Σε μια απομακρυσμένη γωνιά του Σουδάν, ένα άγνωστο αξιοθέατο δείχνει στοιχεία για την προϊστορική αλλαγή του κλίματος που δημιούργησε τη μεγαλύτερη έρημο του κόσμου: την έρημο Σαχάρα.
Ο λόγος για το Sabu-Jaddi ένα μοναδικό σύμπλεγμα περισσότερων από 1.600 σχεδίων σε βράχους από διαφορετικές ιστορικές περιόδους που επεκτείνονται για περισσότερα από 6.000 χρόνια μέσω διαφορετικών εποχών του πολιτισμού των Νούβιων. Η τοποθεσία βρίσκεται 600 χλμ βόρεια του Χαρτούμ μεταξύ των χωριών Sabu και Jaddi. Τα καλά διατηρημένα σχέδια περιλαμβάνουν άγρια και κατοικίδια ζώα, ανθρώπους και βάρκες.
Ο αρχαιολογικός χώρος του Sabu-Jaddi (ή απλά «Sabu»), βρίσκεται κρυμμένος ανάμεσα σε βράχια, μεταξύ του τρίτου και του τέταρτου καταρράκτη του ποταμού Νείλου. Οι αρχαιολόγοι δεν έχουν ακόμη προσδιορίσει πότε ακριβώς, οι αρχαίοι Νούβιοι που ζούσαν εδώ, σμίλευαν αυτές τις εικόνες, αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο: τα εξαιρετικά καλά διατηρημένα χαρακτικά ιπποπόταμων, κροκοδείλων και άλλων σχεδίων, απεικονίζουν έναν πολύ διαφορετικό κόσμο από το ξηρό τοπίο της ερήμου, που τώρα καλύπτει μεγάλο μέρος της βόρειας Αφρικής και προσφέρει μια ματιά στο καταπράσινο παρελθόν της Σαχάρας.
«Το Sabu έχει μεγάλη ποικιλία μορφών», δήλωσε ο αρχαιολόγος Δρ Μπρους Γουίλιαμς, ο οποίος εργάστηκε στο Σουδάν για περισσότερα από 50 χρόνια. «Υπάρχουν ζώα από τα πρώτα χρόνια, βοοειδή από τη μεταγενέστερη περίοδο της Κέρμα (2600-1450 π.Χ.), βάρκες του Νέου Βασιλείου της Αιγύπτου (1570-1069 π.Χ.), μια συλλογή μοτίβων χριστιανικής περιόδου και πολλά άλλα που συνεχίζονται με την πάροδο του χρόνου».
Πέρα από το τεράστιο μέγεθος των σχεδίων και τη βαθιά ιστορία που περιλαμβάνει το μέρος, το Sabu παρέχει επίσης μια λεπτομερή καταγραφή του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι ζούσαν και προσαρμόστηκαν, καθώς η μεγαλύτερη έρημος του κόσμου άρχισε να σχηματίζεται γύρω τους.
Η περιοχή όπου βρίσκεται σήμερα η επιβλητική και γοητευτική Σαχάρα, δεν ήταν πάντοτε έρημος αλλά στο παρελθόν ήταν μια περιοχή με έντονη βλάστηση, λίμνες και αναπτυγμένο οικοσύστημα.
Το κλίμα ήταν τελείως διαφορετικό στη Σαχάρα
Το κλίμα της περιοχής της Σαχάρας κάποτε ήταν δραστικά διαφορετικό από αυτό που είναι σήμερα. Αν και η έρημος θεωρείται γενικά ηλικίας δύο έως τριών εκατομμυρίων ετών, σε μια εποχή γνωστή ως Αφρικανική Υγρή Περίοδος (περίπου 13.000-3.000 π.Χ.), οι εποχιακοί μουσώνες από την Κεντρική Αφρική σάρωσαν προς τα πάνω, παρέχοντας άφθονες βροχοπτώσεις στο βόρειο τμήμα της ηπείρου.
Κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής, ο Νείλος ανέβηκε καθώς τροφοδοτήθηκε από αμέτρητους παραπόταμους που βρέθηκαν σε μια πράσινη, εύφορη πεδιάδα - σαν τις σαβάνες της Κένυας και της Τανζανίας. Τεράστιες αγέλες με ελέφαντες, καμηλοπαρδάλεις και γαζέλες ξεχύνονταν σε όλο το τοπίο και ιπποπόταμοι τριγύριζαν σε λίμνες και ποτάμια. Μια μεγάλη ποικιλία φυτών και ζώων προσέφερε άφθονους πόρους σε ανθρώπους που περιπλανήθηκαν σε αυτά τα λιβάδια σε μικρές οικογενειακές ομάδες κυνηγών.
Στο Sabu, οι εκατοντάδες μορφές ζώων που έχουν χαραχθεί στα βράχια, αποτελούν στοιχεία αυτής της ξεχασμένης εποχής. Αυτή η παλαιότερη μορφή της τέχνης στα βράχια της Σαχάρας είναι γνωστή ως Bubaline Phase, και ενώ το Sabu δεν είναι ο μόνος χώρος με αρχαία πετρογλυφικά που απεικονίζουν τέτοιες παραστάσεις στη Σαχάρα, ήταν το πρώτο στο Σουδάν που τεκμηριώθηκε (από βρετανική αρχαιολογική αποστολή τη δεκαετία του 1940) και παραμένει ένα από τα μόνα εύκολα προσβάσιμα στους επισκέπτες σήμερα.
Πέρα από την αρχαία τέχνη, άλλες πληροφορίες σχετικά με τις σχέσεις των προϊστορικών ανθρώπων με τα ζώα έχουν εντοπιστεί σε κοντινές ανασκαφές. Τα στοιχεία αυτά, τόσο στο Sabu όσο και στις γειτονικές ανασκαφές, προσφέρουν μια ματιά σε μια εποχή που η ζωή στις χλοώδεις πεδιάδες της Βόρειας Αφρικής ήταν άφθονη. Αλλά δεν διήρκεσε, και περίπου το 5500-5000 π.Χ., το κλίμα ξεκίνησε μια μεταμόρφωση 2.000 ετών καθώς η Αφρικανική Υγρή Περίοδος έφτανε σιγά-σιγά στο τέλος της.
Όταν τα υγρά καιρικά φαινόμενα της Βόρειας Αφρικής άρχισαν να μειώνονται καθώς οι εποχιακοί μουσώνες έγιναν λιγότερο συχνοί, τόσο οι άνθρωποι όσο και τα ζώα μετανάστευσαν πιο κοντά στις όχθες του Νείλου. Καθώς ο καιρός συνέχισε να στεγνώνει, η υγρή περίοδος έληξε, και γύρω στο 3.500 π.Χ. δημιουργήθηκε η Σαχάρα που γνωρίζουμε σήμερα.