Όταν η νεαρή επιχειρηματίας Ελίζαμπεθ Χολμς, κατηγορήθηκε για απάτη, σχετικά με τη Theranos, την εταιρεία αιματολογικών εξετάσεων που δημιούργησε σε ηλικία μόλις 19 ετών, πολλά ΜΜΕ δεν έμειναν μόνο στην απάτη, αλλά και στις ενδυματολογικές επιλογές της: μαύρα τζάκετ, μαύρα παντελόνια και φυσικά μαύρα ζιβάγκο.
«Έχω μάλλον 150 από αυτά», είχε δηλώσει η ίδια στο περιοδικό Glamour το 2015. «Είναι η στολή μου, το κάνουν εύκολο, γιατί κάθε μέρα φοράς το ίδιο πράγμα και δεν χρειάζεται να το σκεφτείς».
Μπορεί αυτή η λεπτομέρεια να φαίνεται ασήμαντη, ωστόσο, έριξε λίγο φως στο να φανεί ο πραγματικός της χαρακτήρας. Σύμφωνα με έναν πρώην υπάλληλό της, το γούστο της Χολμς στα πουλόβερ, ήταν μια συνειδητή επιλογή, καθώς ήθελε να μοιάσει στον ισχυρό άνδρα της Apple, Στιβ Τζομπς, ο οποίος σχεδόν πάντα εμφανιζόταν φορώντας μαύρα ζιβάγκο, του αγαπημένου του σχεδιαστή, Issey Miyake.
Η αντικομφορμιστική φήμη του, συνδεόταν με το σήμα κατατεθέν της γκαρνταρόμπας του. Τα μαύρα ζιβάγκο καθρέφτιζαν μια «κουλ νοημοσύνη». Έδειχναν ότι ήταν ένα άλλο είδος επιχειρηματία, ένας «οραματιστής», ο οποίος δεν έπαιζε με τους γνωστούς κανόνες. Αν ντυνόταν απλά σαν τον Μπιλ Γκέιτς ή τον Τζεφ Μπέζος, θα τον θυμόμασταν πραγματικά σαν κάτι άλλο, από έναν ασυνήθιστα έξυπνο διευθύνοντα σύμβουλο;
Η γοητεία του ζιβάγκο
Κι εδώ προκύπτει το εξής ερώτημα: Πώς ένα ρούχο μπορεί να σημαίνει τόσα πολλά; Η απάντηση έγκειται στην απλότητα της. Η γοητεία του ζιβάγκο, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε αυτό που δεν είναι: κάνει τον κλασικό συνδυασμό πουκάμισων και γραβάτων να φαίνεται σεμνότυφο και το απλό μπλουζάκι να φαίνεται άμορφο και αδύναμο, μπαίνοντας έτσι ανάμεσα στο σημείο μεταξύ επισημότητας και ανεμελιάς. Μπορεί εύκολα να φορεθεί κάτω από ένα σακάκι, αλλά είναι κι αρκετά άνετο για να το φοράς καθημερινά.
Δημιουργήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα ως πρακτικό ένδυμα για τους παίκτες του πόλο με άλογα (εξ ου και το βρετανικό όνομά του για αυτό: «polo neck»). Ήταν αρχικά ένα σχέδιο που φοριόταν σε μεγάλο βαθμό από αθλητές, εργάτες, ναυτικούς και στρατιώτες. Αλλά από την αυγή του 20ου αιώνα, οι πρώτοι μποέμ Ευρωπαίοι, είδαν τις δυνατότητες της κομψής λειτουργικότητας του ρούχου, που ταιριάζει αρμονικά με τα ιδεώδη τους.
Μεγάλο μέρος για την μετέπειτα δημοτικότητα του ζιβάγκο, μπορεί να αποδοθεί στον Βρετανό συγγραφέα Noël Coward, ο οποίος το φορούσε τακτικά για μια περίοδο στην ακμή του, τη δεκαετία του 1920. Αν και δήλωσε ότι η υιοθεσία του ενδύματος ήταν πρωτίστως για λόγους άνεσης, έγινε ένα σύμβολο που πρότεινε την «περιφρόνηση» για κάθε είδους σύμβαση.
Από εκεί κι έπειτα, δεν είναι λίγα τα παραδείγματα διάσημων που επέλεγαν να ντύνονται με ζιβάγκο. Στις αρχές της δεκαετίας του '30, η πιο μοιραία ηθοποιός της ιστορίας του κινηματογράφου, σύμφωνα με πολλούς, Μάρλεν Ντίτριχ, φόρεσε μία ζιβάγκο μπλούζα, συνδυάζοντάς της με ένα αντρικό κοστούμι και πόζαρε με το γνωστό χαμόγελό της, με το αποτέλεσμα να είναι σαγηνευτικό.
Αλλά η στιγμή της αληθινής δόξας του ζιβάγκο, ήταν στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η πολιτιστική αναγέννηση μετά την κατοχή του Παρισιού, το κατέστησε «απαραίτητο» κομμάτι για τους επίδοξους υπαρξιστές. Το ζιβάγκο συνδέθηκε με τους γοητευτικούς συγγραφείς, καλλιτέχνες, μουσικούς και αστέρες του κινηματογράφου που έχουν σχέση με την Πόλη του Φωτός, όπως οι Ζιλιέτ Γκρεκό, Ιβ Μοντάν, Ζακ Μπρελ και Μάιλς Ντέιβις.
Επίσης, η Όντρεϊ Χέπμπορν, υιοθέτησε αυτό το look στην ταινία του 1957 «Funny Face» («Έξυπνο μουτράκι»), όπου συμπρωταγωνιστούσε με τον Φρεντ Αστέρ, ενώ στη συνέχεια ακολούθησαν και άλλα αστέρια του Χόλιγουντ.
Πλέον η χάρη του ζιβάγκο, είχε φτάσει στις ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο δεκαετιών, μεγάλες προσωπικότητες της Αμερικής, όπως οι Λου Ριντ, Τζόαν Ντίντιον, Έλντριτζ Κλίβερ και Γκλόρια Στάινεμ, απαθανατίστηκαν να φορούν ζιβάγκο.
Ο Μπομπ Ντίλαν, σπάνια εμφανιζόταν να φορά κάτι άλλο εκτός από ζιβάγκο, την περίοδο του 1965-1966. Την ίδια δεκαετία, ο Άντι Γουόρχολ, υιοθέτησε το μαύρο ζιβάγκο ως το σήμα κατατεθέν στην εμφάνισή του, συνδυάζοντάς το με γυαλιά και περούκα. Ήταν αναμφισβήτητα το πιο αποτελεσματικό makeover στην ιστορία της τέχνης. Πριν, το ντύσιμό του περιελάμβανε κολεγιακά κοστούμια και γραβάτες.
Βέβαια, έχουν υπάρξει και φορές που το ζιβάγκο, μπορεί να χάσει την cool διάθεσή του, και να μοιάζει ίσως και αστείο μερικές φορές. Αυτό συνήθως γίνεται όταν φοριέται σε έντονα χρώματα, «σκοτώνοντας» έτσι, κάθε είδους «ευφυίας» που μπορεί να προσδώσει σε όποιον το φορά. Για παράδειγμα, σε πολλούς δεν άρεσε το έντονο κίτρινο ζιβάγκο που φορούσε ο Λεονάρντο ΝτιΚάπριο, για τις ανάγκες του ρόλου του, στην ταινία «Οnce Upon a Time in Hollywood». Τελικά, το ζιβάγκο δεν μοιάζει πάντα τόσο κουλ.
Παρ' όλα αυτά, το ζιβάγκο, δεν έπαψε ποτέ να θεωρείται αρκετά χρήσιμο, πρακτικό και γοητευτικό. Για του λόγου το αληθές, δείτε φωτογραφίες του σέξι Στιβ ΜακΚουήν στην ταινία «Bullitt» (1968), ή την Αμερικανίδα πολιτική ακτιβίστρια, ακαδημαϊκό και συγγραφέα Άντζελα Ντέιβις γύρω στο 1969. Και η λίστα θα μπορούσε να συνεχιστεί.
Εντυπωσιακή είναι και η αυτοπροσωπογραφία του Γερμανού ζωγράφου Μπέρναρντ Πάνκοκ, το 1898, όταν ήταν μόλις 26 χρονών, στην οποία τον βλέπουμε να ποζάρει με ανέμελα μαλλιά μπροστά από ένα παράθυρο και να φορά ένα μαύρο ζιβάγκο.
Η ενδυματολογική επιλογή του Πάνκοκ, ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του, τότε που οι άνδρες συνήθιζαν να φορούν πουκάμισα με κολαριστούς γιακάδες και γραβάτες. Στην ουσία, σε αυτόν τον πίνακα, ο καλλιτέχνης παρουσιάζει τον εαυτό του ως άνθρωπο του 20ού αιώνα πριν καν αυτός έρθει, και χωρίς να το γνωρίζει, το ντύσιμό του είναι επίκαιρο ακόμα και τώρα, τον 21ο αιώνα.
