Το φθινόπωρο είναι η ιδανική εποχή για να επισκεφτείς τα μαγευτικά Ζαγοροχώρια. Εμείς ετοιμάσαμε έναν αναλυτικό οδηγό για όσα αξίζει να δείτε, να γευτείτε και να κάνετε σ΄ αυτό το ονειρικό μέρος της Ηπείρου.
Στην οροσειρά της Πίνδου, 46 πανέμορφοι οικισμοί συνθέτουν τα ξακουστά Ζαγοροχώρια που προσελκύουν τους τουρίστες κάθε εποχή του χρόνου. Το όμορφο τοπίο, τα πέτρινα γεφύρια, ο καθαρότερος ποταμός της Ευρώπης, ο Βοϊδομάτης, η ηπειρωτική κουζίνα συνθέτουν ένα μοναδικό κάδρο σ΄ αυτό τον ευλογημένο τόπο της Ηπείρου.
Κάθε εποχή τα Ζαγοροχώρια είναι πανέμορφα με το φυσικό τοπίο να γοητεύει τον επισκέπτη. Είτε τα χωριά είναι καταπράσινα, είτε γίνονται καφέ του φθινοπώρου με τα πέτρινα γεφύρια και τα ατελείωτα νερά τριγύρω αυτό το μέρος θα σας χαρίσει μοναδικές στιγμές, καθώς το εξερευνείτε.
Τα Ζαγοροχώρια είναι ο ιδανικός προορισμός για όσους λατρεύουν τις αθλητικές δραστηριότητες όπως πεζοπορία, ορειβασία, rafting, kanoe-kayak, mountain bike.
Γραφικά χωριά
46 πανέμορφα χωριά διάσπαρτα στους πρόποδες της Πίνδου συνθέτουν αυτό το μαγικό μέρος που πρόσφατα μπήκε στη λίστα με τους καλύτερους 20 προορισμούς ανά τον κόσμο στο CNN Travel.
Το κάθε χωριό έχει τη δική του ομορφιά και παλαιότερα συνδέονταν με ορεινούς δρόμους και παραδοσιακά τοξωτά πέτρινα γεφύρια. Όλα τα χωριά κρατάνε την αρχιτεκτονική, τα σπίτια είναι χτισμένα γύρω από μια κεντρική πλατεία, όλα έχουν εκκλησίες, ενώ μπορείς να απολαύσεις βόλτες σε πλακόστρωτα δρομάκια και μονοπάτια να διασυνδέουν το υπόλοιπο χωριό.
Το πιο γνωστό και κοσμοπολίτικο χωριό του συμπλέγματος είναι το Μεγάλο Πάπιγκο χτισμένο στις πλαγιές της Τύμφης σε υψόμετρο 960 μέτρων. Τα σπίτια του οικισμού είναι σκεπασμένα με τη σκούρα γκρίζα ηπειρώτικη πλάκα, ενώ οι αυλές είναι γεμάτες λουλούδια. Μάλιστα, το χωριό που βρίσκεται κοντά στο φαράγγι του Βίκου, λόγω της πλούσια βλάστησης του κάθε εποχή του χρόνου αλλάζει χρώματα και είναι σαν να το βλέπεις για πρώτη φορά.
Μόλις 4 χιλιόμετρα το χωρίζουν από το Μικρό Πάπιγκο, το οποίο δεν είναι το ίδιο κοσμοπολίτικο και το προτιμούν οι επισκέπτες που θέλουν να περάσουν πιο ήρεμες διακοπές.
Από τα ωραιότερα χωριά είναι το Καπέσοβο, το οποίο τα τελευταία χρόνια κερδίζει συνεχώς νέους επισκέπτες. Το γραφικό χωριό βρίσκεται πολύ κοντά στο φαράγγι του Βίκου και από κάποια σημεία του που βλέπει προς εκεί η θέα είναι προνομιακή. Το Καπέσοβο μέχρι σήμερα διατηρεί την ζαγορίσια αρχιτεκτονική και μια βόλτα στα σοκάκια θα σε αποζημιώσει. Τον 17ο και 18ο αιώνα πολλοί Καπεσοβίτες διακρίθηκαν ως αγιογράφοι και ξυλογλύπτες. Αξίζει να επισκεφτείτε την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, χτισμένη το 1793 και την Πασχάλειος Σχολή -ιδρύθηκε το 1961 και λειτουργούσε μέχρι το 1985.
Στις συλλογές της περιλαμβάνεται και ένα από τα 13 αντίγραφα της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου, δηλαδή του πολιτικού χάρτη του δημοκρατικού κράτους που ο Ρήγας οραματιζόταν με την επανάστασή του. Σήμερα, το ισόγειο έχει φτιαχτεί από τον σύλλογο του χωριού με τρόπο ώστε να αναπαριστά την παραδοσιακή ζαγορίσια κατοικία και συγκεντρώνει πλήθος εργαλείων που χρησιμοποιούνταν στο Ζαγόρι τους δύο τελευταίους αιώνες.
Αν σας αρέσει η πεζοπορία ένα πετρόχτιστο μονοπάτι συνδέει το Καπέσοβο με το γειτονικό Βραδέτο και αξίζει να ακολουθήσετε τη διαδρομή και να περιπλανηθείτε από το ένα χωριό στο άλλο μέσα από ένα πανέμορφο τοπίο.
Ένα χωριό γεμάτο κήπους είναι οι Κήποι -άλλωστε αυτός ήταν ο λόγος που πήρε το όνομα του. Το χωριό είναι χτισμένο πάνω σε ένα λόφο, στην καρδιά του Κεντρικού Ζαγορίου με σήμα -κατατεθέν τους κήπους που ανάμεσά τους κυλάει ένα ποτάμι στολισμένο με πέτρινα γεφύρια. Εξερευνώντας το χωριό θα περπατήσετε σε λιθόστρωτα καλντερίμια, πέτρινα σπίτια, χαγιάτια και μπορείτε να κάνετε μια στάση στο μουσείο του Αγάπιου Τόλη για να δείτε την πλούσια συλλογή του με λαογραφικό υλικό.
Το Μονοδένδρι είναι χτισμένο στη νοτιοδυτική πλευρά της χαράδρας του Βίκου, σε υψόμετρο 1060 μέτρων, και σε εκείνο το σημείο θα έχετε πρόσβαση σε μια εκπληκτική θέα του φαραγγιού. Σ΄ αυτόν τον οικισμό υπάρχουν δύο από τα τέσσερα φυσικά παρατηρητήρια της χαράδρας του Βίκου: το ένα στη θέση Οξυά και το άλλο στο μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής.
Οι Ασπράγγελοι είναι από τα γνωστά χωριά και με πλούσια ιστορία, αν και δεν υπάρχει ακρινής χρονολογία κατοίκησης. Πρώτη αναφορά γίνεται το 1380 ενώ τα τείχη που σώζονται κοντά στο χωριό μαρτυρούν την ύπαρξη οχυρωμένου κτηνοτροφικού οικισμού στην περιοχή. Η αντιστασιακή δράση των κατοίκων, οδήγησε τους Γερμανούς σε αντίποινα καίγοντας ολοκληρωτικά το χωριό στις 15 Ιουλίου του 1943 και μέχρι σήμερα είναι ορατά τα σημάδια της καταστροφής.
Τι να δείτε
Από τα πιο γνωστά αξιοθέατα στα Ζαγοροχώρια είναι οι Κολυμπήθρες, οι οποίες βρίσκονται στο δρόμο ανάμεσα στο Πάπιγκο και το Μικρό Πάπιγκο.
Οι Κολυμπήθρες είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακές -ένας πέτρινος γεωολογικός σχηματισμός στον οποίο θα δεις φυσικές πισίνες με πεντακάθαρα, τρεχούμενα νερά. Μάλιστα, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες θα δείτε τους τολμηρούς επισκέπτες να κάνουν βουτιές. Η παράδοση λέει πως ο Αλή πασάς συνήθιζε να κάνει εκεί το μπάνιο του μαγεμένος από το ιδιαίτερο τοπίο της περιοχής.
Στα Ζαγοροχώρια βρίσκεται ο καθαρότερος ποταμός της Ευρώπης, ο Βοϊδομάτης. Οι κύριες πηγές του βρίσκονται κάτω από το χωριό Βίκος, ενώ στην διαδρομή του δέχεται και άλλα υδάτινα ρεύματα που σχηματίζονται στις πλαγιές της Τύμφης ή προέρχονται από το Φαράγγι του Βίκου και τελικά συμβάλει στον Αώο κοντά στην Κόνιτσα. Κατά μήκος του Βοϊδομάτη συναντώνται ορισμένα από τα ομορφότερα μονότοξα, ηπειρώτικα γεφύρια.
Σε κοντινή απόσταση από τους Κήπους Ζαγορίου βρίσκεται το πέτρινο γεφύρι του Κόκκορη, από τα πιο δημοφιλή της Ηπείρου χαρακτηριστικό παράδειγμα της τέχνης των μαστόρων της εποχής.
Πριν το χωριό Ασπράγγελοι στέκεται αγέρωχο το Μνημείο της Ζαγορίσιας Γυναίκας, ελάχιστος φόρος τιμής στις Ζαγορίσιες που βοήθησαν όσο κανείς άλλος τα στρατεύματά μας το δύσκολο χειμώνα του ’40. Φορτωμένες με πυρομαχικά και ρούχα, μέσα από δύσβατα μονοπάτια και υπό δυσμενέστατες συνθήκες, τροφοδοτούσαν ασταμάτητα τους φαντάρους στην πρώτη γραμμή.
Δραστηριότητες στη φύση
Στο ποταμό Βοϊδομάτη θα απολαύσετε rafting και kanoe kayak ακόμα και αν είστε αρχάριοι μιας και συγκεκριμένο ποτάμι δεν έχει βαθμό δυσκολίας. Η κατάβαση διαρκεί περίπου μιάμιση ώρα, η διαδρομή είναι καταπληκτική και το τοπίο θα σας αποζημιώσει. Πριν το μάθημα θα έχετε μια μικρή εκπαίδευση για το πως χρησιμοποιούνται τα κουπιά. Να γνωρίζετε πως τα νερά του Βοϊδομάτη είναι πολύ κρύα ακόμα και τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ιππασία στον Βοϊδομάτη. Γύρω από το ποτάμι γίνονται πολλές αθλητικές δραστηριότητες όπως και η ιππασία με καλά εκπαιδευμένα άλογα. Θα περπατήσετε παράλληλα με το ποτάμι και η εμπειρία θα σας μείνει αξέχαστη.
Σε πολλά σημεία των χωριών μπορείτε να απολαύσετε πεζοπορία μέσα στη φύση -μάλιστα σε πολλά ξενοδοχεία μπορείτε να βρείτε ομαδικό οδηγό για να περπατήσετε σε πιο άγνωστές διαδρομές.
Στάσεις για φαγητό
Κουκουνάρι στο χωριό Πάπιγκο: Ένα διαφορετικό μαγαζί που θα σου αφήσει τις καλύτερες γευστικές εντυπώσεις τόσο στα αλμυρά όσο και στα γλυκά. όλα ετοιμάζονται καθημερινά με τοπικά προϊόντα και φυσικά η εποχικότητα παίζει ρόλο. Παραδοσιακές πίτες εποχής, ομελέτες με φρέσκα αυγά, κολοκυθόσουπα, γλυκές πίτες με μήλο και αχλάδι, cheesecake με κατσικίσιο τυρί είναι μόνο μερικά από τα πιάτα που θα βρείτε στον κατάλογο.
Ριζά στο χωριό Ελάτη. Καλομαγειρεμένα τοπικά πιάτα, κυνήγι και σούπες θα βρείτε μεταξύ άλλων και με θέα στη χαράδρα του Βίκου. Από τα πιάτα που ξεχωρίζουν είναι το αγριογούρουνο στη γάστρα με κυδώνια και δαμάσκηνα, μοσχαράκι με χυλοπίτες, κότσι, αρνάκι με σπανάκι και φέτα και ζαρκάδι με κάστανα και μήλα. Αφήστε οπωσδήποτε χώρο για το εκλεκτό επιδόρπιο: «τούρτα κατσαρόλας» που δεν θα μπορείς να αντισταθείς.
Κανέλα και Γαρύφαλλο στο χωριό Βίτσα. Ένα θεματικό εστιατόριο με κύριο υλικό το μανιτάρι και εμπνευσμένο από την ηπειρώτικη γη. Ο ιδιοκτήτης καλλιεργεί ο ίδιος τις ποικιλίες των μανιταριών και το μενού τροποποιείται ανάλογα την εποχή. Από τα must taste είναι η μανιταρόσουπα, αμπελοφάσουλα με μανιτάρι και ζυμαρικά με μανιτάρια, ενώ από το επιδόρπιο έχει ενδιαφέρον το γιαούρτι που συνοδεύεται με γλυκό του κουταλιού μανιτάρι.
Που θα μείνετε
Aristi Mountain Resort:Είναι χτισμένο στο ψηλότερο σημείο του χωριού, Αρίστη. Αυτόνομα κτίρια, σε απόσταση το ένα από το άλλο, με κοινό σημείο αναφοράς τον ευωδιαστό υπαίθριο κήπο, κρύβουν μέσα τους δωμάτια, σουίτες και βίλες που χαρακτηρίζονται από υψηλή αισθητική, ανεπιτήδευτη πολυτέλεια και άνεση. Ατμοσφαιρικοί χώροι, οικογενειακά δωμάτια με σοφίτες, σουίτες και πολυτελείς βίλες καλύπτουν όλες τις επιθυμίες διαμονής, σε μια έκταση όπου μπορεί κανείς να χαθεί στην απόλυτη ηρεμία που προσφέρει απλόχερα το φυσικό τοπίο. Η τέχνη της γαστρονομίας τιμάται στο εστιατόριο Salvia, όπου προσφέρονται όλα τα αγαθά της Ηπειρώτικης γης. Παραδοσιακές ντόπιες συνταγές, με εκλεκτές τοπικές πρώτες ύλες, κρασιά και αποστάγματα από τον ελληνικό αμπελώνα διεγείρουν τους ουρανίσκους και απογειώνουν διαθέσεις.
Kipoi Suites: Στο χωριό Κήποι βρίσκεται το ξενοδοχείο, το οποίο προσφέρει θέα στο ποτάμι της Μπάγιας και στο όρος Μιτσικέλι. Ο ξενώνας συνδυάζει την τοπική παραδοσιακή αρχιτεκτονική με τη μοντέρνα εσωτερική διακόσμηση. Πέντε πέτρινα κτήρια συνθέτουν μια μικρή γειτονιά από οκτώ σουίτες με χωριστές εισόδους. Κάθε μία έχει διαφορετική διακόσμηση, ενώ όλες παρέχουν 1 ή 2 τζάκια, υδρομασάζ, ξύλινο δάπεδο και ξύλινη οροφή, ενώ διαθέτουν ιδιωτική σκεπαστή βεράντα. Το πρωινό έχει ενδιαφέρον: θα βρείτε ηπειρώτικες πίτες, μαρμελάδες, αυγά και γλυκά του κουταλιού.