«New York, New York»: Πώς το τραγούδι του Σινάτρα έγινε επίσημο σάουντρακ της πόλης -Η συνήθεια στην πανδημία

Πώς το τραγούδι από μια όχι και τόσο εμπορική ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε έγινε ο ανεπίσημος ύμνος όλης της Νέας Υόρκης.

Το 2020, όταν η πανδημία βρισκόταν στο χειρότερο σημείο της στις ΗΠΑ, πολλές γειτονιές της Νέας Υόρκης αποφάσισαν να σπάσουν τη μονοτονία -χωρίς καν να είναι συνεννοημένες: ακριβώς στις 7 το απόγευμα, τα παράθυρα στις «5 Συνοικίες» άνοιγαν και ένα συγκεκριμένο τραγούδι ακουγόταν δυνατά, στη διαπασών.

Το τραγούδι αυτό ήταν ο ανεπίσημος ύμνος της πόλης, το «Theme From New York, New York», μέσα από τη γνώριμη φωνή του Φρανκ Σινάτρα. «Αν τα καταφέρω εκεί, θα τα καταφέρω παντού. Εξαρτάται από σένα, Νέα Υόρκη, Νέα Υόρκη» τραγουδάει ο Σινάτρα, μεταφέροντας στον ακροατή του μια αίσθηση αισιοδοξίας.

«Φέρνει χαμόγελα σε όλους μας»

«Είναι το ίδιο θορυβώδες -όπως πάντα- και όμως, παίζοντάς το δυνατά σε μια "κλειστή" πόλη με γεμάτα διαμερίσματα, πεταμένες μάσκες και γάντια, η απύθμενη αισιοδοξία του μπορεί εμφανώς να φέρει ξανά σε όλους μας χαμόγελα», ανέφεραν τότε σε ρεπορτάζ τους οι New York Times.

Η επίδειξη των πυροτεχνημάτων για την 4η Ιουλίου εκείνης της χρονιάς χρησιμοποίησε το τραγούδι για να «απελευθερώσει» ψυχολογικά μια πόλη που ήταν φυλακισμένη από μια επώδυνη πανδημία. Το τραγούδι παίζεται στο τέλος κάθε εντός έδρας νίκης των New York Yankees. Η μελωδία του έχει ακουστεί παντού: από τον μαραθώνιο της Νέας Υόρκης μέχρι τα πιο απομακρυσμένα σοκάκια της μεγαλούπολης.

Αν και δεν ήταν ο πρώτος που το ηχογράφησε [αυτή ήταν η Λάιζα Μινέλι σε μουσική του John Kander και στίχους του Fred Ebb], ο Σινάτρα έκανε το τραγούδι... ολότελα δικό του. «Υπάρχει κάτι μεγαλοπρεπές στην απόδοση του τραγουδιού από τον Σινάτρα», λέει ο John Troutman, μουσικός επιμελητής στο Εθνικό Μουσείο Αμερικανικής Ιστορίας.

Η χρήση του από τον Σκορσέζε

Το τραγούδι χρησιμοποιήθηκε ως βασικό μουσικό θέμα της -οικονομικά και κριτικά αποτυχημένης- ταινίας «New York, New York» του 1977, σε σκηνοθεσία Μάρτιν Σκορσέζε, με πρωταγωνιστές τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο και τη Λάιζα Μινέλι. Η Minnelli ερμηνεύει το τραγούδι στην ταινία και η εκδοχή της κυκλοφόρησε ως single από το soundtrack. Και έγινε σούπερ επιτυχημένο.

Ένα χρόνο μετά, ο Sinatra ερμήνευσε το «Theme From New York, New York» στο Radio City Music Hall, όπου το κοινό το λάτρεψε. Η σύζυγός του, Μπάρμπαρα, τον είχε ενθαρρύνει να το ερμηνεύσει, αν και ο ίδιος δίσταζε να ηχογραφήσει το τραγούδι επειδή πίστευε ότι πλέον «ανήκε» στη Μινέλι.

Συμβουλεύτηκε τη Μινέλι και, σύμφωνα με την κόρη του Σινάτρα, Τίνα, «η ίδια του είπε: ''Είναι εντάξει, θείε Φρανκ''». Το τραγούδι βρήκε μια θέση στο τριπλό άλμπουμ του, «Trilogy: Past Present Future», το 1980.

Ήταν πλέον, επίσημα, ο «ύμνος» της Νέας Υόρκης.

Στη δεκαετία του 1980, η οικονομικά ταλαιπωρημένη μητρόπολη αντιμετώπισε ποικίλα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της διευρυνόμενης φτώχειας, της επιδημίας της κοκαΐνης κρακ και της επιδημίας του AIDS.

Τον Φεβρουάριο του 1985, ο δήμαρχος Εντ Κοχ το ανακήρυξε ως το τραγούδι της πόλης. «Η διακήρυξη δεν έγινε ποτέ νόμος, οπότε η πόλη μας τεχνικά εξακολουθεί να παραμένει χωρίς ύμνο», έγραψε ο Jonathan Wolfe για τους New York Times το 2017.

Στον απόηχο των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου, το τραγούδι ξαναβγήκε από το συρτάρι.

Μετά την επίθεση που σκότωσε σχεδόν 3.000 ανθρώπους, εκ των οποίων περισσότεροι από 400 ήταν πυροσβέστες και αστυνομικοί της Νέας Υόρκης, ο φόβος για ένα νέο τρομοκρατικό χτύπημα άδειασε τα θέατρα του Broadway.

Για να επιστρέψει το κοινό, ένα διαφημιστικό σποτ 30 δευτερολέπτων στα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα και στις κινηματογραφικές αίθουσες παρουσίασε ένα πλήθος αστέρων του Μπρόντγουεϊ, όπως η Bernadette Peters και ο Joel Grey, στην Times Square να τραγουδούν το «Theme From New York, New York» -και αυτή η προσπάθεια βοήθησε να γεμίσουν και πάλι τα θέατρα.

Σινάτρα και Νέα Υόρκη, μια σχέση λατρείας

Το Εθνικό Μουσείο Αμερικανικής Ιστορίας διαθέτει τις παρτιτούρες του τραγουδιού και μια μεγάλη ποικιλία αντικειμένων που ανιχνεύουν τη μακρά καριέρα του Σινάτρα και τη συναρπαστική ζωή του.

«Διατηρούμε πάνω από 1.000 αντικείμενα που σχετίζονται με τον Σινάτρα, όπως κόμικς, φανζίν, φυλλάδια από λέσχες θαυμαστών, τα παπιγιόν του από τη δεκαετία του 1940, αφίσες, ηχογραφήσεις και πολλά άλλα», λέει ο Troutman. «Ήταν παντού».

Ο Σινάτρα μεγάλωσε στη σκιά των ουρανοξυστών του Μανχάταν, απέναντι από τον ποταμό Χάντσον, στο Χόμποκεν του Νιου Τζέρσεϊ. «Μεγαλώνοντας στο Χόμποκεν, συνήθιζε να πηγαίνει στην προκυμαία και να κοιτάζει απέναντι την πόλη» δήλωσε ο βιογράφος του Σινάτρα, Τζέιμς Κάπλαν.

Έτσι, το «Theme From New York, New York» του Σινάτρα είναι κατά πολλούς τρόπους η ιστορία του ίδιου του τραγουδιστή. Συχνά, ως νεαρός, ταξίδευε στο Μανχάταν για να δει το είδωλό του, την Billie Holiday, να εμφανίζεται στα υποφωτισμένα μουσικά τζαζ κλαμπ.

Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1960 και του 1970, σημειώνει ο Troutman, η δημοφιλία του Σινάτρα γιγαντώθηκε μέσω των τηλεοπτικών εμφανίσεών του στο Λας Βέγκας. Εκεί προχώρησε σε μια σειρά παραστάσεων μαζί με τους φίλους του στην εμβληματική «Rat Pack», τους Sammy Davis Jr., Dean Martin, Peter Lawford και Joey Bishop.

Ο σπουδαίος δημοσιογράφος Gay Talese έγραψε σε ένα εκπληκτικό άρθρο του για το περιοδικό Esquire το 1966 ότι «ο Σινάτρα έμοιαζε πλέον να είναι η ενσάρκωση του πλήρως χειραφετημένου άνδρα, ίσως του μοναδικού στην Αμερική, του άνδρα που μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, οτιδήποτε, μπορεί να το κάνει επειδή έχει τα χρήματα, την ενέργεια - αλλά και καμία προφανή ενοχή. Σε μια εποχή που οι πολύ νέοι φαίνεται να αναλαμβάνουν την εξουσία, να διαμαρτύρονται, να διαδηλώνουν και να απαιτούν αλλαγές, ο Φρανκ Σινάτρα επιβιώνει ως εθνικό φαινόμενο, ένα από τα λίγα προπολεμικά προϊόντα που αντέχουν στη δοκιμασία του χρόνου».

Ο Talese έγραψε ότι οι μπαλάντες του Sinatra «ζέσταναν τις καρδιές των γυναικών, τις φλέρταραν και τις κέρδισαν, έκοψαν το τελευταίο νήμα των αναστολών και ικανοποίησαν τους ανδρικούς εγωισμούς των αχάριστων εραστών».

Κάπως έτσι, το 1980, το «Theme From New York, New York» έγινε η τελευταία του επιτυχία, στα 65 του χρόνια, και σύντομα αντικατέστησε το «My Way» ως το κομμάτι που έκλεινε τις συναυλίες του.

Σήμερα, σχεδόν 27 χρόνια μετά το θάνατό του το 1998 σε ηλικία 82 ετών, η μουσική του θεωρείται κλασική. «Παραμένει σε μεγάλο βαθμό ένα οικείο όνομα», λέει ο Troutman.

Το 2015, τη χρονιά που συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από τη γέννησή του, ο Σινάτρα τιμήθηκε με εκδηλώσεις από το Χόμποκεν μέχρι το Μπέβερλι Χιλς και το Μαϊάμι Μπιτς. Και τραγούδια όπως αυτός ο -επίσημος ή ανεπίσημος, αναλόγως τι το θεωρεί ο καθένας- «ύμνος» της Νέας Υόρκης κρατούν τη μνήμη του ζωντανή.