Οι γυναίκες έχουν δύο ωοθήκες που βρίσκονται σε κάθε πλευρά της μήτρας. Έχουν μήκος περίπου 3-5 εκατοστά – δηλαδή περίπου το μέγεθος και το σχήμα ενός αμυγδάλου. Αλλά μην αφήσετε το μικρό τους μέγεθος να σας ξεγελάσει!
Αυτά τα μικρά όργανα είναι αρκετά ισχυρά. Είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ωαρίων και αναπαραγωγικών ορμονών, οπότε κρατούν το κλειδί για τη γυναικεία γονιμότητα και αναπαραγωγή. Σε αυτό το άρθρο, ο Δρ. Θάνος Παράσχος,Γυναικολόγος - Μαιευτήρας, Ειδικός Γονιμότητας, Ενδοσκοπικός Χειρουργός, Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής EmBIO, μοιράζεται 8 βασικές πληροφορίες που πρέπει κάθε γυναίκα να ξέρει για τα ωάριά της.
Ένα κορίτσι γεννιέται με όλα τα ωάρια που θα έχει στη ζωή του
Όταν ένα κοριτσάκι είναι απλώς ένα μικροσκοπικό έμβρυο στη μήτρα, έχει ήδη περίπου 6 εκατομμύρια ωάρια στις ωοθήκες του. Μέχρι να γεννηθεί έχει μεταξύ 1-2 εκατομμύρια ωάρια και δεν θα παράγει άλλα κατά τη διάρκεια της ζωής του. Άρα, κάθε γυναίκα γεννιέται με σταθερό αριθμό ωαρίων. Στα χρόνια πριν από την εφηβεία, τα κορίτσια χάνουν περίπου 11.000 ωάρια κάθε μήνα. Έτσι, μέχρι να ξεκινήσουν την πρώτη τους περίοδο, έχουν απομείνει περίπου 300.000-400.000 ωάρια στις ωοθήκες τους.
Η γυναίκα χάνει περίπου 1.000 ωάρια σε κάθε εμμηνορροϊκό κύκλο, ενώ μόνο ένα (συνήθως) ωάριο έχει ωορρηξία
Κάθε μήνα, κατά τη διάρκεια του κύκλου περιόδου, τα οιστρογόνα ενεργοποιούν στις ωοθήκες εκατοντάδες ωάρια που αρχίζουν να ωριμάζουν ταυτόχρονα. Καθώς περνούν οι μέρες, ένα ωάριο μόνο θα γίνει το κυρίαρχο ώριμο ωάριο. Στη συνέχεια, θα οδηγηθεί σε ωορρηξία μέσα στην ωοθήκη και, κατεβαίνοντας μέσω των σαλπίγγων στη μήτρα, είναι πιθανό να γονιμοποιηθεί αν συναντηθεί με αντρικό σπέρμα κατά τη διάρκεια του σεξ χωρίς προφυλάξεις.
Μερικές φορές απελευθερώνονται περισσότερο από ένα ωάρια κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας
Μερικές φορές, περισσότερα από ένα ωάρια απελευθερώνονται κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας, πράγμα που είναι γνωστό ως υπερωορρηξία. Εάν αυτά τα δυο, τρία ή σπανιότερα τέσσερα ωάρια γονιμοποιηθούν από τα σπερματοζωάρια που θα βρεθούν στο γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα μετά από σεξουαλική επαφή, η γυναίκα μπορεί να μείνει έγκυος σε δίδυμα, τρίδυμα ή τετράδυμα. Τα δίδυμα αυτά δεν θα μοιάζουν μεταξύ τους παρά μόνο ως αδέρφια. Δεν θα είναι δηλαδή πανομοιότυπα όπως στην περίπτωση των μονοζυγωτικών διδύμων που προκύπτουν όταν το ήδη γονιμοποιημένο από σπερματοζωάριο ωάριο διαιρεθεί σε κάποια αρχική φάση, παράγοντας πανομοιότυπα δίδυμα.
Όχι μόνο ο αριθμός αλλά και η ποιότητα των ωαρίων μειώνεται, καθώς μεγαλώνει η γυναίκα
Όχι μόνο ο αριθμός των ωαρίων μειώνεται σε ποσότητα, καθώς μεγαλώνει η γυναίκα, αλλά και η ποιότητα μειώνεται. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων, τα ωάρια των γυναικών άνω των σαράντα είναι πιο επιρρεπή στο να έχουν ανωμαλίες στα χρωμοσώματά τους, πράγμα που αποτελεί την κύρια αιτία αποβολής, ενώ μπορεί να οδηγήσουν σε σύλληψη εμβρύων με γενετικές ανωμαλίες όπως το σύνδρομο Down (τρισωμία 21).
Ο τρόπος ζωής επηρεάζει τα ωάρια
Ο τρόπος ζωής παίζει μεγάλο ρόλο στην γήρανση των ωαρίων. Σε γυναίκες που έχουν ΔΜΣ που είναι πολύ υψηλός ή πολύ χαμηλός, οι ωοθήκες μπορούν πραγματικά να σταματήσουν να λειτουργούν, οδηγώντας σε προβλήματα ωορρηξίας και προβλήματα σύλληψης. Η υπερβολική άσκηση και τα υψηλά επίπεδα στρες μπορούν επίσης να επηρεάσουν τις ωοθήκες. Επίσης, πολλές επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι το κάπνισμα βλάπτει την ποιότητα των ωαρίων και μπορεί να οδηγήσει πιο γρήγορα σε εμμηνόπαυση.
Μόλις τελειώσουν τα ωάρια, σταματούν να παράγονται οι γυναικείες ορμόνες
Μια σημαντική λειτουργία των ωοθηκών είναι η παραγωγή και η έκκριση των γυναικείων ορμονών (οιστρογόνων και προγεστερόνης). Αυτές οι ορμόνες γίνονται επίσης σε μικρές ποσότητες στα επινεφρίδια, αλλά η πλειοψηφία προέρχεται από τις ωοθήκες. Οι ορμόνες αυτές παίζουν ζωτικό ρόλο στον εμμηνορροϊκό κύκλο και τη γυναικεία γονιμότητα.
Στην αρχή του κύκλου, οι ωοθήκες παράγουν και απελευθερώνουν πολλά οιστρογόνα, τα οποία επιτρέπουν στα ωάρια να ωριμάσουν και ένα απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας. Μετά την εμφάνιση της ωορρηξίας, τα επίπεδα προγεστερόνης αυξάνονται, γεγονός που ενεργοποιεί την επένδυση της μήτρας, έτσι ώστε να προετοιμαστεί για εγκυμοσύνη. Μόλις εκλείψουν τα ωάρια στις ωοθήκες, οι ωοθήκες σταματούν να παράγουν τις γυναικείες ορμόνες, δηλαδή τα οιστρογόνα, και η γυναίκα αρχίζει να έχει ακανόνιστους εμμηνορροϊκούς κύκλους και προβλήματα γονιμότητας, καθώς πλησιάζει στην εμμηνόπαυση.
Η κατάψυξη ωαρίων επιτρέπει σε μια γυναίκα μεγαλύτερης ηλικίας να μείνει έγκυος σαν να είναι σε μικρότερη ηλικία
Η κατάψυξη ωαρίων παγώνει τον χρόνο, σταματά το βιολογικό ρολόι της γυναίκας και της δίνει την ευκαιρία να γίνει μητέρα αργότερα στη ζωή της. Γι΄ αυτό σήμερα στις γυναίκες, που δεν έχουν τεκνοποιήσει αλλά θα ήθελαν να γίνουν μητέρες στο μέλλον, συνίσταται μέχρι τα 35 τους χρόνια να καταψύξουν τα ωάριά τους, έτσι ώστε να παρατείνουν την γονιμότητά τους. Με τον τρόπο αυτό μια γυναίκα που καταψύχει τα ωάριά της στα τριάντα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για εξωσωματική γονιμοποίηση στα σαράντα αλλά τα ωάρια να μην έχουν υποστεί τη φθορά της γήρανσης. Μια γυναίκα δηλαδή καταψύχοντας τα ωάρια της στα τριάντα μπορεί με την βοήθεια της εξωσωματικής να αποκτήσει μωρό στα σαράντα σαν να είναι τριάντα, αφού τα ωάριά της έχουν παγώσει σε νεότερη ηλικία. Στη κατάψυξη, βάση της ελληνικής νομοθεσίας, ένα ωάριο μπορεί να μείνει για δέκα χρόνια.
Μια γυναίκα που δεν έχει ωάρια ή τα ωάριά της δεν είναι καλής ποιότητας μπορεί να χρησιμοποιήσει ωάρια δότριας για να γίνει μητέρα
Η δωρεά ωαρίων (διαβάστε περισσότερα) σήμερα δίνει λύση στη γυναίκα που δεν έχει καταψύξει τα ωάριά της να πετύχει εγκυμοσύνη και να γίνει μητέρα, χρησιμοποιώντας στο πλαίσιο της εξωσωματικής ωάρια από νέες και υγιείς δότριες.
Διαβάστε όλα όσα θέλετε να μάθετε για την κατάψυξη ωαρίων, το κόστος και την διαδικασία εδώ:
W: www.ivf-embryo.gr
E: paraschos@ivf-embryo.gr
F: Δρ. Θάνος
Παράσχος
T: (+30)
210 6774104