Ήταν 14 Μαρτίου του 1951 κι ο Άλμπερτ Αϊνστάιν γιόρταζε τα 72α γενέθλιά του.
Γεννημένος στο Ουλμ της Γερμανίας ο ιδιοφυής φυσικός, η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του οποίου άλλαξε την οπτική μας για τον κόσμο, ζούσε εδώ και πολλά χρόνια στις ΗΠΑ κι εκείνη την περίοδο εργαζόταν στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον, όπου είχαν ετοιμάσει εκδήλωση προς τιμήν του για τα γενέθλιά του.
Φωτογράφοι είχαν στήσει καρτέρι έξω από το χώρο της εκδήλωσης στον Αινστάιν ελπίζοντας να καταγράψουν με το φακό τους την τέλεια φωτογραφία γενεθλίων και να ακούσουν ίσως μια από τις διάσημες ανά τις υφήλιο ρήσεις του ιδιοφυούς καθηγητή για την παγκόσμια πολιτική κατάσταση. Αλλά ο Αϊνστάιν, απηυδισμένος από την «τρέλα» των ΜΜΕ για το άτομό του, ενοχλήθηκε από την παρουσία του παπαράτσι. Ωστόσο, στριμωγμένος καθώς ήταν στο πίσω μέρος μιας λιμουζίνας μεταξύ του πρώην διευθυντή του ινστιτούτου, Φρανκ Αϊντιλότ και της συζύγου του τελευταίου, Μαρί, αδυνατούσε να αποφύγει τα φλας των φωτογράφων.
«Φτάνει πια, αρκετά...», φέρεται να φώναξε επανειλημμένα στους πιεστικούς φωτορεπόρτερ. «Κύριε καθηγητά, χαμογελάστε, παρακαλώ για μια φωτογραφία γενεθλίων», φώναξε ένας από τους παπαράτσι. “
Και σε μια χειρονομία έκδηλης αγανάκτησης ο φυσικός με το αντισυμβατικό ελεύθερο πνεύμα έδειξε τη γλώσσα του στους διώκτες του – ένα στιγμιότυπο που απαθανάτισε ο φακός του φωτογράφου Άρθουρ Σας και το οποίο έκανε γρήγορα το γύρο του κόσμου καθιερώνοντας τον Αϊνστάιν ως «άτακτο, τρελό επιστήμονα».
Η πιο ακριβοπληρωμένη φωτογραφία του Αϊνστάιν
Ο καθηγητής με τα ανακατωμένα μαλλιά, που συχνά ξεχνούσε να φορέσει κάλτσες, διάσημος για τους γρίφους του – έναν εκ των οποίων μόνον το 2% του πληθυσμού του πλανήτη φέρεται να έχει λύσει, λάτρεψε τη φωτογραφία που τον μετέτρεψε σε “ποπ είδωλο”. Και μάλιστα παρήγγειλε πολυάριθμα αντίτυπα - ζητώντας να αφαιρεθεί από το ενσταντανέ το ζεύγος Αϊντιλότ -, τα οποία έστειλε σε συναδέλφους, φίλους και γνωστούς.
«Η βγαλμένη έξω γλώσσα μου αντανακλά τις πολιτικές μου απόψεις», έγραψε στη φίλη του Γιοχάνα Φάντοβα. Το 2009, ένα υπογεγραμμένο από τον ίδιο αντίτυπο πουλήθηκε έναντι 74.324 δολαρίων σε δημοπρασία και έγινε έτσι η πιο ακριβοπληρωμένη φωτογραφία του Αϊνστάιν
Οι απόψεις του ιδιοφυούς επιστήμονα για την ανθρώπινη ανοησία
Ο εβραϊκής καταγωγής Αϊνστάιν, που είχε διαφύγει από τη ναζιστική Γερμανία και γνώριζε τον κίνδυνο από τις διώξεις δικτατορικών καθεστώτων, ήταν κάθετα αντίθετος στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου με το «κυνήγι μαγισσών» κατά φερόμενων κομμουνιστών στις ΗΠΑ την εποχή του μακαρθισμού, όταν πολλοί πολιτικοί, διανοούμενοι και καλλιτέχνες κατηγορήθηκαν ότι είχαν «αντιαμερικανικό» πνεύμα.
Κι είχε πολλά να πει για μια τέτοια ανθρώπινη ανοησία. «Δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε την εξουσία των ανόητων, γιατί υπάρχουν πολλοί απ’ αυτούς και η γνώμη τους μετρά όσο η δική μας», είπε σε ένα από τα φημισμένα αποφθέγματά του. Και σε ένα άλλο σημείωσε: «Μόνο δύο πράγματα είναι άπειρα: το σύμπαν και η ανθρώπινη βλακεία, και ως προς το σύμπαν διατηρώ κάποιες αμφιβολίες». Κι ο Αινστάιν αντιμετώπιση αυτή τη βλακεία με την ιδιοφυία του και το χιούμορ του.
Αφότου τραβήχθηκε το 1951 η φωτογραφία αυτή του Αϊνστάιν με τη γλώσσα έ3ξω, έχει αναπαραχθεί εκατομμύρια φορές από αφίσες μέχρι μπλουζάκια, ευχετήριες κάρτες, κούπες και τοιχογραφίες. Κι ακόμη και σήμερα, δεκαετίες μετά τον θάνατό του, ο ιδιοφυής φυσικός έχει αναρίθμητους θαυμαστές κάθε ηλικίας.