Δεκάξι ολόκληρα χρόνια μετά την εκφώνηση της θρυλικής ομιλίας του Στιβ Τζομπς στο Στάνφορντ, ο εμπνευσμένος εναρκτήριος λόγος τού συνιδρυτή της Apple εξακολουθεί να συναρπάζει και με σχεδόν 40 εκατ. θεάσεις στο YouTube παραμένει εκείνος που έχει σαγηνεύσει τους περισσότερους θεατές στην ιστορία και ο πιο πετυχημένος -σε αυτή την κατηγορία- όλων των εποχών.
Και όχι άδικα, σημειώνει το CNN. O «μεγαλύτερος καινοτόμος στην ιστορία του σύγχρονου καπιταλισμού», όπως τον έχουν χαρακτηρίσει οι New York times, ο οραματιστής Tζομπς, που έφερε την επανάσταση στους προσωπικούς υπολογιστές και άνοιξε νέους ορίζοντες στην ψηφιακή εποχή, ήταν μια από τις γνωστότερες προσωπικότητες στο χώρο της τεχνολογίας, μια προσωπικότητα που παρέμενε αινιγματική και ασκούσε τόση έλξη όσο και τα νέα προϊόντα της Apple που παρουσίαζε. Η μοναδική οπτική γωνία του, η εφαρμογή του βλέμματος της αισθητικής στην εφεύρεση ήταν αναμφισβήτητα η πύλη για την επιτυχία της Apple. Αλλά, όπως και στα προϊόντα του τεχνολογικού κολοσσού, που έκρυβαν πίσω από μια γυαλιστερή εξωτερική συσκευασία την πολύπλοκη εσωτερική τους λειτουργία, δεν ήταν πάντα εύκολο να εντοπίσει κανείς το μυστικό της επιτυχίας του Τζομπς.
Όταν έπαιρνε το λόγο, το ακροατήριο τον άκουγε με κομμένη την ανάσα κι ίσως καμία άλλη φορά δεν εκτέθηκε ο «ευαγγελιστής της ψηφιακής εποχής», όπως έχει χαρακτηριστεί, τόσο απογυμνωμένος στο κοινό του, όσο εκείνη τη μέρα του Ιουνίου του 2005 μπροστά στους αποφοίτους του Στάνφορντ στην Καλιφόρνια.
«Η κοντινότερη στον θάνατο εμπειρία μου»
Στη θρυλική πλέον ομιλία του ο Στιβ Τζομπς, διηγήθηκε τη ζωή του μέσα από τρεις ιστορίες: η πρώτη αφορούσε στο πώς πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει το πανεπιστήμιο, η δεύτερη αναφερόταν στα μαθήματα που πήρε όταν τον απέλυσε η Apple το 1985 και η τελευταία στους στοχασμούς του για το μυστήριο του θανάτου. Κι αν οι πρώτες δύο ιστορίες συμπυκνώνονταν στην ανάγκη να εμπιστευόμαστε το ένστικτό μας και να βρούμε αυτό που αγαπούμε και μας συγκινεί, η τρίτη ήταν εκείνη που έκανε το ακροατήριο να δακρύσει, όταν ο Τζομπς μίλησε για την πρώτη περιπέτεια της υγείας του με τον καρκίνο και την επιτυχημένη επέμβαση: «Ήταν η κοντινότερη στον θάνατο εμπειρία μου κι ελπίζω η μοναδική για μερικές ακόμη δεκαετίες». Η περιπέτεια αυτή τον έκανε να συνειδητοποιήσει ακόμη περισσότερο την απειλή του θανάτου και τη ματαιότητα της ζωής και στην ομιλία του προέτρεψε τους ακροατές του να ακολουθήσουν τα όνειρά τους και να βρουν τις ευκαιρίες σε αναποδιές της ζωής, ακόμη και στον ίδιο τον θάνατο, που τον χαρακτήρισε «ίσως την καλύτερη εφεύρεση της ζωής».
«Ουδείς θέλει να πεθάνει. Ακόμα και οι άνθρωποι που επιθυμούν να στον Παράδεισο, δεν θέλουν να πεθάνουν για να φτάσουν εκεί. Και όμως, ο θάνατος είναι ο προορισμός που όλοι μοιραζόμαστε. Κανείς, ποτέ, δεν έχει γλιτώσει από αυτόν. Ο θάνατος είναι, ίσως, η καλύτερη εφεύρεση της ζωής, ο μεσίτης που σε βοηθά να αλλάξεις τη ζωή σου. Ξεκαθαρίζει το παλιό, προετοιμάζοντας το έδαφος για να 'ρθει το καινούργιο. Αυτή τη στιγμή που σας μιλάω, το καινούργιο είστε εσείς!.. Αλλά κάποια μέρα, όχι πολύ μακρινή, κι εσείς θα εξελιχτείτε σιγά-σιγά σε "παλιό" και θα… ξεκαθαριστείτε. Συγχωρήστε με που γίνομαι τόσο δραματικός, αλλά αυτή είναι η αλήθεια…
Ο χρόνος σας είναι περιορισμένος, γι' αυτό μην τον σπαταλάτε ζώντας τη ζωή κάποιου άλλου! Μην παγιδεύεστε σε πεποιθήσεις που κάποιοι άλλοι δημιούργησαν! Μην αφήνετε τη βοή της γνώμης των άλλων να πνίξει τη δική σας εσωτερική φωνή. Και πάνω απ’ όλα, να έχετε πάντα το θάρρος να ακολουθείτε την καρδιά και το ένστικτό σας, καθώς γνωρίζουν ήδη αυτό που θες πραγματικά να γίνεις! Οτιδήποτε άλλο είναι δευτερεύον», είπε.
Την ημέρα εκείνη ο Τζομπς δεν μιλούσε με την ιδιότητα του δισεκατομμυριούχου της τεχνολογίας, αλλά απλώς ως κάποιος που είχε νιώσει το χέρι του του θανάτου και λυτρώθηκε για να ξεκινήσει μια δεύτερη πράξη στη ζωή του, μιλώντας σε ανθρώπους που ετοιμάζονταν να ανοίξουν πανιά. «Ήταν σαν έδινε συμβουλές στην επόμενη γενιά επιχειρηματιών», λέει o συγγραφέας, πρώην δημοσιογράφος και διακεκριμένος ομιλητής Καρμίν Γκάλο στο CNN. Ο Τζομπς έχασε τελικά τη μάχη με τον καρκίνο λίγα χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 2011, αλλά «(ο θάνατός του) εδραίωσε το αποτύπωμα της ομιλίας του στα μυαλά όλων», σημειώνει ο Γκάλο.
«Αγαπήστε αυτό που κάνετε, κι αν δεν το βρήκατε ακόμη, συνεχίστε να ψάχνετε»
Τον περασμένο μήνα η χήρα του Τζομπς, η επιχειρηματίας Λορίν Πάουελ Τζομπς σε μια ομιλία της ενώπιον φοιτητών του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια θυμήθηκε εκείνο τον συναρπαστικό λόγο του εκλιπόντος συζύγου της από το 2005. «Μια από τις ομορφότερες διαστάσεις της ζωής είναι η ενσωμάτωση στην ύπαρξή σας εκείνων που αγαπήσατε και χάσατε. Τότε βλέπουμε περισσότερα, κατανοούμε περισσότερα και αγαπούμε περισσότερο. Όπως έλεγε ο Στιβ: “η δουλειά σας θα καλύψει ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής σας κι ο μόνος τρόπος να είστε πραγματικά ικανοποιημένοι είναι να κάνετε αυτό που πιστεύετε ότι είναι μια υπέροχη δουλειά. Κι ο μόνος τρόπος να κάνεις μια υπέροχη δουλειά, είναι να αγαπάς αυτό που κάνεις. Αν δεν το βρήκατε ακόμη, συνεχίστε να ψάχνετε". Αφήστε τα λόγια του να σας καθοδηγήσουν όπως κι εμένα. Ο μόνος τρόπος να κάνετε εξαιρετική δουλειά είναι να αγαπάτε αυτό που κάνετε. Κι όταν το κάνετε, να αγαπάτε κι αυτόν για τον οποίο το κάνετε αλλά κι εκείνους που είναι μαζί σας ενώ το κάνετε».
Η χήρα του Τζομπς γνώριζε πόσα σήμαινε για τον εκλιπόντα άνδρα της η ομιλία του στο Στάνφορντ. Και η επίκληση της ομιλίας εκείνης ήταν άλλη μια υπενθύμιση της επίδρασης που άσκησε και συνεχίζει να ασκεί η κατάθεση ψυχής ενός ανθρώπου που, όπως αποκάλυψε εκείνη την μέρα, δεν διέφερε και τόσο από όλους εμάς.