Η καθημερινή μας χρήση ηλεκτρονικών συσκευών αυξάνεται και οι διαδικασίες παραγωγής ψηφιοποιούνται ολοένα και περισσότερο.
Αυτό σημαίνει ότι τεράστιες ποσότητες ψηφιακών δεδομένων παράγονται καθημερινά στην οικονομία, ως αποτέλεσμα των προσωπικών και κοινωνικών μας δραστηριοτήτων.
Η Επιτροπή προβλέπει ότι ο συνολικός όγκος δεδομένων παγκοσμίως θα αυξηθεί κατά 530% έως το 2025 σε σύγκριση με το 2018.
Τα δεδομένα αποτελούν σημαντική πτυχή του ψηφιακού μετασχηματισμού της ΕΕ. Η τεχνητή νοημοσύνη, που αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ, στηρίζεται στην επεξεργασία δεδομένων και η ανάπτυξή της εξαρτάται από τον τρόπο διαχείρισης των δεδομένων στην Ευρώπη. Τα δεδομένα αποτελούν επίσης αναπόσπαστο κομμάτι των ψηφιακών υπηρεσιών που διαμορφώνουν την καθημερινή μας ζωή και την οικονομία. Το Κοινοβούλιο επεξεργάζεται ειδική νομοθεσία για τα δεδομένα ώστε να διασφαλίσει ότι οι πολίτες, οι επιχειρήσεις, η ανάκαμψη και η πράσινη μετάβαση θα επωφεληθούν από μια αποτελεσματική στρατηγική δεδομένων.
Τι είναι τα μαζικά δεδομένα;
Τα μαζικά δεδομένα είναι σύνολα δεδομένων που έχουν συλλεχθεί και είναι τόσο μεγάλα σε όγκο και περίπλοκα που απαιτούν νέες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, για την επεξεργασία τους. Τα δεδομένα προέρχονται από πολλές διαφορετικές πηγές. Συχνά είναι δεδομένα του ίδιου τύπου, για παράδειγμα, δεδομένα GPS που προέρχονται από εκατομμύρια κινητά τηλέφωνα και χρησιμοποιούνται για τον περιορισμό της κυκλοφοριακής συμφόρησης. Ωστόσο μπορούμε να έχουμε και συνδυασμούς τύπων, όπως στην περίπτωση συλλογής δεδομένων από μητρώα υγείας και εφαρμογές εξυπηρέτησης ασθενών. Η τεχνολογία επιτρέπει τη συλλογή αυτών των δεδομένων με υψηλές ταχύτητες, σε σχεδόν πραγματικό χρόνο, και την ανάλυση τους για τη απόκτηση νέων πληροφοριών.
Από πού προέρχονται τα μαζικά δεδομένα;
- Μπορούν να παραχθούν από ανθρώπους: σε εφαρμογές για κινητά, στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των εμπορικών συναλλαγών, σε αρχεία ηλεκτρονικής διακυβέρνησης…
- Μπορούν να παραχθούν από μηχανήματα και να συλλεχθούν μέσω αισθητήρων σε αντικείμενα που συνδέονται με το διαδίκτυο των πραγμάτων, συμπεριλαμβανομένων έξυπνων αυτοκινήτων, εργοστασίων, GPS και δορυφόρων που συλλέγουν μετεωρολογικά δεδομένα κλπ.
- Τα μαζικά δεδομένα προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες σε διάφορους τομείς.
Βιομηχανία
Τα μεγάλα δεδομένα επιτρέπουν στις εταιρείες να καινοτομούν, είτε μέσω της καλύτερης ανάλυσης των αναγκών και των επιθυμιών των ανθρώπων είτε προσφέροντας νέα προϊόντα. Ενώ τα προσωπικά δεδομένα είναι κεντρικά για τη λειτουργία εφαρμογών και πλατφορμών που αποτελούν σημαντικό μέρος της ζωής και της οικονομίας μας, η καλύτερη εκμετάλλευση των βιομηχανικών δεδομένων θα μπορούσε να φέρει ένα νέο κύμα καινοτομίας στην ΕΕ. Τα δεδομένα μπορούν επίσης να βελτιώσουν την παραγωγικότητα και να μειώσουν το κόστος, για παράδειγμα χάρη στις δυνατότητες πρόβλεψης πωλήσεων ή συντήρησης σε έξυπνα εργοστάσια.
Περιβάλλον
Τα δορυφορικά δεδομένα μπορούν να βελτιώσουν την έρευνα και να βοηθήσουν την ΕΕ να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Επιπλέον, μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών όπως είναι οι πυρκαγιές. Η βελτίωση της αποδοτικότητας της βιομηχανικής παραγωγής θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές και τα απόβλητα.
Υγεία
Η ανάλυση μεγάλων συνόλων κλινικών δεδομένων, όπως για παράδειγμα τα ανώνυμα μητρώα υγείας ή τα δεδομένα που εισάγονται σε εφαρμογές από τους ίδιους τους ασθενείς, μπορούν να επιτρέψουν την καλύτερη διάγνωση, θεραπεία και ανάπτυξη φαρμάκων, με μειωμένο κόστος.
Γεωργία
Οι αγρότες μπορούν να χρησιμοποιούν δεδομένα που προέρχονται από δορυφόρους και αισθητήρες για την καλύτερη χρήση των φυσικών πόρων όπως το νερό ή ο ήλιος και να προσαρμόζουν τις καλλιέργειές τους στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.
Δημόσιος τομέας
Τα δεδομένα και οι αναλύσεις προηγμένου επιπέδου μπορούν να αυξήσουν την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα των δημόσιων υπηρεσιών, να προσφέρουν εξατομικευμένες υπηρεσίες σε κάθε πολίτη και να ενισχύσουν τη διαφάνεια.
Μεταφορές
Τα μαζικά δεδομένα που συλλέγονται από τα συστήματα πλοήγησης GPS και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης. Η καλύτερη ρύθμιση των κυκλοφοριακών ροών συμβάλλει επίσης στην εξοικονόμηση χρόνου και καυσίμων και στη μείωση των εκπομπών CO2.
Οι προκλήσεις των μαζικών δεδομένων
Η αδυναμία της ΕΕ να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες που παρέχει η συλλογή και επεξεργασία μαζικών δεδομένων θα λειτουργούσε ως εμπόδιο για τη βέλτιστη εφαρμογή σημαντικών προγραμμάτων της ΕΕ, όπως η Πράσινη Συμφωνία αλλά και για τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις και την οικονομία.
Προστασία δικαιωμάτων
Δεδομένου ότι οι πάροχοι ψηφιακών υπηρεσιών διαθέτουν περισσότερες πληροφορίες για τους χρήστες από ό,τι το αντίστροφο, δεν μπορεί να αποκλεισθεί ο κίνδυνος μια ανεξέλεγκτης ανισορροπίας δυνάμεων που μπορεί να οδηγήσει, με τη σειρά του, στην εκμετάλλευση των προτιμήσεων,ακόμη και των αδυναμιών των χρηστών, για εμπορικό ή πολιτικό όφελος.
Οι διαφημίσεις υψηλής στόχευσης εγείρουν ανησυχίες για πιθανή χειραγώγηση, λόγω της εκμετάλλευσης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των καταναλωτών.
Οι αυτοματοποιημένες αξιολογήσεις που βασίζονται σε επεξεργασία μαζικών δεδομένων θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην κατηγοριοποίηση ατόμων ή ομάδων, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει τον αποκλεισμό τους από διάφορες ευκαιρίες, αγαθά και υπηρεσίες όπως επαγγελματικές ευκαιρίες ή ιατρική κάλυψη.