H 31η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως παγκόσμια ημέρα κατά του καπνίσματος. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η ημέρα αυτή είναι μια αφορμή προκειμένου να ενημερωθούν οι πολίτες για τις θανατηφόρες συνέπειες του καπνίσματος, τους κινδύνους της έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα, αλλά και το κάλεσμα για δράση ώστε να μειωθεί σημαντικά η κατανάλωση καπνού. Τι συμβαίνει όμως στην Ελλάδα;
Σε έρευνα του 2018, που δημοσιεύει το ΚΕΕΛΠΝΟ και υπογράφει ο πνευμονολόγος, εντατικολόγος, αναπληρωτής καθηγητής των Πανεπιστημίων Αθηνών και Χάρβαρντ, Παναγιώτης Μπεχράκης τα στοιχεία για τις καταστρεπτικές συνέπειες του καπνίσματος είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικά.
Περισσότεροι από 6 εκ. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο με βασική αιτία θανάτου το κάπνισμα. Ο αριθμός αυτός υποδηλώνει πως κάθε οκτώ δευτερόλεπτα, ένας άνθρωπος χάνει τη ζωή του από την βλαβερή αυτή συνήθεια. Συνολικά, υπολογίζεται πως έχουν χάσει τη ζωή τους από το τσιγάρο περισσότεροι από 80 εκ. Άνθρωποι στον κόσμο.
Τι συμβαίνει με το κάπνισμα στην Ελλάδα;
Σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ. οι καπνιστές στην Ελλάδα μειώνονται σημαντικά με το πέρασμα των χρόνων. Για την περίοδο 2009-2014, φαίνεται πως οι καθημερινοί καπνιστές μειώθηκαν κατά 14,2% και ανέρχονται πλέον στο 27,3% του συνολικού πληθυσμού.
Η μείωση των συστηματικών καπνιστών για την περίοδο 2012 -2017 αγγίζει το 50%, στο 16,3% του συνολικού πληθυσμού από το 30,5% που υπολογιζόταν το 2012. Ωστόσο, παρατηρείται ελαφριά αύξηση εκείνων που μείωσαν το τσιγάρο, δεν το έκοψαν όμως οριστικά. Στο 10,8% των Ελλήνων ανέρχονται εκείνοι που δηλώνουν περιστασιακοί καπνιστές, με το ίδιο ποσοστό να καταγράφεται στο 6,2% το 2012. Εκείνο που μοιάζει ιδιαίτερα ενθαρρυντικό ωστόσο είναι πως παρατηρείται δραστική μείωση των καπνιστών στις νεαρές ηλικίες (16-24 ετών), μείωση που αγγίζει το 33,3%.
Τι ηλικίας είναι οι θεριακλήδες στην Ελλάδα;
Τα υψηλότερα ποσοστά καθημερινών καπνιστών ως το 2014 κατέχουν οι Ελληνες ηλικίας 25 με 54 ετών. Συγκεκριμένα το ποσοστό σε αυτό το ηλικιακό φάσμα κυμαίνεται μεταξύ 36,7% και 37,8%. Αντίθετα πολύ χαμηλότερα ποσοστά καταγράφονται στους πιο ηλικιωμένους, με τους καπνιστές να πέφτουν στο 29,3% στις ηλικίες 55 με 64 ετών και στο 10% σε Ελληνες άνω των 65 χρόνων.
Η μείωση των καπνιστών, αλλά και η ραγδαία αύξηση της τιμής του καπνού είχε ως συνέπεια την δραστική πτώση στην κατανάλωση τσιγάρων στην Ελλάδα ως το 2006. Μέσα σε 10 χρόνια, η κατανάλωση περιορίστηκε κατά 49%. Αυτό που δεν γνωρίζουμε από τα αποτελέσματα της έρευνα αυτής είναι πόσο συμβάλει σε αυτή τη μείωση το λαθρεμπόριο καπνού.
Οι Ελληνες ζητούν μέτρα κατά του καπνίσματος
Με τον αντικαπνιστικό νόμο σε αδράνεια εδώ και χρόνια, καφετέριες, μπαρ, αλλά και εστιατόρια εξακολουθούν να επιτρέπουν το κάπνισμα στους εσωτερικούς τους χώρους. Το συντριπτικό ποσοστό του 96,6% των ερωτηθέντων σε έρευνα για το κάπνισμα της Kappa Research, δήλωνε το 2017 πως βρέθηκε σε χώρο όπου απαγορεύεται το τσιγάρο και εν τούτοις θαμώνες κάπνιζαν.
Το 92% των ερωτηθέντων μάλιστα δηλώνει πως το υπουργείο Υγείας δεν έχει πράξει απολύτως τίποτα προκειμένου να διασφαλίσει την τήρηση του αντικαπνιστικού νόμου στα καταστήματα.