Το ιλιγγιώδες ποσό του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ είχε χάσει η Airbnb τον πρώτο μήνα της πανδημίας του κορωνοϊού εξαιτίας των ακυρώσεων στις κρατήσεις, εξέλιξη που ώθησε τότε τον διευθύνοντα σύμβουλό της, Μπράιαν Τσέσκι, να διακηρύξει «το τέλος των ταξιδιών όπως τα γνωρίζαμε».
Λίγους μήνες αργότερα, ο Τσέσκι δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά άποψη, αλλά οι δυσοίωνες προβλέψεις του έδωσαν τη θέση τους σε μια πιο «προσαρμοσμένη» άποψη ότι τα ταξίδια εξελίσσονται, δεν πεθαίνουν. Κάποιες τάσεις θα επανακάμψουν και κάποιες όχι, όταν τελειώσει η υγειονομική κρίση, σημειώνει o CEO της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για βραχυχρόνια μίσθωση κατοικιών.
Τα ταξίδια «κάποια μέρα θα επιστρέψουν με πλήρη ισχύ, αλλά θα είναι διαφορετικά», λέει, προβλέποντας το τέλος του υπερτουρισμού, δραστική μείωση των επιχειρηματικών ταξιδιών και την ανάδειξη νέων προορισμών, μεταξύ των οποίων και αστικά κέντρα.
Τα σχόλιά του, στο Bloomberg, έρχονται σε μια κρίσιμη περίοδο για τον ίδιο και την Αirbnb, που κατάφερε ένα απίστευτο comeback το καλοκαίρι, από πτώση στις κρατήσεις κατά 90% στην αρχή της πανδημίας και απώλειες 400.000.000 δολαρίων το δεύτερο τρίμηνο, σε πάνω από 1.000.000 κρατήσεις στις 8 Ιουλίου παγκοσμίως. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι τέλειωσαν τα βάσανα για την Airbnb, αφού, όπως δείχνουν στοιχεία της πλατφόρμας, μολονότι οι ταξιδιώτες κάνουν σχεδόν διπλάσιες σε σχέση με πέρυσι κρατήσεις σε απόμερους προορισμούς, οι ενοικιάσεις κατοικιών σε αστικά κέντρα έχουν ακόμη χαμηλή ζήτηση.
Το μέλλον των ταξιδιών σε αστικά κέντρα και το τέλος του υπερτουρισμού
Ωστόσο, όπως λέει ο Τσέκσι, το μέλλον των ταξιδιών δεν μπορεί να αποτυπωθεί αποκλειστικά σε αριθμούς. Αυτό που βλέπουμε, σημειώνει, «είναι μια μαζική επανάσταση», που «αλλάζει για πάντα το πρόσωπο του τουρισμού. Ορισμένοι περιμένουν ο κόσμος να επιστρέψει εκεί που βρισκόταν, αλλά οι αλλαγές γίνονται προς τα εμπρός, όχι προς τα πίσω».
Ο εισερχόμενος τουρισμός έχει μειωθεί, αλλά παρατηρείται μια αλματώδης αύξηση των ταξιδιών στο εσωτερικό μεγάλων σε έκταση χωρών, όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Βρετανία. Το αντίθετο, λέει, συμβαίνει σε περιοχές της Νοτιοανατολικής Ασίας και της Καραϊβικής, που εξαρτώνται από τον διεθνή τουρισμό: «Δεν υπάρχει μεγάλη ζήτηση από άτομα που ζουν στις Μπαχάμες και θέλουν να κάνουν διακοπές σε θέρετρο στις Μπαχάμες». Πρόσθετο παράδειγμα είναι η Γερμανία, όπου παρά την ισχυρή οικονομία τους οι Γερμανοί συνήθως κάνουν διακοπές στο εξωτερικό.
Ολα αυτά δείχνουν, κατά την άποψη του CEO της Airbnb, ότι προορισμοί που εξαρτώνται από τον εισερχόμενο τουρισμό θα πρέπει να διαφοροποιήσουν τις πηγές των εσόδων τους βραχυπρόθεσμα για να αντιμετωπίσουν μια συνεχιζόμενη μείωση των επισκέψεων από το εξωτερικό, ενώ άγνωστοι προορισμοί κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα θα συνεχίσουν να γνωρίζουν τουριστική ανάπτυξη.
Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, όλοι θα βγουν κερδισμένοι, καθώς «η διανομή των ταξιδιωτών σε περισσότερους προορισμούς σε αντίθεση με τη συγκέντρωσή τους σε λίγα τυχερά τουριστικά θέρετρα είναι πιο βιώσιμη απ’ ό,τι νομίζει ο κόσμος». Οπως λέει, παλαιότερα η μεγάλη πλειονότητα ταξίδευε σε λίγες, γνωστές, εμβληματικές πρωτεύουσες, όπως το Αμστερνταμ, η Νέα Υόρκη και η Βενετία, αλλά το φαινόμενο αυτό του υπερτουρισμού έφθασε σε σημείο κορεσμού, αφού οι προορισμοί αυτοί -που ούτως ή άλλως δεν είναι προσβάσιμοι λόγω των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία- δεν ανταποκρίνονται στις νέες επιθυμίες των ταξιδιωτών για φύση και χώρο να ανασάνουν χωρίς τον κίνδυνο μόλυνσης από τα σταγονίδια που εκπέμπει κάποιος άγνωστος κοντά τους.
«Το τζίνι βγήκε απ’ το λυχνάρι», λέει ο Τσέσκι. «Ο κόσμος τώρα ανακαλύπτει τις μικρές πόλεις, τις μικρές κοινότητες, τα εθνικά πάρκα, ερωτεύονται τις αποδράσεις στη φύση, συνειδητοποιούν ότι μπορούν να πάνε σε τόσα άλλα μέρη. Πρόκειται για μια μη αναστρέψιμη τάση».
Εκεί που 20 πόλεις συγκέντρωναν προ της πανδημίας την πλειονότητα των δραστηριοτήτων της Αirbnb, καμία εξ αυτών δεν πιάνει πλέον άνω του 2%, καθώς οι καταναλωτές εξαπλώνονται σχεδόν ισομερώς σε χιλιάδες μικρούς και επαρχιακούς προορισμούς, πράγμα που προσφέρει ευκαιρίες στην Airbnb, καθώς περιλαμβάνει πολλά, μοναδικά, αγροτικά καταλύματα στην πλατφόρμα της, ιδιαίτερα σε περιοχές που δεν καλύπτονται από μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες.
Οπως λέει, όμως ο CEO της Αibnb, αυτό δεν σημαίνει και το τέλος των ταξιδιών στις πόλεις έστω κι αν βραχυπρόθεσμα θα μειωθούν κατακόρυφα: «Οι άνθρωποι θα τις αποφύγουν τα ερχόμενα χρόνια και οι τιμές θα πέσουν. Μετά μια νέα γενιά θα ανακαλύψει τις πόλεις ως πιο προσιτούς προορισμούς και θα πιθανώς θα οδηγήσει σε μια αναγέννηση» πιθανώς σε τρία με πέντε χρόνια ή και περισσότερα. «Οσο μεγαλύτερη είναι μια πόλη τόσο περισσότερο, θεωρώ, ότι θα χρειαστεί για να ανακάμψει».
Προβλήματα για τα επαγγελματικά ταξίδια
Ο Τσέσκι θεωρεί ότι ένας κλάδος ιδιαίτερα, εκείνος των επαγγελματικών ταξιδιών θα αντιμετωπίσει μακροπρόθεσμα μεγάλα προβλήματα, πράγμα που θα έχει επιπτώσεις και για την Airbnb, η οποία επί χρόνια πρόσφερε οικονομικές λύσεις διαμονής σε πελάτες εταιρειών.
«Ακόμη κι αν θέσει ο κόσμος υπό έλεγχο την πανδημία, τα επιχειρηματικά ταξίδια δεν θα είναι πλέον τα ίδια», λέει, υπογραμμίζοντας ότι οι άνθρωποι θα έχουν σαφώς λιγότερους λόγους να επιβιβαστούν σε αεροσκάφη, όταν η τηλεργασία έχει διευκολύνει τόσο πολύ τη συνεργασία εξ αποστάσεως. Κι αυτό είναι πρόβλημα για ολόκληρη τη βιομηχανία, αφού τα επιχειρηματικά ταξίδια αποτελούσαν την κύρια πηγή εσόδων για τις αεροπορικές εταιρείες και τα ξενοδοχεία.