Πλησιάζοντας με το πλοίο στη Νάξο, το βλέμμα χωρίς να το θέλει, στρέφεται και κοιτάζει την Πορτάρα. Η μαρμάρινη επιβλητική πύλη σε καλωσορίζει σε ένα από τα πιο όμορφα νησιά της χώρας.
Η Πορτάρα στέκεται στη νησίδα Παλάτια και είναι ό,τι απέμεινε από τον ναό του Απόλλωνα που ξεκίνησε να χτίζεται τον 6ο-7ο αιώνα π.Χ. και δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Σύμφωνα με τη μυθολογία στο νησάκι αυτό, ο Θησεάς εγκατέλειψε την Αριάδνη, την οποία είχε αρπάξει από την Κρήτη, αφού είχε σκοτώσει τον Μινώταυρο. Ο μύθος λέει ότι κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους από την Κρήτη έκαναν μια στάση στη Νάξο. Εκεί, ο Θησέας είδε στο όνειρό του τον θεό Διόνυσο και του είπε ότι έπρεπε να φύγουν από το νησί χωρίς την Αριάδνη, αφού ήταν γραφτό να μείνει εκεί και να γίνει γυναίκα του. Η Αριάδνη έμεινε στη Νάξο και παντρεύτηκε τον θεό Διόνυσο κι έτσι αναπτύχθηκε και η λατρεία της σαν θεότητα στο νησί.
Η ιστορία της Πορτάρας στην Νάξο
Η Πορτάρα είναι η πύλη του ναού που άρχισε να κτίζει ο τύραννος Λύγδαμις. Επιθυμία του ήταν να δημιουργήσει έναν ναό μεγαλύτερο από αυτόν του του Δία στην Αθήνα και το ναό της Ηρας στη Σάμο. Μετά από την πτώση της τυραννίας, ο ναός παρέμεινε ημιτελής. Αυτό που βλέπουμε, σήμερα, είναι μόνο τα θεμέλια του ναού. Η κατασκευή της πύλης έγινε από τέσσερα μεγάλα κομμάτια ντόπιου μαρμάρου, το οποίο το καθένα ζυγίζει περίπου 20 τόνους. Η Πορτάρα έχει ύψος σχεδόν 6 μέτρα και πλάτος τουλάχιστον 3,5 μέτρα. Αργότερα, οι χριστιανοί έχτισαν εκκλησία στα ερείπια, η οποία καταστράφηκε από τους Ενετούς.
Πού έχουν «εξαφανιστεί» τα μάρμαρα της Πορτάρας
Τα μάρμαρα της Πορτάρας χρησιμοποιήθηκαν από τους Ενετούς για την κατασκευή άλλων κτισμάτων, κυρίως του Κάστρου της Χώρας της Νάξου, το οποίο κατασκευάστηκε από τον Ενετό Μάρκο Σανούδο. Η ακρόπολη που σχηματίζει ο χαμηλός λόφος δίπλα στο λιμάνι της Νάξου θεωρήθηκε από τον Σανούδο κατάλληλο μέρος για την ίδρυση της μεσαιωνικής πόλης της Νάξου. Η κύρια ιδιαιτερότητα του Κάστρου είναι ότι το τείχος αποτελείται από τους τοίχους περιμετρικών σπιτιών της ίδια της πόλης.
Σήμερα, κάνοντας μια βόλτα στα πανέμορφα σοκάκια της Νάξου, ο επισκέπτης εάν παρατηρήσει καλά και ξέρει, μπορεί να δει κομμάτια από την Πορτάρα σε διάφορα σημεία. Η ιστορία του νησιού συνεχίζεται σε κάθε βήμα…
Ενα ακόμη μάρμαρο από την Πορτάρα
Σε ένα από τα γραφικά σοκάκια της Νάξου