Το πιο συναρπαστικό κύτταρο του κόσμου είναι αναμφιβήτητα το ωάριο. Γιατί είναι αυτό που διασφαλίζει τη συνέχεια της ζωής, εφόσον φυσικά γονιμοποιηθεί από το σπερματοζωάριο.
Στη σημερινή εποχή η επιστήμη της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής γνωρίζει τις περισσότερο από ποτέ πληροφορίες για τα ωάρια που είναι σημαντικό να γνωρίζει κάθε γυναίκα που θέλει να προστατέψει την αναπαραγωγική της ικανότητα και τα πολύτιμα ωάρια της. Ο Δρ. Θάνος Παράσχος, γυναικολόγος μαιευτήρας, ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση και Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής EmBIO, τονίζει ποιες είναι αυτές οι πληροφορίες.
Οι γυναίκες κουβαλούν τα ωάρια τους από την εμβρυική ηλικία
Σε αντίθεση με τους άνδρες, οι οποία παράγουν εκατομμύρια σπερματοζωάρια καθημερινά, οι γυναίκες γεννιούνται με πεπερασμένο αριθμό ωαρίων, τα οποία είναι αποθηκευμένα ως ωοθυλάκια στις ωοθήκες. Οι γυναίκες γεννιούνται με περίπου ένα έως δύο εκατομμύρια ωάρια, αλλά μέχρι να φτάσουν στην εφηβεία, μένουν με 300.000 έως 400.000, εξηγεί ο Δρ. Θ. Παράσχος. Χιλιάδες από αυτά τα ωάρια πεθαίνουν κάθε μήνα σε μια φθίνουσα πορεία του αριθμού τους. Έτσι, είναι δεδομένο και απόλυτα αναμενόμενο ότι όσο αυξάνει η ηλικία της γυναίκας μειώνεται όχι μόνο ο αριθμός αλλά και η ποιότητα των ωαρίων της.
Τα ωάρια είναι τα μεγαλύτερα κύτταρα στο σώμα
Με διάμετρο περίπου 0,15 χιλιοστά, τα ωάρια είναι τα μεγαλύτερα κύτταρα στην ανθρώπινη βιολογία. Στην πραγματικότητα, είναι σχεδόν ορατά με γυμνό μάτι. Αντίθετα, το μικρότερο κύτταρο (όσον αφορά τον όγκο) στο ανθρώπινο σώμα είναι το σπερματοζωάριο, το οποίο μετρά μόλις 0,05 χιλιοστά.
Είναι εξαιρετικά επιλεκτικά
Παρά το γεγονός ότι οι άνδρες μπορούν να απελευθερώσουν έως και 1,2 δισεκατομμύρια σπερματοζωάρια κατά τη διάρκεια της εκσπερμάτωσης, κάθε ώριμο ωάριο θα αφήσει μόνο ένα σπερματοζωάριο να το διαπεράσει για να γονιμοποιηθεί κατά τη διαδικασία της αναπαραγωγής. Μόλις το ένα και μοναδικό τυχερό σπερματοζωάριο επιτύχει την είσοδό του, το εξωτερικό στρώμα του ωαρίου σκληραίνει, εμποδίζοντας έτσι τυχόν άλλα σπερματοζωάρια να διεισδύσουν σε αυτό.
Τα ωάρια γερνούν πιο γρήγορα από ό,τι τα σπερματοζωάρια
Ότι η ποιότητα των ωαρίων μειώνεται είναι κάτι που γνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια. Όσο αυξάνεται η ηλικία της γυναίκας τόσο μειώνεται η ποιότητα των ωαρίων, καθιστώντας πιο δύσκολη τη φυσιολογική σύλληψη και αυξάνοντας τις πιθανότητες χρωμοσωμικών ανωμαλιών. Φτάνοντας στην εμμηνόπαυση, μπορεί να έχει ακόμα ωάρια αλλά δεν είναι πλέον λειτουργικά. Επιπλέον, μια γυναίκα μεγαλύτερης ηλικίας έχει πιο αυξημένη πιθανότητα αποτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης, αν χρησιμοποιήσει τα δικά της ωάρια, όταν αυτά δεν είναι καλής ποιότητας. Αυτός είναι ο λόγος που τους προτείνετε η λύση της χρήσης ωαρίων από νεότερες δότριες ή η πρόληψη μέσω της κατάψυξης ωαρίων που επιτρέπει να καταψύξουν τα ωάριά τους όταν είναι καλύτερα ποιοτικά, ώστε να τα χρησιμοποιήσουν στον χρόνο που θέλουν για να γίνουν μητέρες. Σε ό,τι αφορά τώρα τους άνδρες, ο Δρ. Παράσχος εξηγεί ότι τα δεδομένα έχουν αλλάξει και η παλαιότερη πεποίθηση ότι δεν διαταράσσεται η ποιότητα των σπερματοζωαρίων τους από την διαδικασία της γήρανσης δεν ισχύει πια. Η ποιότητά τους φθίνει επίσης με το πέρασμα του χρόνου, όχι όμως με τους ταχύτατους ρυθμούς που ισχύουν για τα ωάρια των γυναικών. Και στην περίπτωση όμως που το σπέρμα είναι ακατάλληλο για γονιμοποίηση, η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή δίνει λύση με τη χρήση σπέρματος δότη (διαβάστε περισσότερα).
Μπορούν να μείνουν στην κατάψυξη για πάρα πολλά χρόνια και να χρησιμοποιηθούν για να έρθει ένα υγιέστατο μωρό στον κόσμο
Ο Δρ. Παράσχος εξηγεί ότι μέχρι τώρα ο χρόνος κατάψυξης των ωαρίων ήταν 10 χρόνια, αλλά πλέον έχουν γεννηθεί υγιέστατα μωρά από κατεψυγμένα ωάρια που είχαν μείνει στην κατάψυξη περισσότερα χρόνια. Επιπλέον, τα μέχρι τώρα δεδομένα επιβεβαιώνουν ότι τα μωρά από κατεψυγμένα ωάρια είναι υγιή και δεν υστερούν σε τίποτα από τα μωρά φυσιολογικής σύλληψης.
Το σχόλιο του γιατρού: «Οι παραπάνω πληροφορίες είναι κάτι για το οποίο θα έπρεπε να είναι ενήμερα αγόρια και κορίτσια από πολύ μικρή ηλικία. Κατά την άποψή μου αυτή η γνώση θα έπρεπε να διδάσκεται στα σχολεία, έτσι ώστε και τα δυο φύλα να μπορούν να οργανώσουν τον οικογενειακό τους προγραμματισμό με βάση τα υπαρκτά δεδομένα που αφορούν την αναπαραγωγική τους ικανότητα και να μπορούν να την διαφυλάξουν με βάση τις εναλλακτικές που υπάρχουν».
Διαβάστε όλα όσα θέλετε να μάθετε για την κατάψυξη ωαρίων εδώ:
W: www.ivf-embryo.gr
E: paraschos@ivf-embryo.gr
F: Δρ. Θάνος
Παράσχος
T: (+30)
210 6774104