Είναι ένα πρόσωπο γνωστό στους ανθρώπους των πρώτων βοηθειών σε όλο τον κόσμο, αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι αυτή η κούκλα ΚΑΡ.Π.Α. (Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση) είναι βασισμένη στην όμορφη γυναίκα που ανασύρθηκε νεκρή από ένα ποτάμι πριν από έναν αιώνα.
Η μυστηριώδης γυναίκα, που χρησιμοποιείται σήμερα ως βάση για τις κούκλες ΚΑΡ.Π.Α., βρέθηκε στον Σηκουάνα στο Παρίσι στα τέλη του 19ου αι. και πιστεύεται ότι είχε αυτοκτονήσει, καθώς το σώμα της δεν έφερε κανένα ίχνος βίας.
Τότε, το φιλί της ζωής δεν ήταν ακόμη γνωστό, οπότε τίποτα δεν μπορούσε να γίνει για να σωθεί, αλλά τα χαρακτηριστικά της βοηθούν στη διδασκαλία της τεχνικής που έχει σώσει εκατομμύρια άλλους.
Η γυναίκα γύρω από την οποία υπάρχει ένα πέπλο μυστηρίου βρέθηκε στον Σηκουάνα στα τέλη του 1800 και πιστεύεται εδώ και χρόνια ότι έβαλε η ίδια τέλος στη ζωή της, καθώς στο σώμα της δεν υπήρχε κανένα σημάδι βίας.
Όμως με την πάροδο των χρόνων έχουν αναδυθεί ιστορίες ότι η νεαρή γυναίκα δολοφονήθηκε ή ότι κλέφτηκε με έναν πλούσια μνηστήρα και είχε φτάσει στη γαλλική πρωτεύουσα από το Λίβερπουλ.
«Είναι εκπληκτικό να βλέπεις ένα τόσο γαλήνιο πρόσωπο. Όλους όσοι βρίσκουμε στο νερό, από πνιγμούς και αυτοκτονίες, δεν φαίνονται ποτέ τόσο ήρεμοι. Είναι πρησμένοι, δεν φαίνονται ωραίοι», είπε σε μια έκθεση το 2013 ο αξιωματικός της αστυνομίας του Παρισιού, Pascal Jacquin.
Αλλά η τραγωδία πιθανότατα θα είχε ξεθωριάσει στην ιστορία, αν δεν επρόκειτο για την ομορφιά της. Η γυναίκα έγινε γνωστή ως «L'Inconnue de la Seine» («Η άγνωστη γυναίκα του Σηκουάνα») ή «Η Μόνα Λίζα του Σηκουάνα» λόγω του χαμόγελού της.
Ο παθολόγος που πραγματοποίησε τη νεκροψία της γοητεύτηκε τόσο πολύ από τα γαλήνια χαρακτηριστικά της και τη χαμογελαστή έκφραση της, που έφτιαξε μια μάσκα από γύψο με το πρόσωπό της.
Τα μάγουλά της είναι στρογγυλά και γεμάτα, το δέρμα της λείο και οι βλεφαρίδες της μπερδεμένες για να δώσουν την εντύπωση ότι είναι ακόμα βρεγμένες. Τα μαλλιά της είναι χωρισμένα στη μέση και τραβηγμένα πίσω από τον λαιμό της. Είναι νεαρή, ίσως ακόμα έφηβη, ωραία, αλλά όχι κλασικά όμορφη. Είναι το μυστήριο του χαμόγελού της που σε στοιχειώνει. Φαίνεται ευτυχισμένη που έχει πεθάνει ή μοιάζει απλά σαν να κοιμάται. Και τα μάτια της φαίνονται σαν να πάνε να ανοίξουν ανά πάσα στιγμή.
Εκείνη την εποχή ήταν συνηθισμένο να εκθέτουν τα πτώματα και να κυκλοφορούν «μάσκες θανάτου», με εκατοντάδες αντίγραφα να φτιάχνονται και να πωλούνται σε όλο το Παρίσι, καταλήγοντας σε σπίτια σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι κατασκευαστές μοντέλων Lorenzi παράγουν ακόμα και σήμερα μάσκες.
Έτσι έγινε και σε αυτή την περίπτωση. Τις επόμενες δεκαετίες, η μάσκα παρήχθη μαζικά και πωλήθηκε ως διακοσμητικό αντικείμενο για τους τοίχους ιδιωτικών σπιτιών και στούντιο, πρώτα στο Παρίσι και μετά στο εξωτερικό. Η γυναίκα έγινε μούσα για καλλιτέχνες, ποιητές και άλλους συγγραφείς, μεταξύ των οποίων οι Πάμπλο Πικάσο, Μαν Ρέι, Ράινερ Μαρία Ρίλκε και Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ. Κρεμάστηκε μέχρι και στο στούντιο του Αλμπέρ Καμύ, ο οποίος την ονόμασε «πνιγμένη Μόνα Λίζα», ενώ ενέπνευσε μερικές από τις ταινίες του Φρανσουά Τριφό.
Μετά την ανάπτυξη της καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης το 1956, ένα μέλος της American Heart Association είδε τους μαθητές να ασκούν την τεχνική ο ένας στον άλλο, με τον κίνδυνο να τραυματιστούν. Έτσι, πλησίασε τον κατασκευαστή κουκλών Asmund Laerdal για να δημιουργήσει ένα ρεαλιστικό μοντέλο εκπαίδευσης. Ο Laerdal θυμήθηκε μια μάσκα στον τοίχο του σπιτιού των παππούδων του στη Νορβηγία και την έκανε το πρόσωπο της κούκλας του.
Εκτιμάται ότι η Resusci Anne -όπως ονομάζεται η κούκλα- έχει βοηθήσει πάνω από 500 εκατομμύρια ανθρώπους να εκπαιδευτούν στην ΚΑΡ.Π.Α., σώζοντας περίπου 2,5 εκατομμύρια ζωές.
Λέγεται, μάλιστα, πως η ατάκα «Annie, are you ok?» («Άννι, είσαι καλά;»), που ακούγεται στην επιτυχία του Μάικλ Τζάκσον «Smooth Criminal», είναι εμπνευσμένη από την ερώτηση που χρησιμοποιούν όσοι εκπαιδεύονται για να ρωτήσουν οι Αμερικανοί διασώστες τον ασθενή.