Ένα από τα παλαιότερα καφενεία της Ελλάδας αλλά και τα πιο ιστορικά καφέ της Ευρώπης βρίσκεται στην Πελοπόννησο και συγκεκριμένα στην Τρίπολη της Αρκαδίας.
Πρόκειται για ένα ιστορικό, παραδοσιακό καφέ που ονομάζεται «Μεγάλο Καφενείο» και βρίσκεται στην πλατεία Αγίου Βασιλείου, στην καρδιά της Τρίπολης. Το γραφικό κτήριο αποτελεί ένα πραγματικό κόσμημα για την αρκαδική πρωτεύουσα και έχει τη δική του μακρά ιστορία.
Η ιστορία του «Μεγάλου Καφενείου»
Άνοιξε για πρώτη φορά τις πόρτες του και λειτουργεί από το 1840 και ήταν το αγαπημένο της αριστοκρατίας και της υψηλής κοινωνίας ολόκληρης της χώρας και όχι μόνο. Έκλεισε μόλις μόνο δύο φορές στην ιστορία των 180 χρόνων λειτουργίας του, η μία λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
Από εκεί παρέλασαν σπουδαίες προσωπικότητες όπως αγωνιστές του '21 και αργότερα ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Αιμίλιος Βεάκης κ.α. Ακόμη, εκεί σύχναζαν γιατροί, δικηγόροι και μεγαλέμποροι, αλλά και άτομα κάθε κοινωνικής τάξης. Από το χώρο έχουν περάσει και πολλές προσωπικότητες της πολιτικής, των τεχνών, του αθλητισμού και της δημοσιογραφίας της χώρας.
Καφενείο με αέρα Παρισίων και Βιέννης
Μπορεί να αποτελεί ένα ελληνικό καφενείο, ωστόσο, η παριζιάνικη διαρρύθμιση αλλά και το βιεννέζικο στιλ παραπέμπει περισσότερο σε ευρωπαϊκό καφέ προπολεμικής εποχής, που σε ταξιδεύει κυριολεκτικά στον χρόνο.
Στον ρετρό χώρο του έχουν διατηρηθεί ατόφια αντικείμενα-αντίκες όπως τεράστιοι ξυλόγλυπτοι καθρέπτες με σκαλιστές κορνίζες, οβάλ και τετράγωνα μαρμάρινα τραπεζάκια, ξύλινες καρέκλες, vintage, αναπαυτικοί καναπέδες, ναργιλέδες, ασπρόμαυρες φωτογραφίες, γκραβούρες και πίνακες με αναπαραστάσεις του 19ου και 20ου αιώνα, κρυστάλλινοι πολυέλαιοι, ξύλινο πιάνο, μπουφέδες, ρολόγια αλλά και γυάλινες προθήκες με σπάνιες συλλογές και αντικείμενα από την Ελληνική Επανάσταση.
Πολλά από αυτά τα παλιά έπιπλα και αντικείμενα είχαν έρθει απο την Βιέννη, από το εργοστάσιο του κατασκευαστή Μίκαελ Τόνετ (1796 – 1871), ειδικά για το αρχοντικό αυτό καφέ.
Οι πελάτες και οι συνήθειες του καφενείου
Ως το 1923, η είσοδος επιτρεπόταν μόνο σε άνδρες της ελίτ που ήταν άνω των 40 ετών. Σερβιρόταν φυσικά ελληνικός καφές, αναψυκτικά και γλυκά του κουταλιού ενώ οι μερακλίδες κάπνιζαν ναργιλέ. Οι άνδρες έπαιζαν τάβλι, μπριζ, τράπουλα και σκάκι ενώ για κάποιο καιρό λειτούργησε και σαν καφέ-ζαχαροπλαστείο.
Στις αρχές του 20ού αιώνα, μάλιστα, παίχτηκε εκεί η πρώτη ταινία του βωβού κινηματογράφου. Σήμερα, συχνάζουν κυρίως άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας που απολαμβάνουν το καφεδάκι, το ούζο ή το τσίπουρό τους παρέα με μια εφημερίδα.
Η ονομασία του καφέ εμπεριέχει πλέον και τη λέξη «μουσείο», διότι ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει αντικείμενα, τα οποία έχουν ανεκτίμητη ιστορική αξία, να δει όπλα της Επανάστασης του 1821, τα οποία βρίσκονται σε ειδική προθήκη και να ενημερωθεί για την ιστορία του χώρου αλλά και όλης της πόλης που συνέβαλε στον αγώνα.
Ένα από τα πιο ιστορικά καφέ της Ευρώπης
Το κτίριο πριν από την Απελευθέρωση ήταν ιδιοκτησίας του αγωνιστή Θεόδωρου Θεοδωρόπουλου, τον οποίον εκτέλεσε διά απαγχονισμού ο Αλή Τσεκούρας. Το κτίριο μετά περιήλθε στην κυριότητα του εγγονού του, του Ιωάννη Πύρλα.
Ο Δημήτρης (Μίμης) Αθανασιάδης (1876-1965) ήταν ο ευεργέτης της πόλης της Τρίπολης και στις μέρες του το «Μεγάλο Καφενείο» γνώρισε μεγάλες δόξες. Το ανακαίνισε το 1898 παίρνοντας τη σκυτάλη από τον πατέρα του όπως εκείνος πήρε το οίκημα από τον πρωτοπόρο ιατρό Ιωάννη Πύρλα.
Μέσα στις επόμενες δεκαετίες, το ιστορικό καφενείο άλλαξε πολλά χέρια. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, ανήκει στον Παρασκευά Κατσικερό. Το «Μεγάλο Καφενείο» είχε κινδυνεύσει κάποτε με κατεδάφιση αλλά σώθηκε την τελευταία στιγμή με πρωτοβουλία του δήμου.
Το «Μεγάλο Καφενείο» είναι ένα από τα 53 ιστορικά καφέ της Ευρώπης, πέντε από τα οποία βρίσκονται στην Ελλάδα και ανήκει στον σύνδεσμο που ιδρύθηκε το 2014.
Ακόμη, έχει μπει στην λίστα της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco αλλά και στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της χώρας.
Στο χώρο του «Μεγάλου Καφενείου» διοργανώνονται πλέον παρουσιάσεις βιβλίων αλλά και μουσικοχορευτικές βραδιές. Επίσης γίνονται και θεατρικές παραστάσεις σε συνεργασία με θεατρικές ομάδες της πόλης και το Μαλλιαροπούλειο Θέατρο.
Φωτογραφίες: Μεγάλο Καφενείο Τρίπολης, Σύνδεσμος Ιστορικών Καφέ Ευρώπης