Μπορεί ο σκαραβαίος να έμεινε στην ιστορία των αυτοκινούμενων τη δεκαετία του ‘60, όμως η χρονολογία γέννησής του πηγαίνει πολύ πιο πίσω από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αν ένα αυτοκίνητο λοιπόν σημάδεψε τη χρυσή εκείνη δεκαετία, αυτό είναι χωρίς αμφιβολία το Mini. Το μικροσκοπικό αυτοκίνητο επιτομή του βρετανικού στιλ, που έχει στην πραγματικότητα ελληνική ψυχή και καρδιά.
Ο Αλέξανδρος Αρνόλδος Κωνσταντίνος Ισηγόνης ή απλά γνωστός ως Άλεκ Ισηγόνης γιος του Κωνσταντίνου γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1906. Ως τα 12 του χρόνια δεν είχε δει ποτέ στη ζωή του αυτοκίνητο. Η οικογένειά του εγκαταλείπει την πόλη το 1922 με την Μικρασιατική Καταστροφή και εγκαθίσταται στη Μάλτα.
Εκεί, ο πατέρας του χάνει τη ζωή του του και η μητέρα του αποφασίζει να εγκατασταθούν μόνιμα στην Αγγλία. Ο Άλεκ φέρεται να αποκτά το πρώτο του αυτοκίνητο λίγο αργότερα, ένα Singer, με το οποίο ταξιδεύει μαζί με τη μητέρα του στην Ευρώπη. Ήταν εκείνο το ταξίδι και οι δεκάδες μηχανικές βλάβες που αντιμετώπισε, που τον ωθούν να ασχοληθεί με την μηχανική. Ξεκινά ένα τριετές πρόγραμμα σπουδών σαν μηχανολόγος μηχανικός στην Πολυτεχνική σχολή του Μπάτερσι (Battersea) στο Λονδίνο.
Μια διάνοια με... αποστροφή στα μαθηματικά
Αυτή η διάνοια της αυτοκίνησης, που έμελλε να δώσει στον κόσμο ένα από τα πιο ιστορικά οχήματα της ιστορίας, υπήρξε σύμφωνα με τις μαρτυρίες πολύ κακός μαθητής (και μετέπειτα φοιτητής) στα μαθηματικά. «Τα μαθηματικά είναι ο εχθρός κάθε πραγματικά δημιουργικού ανθρώπου» έλεγε κάποτε και η απέχθειά του για τους αριθμούς αποδεικνύετο κάθε εξάμηνο στη σχολή μηχανικών όπου φοιτούσε, όταν αποτύγχανε συνεχώς στο μάθημα των μαθηματικών.
Ωστόσο, αυτό δεν τον εμποδίζει να συνεχίσει την πορεία του και να δουλέψει για πρώτη φορά το 1936 για την βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία Morris Motor Company. Το 1957 η πετρελαϊκή κρίση πιέζει την βρετανική εταιρία (που στο μεταξύ έχει συγχωνευτεί με την Austin και έχει μετατραπεί σε BMC) να βρει λύση στα ακριβά αυτοκίνητά, που υπήρξαν ιδιαίτερα ογκώδη και ενεργοβόρα. Έτσι, καλείται να δημιουργήσει ένα αυτοκίνητο μικρό, οικονομικό και παράλληλα ικανό να μεταφέρει τέσσερις ενήλικες και τις αποσκευές τους.
Και εγένετο Mini...
Η πρόκληση για τα δεδομένα της εποχής είναι τεράστια. Οι Βρετανοί ήθελαν το δικό τους «λαϊκό αυτοκίνητο», το αντίπαλον δέος του Beatle και ένα αυτοκίνητο που θα ήταν πιο μικρό και πιο οικονομικό. Ο Άλεκ Ισηγόνης έπρεπε να χωρέσει την ιδέα του σε αμάξωμα ως τρία μέτρα, ενώ το στοίχημα ήταν το 80% του εσωτερικού του χώρου να είναι αφιερωμένο στους επιβάτες.
Λέγεται πως ο Ισηγόνης σχεδίασε πρώτη φορά το «σουλούπι» του θρυλικού mini couper στην επιφάνεια μιας χαρτοπετσέτας. Ο Έλληνας μηχανικός θα αναφέρει συχνά τα χρόνια που ακολουθούν πως δεν ήταν εκείνος που εφηύρε το Mini, αλλά ο άνθρωπος που το σχεδίασε.
Κάτι που χαρακτηρίζει επίσης τον ελληνικής καταγωγής δημιουργός είναι πως απεχθάνεται την... πολυκοσμία. Του αρέσει να εργάζεται μόνος και θέλει να έχει την ελευθερία να παίρνει σημαντικές αποφάσεις χωρίς τη βάσανο των επιτροπών. Στη Βρετανία μάλιστα του αποδίδουν μια φράση, η οποία και έχει γίνει κάτι σαν λαϊκό γνωμικό σήμερα, που λέει: «Η καμήλα είναι ένα άλογο, σχεδιασμένο από μια επιτροπή».
Πριν ακόμη προχωρήσουν στη κατασκευή του, οι άνθρωποι που είχαν αναλάβει το πρότζεκτ βάζουν τα καθίσματα του Mini στο έδαφος. «Στη συνέχεια πήραμε εργαζόμενους, γραμματείς από τα γραφεία, εργάτες και τους ζητούσαμε να ορίσουν τον χώρο που χρειάζονταν για να είναι άνετα μέσα σε ένα αυτοκίνητο» αναφέρει χρόνια αργότερα συνεργάτης του Ισηγόνη, ο Τζον Κάτλερ, στο BBC.
Το mini παρουσιάζεται στον κόσμο
Νέα BMW 225xe Active Tourer [εικόνες]
Το νέο ηλεκτρικό MINI έχει 184 άλογα
«Ο πιο εύκολος τρόπος να κερδίσεις μια τέτοια μάχη είναι να φτιάξεις ένα αυτοκίνητο τόσο ασυνήθιστο σε σχέση με τα άλλα» λέει ο Ισηγόνης. Η πρωτοποριακή του ιδέα να περιστρέψει την μηχανή, ώστε να κερδίσει χώρο, να βγάλει τις ρόδες προς τα έξω και να τις εξοπλίσει με ανεξάρτητες ελαστικές αναρτήσεις, κάνουν το Mini πρωτοπόρο σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, η ώρα της αναγνώρισής του στο δρόμο δεν είχε έρθει ακόμη.
Στις 26 Αυγούστου του 1959 το Mini Classic να παρουσιάζεται επίσημα σε όλες τις χώρες στις οποίες είχε εκπροσώπηση η British Motor Corporation. Στοιχίζει εκείνη την εποχή 496 λίρες, κάτι που το κατατάσσει στη δεύτερη θέση με τα πιο οικονομικά αυτοκίνητα.
Το Mini δεν έγινε αμέσως εμπορική επιτυχία
Κι όμως, τα δύο πρώτα χρόνια το αυτοκίνητο αποδεικνύεται εμπορική αποτυχία, με μόλις κάποιες χιλιάδες πωλήσεις. Θα χρειαστεί το εκπληκτικό μάρκετινγκ της BMC (της βρετανικής αυτοκινητοβιομηχανίας) να δώσει μοντέλα του Mini σε επώνυμους της εποχής. Όπως σημειώνεται σε ρεπορτάζ του BBC με αφορμή τον θάνατο του Ισηγόνη, το ‘60 δεν υπήρχε σελέμπριτι που να μην βρέθηκε πίσω από το τιμόνι ενός Mini, παραθέτοντας μεταξύ άλλων και τον Τζον Λένον.
Ταυτόχρονα, ο Τζον Κούπερ σχεδιάζει το 1961 το αυτοκίνητο αγώνων με βάση το Mini και έτσι προκύπτει το διάσημο Μίνι Κούπερ που είναι και το πρώτο βρετανικό αυτοκίνητο που κερδίσει ευρωπαϊκό μηχανοκίνητο πρωτάθλημα. Το Mini βρίσκεται παντού και συνεχίζει να παράγεται και να πουλά για 40 ολόκληρα χρόνια. Ο ίδιος ο Άλεκ Ισηγόνης δεν θα ζήσει να δει το εύρος της επιτυχίας του μοντέλου. Ως το 2000, 5.387.862 αυτοκίνητα Mini πέρασαν συνολικά από την γραμμή παραγωγής.
Ο Άλεξ Ισηγόνης χρίζεται ιππότης από την Βασίλισσα
Το 1967 ο Άλεκ Ισηγόνης γίνεται μέλος της "Royal Society", της πιο διάσημης εταιρίας έρευνας στη Βρετανία και μετά από δύο χρόνια η Βασίλισσα τον ονομάζει "Sir", ως δημιουργό του MINI Classic. Απεβίωσε ένα χρόνο αργότερα, στις 2 Οκτωβρίου, λίγο πριν τα 82-ά του γενέθλια.
Το τελευταίο παλαιού τύπου Mini βγήκε από την γραμμή παραγωγής του εργοστασίου του Λόνγκμπριτζ, στις 4 Οκτωβρίου του 2000, ενώ ένα νέο μοντέλο Mini κυκλοφόρησε το επόμενο έτος στην Ευρώπη και το 2002 στις Ηνωμένες Πολιτείες.