Από τις αρχές του μέχρι και σήμερα ο κινηματογράφος πάντα προσπαθούσε να αντικατοπτρίσει στην οθόνη τις συνήθειες της κοινωνίας. Κάνοντας μια καλή ή κακή ή αμφιλεγόμενη συνήθεια, μέρος του ρόλου ενός κινηματογραφικού χαρακτήρα, αυτόματα έδινε και το ανάλογο στίγμα στον ήρωα. Όπως συνέβη και με το τσιγάρο.
Όταν κάτι ήταν κοινωνικά αποδεκτό και δημοφιλές την περίοδο που γυριζόταν η ταινία, γινόταν κομμάτι του χαρακτήρα του «καλού» της ιστορίας, ενώ όταν κάποια συνήθεια είχε αρνητικά στοιχεία, πάντα γινόταν κομμάτι του «κακού παιδιού» της ταινίας. Μια τέτοια συνήθεια που με τα χρόνια άλλαξε στο συλλογικό ασυνείδητο της κοινωνίας είναι και το κάπνισμα, που μαζί με τις απαγορεύσεις και την ευαισθητοποίηση του κοινού στις επιζήμιες επιπτώσεις του στην υγεία, έγινε σταδιακά... καπνός και από τις ταινίες.
Πίσω όμως στις δεκαετίες του ’50, του ’60, του ’70 μέχρι και του ‘90 τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Στις ταινίες της εποχής, ο τρόπος που το κρατούσε ο πρωταγωνιστής, που το κάπνιζε, που σχημάτιζε δαχτυλίδια με τον καπνό του γινόταν εικονικός. Μπορεί να σκεφτεί κανείς τον «Επαναστάτη Χωρίς Αιτία» χωρίς το τσιγάρο να κρέμεται νωχελικά από το μισάνοιχτο στόμα του πρωταγωνιστή;
Ή τη γλυκιά και αντισυμβατική πρωταγωνίστρια του «Πρωινό στο Τίφανις» χωρίς την εικονική μακριά γυναικεία πίπα της, σύμβολο του στυλ και της αντισυμβατικότητάς της; Σκέφτεται κανείς τον Ντέρτι Χάρρυ χωρίς να σμίγει τα φρύδια και να σφίγγει τα δόντια του γύρω από ένα μισοτελειωμένο -συνήθως- άφιλτρο; Ταινίες που έχουν μείνει στην ιστορία και που οι σκηνές των πρωταγωνιστών με την καπνική τους συνήθεια έγιναν ακόμα και αφίσες για την προώθηση της ταινίας.
Τι συνέβαλλε στο τέλος του τσιγάρου στις ταινίες
Μέχρι όμως την ώρα που γνωστά ερευνητικά κέντρα ξεκίνησαν να δημοσιεύουν έρευνες που ανέφεραν τις επιζήμιες επιπτώσεις που έχει το κάπνισμα στην υγεία, και να προτείνουν λιγότερο επιβλαβείς εναλλακτικές. Οι συμβολισμοί του τσιγάρου ξεκίνησαν να εξαφανίζονται και οι ποιητικές νουάρ σκηνές με πρωταγωνιστές να ξεπροβάλουν από το μισοσκόταδο τυλιγμένοι στο σύννεφο του ίδιου τους του καπνού, έγιναν κι αυτές καπνός. Η βιομηχανία του κινηματογράφου αφουγκράστηκε την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση του κοινού και άλλαξε σταδιακά την στάση της προς τα παραδοσιακά τσιγάρα. Ήταν η στιγμή που έπεσε το τσιγάρο από το χέρι της Μία Γουάλας. Από εδώ και πέρα οι ηθοποιοί αντιλαμβανόμενοι την επιδραστικότητά αρχίζουν να βάζουν ρήτρες στα συμβόλαιά τους για να διασφαλίσουν ότι δε θα βρεθούν με τσιγάρο στο χέρι στην πορεία του ρόλου τους, επιλέγοντας να δώσουν με τη στάση τους το σωστό παράδειγμα στους οπαδούς τους.
Τα τελευταία χρόνια και μετά από αυτές τις έρευνες, αλλά και τις νομοθεσίες που ξεκίνησαν να επιβάλλονται οι περισσότεροι καταναλωτές στράφηκαν σε εναλλακτικές και προϊόντα μειωμένου δυνητικά κινδύνου για την υγεία, όπως τα προϊόντα θερμαινόμενου καπνού.
Η νέα τάση θέλει τους ηθοποιούς με συσκευές θερμαινόμενου καπνού ή ατμίσματος - Μέχρι και ο Σέρλοκ Χολμς άλλαξε συνήθειες
Και κάπως έτσι, η ιστορία άλλαξε. Βαθμηδόν τα παραδοσιακά τσιγάρα θα ήταν πλέον κάτι που έκαναν μόνο οι «κακοί» ή «προβληματικοί» χαρακτήρες μιας ταινίας, ενώ οι πρωταγωνιστές άρχισαν να εμφανίζονται στην οθόνη με συσκευές θερμαινόμενου καπνού ή ατμίσματος. Παράλληλα, αρκετοί σταρ του Χόλιγουντ ξεκίνησαν να εμφανίζονται να χρησιμοποιούν συσκευές θέρμανσης καπνού. Αρκετοί μάλιστα δήλωναν στις συνεντεύξεις τους ότι χρησιμοποιούν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ως μέθοδο για να σταματήσουν το κάπνισμα.
Από το 2010 και μετά αρκετές ταινίες δείχνουν τους πρωταγωνιστές τους να καπνίζουν ηλεκτρονικά τσιγάρα, δείχνοντας την δημοτικότητα που είχαν ξεκινήσει να λαμβάνουν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα από εκείνη την περίοδο και μετά. Η αρχή έγινε στο «Ο Τουρίστας» όπου ο χαρακτήρας του πρωταγωνιστή παρουσιάζεται να ατμίζει. Υπάρχουν και οι ηθοποιοί όπως ο Τζον Κιούζακ που αναφέρουν συχνά την αλλαγή τους σε πιο υγιεινές συνήθειες και σε αρκετές ταινίες τους φαίνονται να ατμίζουν. Μετά την εμφάνιση των συσκευών καπνού στις ταινίες σειρά είχαν και οι τηλεοπτικές σειρές, οι οποίες από το 2000 και μετά έχουν ξεκινήσει να δείχνουν όλο και περισσότερο συσκευές ατμίσματος ή καπνού στα επεισόδια τους.
Είτε είσαι από τους νοσταλγούς, είτε από αυτούς που αναζητούν καλύτερα πρότυπα και συνήθειες τόσο στη μεγάλη οθόνη αλλά και στην αληθινή ζωή, υπάρχει τρόπος να τα αποκτήσεις. Αν το να κόψεις το παραδοσιακό τσιγάρο είναι μια από αυτές, εμείς σου προτείνουμε ένα τρόπο να το κάνεις.Όλα είναι θέμα απόφασης, αρκεί να πεις το ναι! Α και για λίγο καιρό, προτίμησε να βλέπεις ταινίες από το 2020 και μετά.