Οι προναταλιστές, μια αμφιλεγόμενη ομάδα από την πολιτική (ακρο)δεξιά, ισχυρίζονται ότι ο Λευκός Οίκος «σιγοντάρει» τον σκοπό τους. Αλλά πόση επιρροή έχουν πραγματικά;
Η Σιμόν Κόλινς κάθεται στο σπίτι της στην Πενσυλβάνια, κρατώντας στην αγκαλιά της ένα από τα τέσσερα παιδιά της. Είναι ήδη 8.30 το πρωί και φαίνεται κουρασμένη - διευθύνει διάφορες επιχειρήσεις, ένα ίδρυμα, και είναι αυτή τη στιγμή έγκυος στο πέμπτο της παιδί, αν και αυτή και ο σύζυγός της Malcolm σχεδιάζουν να αποκτήσουν κι άλλα.
«Τουλάχιστον επτά», δηλώνει, «και όσα περισσότερα μπορώ φυσικά να κουβαλήσω - 12 θα ήταν ακόμη πιο λαμπρά».
Το ζευγάρι των Αμερικανών, ηλικίας 37 και 38 ετών αντίστοιχα, πιστεύει με θέρμη ότι ο κόσμος πρέπει να κάνει περισσότερα μωρά, αλλιώς κινδυνεύει με πολιτισμική κατάρρευση. Έχουν γίνει αμφότεροι διαπρύσιοι υπέρμαχοι του «προναταλισμού», ενός αμφιλεγόμενου κοινωνικο-πολιτικού κινήματος που πιστεύει ότι η μείωση των γεννήσεων αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για την κοινωνία και οι μεγάλες οικογένειες είναι η λύση σε αυτό το πρόβλημα.
Τα τελευταία πέντε χρόνια, αμφότεροι διαδίδουν τον σκοπό τους ανοίγοντας το σπίτι τους για συνεντεύξεις και φωτογραφίσεις. Ισχυρίζονται δε ότι χρησιμοποίησαν ειδική τεχνολογία, κατά τη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης, για να ελέγξουν τα έμβρυά τους για χαρακτηριστικά όπως η ευφυΐα - μια πρακτική που γειτνιάζει επικίνδυνα με την ευγονική.
«Οι μελέτες μάς επιτρέπουν να γνωρίζουμε ποια είναι η γενετική μας προτίμηση στο IQ», είπαν σε έναν δημοσιογράφο το 2023. «Δεν θα επιλέξουμε ποτέ ένα παιδί που είναι λιγότερο προνομιούχο στο IQ από οποιονδήποτε από εμάς».
Η οικογένεια Κόλινς έχει γίνει η «φωνή» του προναταλιστικού κινήματος. Από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ ορκίστηκε για δεύτερη φορά πρόεδρος των ΗΠΑ, νωρίτερα φέτος, βλέπουν πλέον τον Λευκό Οίκο ως πιθανό τους σύμμαχο και αυτό σκοπεύουν να το εκμεταλλευτούν πλήρως.
Ο Elon Musk, ο οποίος λέγεται ότι έχει γίνει πατέρας 14 παιδιών, έχει χαρακτηρίσει τη μείωση της γονιμότητας ως «τον μεγαλύτερο κίνδυνο που αντιμετωπίζει ο πολιτισμός, μακράν». Έχει δωρίσει 10 εκατ. δολάρια στην Πρωτοβουλία για την Ευημερία του Πληθυσμού στο Τέξας, η οποία διεξάγει έρευνες σχετικά με τη γονιμότητα, τη γονική μέριμνα και το μέλλον της αύξησης του πληθυσμού. Κάποιοι λένε ότι στο κοντινό μέλλον η ίδια οργάνωση θα μπλέξει επικίνδυνα και με την ευγονική που αναφέραμε παραπάνω...
«Θέλω περισσότερα μωρά στις ΗΠΑ»
Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, JD Vance, έχει επίσης μιλήσει ανοιχτά για τις απόψεις του σχετικά με την αναπαραγωγή και την τεκνοποίηση. Σε μια συγκέντρωση κατά των αμβλώσεων τον περασμένο Ιανουάριο δήλωσε: «Θέλω περισσότερα μωρά στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής».
Υπάρχουν οι πρώτες ενδείξεις ότι η κυβέρνηση Τραμπ δίνει επίσης απόλυτη προτεραιότητα στην οικογένεια. Στις 18 Φεβρουαρίου, ο Τραμπ υπέγραψε ένα εκτελεστικό διάταγμα για τη βελτίωση της πρόσβασης στην εξωσωματική γονιμοποίηση, το οποίο αναγνώριζε «τη σημασία του σχηματισμού οικογένειας και ότι η δημόσια πολιτική του έθνους μας πρέπει να διευκολύνει τις μητέρες και τους πατέρες που αγαπούν και λαχταρούν να αποκτήσουν παιδιά».
Οι προναταλιστές είναι ενθουσιασμένοι από αυτό και πολλοί ελπίζουν ότι είναι ένα σημάδι για τα πράγματα που έρχονται.
Τα νούμερα της μείωσης της γονιμότητας είναι σαφή. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο ρεκόρ των 1,62 παιδιών ανά γυναίκα και μέχρι το τέλος του αιώνα ο ΟΗΕ προβλέπει ότι η πλειονότητα των χωρών θα έχει συρρικνωμένο πληθυσμό.
Αυτό θα έχει βαθιές επιπτώσεις στην κοινωνία και τις οικονομίες μας. Κάποιοι πιστεύουν ότι μπορούμε να προσαρμοστούμε με την πάροδο του χρόνου σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, αλλά οι προναταλιστές είναι λιγότερο αισιόδοξοι.
Υπάρχει όμως και ένα πολιτικό στοιχείο στο κίνημα. Οι προναταλιστές προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από την πολιτική (ακρο)δεξιά. Ο Μάλκολμ και η Σιμόν Κόλινς, για παράδειγμα, περιγράφουν τους εαυτούς τους ως πρώην φιλελεύθερους.
«Είμαστε [οι προναταλιστές] ένας συνασπισμός ανθρώπων που είναι απίστευτα διαφορετικοί ως προς τις φιλοσοφίες μας, τις θεολογικές μας πεποιθήσεις, τις οικογενειακές μας δομές», λέει ο Malcolm. «Αλλά το μόνο πράγμα στο οποίο συμφωνούμε είναι ότι ο βασικός μας εχθρός είναι η αριστερή κουλτούρα».
Θα μπορούσε, λοιπόν, αυτή η περιθωριακή ομάδα να κερδίσει πραγματικά το ενδιαφέρον ορισμένων από τους πιο ισχυρούς ανθρώπους στην κυβέρνηση των ΗΠΑ; Και αν ναι, πόση δύναμη θα μπορούσαν να έχουν για να επηρεάσουν την αμερικανική πολιτική όχι μόνο γύρω από τη μείωση του πληθυσμού αλλά και για ευρύτερα ζητήματα;
Ο «Πρόεδρος της Τεκνοποίησης»
Πριν από μερικές ημέρες, μια ομάδα περίπου 200 προναταλιστών συγκεντρώθηκε στο Τέξας για το δεύτερο συνέδριο «Natal Conference», μια ετήσια εκδήλωση που κοστίζει περίπου 1.000 ευρώ για να συμμετάσχει κάποιος.
Το συνέδριο συγκεντρώνει τα δύο σκέλη του προναταλισμού που προέρχονται από πολύ διαφορετικούς δρόμους της αμερικανικής δεξιάς: τόσο συντηρητικούς χριστιανούς όσο και μέλη της λεγόμενης «τεχνολογικής δεξιάς», μιας ανερχόμενης πτέρυγας που προήλθε από την ελευθεριακή, νεοφυή κουλτούρα της Silicon Valley.
Κάποιοι συνδέονται με τη σημερινή κυβέρνηση των ΗΠΑ. Ο Μάικλ Άντον, ο οποίος είχε μιλήσει στο περσινό συνέδριο, διορίστηκε από τον Τραμπ ως διευθυντής σχεδιασμού πολιτικής στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Άλλοι ομιλητές στο φετινό συνέδριο ήταν ο Carl Benjamin, ο οποίος έχει δεσμούς με τον ακροδεξιό ακτιβιστή Tommy Robinson, και ο Charles Cornish-Dale, ένας influencer που ακούει στο όνομα Raw Egg Nationalist.
«Είναι σαν μια ανίερη συμμαχία», λέει η Catherine Pakaluk, οικονομολόγος, μητέρα οκτώ παιδιών και μητριά έξι παιδιών. Μίλησε και αυτή στο συνέδριο, αλλά διστάζει να αποκαλέσει τον εαυτό της «προναταλιστή». «Είναι ένα περίπλοκο κίνημα και περιλαμβάνει ανθρώπους με πολύ διαφορετικές θέσεις και απόψεις» λέει η ίδια, μιλώντας στο BBC.
Ένα πράγμα που έχουν κοινό, ωστόσο, είναι ότι όλες και όλοι θέλουν το μήνυμά τους να ακουστεί μέχρι τα υψηλότερα κυβερνητικά επίπεδα και κλιμάκια.
Ορισμένοι πιστεύουν ότι ήδη τα μηνύματα αυτά ακούγονται. «Αν με ρωτήσετε αν έχουμε προναταλιστές στον Λευκό Οίκο αυτή τη στιγμή που προωθούν την πολιτική μας», λέει ο Malcolm, «η απάντησή μου σε αυτό θα ήταν "ναι". Όπως ο Elon και ο JD Vance».
Ο Ρότζερ Σεβερίνο, αντιπρόεδρος εσωτερικής πολιτικής στη δεξιά δεξαμενή σκέψης Heritage Foundation, βλέπει την ολοένα και αυξανόμενη επιρροή του JD Vance σε αυτή την πολιτική. «Ο Vance προέρχεται από μια μακρά παράδοση προναταλιστικής σκέψης», λέει.
«Ο Βανς είναι ένας φανατικός προναταλιστής» λέει η Ρέιτσελ Κοέν, πολιτική ανταποκρίτρια στον ιστότοπο Vox. «Ο ίδιος ο Τραμπ έκανε προεκλογική εκστρατεία για την εφαρμογή ενός νέου "baby boom" και την περασμένη εβδομάδα αυτοανακηρύχθηκε "πρόεδρος της τεκνοποίησης"».
Οι προναταλιστές που συντάσσουν εκτελεστικά διατάγματα
Ο Μάλκολμ λέει ότι έχει ήδη κάνει προσπάθειες να επηρεάσει τον Λευκό Οίκο. Ισχυρίζεται ότι έχει εμπλακεί σε «παρασκηνιακούς διορισμούς ανθρώπων με επιρροή, διασφαλίζοντας ότι ο προναταλισμός έγινε μια φυσιολογική συζήτηση στα κέντρα εξουσίας».
Αυτός και η γυναίκα του βρίσκονται σε συζητήσεις με το Heritage Foundation σχετικά με την προναταλιστική πολιτική. Όπως λένε, ακολουθούν μια επίθεση... κατά μέτωπον. «Έχουμε υποβάλει σχέδια εκτελεστικών προναταλιστικών διαταγμάτων στην κυβέρνηση Τραμπ», λέει η Σιμόν.
Η «τεχνολογική δεξιά» της Σίλικον Βάλεϊ
Η σύνδεση των Κόλινς με την εξουσία οφείλεται στη λεγόμενη «τεχνολογική δεξιά», ένα αντιδραστικό κίνημα κατά του αριστερίζοντος φιλελευθερισμού, του οποίου ηγούνται ορισμένοι από τους πιο ισχυρούς ανθρώπους της Silicon Valley. Αυτοί που ανήκουν στην τεχνολογική δεξιά περιλαμβάνουν τον συνιδρυτή της Paypal, τον Peter Thiel -ο οποίος χρηματοδότησε τον αγώνα του Vance για τη Γερουσία- και τους επιχειρηματίες David Sacks και Marc Andreessen.
Η Simone Collins ήταν στο παρελθόν διευθύνουσα σύμβουλος μιας λέσχης τύπου «Members only» που διοικούσε ο Thiel. Το Ίδρυμά τους, «Pronatalist Foundation», που ιδρύθηκε το 2021, έλαβε επιχορήγηση 500.000 ευρώ μέσω ενός ταμείου του συνιδρυτή του Skype, του Εσθονού δισεκατομμυριούχου Jann Tallinn.
Υπάρχουν, ωστόσο, και ρωγμές στη συμμαχία, καθώς πολλοί από την παραδοσιακή θρησκευτική δεξιά έχουν ενδοιασμούς για τη χρήση της εξωσωματικής γονιμοποίησης και διαφωνούν με τον έλεγχο των εμβρύων, ενώ ορισμένοι αντιτίθενται επίσης στον γάμο των ομοφυλοφίλων.
«Πρόκειται απλώς για μια περίεργη συμμαχία ανθρώπων που φαίνεται να συμφωνούν σε ένα και μόνο σημείο: ότι το ποσοστό των γεννήσεων είναι πολύ χαμηλό. Αλλά υπάρχουν εντελώς διαφορετικές συνταγές και ιδέες σχετικά με το τι μπορεί να γίνει για να το διορθώσουμε αυτό», λέει η Pakaluk.
Γενετική και ευγονική
Ένα από αυτά τα πιο διχαστικά ζητήματα στον προναταλισμό είναι η αναφορά ορισμένων πτυχών που σχετίζονται με τη γενετική και την ευγονική. Είναι κάτι που έχει προκαλέσει ανησυχία, ιδίως γύρω από την ηθική αυτού του γεγονότος, σε όλες τις πλευρές του πολιτικού φάσματος.
Ο Patrick T. Brown, συνεργάτης του δεξιού Αμερικανικού Κέντρου Ηθικής και Δημόσιας Πολιτικής που ασχολείται με τη φιλοοικογενειακή πολιτική, υποστηρίζει ότι το εκτελεστικό διάταγμα για τη βελτίωση της πρόσβασης στην εξωσωματική γονιμοποίηση θα μπορούσε να δείξει την επιρροή της «τεχνολογικής δεξιάς» στις πολιτικές περί γενετικής και ευγονικής. Αλλά έχει τις ανησυχίες του σχετικά με την επιρροή αυτή, ιδίως γύρω από τον έλεγχο των εμβρύων. «Η μετατροπή των παιδιών σε καταναλωτικά προϊόντα είναι κάτι για το οποίο πραγματικά ανησυχώ», λέει.
Ορισμένοι από τους συμμετέχοντες στο πρόσφατο συνέδριο περιγράφουν τους εαυτούς τους ως «φυλετιστές», και ένας από αυτούς έχει δημοσιεύσει προσβλητικές και άκρως προβληματικές απόψεις, ισχυριζόμενος ότι υπάρχει σχέση και συσχέτιση μεταξύ νοημοσύνης και φυλής, οι οποίες, σύμφωνα με πολλούς επιστήμονες, είναι απλώς... λανθασμένες και εκτός τόπου και [κυρίως] χρόνου.
Ο έγκριτος γενετιστής Adam Rutherford περιγράφει τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν ως «ρατσιστικά, αντλημένα από απελπιστικά μικρά μεγέθη δείγματος που δεν θα αποτελούσαν έγκυρα επιστημονικά στοιχεία για οποιονδήποτε ενδιαφέρεται αμυδρά για την αλήθεια. Αυτοί οι ισχυρισμοί αποτελούν ανακεφαλαίωση των ιστορικών ιδεών του επιστημονικού ρατσισμού».
Οι συσχετισμοί με ακραίες ρατσιστικές απόψεις στο κίνημα είναι ένας από τους λόγους που κάποιοι δεν θέλουν να αυτοαποκαλούνται προναταλιστές. Η Pakaluk είναι ένας από αυτούς. «Νομίζω ότι πιθανώς υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που είναι απλώς καθαροί ευγονιστές ή λευκοί ρατσιστές», λέει, προσθέτοντας εμφατικά:
«Το βρίσκω αηδιαστικό και καταδικαστέο και δεν με ενδιαφέρει να ευθυγραμμιστώ ποτέ με τέτοιους ανθρώπους».
Το ερώτημα που παραμένει είναι το εξής: πόση ακριβώς δύναμη ασκούν οι προναταλιστές αυτοί στον Λευκό Οίκο;
Σύμφωνα με ορισμένους παρατηρητές, ο αντίκτυπός τους είναι ήδη αισθητός. Ο Βανς είναι πολύ προναταλιστής και θέλει η κυβέρνηση να προωθεί τις οικογένειες και να συμβάλλει στην αύξηση του ποσοστού γεννήσεων - αλλά δεν είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει κάποια σταθερή πεποίθηση ή άποψη σε αυτό το θέμα.
Πάντως, η προσοχή που συγκέντρωσαν πάνω τους τόσο οι Κόλινς όσο και το πρόσφατο συνέδριο των προναταλιστών είναι αναμφισβήτητη. Όμως ένας ειδικός υποστηρίζει ότι δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από το να προκαλούν διαμάχες.
«Αν πάτε στο Καπιτώλιο και μιλήσετε με μέλη του Κογκρέσου ή με κυβερνήτες σε πολιτείες σε όλη την Αμερική, δεν αναγνωρίζουν καν αυτή την οργάνωση [τους προναταλιστές]», υποστηρίζει ο Brown.