαδικτυακή ομιλία του καθηγητή Παθολογίας-Λοιμώξεων Σωτήρη Τσιόδρα είχε θέμα: «Πανδημία SARS-CoV-2: Η επιστήμη συνοδοιπόρος με την αβεβαιότητα στην αναζήτηση της αλήθειας».
Τσιόδρας: «Η πανδημία έχει κουράσει τους πάντες»
«Είναι μία πανδημία που έχει κουράσει τους πάντες και κυρίως τον κόσμο, που πλέον δυσκολεύεται να εφαρμόσει τα μέτρα» είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι «μόνο βραχυπρόθεσμες εκτιμήσεις μπορούμε να κάνουμε για την πανδημία», καθώς η πορεία της εξαρτάται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες και τη συμπεριφορά μας.
Το γεγονός ότι «η πιθανότητα θανάτου σε όσους έχουν μολυνθεί δεν μπορεί να προσδιοριστεί, είναι άλλη μία αβεβαιότητα», τόνισε στη διαδικτυακή ομιλία του ο καθηγητής και πρόσθεσε ότι στην Ευρώπη, αυτή την ώρα, πολλές χώρες βρίσκονται στο τρίτο ή και στο τέταρτο κύμα της πανδημίας.
Στη χώρα μας εξήγησε ότι αυτή την περίοδο προσβάλλονται από κορωνοϊό περισσότερο τα άτομα από την ηλικιακή ομάδα 20 έως 50 ετών, τον πιο ενεργό πληθυσμό της χώρας.
«Έχουμε κάθε μέρα 500 εισαγωγές στα νοσοκομεία. Τα νεότερα άτομα, αν και νοσούν πιο ήπια, είναι λάθος να πιστεύουν ότι είναι άμοιρα των επιπλοκών αλλά και του θανάτου από κορωνοϊό», τόνισε.
Πιο αυξημένες οι εισαγωγές σε σχέση με τα εξιτήρια
Τις τελευταίες εβδομάδες, όπως είπε ο κ. Τσιόδρας, οι εισαγωγές αυξήθηκαν σε σχέση με τα εξιτήρια και αυτό δημιουργεί μεγάλη πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, επισημαίνοντας πως το μεγαλύτερο κομμάτι της χώρας παραμένει σε «βαθύ κόκκινο».
Στο σημείο αυτό της ομιλίας του με θέμα «Πανδημία SARS-CoV-2: η επιστήμη συνοδοιπόρος με την αβεβαιότητα στην αναζήτηση της αλήθειας» ανέφερε ότι εύκολα μία τοπική επιδημία μπορεί να πάρει μεγάλες διαστάσεις, «όπως έγινε την τελευταία εβδομάδα με τη Δυτική Μακεδονία, όπου υπάρχει εκθετική αύξηση 46% των νέων κρουσμάτων».
Αναφερόμενος ξανά στις αβεβαιότητες, έναν χρόνο μετά την εμφάνιση της πανδημίας, είπε ότι «παραμένουν ανοικτές όλες οι υποθέσεις, ακόμα και για την προέλευση του ιού, ώστε να βρεθεί ο ενδιάμεσος ανάμεσα στη νυχτερίδα ή τον παγκολίνο και στον άνθρωπο» και να μάθουμε πως έφτασε οι ιός σε εμάς.
Συνεχίζοντας την ομιλία του, είπε ότι υπάρχουν κάποιες αριθμητικές προσεγγίσεις, αλλά κι αυτές δεν είναι βέβαιες για το πόσους μολύνει ο ιός.
«Εκτιμάται ότι οι ασυμπτωματικοί στην πανδημία είναι γύρω στο 30% και ότι είναι 75% η μεταδοτικότητα των ασυμπτωματικών σε σχέση με τους συμπτωματικούς. Επίσης, ότι 50% είναι όσοι μεταδίδουν τον ιό λίγο πριν εμφανιστούν συμπτώματα» ανέφερε, και είπε ότι τα στοιχεία αυτά ακόμα δεν μπορούν να θεωρηθούν έγκυρα.
Ο Σωτήρης Τσιόδρας παρουσίασε τα στοιχεία των εισαγωγών στα νοσοκομεία, τονίζοντας πως αυτή την περίοδο, σε σύγκριση με τον περασμένο Νοέμβριο, είναι περισσότερες οι εισαγωγές νεότερης ηλικίας, που μπορεί να νοσούν πιο ελαφριά συνήθως, αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει ενδεχόμενο βαρύτερης νόσου και, δυστυχώς, «σε σπάνιες περιπτώσεις», και θανάτου.
Ο κ. Τσιόδρας τόνισε ότι «ο κορωνοϊός το τελευταίο διάστημα προσβάλλει τις ηλικίες 20 έως 50 ετών» και υπογράμμισε ότι «θα συνεχίσουμε να έχουμε μέτρα μέχρι να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα του εμβολιασμού».
Θυμίζουμε πως σήμερα ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε 4.309 νέα κρούσματα κορωνοϊού, 751 διασωληνωμένους και ακόμη 79 θανάτους, που καταγράφηκαν το τελευταίο 24ωρο σε όλη τη χώρα.
Εντείνεται η πίεση στο ΕΣΥ
Επιπλέον, ο λοιμωξιολόγος παρουσίασε ένα γράφημα, στο οποίο αποτυπωνόταν ο αριθμός των εισαγωγών σε σύγκριση με εκείνον των εξιτηρίων. Όσο απομακρύνονται αυτές οι δύο τιμές, είπε ο Σωτήρης Τσιόδρας, τόσο πιο έντονη αναμένεται να είναι η πίεση στα νοσοκομεία.
Στο δεύτερο κύμα, η αναλογία των θανάτων σε σχέση με τα καταγεγραμμένα κρούσματα ήταν μικρότερη σε όλο τον κόσμο, τόνισε ο Σωτήρης Τσιόδρας.
Ο ρυθμός θνησιμότητας ανά μόλυνση από τον κορωνοϊό, όπως τον παρουσίασε ο κ. Τσιόδρας, κυμαίνεται στη χώρα μας σε ποσοστό από 11,6% έως 16,4% για άνδρες και 4,6% με 6,5% για γυναίκες ηλικίας άνω των 80 ετών.
Τεράστιο το συγκριτικό όφελος από το εμβόλιο της AstraZeneca
Ο Σωτήρης Τσιόδρας αναφέρθηκε και στο εμβόλιο της AstraZeneca, σημειώνοντας πως αυτή τη στιγμή η πιθανότητα να παρουσιάσει κανείς θρόμβωση από τον εμβολιασμό είναι 1 στις 100.000.
«Φυσικά και δεν είμαστε αντίθετοι με τη φαρμακοεπαγρύπνηση» τόνισε ο Σωτήρης Τσιόδρας, που όμως έκανε λόγο για τεράστιο συγκριτικό όφελος του εμβολιασμού σε σχέση με την πιθανότητα της ανεπιθύμητης ενέργειας.
Η εφιαλτική πρόβλεψη: Μπορεί να φτάσουμε και 1.000 διασωληνωμένους τον Μάιο
Μιλώντας για τον ρυθμό διάδοσης του κορωνοϊού, το Rt, ο Σωτήρης Τσιόδρας εξηγεί πως με την τιμή του στο 0.97 σήμερα, ο αριθμός των διασωληνωμένων αναμένεται να παραμείνει σχετικά υψηλός μέχρι και τα τέλη Μαΐου, με περίπου 400 ασθενείς σε ΜΕΘ Covid.
Ο λοιμωξιολόγος εξήγησε πως με τη συγκεκριμένη νόσο δεν είναι εφικτές οι μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις, γιατί όλα εξαρτώνται και από τη συμπεριφορά μας. «Μπορεί να φτάσουμε και τις 1.000 κλίνες ΜΕΘ κοντά στον Μάιο, αν το Rt ανεβεί κοντά στο 1,1», είπε.
Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η απόδειξη πως ο εμβολιασμός έχει αποτέλεσμα
Τα εμβόλια είναι η ορατή λύση για τον περιορισμό, είπε ο Σωτήρης Τσιόδρας, ο οποίος, πέραν του παραδείγματος του Ισραήλ, αναφέρθηκε και στη Βρετανία, όπου περισσότεροι από 31.000.000 άνθρωποι έχουν λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο πλέον έχει την καλύτερη επιδημιολογική εικόνα σε όλη την Ευρώπη», σημείωσε ο λοιμωξιολόγος.
Οι παράγοντες που θα επηρεάσουν την εξέλιξη της πανδημίας είναι, σύμφωνα με τον Σωτήρη Τσιόδρα, ο τρόπος που θα εξελιχθεί ο ιός (μεταλλάξεις), η διάρκεια της ανοσίας και το εύρος αυτής, η εμβολιαστική κάλυψη ανά χώρα και η τήρηση των μέτρων υγιεινής και απόστασης.
Αναφορικά πάντως με ενδεχόμενες θεραπευτικές επιλογές, ο Σωτήρης Τσιόδρας είπε ότι, δυστυχώς, ακόμα «δεν έχουμε αντιιικό φάρμακο που θα χορηγούνταν στην αρχή της νόσου».
«Σφυριά στο κεφάλι» το lockdown, 15% αυξήθηκε το άγχος στον πληθυσμό
«Το lockdown είναι μια σφυριά στο κεφάλι και όλοι προσπαθούμε να βρούμε χειρουργικούς τρόπους αντιμετώπισης της πανδημίας με όσο το δυνατό λιγότερες κοινωνικές οικονομικές και ψυχικές συνέπειες» είπε με έμφαση, και αναφερόμενος σε συναδέλφους του ψυχιάτρους, οι οποίοι τον ενημέρωσαν, όπως είπε, πως «έχει αυξηθεί κατά 15% το άγχος στον γενικό πληθυσμό κατά το τρίτο κύμα της πανδημίας», το οποίο βιώνουμε αυτή την περίοδο.
Αναφερόμενος στο ατομικό τεστ, είπε ότι «αν έχω συμπτώματα και είναι αρνητικό, θα πρέπει να επαναλαμβάνω τον έλεγχο». Ωστόσο, υποστήριξε ότι τα self test ακόμα κι αν μόνο σε ποσοστό 25% γίνουν σωστά, θα έχουν σημαντικό όφελος στον έλεγχο της πανδημίας.
Ο κορωνοϊός είναι εδώ και θα μείνει -Τα μέτρα πρέπει να συνεχιστούν με τον εμβολιασμό
«Ο κορωνοϊός είναι εδώ για να μείνει», τουλάχιστον με τα μέχρι τώρα δεδομένα, τόνισε ο κύριος Τσιόδρας, λέγοντας πως το μέλλον της πανδημίας εξαρτάται από πολλούς αγνώστους, γι' αυτό «παραμένει καθοριστική η χρήση της μάσκας, από την οποία ελπίζουμε κάποια στιγμή να απαλλαγούμε».
Πριν από το τέλος της ομιλίας του αναφέρθηκε στο ανησυχητικό παράδειγμα της Χιλής, όπως είπε, όπου «το 30% του πληθυσμού είχε εμβολιαστεί τουλάχιστον με μία δόση, υπήρξε άρση των μέτρων, πτώση της συμμόρφωσης και τώρα η χώρα αυτή ζει ένα σφοδρό κύμα της πανδημίας».
Τα μέτρα πρέπει να συνεχιστούν και με τον εμβολιασμό, τόνισε ο καθηγητής, και είπε ότι η επιστροφή στην κανονικότητα και όχι η εξαφάνιση της επιδημίας, όπως θέλουν να πιστεύουν κάποιοι, θα γίνει σταδιακά με τον έλεγχο της επιδημίας.
Τέλος, αναφερόμενος στις επιπτώσεις από τον κορωνοϊό στους ανθρώπους που νόσησαν, είπε ότι η πιθανότητα μακροπρόθεσμα επιπλοκών δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί ακόμα, καθώς υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία στη βιβλιογραφία. Φαίνεται ότι επηρεάζει το αναπνευστικό, το καρδιαγγειακό, το νευρικό σύστημα, τα νεφρά, το δέρμα αλλά και την ψυχή, εξήγησε, και πρόσθεσε ότι υπάρχουν και επιπτώσεις και σε εξωπνευμονικούς ιστούς, όπως η όσφρηση και η γεύση.
«44% των ανθρώπων που νόσησαν ανέφεραν μείωση της ποιότητας ζωής τους, 32% εξακολουθούσαν να έχουν συμπτώματα και 55% εξακολουθούσαν να έχουν πάνω από τρία συμπτώματα για αρκετό καιρό», κατέληξε.
Υπάρχει κυτταρική μνήμη σε όσους νοσούν -Στο 10% η ανοσία του γενικού πληθυσμού
Ανάμεσα στα καλά νέα για τα οποία μίλησε ο καθηγητής, είναι ότι «υπάρχει προϋπάρχουσα κυτταρική ανοσία που επιδρά στη συνολική ανοσία του γενικού πληθυσμού έναντι του κορωνοϊού».
Για τα Τ κύτταρα, μέσω των οποίων χτίζεται η κυτταρική μνήμη, είπε ότι αυτά έχουν εντοπιστεί έως και 8 μήνες μετά την αρχική νόσο στο 100% των ανθρώπων με σοβαρή νόσο, στο 87% με ήπια νόσο, στο 32% των οικογενειών που εκτέθηκαν στον κορωνοϊό και στο 16% υγιών ανθρώπων που δεν ήρθαν σε επαφή με τον ιό.
«Έχουμε 95% ανοσία για τουλάχιστον πέντε μήνες, στα τρία από τα πέντε σημαντικά σκέλη της ανοσίας» σε ανθρώπους που νόσησαν, τόνισε ο καθηγητής.
Ο κ. Τσιόδρας είπε ότι το πρώτο κύμα κατέγραψε πολύ χαμηλά ποσοστά λοίμωξης στη χώρα μας και εκτιμάται ότι για κάθε ένα κρούσμα υπήρξαν άλλα 10.
Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε για πρώτη φορά στην ομιλία του, «φαίνεται από μελέτες ότι η εκτιμώμενη ανοσία του πληθυσμού στην χώρα μας στα τέλη Δεκεμβρίου ήταν περίπου στο 10%».
Οι μεταλλάξεις έφεραν αύξηση της μεταδοτικότητας και των θανάτων
Μιλώντας για τις μεταλλάξεις, είπε ότι «έφεραν αύξηση της μεταδοτικότητας και αύξηση της παθογονικότητας, δηλαδή της πιο σοβαρής νόσησης». Φαίνεται ότι τα πιο μεταδοτικά στελέχη οδηγούν και σε περισσότερους θανάτους, πρόσθεσε.
Επίσης, ανέφερε πως η Βρετανική είναι η κυρία επικρατούσα μετάλλαξη διεθνώς αλλά και στη χώρα μας, πλέον. «Αυτή η μετάλλαξη είναι πίσω και από την κατάσταση που ζούμε τις τελευταίες εβδομάδες στη χώρα μας», τόνισε χαρακτηριστικά.
Υπάρχει διασπορά της σε 114 χώρες, με υψηλότερη αυτή στη Μεγάλη Βρετανία, και «δεν είναι μόνο 50% πιο μεταδοτική, αλλά έχει και αυξημένη πιθανότητα να προκαλεί πιο σοβαρή νόσο», πρόσθεσε.
Το θετικό είναι ότι δεν υπάρχουν, όπως εξήγησε, ενδείξεις ότι ο άνθρωπος επαναμολύνεται με τη μετάλλαξη αυτή, εφόσον έχει ήδη μολυνθεί από τα αρχικά στελέχη της COVID-19. Επίσης, εξήγησε ότι και τα κύτταρα μνήμης εξακολουθούν να δουλεύουν κατά των μεταλλάξεων, ενώ πρόσθεσε ότι είναι ελάχιστη η επίδραση που θα έχουν οι μεταλλάξεις στα εμβόλια, τα οποία φαίνεται να παραμένουν αποτελεσματικά και για αυτές.
Αποθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι, έναν χρόνο μετά την έναρξη της πανδημίας, οι επιστήμονες δεν έχουν αντιιικό φάρμακο το οποίο να μπορεί να αναχαιτίσει τον ιό στο αρχικό στάδιο, εξήγησε ο κ. Τσιόδρας, και είπε ότι έναν χρόνο μετά ακόμα ερευνούμε τι βοηθάει και τι όχι σε όσους νοσούν.
Ορατή λύση τα εμβόλια
Μιλώντας για τα εμβόλια, ο Σωτήρης Τσιόδρας είπε πως «είναι η ορατή λύση για τον περιορισμό της διασποράς της πανδημίας» και πρόσθεσε ότι, παρά τις όποιες πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες έχουν αναφερθεί, το όφελός τους είναι μεγαλύτερο από τον πιθανό κίνδυνο. Όπως είπε, από 7 μελέτες έχει φανεί ότι η πιθανότητα θρόμβωσης, όταν κάποιος προσβάλλεται σοβαρά από κορωνοϊό, φτάνει ακόμα και το 69%, την ώρα που η θρόμβωση ως πιθανή επιπλοκή του εμβολίου της Οξφόρδης-AstraZeneca είναι εξαιρετικά σπάνια.
«Τα εμβόλια δεν έχουν ζωντανό ιό, απλώς διδάσκουν την άμυνά μας πώς να τον αντιμετωπίσει» επισήμανε, και πρόσθεσε πως «από τους 5 εκατομμύρια εμβολιασμούς που έχουν γίνει ήδη στο Ισραήλ -με την πρώτη δόση- οδηγηθήκαμε σε μεγάλη μείωση της επιδημίας και των θανάτων».
Ο κ. Τσιόδρας εξήγησε πως το μέλλον της πανδημίας θα καθοριστεί από το πώς θα εξελιχθεί ο ιός, τις παραλλαγές του, την ανοσία και τη διάρκειά της, την εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού, αλλά και την τήρηση των μέτρων προφύλαξης.