Οι Ελευθερές ήταν αρχαία πόλη στα όρια της Αττικής με τη Βοιωτία.
Για την ακριβή τοποθεσία της πόλης υπήρξε διαφωνία μεταξύ ιστορικών. Σύμφωνα με την πιο επικρατούσα άποψη η πόλη βρισκόταν στις ανατολικές πλαγιές του Κιθαιρώνα, κατά μήκος της στενής διάβασης της Κάζας, στη θέση που διασωζονται ερείπια σημαντικού φρουρίου το οποίο αποκαλείται σήμερα από τον τοπικό πληθυσμό Γυφτόκαστρο. Η άποψη αυτή ενισχύεται από την περιγραφή του Παυσανία.
Ορισμένοι τοποθετούν την πόλη ανατολικότερα στην περιοχή της Μυούπολης (κοντά στη Μονή του Οσίου Μελετίου), θέση στην οποία άλλοι τοποθετούν την αρχαία Οινόη. Πληροφορίες για την χρονολογία κατασκευής του δεν υπάρχουν αλλά από τον τρόπο που είναι κατασκευασμένο φαίνεται να ανήκει στον 4ο αιώνα π.Χ. Το φρούριο είναι χτισμένο με το ισοδομικό σύστημα, χωρίς χρήση συνδετικού υλικού. Έχει περίπου ελλειψοειδές σχήμα με μήκος 330 μέτρων και πλάτος περίπου το μισό. Η συνολική περίμετρος του φρουρίου είναι 860 μέτρα. Το μέσο πάχος των τειχών είναι 2,6 μέτρα. Κατά μήκος των τειχών είναι χτισμένοι τετράγωνοι πύργοι. Διέθετε τέσσερις πύλες με την κύρια πύλη του τοποθετημένη στη δυτική πλευρά του. Καλύτερα διατηρημένη είναι σήμερα η βόρεια πλευρά του, στην οποία διατηρούνται επτά τετράγωνοι πύργοι.
Πηγή: updrones