Βόλτα στους ελληνικούς αμπελώνες στην ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα κάνει η Λόρεν Μόουερι, ταξιδεύοντας τους αναγνώστες του Forbes και τους λάτρεις του κρασιού στη χώρα μας, αναδεικνύοντας τον ρόλο του δροσερού κλίματος στην οινοπαραγωγή.
«Γιατί οι οινοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας με το δροσερό κλίμα παίζουν καθοριστικό ρόλο στο μέλλον του κλάδου». Είναι ο τίτλος του άρθρου της στο οποίο δίνει μια γεύση, άλλοτε πιο φρουτώδη και άλλοτε με πιο διακριτικά ορυκτά αρώματα στους αναγνώστες σχετικά με την πλούσια παραγωγή κρασιού της Ελλάδας.
«Ζεστό και άνυδρο, περιτριγυρισμένο από την καταγάλανη θάλασσα: αυτή η εικόνα έρχεται στο μυαλό όταν οραματίζεται κανείς το ελληνικό οινικό τοπίο, ειδικά για τους Αμερικανούς που είναι καλύτερα εξοικειωμένοι με τις Κυκλάδες. Ωστόσο, η Ελλάδα διαθέτει ποικίλο έδαφος, από νησιά και πεδιάδες μέχρι κοιλάδες και βουνά. Μέσα στις τοπογραφικές γωνιές της ενδοχώρας ευδοκιμεί η αμπελουργία με δροσερό κλίμα, προσφέροντας μια ματιά στο μέλλον της ελληνικής οινοπαραγωγής», περιγράφει.
Η Μόουερι, στη συνέχεια, εξηγεί ότι η παραγωγή κρασιού σε ψυχρότερο κλίμα έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον της βιομηχανίας και των καταναλωτών. Πλέον, όπως αναφέρει, λάτρεις του κρασιού
επιλέγουν κομψά, ήπια κρασιά, ακόμη και κάποια με χαμηλότερο αλκοόλ, τα οποία είναι πιο εύκολο να παραχθούν σε τέτοιες συνθήκες.
Ο ζεστός καιρός και η ηλιοφάνεια έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση του σακχάρου των σταφυλιών, κάτι που σημαίνει αύξηση του αλκοόλ και ταυτόχρονα την μείωση της οξύτητας.
Από τη συζήτηση περί ψυχρότητας, δεν θα μπορούσε να λείπει ο παράγοντας της κλιματικής αλλαγής, η οποία προκαλεί αλλαγές στα αμπέλια. Όπως τονίζει, ορισμένοι οινοποιοί παλεύουν να καλλιεργήσουν σταφύλια που καθιέρωσαν τη φήμη της περιοχής τους.
Ήταν το 2021, στη Βουργουνδία, μία από τις πιο εμβληματικές οινικές περιοχές του κόσμου, πατρίδα του Pinot Noir και του Chardonnay, οι οινοπαραγωγοί ήρθαν αντιμέτωποι με μια απίστευτη πτώση της θερμοκρασίας. Τότε, το CNN ανέφερε ότι για τρεις νύχτες, ορισμένοι οινοποιοί ξενύχτησαν στους αμπελώνες, καίγοντας κεριά προσπαθώντας απεγνωσμένα να σώσουν τις καλλιέργειες τους από τον παγετό.
Την ίδια χρονιά, ο Διεθνής Οργανισμός Αμπελώνων και Οίνου (OIV) ανέφερε ότι οι ακραίες καιρικές συνθήκες χτύπησαν τα αμπέλια και τα οινοποιεία σε Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία, με αποτέλεσμα την «υπερβολικά χαμηλή» παραγωγή.
Forbes: Η Ελλάδα μπορεί να υποστηρίξει την οινοπαραγωγή σε ψυχρότερο κλίμα
Επιστρέφοντας στο άρθρο του Forbes, η Μόουερι περιγράφει ότι η χώρα μπορεί να υποστηρίξει την οινοπαραγωγή σε ψυχρότερο κλίμα, στην Πελοπόννησο, στην περιοχή του Αμύνταιου στη Μακεδονία, στην Ήπειρο και στην ορεινή Θεσσαλία. Οι περιοχές αυτές φαίνεται να προσφέρονται σε όσους επιθυμούν να δημιουργήσουν ζωηρά κόκκινα και γεμάτα σώμα λευκά κρασιά.
Το Κτήμα Σκούρας στην Πελοπόννησο μπορεί να μην θεωρείται περιοχή καλλιέργειας ψυχρού κλίματος, ωστόσο, ορισμένοι αμπελώνες βρίσκονται σε αρκετά μεγάλο υψόμετρο, όπου το χειμώνα δεν αποκλείονται οι χιονοπτώσεις.
«Τα βουνά εδώ επιτρέπουν στους οινοπαραγωγούς να φυτεύουν σε μεγαλύτερο υψόμετρο και να επωφελούνται από τις χαμηλότερες θερμοκρασίες. Επίσης, επειδή η θάλασσα περιβάλλει την Πελοπόννησο, η συνεχής ροή του αέρα μέσα από την περιοχή μειώνει τη θερμοκρασία και τον κίνδυνο ασθενειών», λέει ο Δημήτρης Σκούρας στο Forbes.
Βέβαια, η καλλιέργεια σε ψυχρότερο κλίμα έχει και τα μειονεκτήματά της. «Η καλλιέργεια σε ψυχρότερο κλίμα αποτελεί πρόβλημα κατά τη διάρκεια των ψυχρότερων εσοδειών. Η ωρίμανση επιβραδύνεται και μερικές φορές τα σταφύλια δεν φτάνουν στην επιθυμητή ωριμότητα. Αυτό είναι σπάνιο φαινόμενο στην Ελλάδα, αλλά συμβαίνει, συνήθως σε βόρειες περιοχές», εξηγεί ο κ. Σκούρας.
Ανηφορίζοντας στη Μακεδονία, η αρθρογράφος του Forbes βρίσκεται στο Κτήμα Άλφα, στο Αμύνταιο. Όπως φαίνεται, η περιοχή συμβάλλει στα ψυχρότερα καιρικά φαινόμενα, καθώς έχει σχετικά μεγάλο ύψος και περιβάλλεται από λίμνες.
«Οι λίμνες συμβάλλουν στη ρύθμιση των θερμοκρασιών απελευθερώνοντας δροσερές αύρες που δροσίζουν τους γύρω αμπελώνες κατά τη διάρκεια της περιόδου καλλιέργειας», εξηγεί ο Άγγελος Ιατρίδης, οινοποιός του Κτήματος Άλφα.
«Τα βουνά συμβάλλουν στη δημιουργία ενός μικροκλίματος εμποδίζοντας τους ψυχρότερους ανέμους και επηρεάζοντας τη διατήρηση της θερμοκρασίας», προσθέτει.
Δυστυχώς, όμως, όπως γράφει η αρθρογράφος του Forbes, o ανοιξιάτικος παγετός απειλεί τους καλλιεργητές. Καθώς οι χειμώνες γίνονται ηπιότεροι και τα αμπέλια μπορεί να εκπτυχθούν νωρίτερα, ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται.
Από την άλλη πλευρά, ο Στέλιος Μπουτάρης οινοποιός και διευθύνων σύμβουλος του κτήματος Κυρ-Γιάννη, έχει παρατηρήσει αλλαγές στο κλίμα της περιοχής. Όπως αναφέρει, οι χειμώνες γίνονται πιο ζεστή και το καλοκαίρι πιο άγριο.
«Μπορεί να υπάρξουν μεγάλες ξηρές θερμές περίοδοι, ακόμη και το χειμώνα, για να διακοπούν από έντονες βροχοπτώσεις. Οι χαλαζοπτώσεις είναι επίσης πιο συχνές και σοβαρές», λέει.
Το αποτέλεσμα είναι τα κρασιά να έχουν λιγότερη οξύτητα και υψηλότερο Ph. Σε ορισμένες εσοδείες, έχουν αρχίσει να μαζεύουν τις λευκές ποικιλίες νωρίτερα από ό,τι στο παρελθόν για να διατηρήσουν τα αρώματα και τη φρεσκάδα. Η εκκίνηση από μια θέση με χαμηλότερες θερμοκρασίες προσφέρει ένα πλεονέκτημα σε ένα απρόβλεπτο μέλλον.
«Η οινοπαραγωγή σε ένα δροσερό κλίμα είναι ταυτόχρονα πρόκληση και ευκαιρία. Σε έναν κόσμο όπου η κλιματική αλλαγή είναι παρούσα σε πολλές πτυχές, η αμπελουργία μπορεί να επιβιώσει μακροπρόθεσμα μόνο σε περιοχές όπου παράμετροι όπως το υψόμετρο μπορούν να μετριάσουν τις ακραίες καιρικές συνθήκες. Το Αμύνταιο είναι μια τέτοια περιοχή με μεγάλες δυνατότητες να συνεχίσει να παράγει κρασιά υψηλής ποιότητας και χαρακτήρα με ευαισθησία στο terroir», λέει ο Μπουτάρης.
Ο κ. Ιατρίδης συμφωνεί, λέγοντας: «Το Αμύνταιο είναι καλά τοποθετημένο για το μέλλον της οινοποιίας στην Ελλάδα. Καθώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις παγκόσμιες αμπελουργικές περιοχές, τα ψυχρότερα κλίματα όπως το Αμύνταιο αποκτούν όλο και μεγαλύτερη αξία. Το ψυχρότερο κλίμα του Αμυνταίου παρέχει ένα φυσικό πλεονέκτημα στην προσαρμογή σε αυτές τις αλλαγές», τονίζει.
