Επιστήμονες υποστηρίζουν μια άλλη θεωρία για τη χρήση του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, σύμφωνα με δημοσίευμα της Daily Mail.
Το αρχαίο τεχνολογικό θαύμα -όπως συχνά αποκαλείται- ανασύρθηκε το 1900 από το ναυάγιο των Αντικυθήρων, ένα ναυάγιο ρωμαϊκού φορτηγού πλοίου ανοιχτά του ελληνικού νησιού των Αντικυθήρων. Ανακαλύφθηκε σε ένα ξύλινο κουτί και αποτελείται από χάλκινα γρανάζια. Έκτοτε έχουν βρεθεί άλλα 81 θραύσματα, που περιέχουν συνολικά 40 χειροποίητα χάλκινα γρανάζια.
Μηχανισμός των Αντικυθήρων: Ο αρχαιότερος υπολογιστής στον κόσμο
Ο μηχανισμός λέγεται ότι δημιουργήθηκε γύρω στο 100 π.Χ. και θεωρείται ότι είναι ο παλαιότερος υπολογιστής στον κόσμο. Προηγούμενες μελέτες έχουν καταδείξει ότι χρησιμοποιούνταν για την καταγραφή της κίνησης των πλανητών και του περάσματος των ημερών και των ετών, σαν ένα μηχανικό ημερολόγιο.
Σαρώσεις του μηχανισμού το 2008 διαπίστωσαν ότι μπορεί επίσης να χρησιμοποιούνταν για την πρόβλεψη εκλείψεων και την καταγραφή σημαντικών γεγονότων του ελληνικού ημερολογίου, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων πυροδοτεί μέχρι σήμερα μεγάλη συζήτηση στους ακαδημαϊκούς κύκλους και πολλές θεωρίες έχουν διατυπωθεί για τη χρήση του και τον τρόπο λειτουργίας του.
Το επίπεδο της πολυπλοκότητάς του είναι τέτοιο που οι λάτρεις των θεωριών συνωμοσίας έχουν κάνει ακόμη και τρελές υποθέσεις ότι θα μπορούσε να είναι απόδειξη ότι εξωγήινοι μετέδωσαν γνώσεις σε αρχαίους ανθρώπινους πολιτισμούς, επισημαίνει η Daily Mail.
Η θεωρία ότι πρόκειται για παιχνίδι
Όμως, μια νέα μελέτη προτείνει μια εναλλακτική θεωρία για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων. Ερευνητές από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Μαρ ντελ Πλάτα στην Αργεντινή θεωρούν ότι μοιάζει περισσότερο με παιχνίδι παρά με ένα χρήσιμο τεχνολογικό εργαλείο.
Η επικρατούσα άποψη, που βασίζεται μέχρι τώρα σε δεκαετίες έρευνας και ευρείας ανάλυσης, είναι ότι ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων λειτουργούσε ως ένα είδος χειροκίνητου μηχανικού υπολογιστή. Αποτελούμενος από έως και 40 χάλκινα γρανάζια, επέτρεπε στους αρχαίους Έλληνες να προβλέπουν την κίνηση των άστρων και των πλανητών με εκπληκτική ακρίβεια.
Ο χρήστης γύριζε μια μικρή χειροκίνητη μανιβέλα -που σήμερα έχει χαθεί-, η οποία κινούσε ένα σύστημα από περίπου 40 ή περισσότερα εσωτερικά γρανάζια. Στο μπροστινό μέρος, δείκτες έδειχναν πού βρίσκονταν ο Ήλιος και η Σελήνη στον ουρανό και υπήρχε ένδειξη της φάσης της Σελήνης.
Στη νέα μελέτη, οι επιστήμονες του Εθνικού Πανεπιστημίου της Μαρ ντελ Πλάτα δημιούργησαν μια προσομοίωση του τεχνουργήματος σε υπολογιστή. Συγκεκριμένα, εξέτασαν τα τριγωνικά «δόντια» των γραναζιών, τα οποία λέγεται ότι είναι αναπόσπαστο μέρος της λειτουργίας του μηχανισμού. Διαπίστωσαν ότι οι κατασκευαστικές ανακρίβειες θα προκαλούσαν την εμπλοκή της συσκευής τόσο συχνά που θα ήταν άχρηστη.
Μια τέτοια εμπλοκή, που προκαλούνταν από το γύρισμα του στροφάλου, θα καθιστούσε τη συσκευή μη πρακτική για επιστημονική χρήση. Με βάση όσα γνωρίζουμε για το σχήμα της, «οι κατασκευαστικές ανακρίβειες αυξάνουν σημαντικά την πιθανότητα εμπλοκής ή αποσύνδεσης του γραναζιού», επισημαίνει η ομάδα.
Εν τω μεταξύ, το τριγωνικό σχήμα των δοντιών «έχει ως αποτέλεσμα τη μη ομοιόμορφη κίνηση, προκαλώντας επιτάχυνση και επιβράδυνση, καθώς κάθε δόντι εμπλέκεται».
Η ερευνητική ομάδα καταλήγει προτείνοντας ότι αν η συσκευή μπλοκάρει συνεχώς, ίσως να μην ήταν τίποτα περισσότερο από ένα έξυπνο παιχνίδι, φτιαγμένο για παιδιά. Ωστόσο, επισημαίνουν πόσος χρόνος και πόση προσπάθεια πρέπει να καταβλήθηκε για την κατασκευή της συσκευής, καθώς και τη δεξιοτεχνία που απαιτείται, γεγονός που προβληματίζει για το αν όλη αυτή η προσπάθεια κατεβλήθη απλώς για ένα παιχνίδι.
«Φαίνεται απίθανο ότι κάποιος θα κατασκεύαζε μια τόσο πολύπλοκη αλλά μη λειτουργική συσκευή», προσθέτει η ομάδα.
Δεν καταρρίπτεται η επίσημη θεωρία
Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο το ένα τρίτο περίπου του Μηχανισμού των Αντικυθήρων έχει διασωθεί, οπότε ορισμένα κρίσιμα μέρη της συσκευής έχουν πιθανότατα χαθεί, εξηγεί η Daily Mail. Επομένως, η συσκευή πρέπει να ήταν στην πραγματικότητα πολύ πιο αξιόπιστη από ό,τι δείχνει η προσομοίωση των Αργεντίνων.
Όπως και να έχει, η ομάδα ζητά «πιο εκλεπτυσμένες τεχνικές για την καλύτερη κατανόηση της πραγματικής ακρίβειας και λειτουργικότητας του Μηχανισμού των Αντικυθήρων».
Προηγουμένως, ο Βρετανός αστροφυσικός Μάικ Έντμουντς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο πρωταρχικός σκοπός του Μηχανισμού των Αντικυθήρων ήταν περισσότερο μια εκπαιδευτική επίδειξη παρά ένα εργαλείο για την πραγματοποίηση πρακτικών και ακριβών αστρονομικών προβλέψεων.
Η ομάδα συμφωνεί: «Σύμφωνα με τις υποθέσεις μας, τα σφάλματα που εντοπίστηκαν από τον Έντμουντς υπερβαίνουν τα ανεκτά όρια που απαιτούνται για την αποφυγή αστοχιών».
Η μελέτη έχει δημοσιευθεί στον διακομιστή προδημοσιεύσεων arXiv, πράγμα που σημαίνει ότι δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ομότιμους και πρόκειται για μια ακόμα θεωρία που έρχεται να προστεθεί στον κατάλογο των τοποθετήσεών γύρω από αυτό το αρχαίο τεχνολογικό εργαλείο.