Η απόδραση στα Τζουμέρκα συνδυάζει πανέμορφα ορεινά χωριά που βρίσκονται μέσα σε ένα άγριο φυσικό τοπίο. Ο ιδανικός προορισμός για χειμερινές διακοπές στην Ελλάδα.
Πανέμορφα γραφικά χωριά στα οποία πρωταγωνιστεί η πέτρα, καλντερίμια, περιποιημένες αυλές και τριγύρω ένα τοπίο άγριο που κόβει την ανάσα. Τα Τζουμέρκα, από τη μία είναι πιο απρόσιτα, από την άλλη γοητευτικά με τόσες αντιθέσεις και εναλλαγές που τα τελευταία χρόνια προσελκύουν πιο ψαγμένους ταξιδευτές. Η διαδρομή για να φτάσετε στα ορεινά χωριά κρύβει πολλές στροφές, ωστόσο θα σας ανταμείψει με τα τοπία που θα αντικρίσετε απέναντι σας.
Τα Τζουμέρκα δεν είναι από τους προορισμούς που γυρίζονται μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο – ειδικά έχοντας ως τόπο εκκίνησης την Αθήνα. Θέλουν χρόνο για να εξερευνήσετε το μέρος και να ανακαλύψετε τα γραφικά χωριά που διατηρούν την ηπειρώτικη αρχιτεκτονική τους.
Τζουμέρκα: Τρία πανέμορφα χωριά που αξίζει να επισκεφτείτε στην περιοχή
Συρράκο: Το χωριό που έχει συνδεθεί με τον Ναπολέοντα
Χτισμένο στη πλαγιά του του όρους Λάκμος, σε υψόμετρο 1.200 μέτρων, στλεκει επιβλητικό το χωριό Συρράκο και βρίσκεται πάνω από τη χαράδρα του ποταμού Χρούσια. Μάλιστα, το ορεινό χωριό, που διατηρεί την ηπειρώτικη αρχιτεκτονική του, έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός λόγω της γραφικότητας του που το κάνει πραγματικά εντυπωσιακό με τους επισκέπτες να απολαμβάνουν τις βόλτες στο χωριό που κάποτε πέρασε ένδοξες εποχές.
Πέτρινα διώροφα και τριώροφα αρχοντικά, τοξωτές είσοδοι σε αυλές, λιθόστρωτα καλντερίμια και πέτρινες βρύσες συνθέτουν το σκηνικό του χωριού που, σύμφωνα με μαρτυρίες πρέπει να κατοικήθηκε τον 15ο αιώνα και οι κάτοικοι του ήταν σπουδαίοι έμποροι. Τα αρχοντικά που θα συναντήσετε στο Συρράκο μαρτυρούν τον πλούτο που γνώρισε το χωριό.
Αν και ήταν υποταγμένο στους Τούρκους, κατάφερε να κερδίσει την αυτονομία του, φημιζόταν για τις μάλλινες συρρακιώτικες κάπες. Λέγεται έντονα ότι ο Ναπολέων εφοδίαζε με κάπες το στρατό του. Το χωριό κάηκε ολοσχερώς από τους Τούρκους με τους κατοίκους να προσπαθούν να το ανοικοδομήσουν ξανά.
Μέσα στο χωριό δεν επιτρέπονται τα οχήματα οπότε θα απολαύσετε ανενόχλητοι τις βόλτες απολαμβάνοντας την γραφικότητα του τόπου, ενώ αξίζει να κάνετε στάση το σπίτι του ποιητή, Κώστα Κρυστάλλη που λειτουργεί ως λαογραφικό μουσείο και βιβλιοθήκη. Επιπλέον, αξιοθέατα του χωριού είναι το γεφύρι Πούντεα Νούαουα, το πρώτο τοξωτό γεφύρι μπαίνοντας μέσα στο χωριό, το κτίσμα της Γκούρας, το οποίο αποκαλύπτει ουσιαστικά το πνεύμα της αρχιτεκτονικής που δέσποζε εκείνη την εποχή, και το παραδοσιακό σπίτι του Φωτιάδη -πρόκειται για το σπίτι του Κώστα Αυδίκου που μέσα έχει κειμήλια και όλα τα υπάρχοντα του που μετρούν πάνω από 150 χρόνια ζωής και τα δώρισε η εγγονή του ώστε το σπίτι να λειτουργήσει ως μουσείο. Εντυπωσιακό ήταν για τους επισκέπτες πως στο σπίτι του υπήρχαν γαλλικές εφημερίδες -που μαρτυρούν την ευημερία, τον πλούτο και το μορφωτικό επίπεδο των εμπόρων της εποχής.
Στο Συρράκο λειτουργούν παραδοσιακές ταβέρνες και καφενείο με τις σπεσιαλιτέ του τόπου να είναι οι πίτες, τα κρεατικά και τα γλυκά του κουταλιού.
Καλαρρύτες
Οι Καλαρρύτες είναι ένα ορεινό χωριό στις δυτικές πλαγιές της Πίνδου, χτισμένο στο χείλος μιας απότομης χαράδρας που καταλήγει στον ποταμό Καλαρρύτικο, σε ύψος 1.200 μέτρων. Μάλιστα, ο επισκέπτης έχει την εντύπωση πως στην ίδια ευθεία βρίσκεται και το χωριό Συρράκο, ενώ τους δύο οικισμούς χωρίζει η απόκρημνη χαράδρα του ποταμού. Για να πάτε από το ένα χωριό στο άλλο αξίζει να κάνετε πεζοπορία μέσα σε ένα πανέμορφο κι άγριο τοπίο - η διαδρομή είναι γύρω στις δύο ώρες και χρειάζεται να έχετε καλή φυσική κατάσταση, το χωριό πέρασε μεγάλες δόξες τον 18ο αιώνα - κάτι το οποίο, άλλωστε, μαρτυρούν τα σπίτια των κατοίκων.
Από τα μέσα του 18ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα οι κάτοικοι του χωριού γνώρισαν μεγάλη κοινωνική και οικονομική πρόοδο, καθώς αναπτύχθηκαν τόσο η αργυροχρυσοχοΐα όσο και η επεξεργασία του μαλλιού και του δέρματος, με το εμπόριο να φτάνει μέχρι το εξωτερικό. Αξίζει να αναφέρουμε πως οι Καλαρρύτες αποτελούσαν το χωριό του Σπύρου Βούλγαρη -γνωστού πλέον ως BVLGARI-, ο οποίος μαζί με την οικογένειά του αρχικά μετακόμισε στην Παραμυθιά, όπου άνοιξε το πρώτο του κατάστημα, και στη συνέχεια μετακόμισε στην Ιταλία, για να γίνει γνωστός σε ολόκληρο τον κόσμο.
Σύμφωνα με την ιστορία του τόπου, η κοινωνική και οικονομική πρόοδος έφερε και πολιτιστική ανάπτυξη στον τόπο, με τον Κοσμά τον Αιτωλό να επισκέπτεται δύο φορές το χωριό. Προέτρεψε μάλιστα τους κατοίκους να χτίσουν ελληνικό σχολείο, όπως και συνέβη.
Από την άλλη, η στενή σχέση του Αλή Πασά με την κοινότητα θεωρείται από τα κύρια χαρακτηριστικά της ιστορίας του χωριού, καθώς άνοιξε τον πρώτο δρόμο από τα Ιωάννινα προς τους Καλαρρύτες, όπου παραθέριζε.
Οι Καλαρρύτες έχουν χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός και ακολουθούν πιστά την ηπειρώτικη αρχιτεκτονική στην κατασκευή των αρχοντικών με την γκρίζα πέτρα και τα παράθυρα, που είναι σε μπλε, πράσινο ή καφέ χρώμα. Όλο το χωριό είναι πετρόκτιστο, ενώ υπάρχουν και πολλές βρύσες σε διάφορα σημεία.
Aπό τα αρχοντικά που αξίζει να δείτε είναι οι οικίες Ραφτάνη και Μπαϊκούση (18ου αιώνα), καθώς και το παλιό δημοτικό σχολείο. Στα αξιοθέατα του χωριού συγκαταλέγονται οι πέτρινες βρύσες. Η βρύση του Παράσχη, που φτιάχτηκε το 1768, είναι θολωτή με παραδοσιακή αρχιτεκτονική, στεγασμένη με τρούλο. Έξω από τον οικισμό, αξιόλογη είναι η κρεμαστή γέφυρα Γκόγκου. Και, φυσικά, μην προσπεράσετε τον νερόμυλο στη θέση Ραφτάνη μέσα στον οικισμό.
Επιπλέον, στα αξιοθέατα του μέρους είναι η Μονή Κηπίνας, που βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα πριν φτάσουμε στους Καλαρρύτες. Πρόκειται για το πιο εντυπωσιακό μοναστήρι της Ηπείρου, το οποίο προκαλεί πραγματικό δέος στους επισκέπτες του λόγω της θέσης του. Η Μονή Κηπίνας είναι κτισμένη μέσα σε έναν απόκρημνο βράχο, το 1212, από τον μοναχό Γρηγόριο.
Άγναντα
Το χωριό Άγναντα ανήκει στα Κεντρικά Τζουμέρκα και χτισμένο σε υψόμετρο 650 μέτρων. Το χωριό βρίσκεται σε τέτοια τοποθεσία που μπορείτε να γυρίσετε την ευρύτερη περιοχή.
Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται ένας παλιός μύλος που είναι από τα αξιοθέατα του τόπου, ενώ τριγύρω θα βρείτε επισκέψιμες μονές, καταρράκτες και μια πανέμορφη φύση που μπορείτε να την απολαύστε κάνοντας πεζοπορίες.
Τζουμέρκα: Τα αξιοθέατα του τόπου
Η Ήπειρος είναι μια πανέμορφη περιφέρεια που κρύβει πολλές ομορφιές και εκτός από τα πέτρινα ορεινά χωριά, που διατηρούν την τοπική αρχιτεκτονική, υπάρχουν αρκετά αξιοθέατα. Από τα must visit είναι το Γεφύρι της Πλάκας -πρόκειται για ένα πέτρινο τοξωτό γεφύρι στον Άραχθο ποταμό φτιαγμένο το 1866 και θεωρείται το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων και το τρίτο μεγαλύτερο στην Ευρώπη – και το σπήλαιο Ανεμότρυπα στο χωριό Πράμαντα που η ιστορία του ξεκινάει τη δεκαετία του 1960. Το σπήλαιο έχει τρία επίπεδα. Το μεσαίο, έχει αξιοποιηθεί τουριστικά. Ο ποταμός που φαίνεται στο τέλος του τουριστικού μονοπατιού, δημιουργεί ένα καταρράκτη 2 μέτρων, λίγο χαμηλότερα από το μονοπάτι. Το νερό του εμφανίζεται ξανά σε πηγή που βρίσκεται στην χαράδρα, 25 μέτρα κάτω από την είσοδο της σπηλιάς.
Το αξιοποιημένο τμήμα έχει μήκος 250 μ. Κάτω από πανέμορφα χρωματισμένους σταλαγμίτες έχουν σχηματιστεί τρεις λιμνούλες σε αποχρώσεις του γκρι, ροζ και άσπρου.
Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τη μονή του Αγίου Γεωργίου, που βρίσκεται στο χωριό Βουλγαρέλι, έχει χαρακτηριστεί ως «Η Αγία Λαύρα της Ηπείρου». Προεπαναστατικά ήταν το καταφύγιο κλεφτών και αρματολών, αλλά και σ'αυτά συγκεντρωμένοι οι οπλαρχηγοί των Τζουμέρκων και των Ραδοβυζίων, υπ' τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, κήρυξαν την επανάσταση του 1821 στην περιοχή, με τις ευλογίες του ηγουμένου Χριστοφόρου. Η Μονή κτίσθηκε το 1714, όπως μαρτυρείται από ημικατεστραμμένη επιγραφή. Άλλη εκδοχή δέχεται ως έτος ιδρύσεως το 1690.
Από τα πολύ όμορφα τοπία που θα συναντήσετε είναι οι Διπλοί Καταρράκτες Σούδας, που βρίσκονται βόρεια του χωριού Καταρράκτης γίνονται πόλος έλξης των επισκεπτών. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες δεν υπάρχουν νερά, ενώ από τον Οκτώβρη μέχρι το τέλος της άνοιξης τα νερά τρέχουν συνεχώς.
Μέσα από ένα υπέροχο πλακόστρωτο μονοπάτι μπορείτε να πλησιάσετε τους καταρράκτες για να τους δείτε από κοντά, ενώ υπάρχει κι ένα ξύλινο γεφυράκι για να διευκολύνει την πρόσβαση σας έτσι ώστε να απολαύσετε ένα όμορφο και φυσικό τοπίο.
Εναλλακτικές δραστηριότητες στα Τζουμέρκα
Η περιοχή στα Τζουμέρκα με τα όμορφα και επιβλητικά τοπία κρύβουν πολλές ομορφιές και είναι ο παράδεισος όσων αγαπούν τις εναλλακτικές δραστηριότητες μέσα στη φύση.
Πεζοπορία, ποδήλατο βουνού, ιππασία και rafting είναι μόνο μερικές από τις εναλλακτικές δραστηριότητες που προτιμούν οι επισκέπτες του τόπου, οι οποίοι θέλουν να τον γνωρίσουν και μέσα από το πλούσιο και μοναδικό τοπίο που διαθέτει εξερευνώντας off road διαδρομές.
Φωτογραφίες: Shuttertock