Μετά τις μεγάλες επιτυχίες των Ελλήνων αθλητών φέτος το καλοκαίρι, η Ελλάδα ξεχώρισε ξανά, αλλά αυτή τη φορά σε έναν διαφορετικό αγωνιστικό στίβο: αυτόν της 44ης Σκακιστικής Ολυμπιάδας, στην οποία ο Νικόλας Θεοδώρου κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο.
Η σημαντικότερη νίκη του στη διοργάνωση, ήταν αυτή επί του Levon Aronian, ενός Αρμένιου γκραν μάστερ σκακιού, ο οποίος αυτή τη στιγμή παίζει για την Σκακιστική Ομοσπονδία των Ηνωμένων Πολιτειών και είναι νούμερο 6 στον κόσμο.
Παρά το νεαρό της ηλικίας του – είναι μόλις 22 ετών – έχει πολλές σημαντικές διακρίσεις στο βιογραφικό του, με αποκορύφωμα τον τίτλο του Γκραν Μετρ, τον οποίο κατέκτησε τον Δεκέμβριο του 2021.
Ο τίτλος του διεθνούς Γκραν Μετρ απονέμεται σε σκακιστές παγκοσμίου κλάσεως από την Διεθνή Σκακιστική Ομοσπονδία (FIDE). Πέρα από τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή, ο Γκραν Μετρ είναι ο μεγαλύτερος τίτλος στην σκακιστική κατάταξη τον οποίο μπορεί να αποκτήσει ένας σκακιστής. Πρόκειται για τίτλο που ισχύει εφ' όρου ζωής και αποτελεί όνειρο ζωής για χιλιάδες σκακιστές σε όλο τον κόσμο, ενώ συχνά αναφέρεται ως GM (Grandmaster).
Ο Νικόλας Θεοδώρου, που ξεκίνησε το σκακιστικό του ταξίδι από την Κρήτη και έφτασε στην κορυφή του κόσμου, ζει πλέον στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και συγκεκριμένα στις ΗΠΑ. Εκεί, σπουδάζει με υποτροφία στο Πανεπιστήμιο του Saint Louis, το οποίο αποκαλείται «Μέκκα του σκακιού». Οι επιτυχίες του δεν τον κάνουν να επαναπαύεται. Το αντίθετο, κρατά χαμηλούς τόνους και συνεχίζει να βάζει τον πήχη ψηλά.
Η σχέση του με το σκάκι, το οποίο μπορεί να φαίνεται ήσυχο αλλά κρύβει έντονες συγκινήσεις και αγωνία όπως μου επισήμανε, ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία και από τότε αποτελεί μεγάλο μέρος της ζωής και της καθημερινότητας του.
Ο Έλληνας σκακιστής μίλησε στο iefimerida για τις επιτυχίες του και πώς έφτασε σε αυτές, καθώς και για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας γύρω από το σκάκι. Και όπως τονίζει, η πρόοδος στο σκάκι και όχι μόνο, δεν γίνεται σε μια μέρα.. Γι' αυτό η συμβουλή του είναι να μην το βάζουμε ποτέ κάτω και να συνεχίζουμε να προσπαθούμε.
Η συνέντευξη του Νικόλα Θεοδώρου στο iefimerida
- Πόσων ετών είστε και από πού κατάγεστε;
Είμαι 22 ετών και πέρασα τα πρώτα μου παιδικά χρόνια στην Αθήνα. Όταν ήμουν 6 χρονών μετακόμισα με την οικογένειά μου στο Ρέθυμνο, όπου και ξεκίνησα το σκακιστικό μου ταξίδι.
- Από ποια ηλικία ξεκινήσατε να παίζετε σκάκι και ποιο ήταν το ερέθισμα να ασχοληθείτε με αυτό;
Ξεκίνησα να παίζω σκάκι στη Δευτέρα Δημοτικού, δηλαδή όταν ήμουν 7 χρονών. Οι γονείς μου μού έμαθαν τους κανόνες και δεν χρειάστηκαν πολλές παρτίδες μέχρι να αρχίσω να τους κερδίζω. Μετά από λίγο καιρό έκανα εγγραφή στον Σκακιστικό Όμιλο Ρεθύμνου. Εκεί έκανε μαθήματα ο Κώστας Τσαρουχάς, του οποίου η στήριξη στα αρχικά στάδια της πορείας μου υπήρξε ιδιαίτερα πολύτιμη.
- Πού μένετε αυτόν τον καιρό και τι σπουδάζετε;
Τα τελευταία 4 χρόνια ο τόπος διαμονής μου είναι το Saint Louis στην πολιτεία Missouri. Τον Μάιο του 2022 αποφοίτησα από το Saint Louis University (SLU) με double major στη Φυσική και τα Μαθηματικά. Τον Αύγουστο του 2022 ξεκίνησα, στο ίδιο πανεπιστήμιο, μεταπτυχιακές σπουδές στη Βιοστατιστική.
- Πώς επιλέξατε το εξωτερικό;
Η επιλογή αυτή σίγουρα έγινε έπειτα από πολλή σκέψη και εξέταση πολλών διαφορετικών παραγόντων. Η αλήθεια είναι ότι πριν ξεκινήσω τις σπουδές στην Αμερική, έδωσα Πανελλαδικές εξετάσεις και πέρασα στη σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών στο ΕΜΠ, στην οποία έκανα και εγγραφή. Η πλήρης υποτροφία που μου προσφέρθηκε από το SLU και η ευκαιρία να συμμετάσχω στην πολύ δυνατή σκακιστική πανεπιστημιακή ομάδα (κατακτήσαμε την πρώτη θέση στο Final 4 του 2022) ήταν δύο από τα πιο σημαντικά κριτήρια που καθόρισαν την επιλογή μου.
- Σε ηλικία 21 ετών πήρατε τον ισόβιο τίτλο του Γκραντ Μετρ στο παγκόσμιο σκάκι. Πώς νιώσατε γι' αυτό;
Η κατάκτηση του τίτλου του Grandmaster ήταν ένα όνειρο που είχα από πολύ μικρή ηλικία. Στη σημερινή εποχή, βέβαια, υπάρχουν εξαιρετικά ταλαντούχοι σκακιστές που έχουν καταφέρει να πάρουν αυτόν τον τίτλο στην ηλικία των 13 ετών, κάτι που είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό. Σε κάθε περίπτωση, είμαι πολύ ευχαριστημένος που κατόρθωσα ένα τέτοιο επίτευγμα. Νιώθω ότι η προσπάθεια που κατέβαλλα τα προηγούμενα χρόνια αποδίδει.
- Πρόσφατα κατακτήσατε το ασημένιο μετάλλιο στην Ολυμπιάδα σκακιού στην Ινδία. Μιλήστε μας για την εμπειρία σας αυτή. Ήταν η πρώτη σας συμμετοχή σε Ολυμπιάδα;
Ήταν μεγάλη μου τιμή να εκπροσωπώ μαζί με τους συμπαίκτες μου την Εθνική ομάδα στην 44η Ολυμπιάδα Σκακιού στο Τσενάι της Ινδίας. Είχα συμμετάσχει και στη διαδικτυακή Ολυμπιάδα του 2020, αφού, λόγω της πανδημίας, δεν ήταν τότε δυνατή η διοργάνωση με φυσική παρουσία. Η αλήθεια είναι πως την ευκαιρία της φετινής Ολυμπιάδας την περίμενα με μεγάλη προσμονή. Η αίσθηση του παιχνιδιού πάνω από κανονικές σκακιέρες είναι τελείως διαφορετική σε σύγκριση με online παρτίδες, και το κύρος της διοργάνωσης πιστεύω πως επίσης διαφέρει. Είμαι πολύ χαρούμενος που μπόρεσα να βοηθήσω την Εθνική αποστολή όσο μπορούσα, και ιδιαίτερα ευχαριστημένος με την κατάκτηση του αργυρού μεταλλίου!
- Έχετε αντιμετωπίσει ταυτόχρονα 35 παίκτες σε αγώνα στο παλιό λιμάνι των Χανίων. Πείτε μας δυο λόγια γι' αυτό.
Ήταν μια εξοντωτική εμπειρία την οποία όμως χάρηκα πολύ! Αυτοί οι αγώνες, οι οποίοι λέγονται σιμουλτανέ (simultané), δεν έχουν χαρακτήρα επίσημο ή αγωνιστικό, αλλά διαφήμισης του σκακιού και επίδειξης αντοχής και συγκέντρωσης του κεντρικού παίκτη. Ήταν υπέροχα και πιστεύω πως μικροί και μεγάλοι περάσαμε πολύ καλά.
- Ποια είναι η κουλτούρα σχετικά με το σκάκι στην Ελλάδα; Ασχολούνται οι νέοι άνθρωποι; Υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές για να στηριχθούν όσοι το αγαπούν και θέλουν να εξελιχθούν;
Η κατάσταση στο σκάκι είναι πάνω κάτω η ίδια με αυτήν σε άλλα αθλητικά και μη αθλητικά πεδία. Έχουμε συνηθίσει στην Ελλάδα να λέμε ότι υπάρχουν παντού μεγάλα ταλέντα, αλλά αυτά είτε δεν φτάνουν στη μέγιστη απόδοση που θα μπορούσαν είτε μεταναστεύουν σε “θερμότερα” σχετικά κλίματα. Γενικά θα έλεγα ότι όλοι διψούν να ακούν για επιτυχίες και μεγάλες διακρίσεις ταλαντούχων συμπατριωτών μας, αλλά σαν να μην γίνεται κατανοητό πόση σκληρή δουλειά και πολλά έξοδα υπάρχουν πίσω από αυτές· σαν να μην υπάρχει ενδιαφέρον για τα παρασκήνια, αλλά μόνο για τα φλας. Όλα αυτά ελπίζω πως θα αλλάξουν προς το καλύτερο. Οι χορηγοί και οι χορηγίες θα ήταν μια λύση, αλλά και αυτοί, αν εμφανιστούν, θα είναι μετά τα φλας. Η Ελληνική Σκακιστική Ομοσπονδία κάνει από τη μεριά της ό,τι μπορεί, όμως τα τελευταία χρόνια με το κακό οικονομικό κλίμα υπάρχει πραγματική έλλειψη πόρων.
- Πόσο χρόνο εξασκείστε στο σκάκι; Συνδυάζονται εύκολα σπουδές και προπόνηση;
Ασχολούμαι με το σκάκι σε σχεδόν καθημερινή βάση και προσπαθώ να αφιερώνω σε αυτό όσο γίνεται περισσότερο καθαρό χρόνο. Το να σπουδάζω ταυτόχρονα δεν είναι εύκολο, αλλά δεν είναι και ακατόρθωτο. Το πολύ οργανωμένο πλαίσιο των σπουδών στο Πανεπιστήμιό μου μάλλον έχει βοηθήσει σε αυτό. Ελπίζω πως και στη διάρκεια του μεταπτυχιακού μου τα πράγματα επίσης θα κυλήσουν ομαλά.
- Πόση ώρα κράτησε η μεγαλύτερη σε διάρκεια παρτίδα σκάκι στην οποία έχετε συμμετάσχει και πότε συνέβη αυτό;
Η μεγαλύτερη παρτίδα που έπαιξα ποτέ κράτησε περίπου 5 ώρες και 50 λεπτά και εξελίχθηκε συνολικά σε 134 κινήσεις. Αυτό συνέβη στο Missouri Grand Championship, το 2021. Είναι περιττό να πω πόσο ανακουφισμένος ένιωσα όταν τελικά κατάφερα να νικήσω.
- Θυμάστε την πρώτη σας διάκριση;
Από το 2008 συμμετείχα σε πολλές νεανικές διοργανώσεις, τόσο σε τοπικό, όσο και σε πανελλήνιο επίπεδο. Μπορεί να μην ακούγεται ιδιαίτερα σημαντικό, αλλά η πρώτη μου διάκριση ήταν η 1η θέση στο Σχολικό Πρωτάθλημα Δυτικής Κρήτης το 2008!
- Τι χρειάζεται να έχει κάποιος για να ασχοληθεί είτε επαγγελματικά, είτε ερασιτεχνικά με το σκάκι;
Για να ασχοληθεί κάποιος με το σκάκι, πρέπει να το αγαπήσει. Η ενασχόληση σε επαγγελματικό επίπεδο απαιτεί ατελείωτες ώρες προπόνησης και προετοιμασίας, συνεχή ταξίδια, και σχεδόν πλήρη αφιέρωση. Από την άλλη, ένας ερασιτέχνης δεν είναι απαραίτητο να κάνει τόσο επίπονη προπόνηση για να απολαύσει μεγάλο μέρος της εμπειρίας του σκακιού.
- Τι προσφέρει η ενασχόληση με το σκάκι; Προσωπικά τι σας έχει δώσει;
Ίσως ακούγεται κοινότοπο, αλλά θα έλεγα πως η ενασχόληση με το σκάκι συμβάλλει στην καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και με αυτή την έννοια στην καλύτερη αντιμετώπιση της πραγματικότητας. Προσωπικά, μου έχει δώσει την ευκαιρία να ταξιδέψω σε πολλές χώρες, να δημιουργήσω πολλές φιλίες και να συνδυάσω τις σπουδές μου με το πάθος μου. Αλλά η ίδια η εμπειρία του αγώνα μέσα στην παρτίδα, ο αιφνιδιασμός, μια θυσία κομματιού, η αίσθηση του κινδύνου ή του πλεονεκτήματος, και, φυσικά, η αγωνία για την τελική έκβαση, η εμπειρία της νίκης ή ακόμα και της ήττας είναι όλα εξαιρετικά έντονα βιώματα. Όσοι δεν το έχουν ζήσει δεν είναι εύκολο να το κατανοήσουν. Αν και δεν έχω επιχειρήσει αναρρίχηση ή ράφτινγκ, θα έλεγα πως οι συγκινήσεις στο σκάκι και σε αυτά τα αθλήματα είναι συγκρίσιμες!
- Έχετε παρακολουθήσει τη δημοφιλή σειρά του Netflix, The Queen’s Gambit; Πώς σας φάνηκε;
Φυσικά και έχω παρακολουθήσει τη σειρά, η οποία μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρουσα. Θεωρώ πως συνέβαλε στη διάδοση του αθλήματος στο ευρύ κοινό, γεγονός που με χαροποιεί ιδιαίτερα. Σε σχέση με το περιεχόμενο της σειράς, θα έλεγα ότι αποτυπώνει αρκετά καλά τον αγώνα που καταβάλλουν οι σκακιστές και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Επιπλέον, οι σκακιστικές παρτίδες που οι σκηνοθέτες έχουν επιλέξει να παρουσιάσουν είναι βασισμένες σε αληθινές παρτίδες, οπότε και από αυτήν την άποψη η παρουσίαση είναι ακριβής.
- Ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι σας;
Σίγουρα στοχεύω να συνεχίσω να ανεβαίνω στην παγκόσμια κατάταξη και να βελτιώνω συνεχώς το παιχνίδι μου. Ευελπιστώ να έρθουν σύντομα διακρίσεις τόσο ατομικές, όσο και ομαδικές, με την Εθνική, αλλά και με την ομάδα του Πανεπιστημίου μου.
- Έχετε να δώσετε κάποια συμβουλή στα νέα παιδιά που ασχολούνται με το σκάκι;
Θεωρώ πως η σημαντικότερη συμβουλή που θα μπορούσα να τους δώσω είναι να μην το βάζουν κάτω. Αυτό, βέβαια, δεν ισχύει μόνο στο σκάκι, αλλά και γενικότερα. Η πρόοδος στο σκάκι δε γίνεται μέσα σε μία μέρα. Απαιτεί μακροχρόνια προσπάθεια και πολύ κόπο. Ωστόσο, δεν υπάρχει καλύτερο συναίσθημα από την ικανοποίηση που νιώθει κανείς όταν αυτή η προσπάθεια αποδίδει!