Πλέοντας με αυτοσχέδια κανό, σκαρφαλώνοντας σε βουνά, οδοιπορώντας μέσα από καταρράκτες, αψηφώντας τον κίνδυνο σε εμπόλεμες ζώνες ανά την υφήλιο, υγειονομικοί δίνουν καθημερινά μια απίστευτη μάχη για να παραδώσουν εμβόλια που θα σώσουν ζωές στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές του πλανήτη.
Και ενώ στις χώρες της Δύσης συνεχίζεται -με μεγάλα προβλήματα ομολογουμένως στην Ευρώπη- η εκστρατεία εμβολιασμού για τη νόσο Covid-19, πολλά φτωχά κράτη της υδρογείου αναγκάζονται να περιμένουν επί μήνες να φθάσουν εκεί ηρωικοί εθελοντές και υγειονομικοί.
Ο δρ Ρόμπιν Νάντι, επικεφαλής της υπηρεσίας εμβολιασμού της Unicef, αποκάλυψε, μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα «The Sun», τους τρομακτικούς κινδύνους που αντιμετωπίζουν αυτοί οι τελευταίοι εδώ και χρόνια στην προσπάθειά τους να εμβολιαστούν όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά σε ολόκληρο τον πλανήτη και την τεράστια πρόκληση από την πανδημία του κορωνοϊού. «Ουδέποτε έως τώρα είχαμε προσπαθήσει να παραδώσουμε εμβόλια ταυτόχρονα σε ολόκληρη την υφήλιο σε χώρες διαφορετικών εισοδημάτων, που ανταγωνίζονται για περιορισμένες ποσότητες εμβολίων για την Covid-19. Θα είναι μια απίστευτη πρόκληση, αλλά είμαστε αισιόδοξοι», λέει.
«Αυτοί είναι οι πραγματικοί ήρωες»
Γύρω στα 20 εκατομμύρια παιδιά ανά την υφήλιο στερούνται ετησίως υπερπολύτιμων εμβολίων για την αντιμετώπιση διαφόρων νόσων, ενώ τα 14 εκατομμύρια εξ αυτών δεν λαμβάνουν κανένα εμβόλιο, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Unicef. Ένα πρόβλημα που μοχθεί η τελευταία ακάματα -όπως και ο ΠΟΥ και η Παγκόσμια Συμμαχία για τα Εμβόλια και την Ανοσοποίηση Gavi- να ξεπεράσουν.
Με την πανδημία του κορωνοϊού, ωστόσο, τα πράγματα περιπλέκονται, καθώς η προτεραιότητα δίνεται στον εμβολιασμό των ενηλίκων και τα προγράμματα που αφορούσαν παραδοσιακά στον εμβολιασμό των παιδιών αναγκαστικά αναπροσανατολίζονται.
«Αυτά τα παιδιά, που στερούνται κάθε χρόνο τα εμβόλια, ανήκουν κυρίως σε τρεις ομάδες: είτε σε πληθυσμούς που ζουν σε απόμερες, αγροτικές περιοχές, είτε σε οικογένειες που κατοικούν σε εμπόλεμες ζώνες, όπου έχουν καταρρεύσει τα συστήματα και έχουν καταστραφεί οι δομές υγείας, είτε σε φτωχές αστικές κοινότητες, όπως στις παραγκουπόλεις.
Όμως, παρά τα τεράστια προβλήματα, οι υγειονομικοί -οι μισθοί πολλών εκ των οποίων είναι πενιχρότατοι- ρισκάρουν τις ζωές τους στην προσπάθεια να φθάσουν σε αυτές τις περιοχές και θα συνεχίσουν να το κάνουν, καθώς θα κυκλοφορούν ευρύτερα τα εμβόλια για τη νόσο Covid-19.
«Χρησιμοποιούν όποια μεταφορικά μέσα μπορέσουν να βρουν, από διάφορα ζώα, όπως καμήλες, γαϊδούρια, αγελάδες, μουλάρια μέχρι σκάφη. Έχουν ποδήλατα, μοτοσικλέτες, μερικές φορές πηγαίνουν πεζή οδοιπορώντας επί ώρες, διασχίζοντας ποτάμια, ανεβαίνοντας βουνά. Είναι οι πραγματικοί ήρωες στις κοινότητες αυτές», λέει ο δρ Νάντι. «Έχω ακούσει ιστορίες για υγειονομικούς που διακινδύνεψαν τις ζωές τους για να μεταφέρουν εμβόλια, όπως εκείνο για την πολιομυελίτιδα, σε περιοχές συγκρούσεων, π.χ. στο Πακιστάν, το Αφγανιστάν και τη βόρεια Νιγηρία. Και δεν το κάνουν μόνο μία φορά, αλλά επανειλημμένα, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για τις οικογένειές τους, σε περίπτωση που πάθουν κάτι κακό.
Έχω συναντήσει υγειονομικούς που παρέδιδαν εμβόλια μετά από μεγάλες φυσικές καταστροφές, όπως ο σεισμός στην Αϊτή και στις χώρες που επλήγησαν από το τσουνάμι του Ινδικού Ωκεανού, όπου είχαν και οι ίδιοι χάσει συγγενικά τους πρόσωπα και δεν σταμάτησαν ούτε μία ημέρα προκειμένου να πενθήσουν για τον χαμό τους», λέει ο επικεφαλής της υπηρεσίας εμβολιασμού της Unicef.
Αγώνας για τον κατευνασμό των ανησυχιών για τα εμβόλια
Όπως σημειώνει ο δρ Νάντι, ένα από τα μεγάλα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν πολλές χώρες τους επόμενους μήνες είναι η διασπορά παραπληροφόρησης για τα εμβόλια για την Covid-19. Βασική προτεραιότητα είναι ο κατευνασμός των ανησυχιών με την παρουσίαση πειστικών αποδείξεων.
«Αν η διανομή του εμβολίου είναι το ένα πρόβλημα, το άλλο είναι η αποδοχή του από τους πληθυσμούς», λέει ο δρ Νάντι. «Η πανδημία της νόσου Covid-19 και η διαχείρισή της από διάφορες χώρες προκάλεσε μια διάβρωση, δυστυχώς, της εμπιστοσύνης σε κυβερνήσεις και συστήματα υγείας».
«Πρέπει να ανοικοδομήσουμε αυτή την εμπιστοσύνη, καθώς διανέμουμε το εμβόλιο για να πετύχουμε το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα» λέει, σημειώνοντας, πάντως, ότι ο COVAX (μηχανισμός παγκόσμιας πρόσβασης σε εμβόλιο κατά της COVID-19), στον οποίο μετέχει η Unicef με άλλους εταίρους, όπως ο ΠΟΥ, προσφέρει ελπίδα, καθώς ο στόχος είναι όλες οι χώρες του πλανήτη να έχουν πρόσβαση σε μια ποσότητα εμβολίων που θα αρκεί για τον εμβολιασμό σε πρώτη φάση τουλάχιστον του 20% του πληθυσμού τους -δηλαδή, τις ευπαθείς ομάδες, τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό- και στη συνέχεια να επεκταθεί το εμβολιαστικό πρόγραμμα και σε άλλες ομάδες.
