Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1960, η ψυχεδελική κουλτούρα γοήτευσε μεγάλο μέρος της νεολαίας, και επέβαλλε, μεταξύ άλλων, ένα πολύχρωμο ντύσιμο (χίπικο) πολλές φορές με ινδικά κουδουνάκια και χαϊμαλιά.
Η κορύφωση αυτής της νεανικής διάθεσης ήταν το πολυθρύλητο Καλοκαίρι της Αγάπης (1967). Σήμερα, περισσότερο από 50 χρόνια μετά, θυμόμαστε ίσως τα λουλουδάτα ρούχα και τις εξαίσιες μουσικές, ξεχάσαμε όμως τελείως τα κουδουνάκια που αποτελούσαν τα ορειχάλκινα σύμβολα της επαναστατημένης νεότητας στη Δύση, που έρχονταν όμως από Ινδία μεριά!
Τα ινδικά κουδουνάκια ή καμπανάκια (Indian Bells)
Σε μία φωτογραφία που τραβά ο Σίμος Τσαπνίδης, τον Ιούλιο του 1967 στο Λονδίνο, βλέπουμε αυτά τα κουδουνάκια, εκτεθειμένα προς πώληση και περιγραφόμενα ως Indian Bells. Κάτω από αυτά, υπάρχουν ινδικά χαϊμαλιά. Ο πλανόδιος πωλητής, έχει κρεμασμένα στο στήθος του κουδουνάκια, και αναρτά το τεύχος Ιουλίου-Αυγούστου της χίπικης εφημερίδας ΙΤ (International Times).
Σε άλλη φωτογραφία από το απόθεμα της ίδιας μέρας, βλέπουμε γυναίκες που δεν θα τις έλεγες χίπισσες, έτοιμες να αγοράσουν κουδουνάκια και χαϊμαλιά. Η φωτογραφία αποτελεί ασφαλή ένδειξη, ότι τα κουδουνάκια, είχαν γίνει μόδα και πέρα από τον χώρο της χίπικης νεολαίας.
Ποια ήταν η σημασία τους
Οι έχοντες τότε κουδουνάκι κρεμασμένο στο λαιμό, δήλωναν είτε την πίστη τους στην καινούργια κουλτούρα, είτε την πίστη τους ότι ο ήχος της μικρής αυτής καμπανούλας έδιωχνε την αρνητική ενέργεια. Βεβαίως υπήρχαν και εκείνοι που φορούσαν indian bell γιατί απλώς τους άρεσε σαν αξεσουάρ, όμως η ψυχεδελική νεολαία, αναμφίβολα μετέφερε κάτι που ερχόταν από την θρησκευτική παράδοση της Ινδίας, και το μετέτρεπε σε σύμβολο της δικής της γενιάς. Σύμβολο αμφισβήτησης του παλιού, και κίνησης προς την ελευθερία της αυτογνωσίας.
Αυτή ασφαλώς την διάθεση (αμφισβήτησης και αυτογνωσίας), έχουν οι δύο νεαροί χίπηδες που βλέπουμε σε άλλη φωτογραφία του Σίμου (επίσης του 1967) να περπατούν σε κεντρικό δρόμο του Λονδίνου, έχοντες κρεμασμένα στο στήθος τους ινδικά κουδουνάκια και χαϊμαλιά. Ίσως, κάποιοι τότε πολύ μεγαλύτερης ηλικίας, βλέποντας τους δύο αυτούς νεαρούς να έλεγαν «τους έχουν κρεμάσει κουδούνια» εννοώντας κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που εννοούσαν οι δύο πιστοί ψυχεδελικοί. Κοροϊδίες βεβαίως υπήρχαν στις οποίες όμως δεν έδιναν σημασία οι χίπηδες της εποχής.
Οι μικρές ινδικές καμπανούλες είχαν υιοθετηθεί και από εναπομείναντες μπήτνικς όπως και διανοούμενους και άλλους αντιρρησίες.
Αυτό φαίνεται στη φωτογραφία έτους 1968, όπου βλέπουμε τον ελευθεριακό φιλόσοφο – κυνικό, Aguigui Mouna (με δράση που ενέπνευσε τον Λεωνίδα Χρηστάκη) να περπατά με συντρόφους του στο Παρίσι φορώντας το χαρακτηριστικό μπερέ του και έχοντας στο στήθος του indian bells.
Το ίδιο φαίνεται και σε φωτογραφία επίσης του Σίμου Τσαπνίδη (καλοκαίρι 1967) όπου βλέπουμε κάποιον στο βιβλιοπωλείο Better Bookz το οποίο ήταν και το «στρατηγείο» των μπήτνικς στο Λονδίνο, να έχει κρεμασμένο από τον λαιμό και περιπλεγμένο στο δεξί χέρι του, ένα ινδικό κουδουνάκι.
Και τα ινδικά κύμβαλα
Εκτός από τα indian bells, τα προαναφερόμενα ως ινδικά κουδουνάκια ή καμπανάκια, σύμβολα της ψυχεδελικής νεολαίας, ήταν επίσης και τα ινδικά κύμβαλα τα οποία βεβαίως υπήρχαν τα πανάρχαια χρόνια και στην Ελλάδα και κρούονταν ρυθμικά με τα χέρια, στις τελετουργίες της Κυβέλης και του Διονύσου.
Τέτοια κύμβαλα για παράδειγμα, βλέπουμε να κρούουν οι Gary Snyder, Michael McClure, Allen Ginsberg, Freewheelin' Frank και Marcetta στο Human Be In του 1967.
Ήταν η πρώτη μαζική εκδήλωση της Ψυχεδέλειας, ο Πρόλογος της χρονιάς, που οδηγεί στο Καλοκαίρι της Αγάπης. Στις 14 Ιανουαρίου 1967, δεκάδες χιλιάδες συγκεντρώθηκαν στο Golden Gate Park, στο San Francisco, σε μία ηλιόλουστη μέρα ποίησης, μουσικής, διαλογισμού και ελεύθερης έκφρασης. Είδαν τους εαυτούς τους ως "Νέο Κόσμο", σε πλήρη αντίθεση με τον "Παλιό" και όριζαν το αντάμωμα, ως Human Be In, Συνάθροιση των Φυλών (Gathering of the Tribes).
Συμμετείχαν ποιητές, όπως οι Allen Ginsberg, Gary Snyder, Michael McClure κ.α, αλλά και συγκροτήματα όπως οι Jefferson Airplane, The Grateful Dead, Big Brother and the Holding Company και Quicksilver Messenger Service.
Τα χαϊμαλιά
Και τα ινδικά χαϊμαλιά ήταν ένα άλλο σύμβολο της ψυχεδελικής νεολαίας που έδειχναν τον προσανατολισμό στον διαλογισμό, την κίνηση για απελευθέρωση από τον υλικό τρόπο ζωής και προστασία από την κάθε κακή ενέργεια.
Έγιναν αστραπιαία μόδα, όταν μουσικοί ήρωες τότε για τη νεολαία, άρχισαν να φορούν χαϊμαλιά. Σε μία φωτογραφία που τραβά ο Αριστοτέλης Σαρρηκώστας στις 23 Ιουλίου στην Αράχωβα, βλέπουμε τους Beatles να φορούν ινδικά χαϊμαλιά. Οι Beatles είχαν έρθει εκείνο το καλοκαίρι στην Ελλάδα, για να αγοράσουν νησί, στο οποίο σκέφτονταν να μεταφέρουν το κέντρο δράσης τους. Η αγορά, δεν έγινε τελικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη φωτογραφία, φαίνεται ο John Lennon να πιάνει και αυτός ακόρντο στο τάστο της κιθάρας, ταυτόχρονα με τον δικό μας παραδοσιακό οργανοπαίκτη.
