Το μεγαλύτερο μετρό του κόσμου (που δεν χρησιμοποιήθηκε ούτε μια ημέρα) - Απόκοσμα ανατριχιαστικές φωτογραφίες

Το Σινσινάτι των ΗΠΑ κατασκεύασε ένα, τότε υπερσύγχρονο, σύστημα μετρό πριν από 100 χρόνια - αλλά δεν το χρησιμοποίησε ποτέ.

Ο αυτοκινητόδρομος Ι-75 κόβει την πόλη του Σινσινάτι στη μέση. Από τη μία πλευρά βρίσκεται η εργατική τάξη της πόλης στα δυτικά, ενώ η ανατολική πλευρά προτιμάται από τα πιο εύπορα οικονομικά στρώματα: ακαδημαϊκοί, βιομήχανοι και επιστήμονες.

Οι απλές μετακινήσεις από τα προάστια του Σινσινάτι προς το κέντρο της πόλης μπορεί να διαρκέσουν μια ώρα ή και περισσότερο. Εκατό χιλιάδες αυτοκίνητα και φορτηγά την ημέρα φράζουν και τις δύο κατευθύνσεις του I-75, καθιστώντας την κατάσταση ανυπόφορη.

Αλλά σήμερα, αν μερικά μόνο πράγματα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά, το Σινσινάτι θα ήταν σήμερα μια πόλη των πολυσύχναστων σταθμών του μετρό.Και η αμερικανική μεγαλούπολη θα διέθετε ένα από τα πλέον σύγχρονα δίκτυα μετρό των ΗΠΑ.

Οι σταθμοί του μετρό στο Σινσινάτι είναι ακόμα εκεί. Αλλά αν ακόμα περιμένετε να έρθει ένα τρένο, θα περιμένετε μάταια. Γιατί, μέχρι και σήμερα το Σινσινάτι παραμένει η πόλη του μεγαλύτερου αχρησιμοποίητου συστήματος μετρό σε όλο τον κόσμο, με πάνω από δύο 4 χλμ. άδειων τούνελ. Οι δε μηχανικοί που επιθεώρησαν πρόσφατα τις σήραγγες τις έκριναν ότι βρίσκονται ακόμη σε «πολύ καλή κατάσταση».

Μια υπόγεια κατασκευή «παγωμένη» στο χρόνο

Σήμερα, τα τούνελ αυτά μοιάζουν να έχουν παγώσει στον χρόνο. Σταθμοί και πλατφόρμες μοιάζουν σαν να περιμένουν ακόμα επιβάτες που δεν θα έρθουν ποτέ. Και παραδίπλα, οι ράγες εξαφανίζονται μέσα στο σκοτάδι.

Και όμως, πριν από 100 ακριβώς χρόνια, όταν οι μετακινήσεις με αυτοκίνητο βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα και οι πόλεις αναζητούσαν τρόπους για να μεταφέρουν τους αναπτυσσόμενους πληθυσμούς τους από τους χώρους εργασίας στο κέντρο της πόλης στα εκκολαπτόμενα προάστια, αρκετές μεσοδυτικές πόλεις, όπως το Πίτσμπουργκ, το Σινσινάτι και το Ντιτρόιτ, ψήφισαν νόμους για να ξεκινήσει η κατασκευή συστημάτων μετρό που θα μιμούνταν το επιτυχημένο της Νέας Υόρκης, το οποίο άρχισε να δρομολογεί τρένα υπόγεια από το 1904 κιόλας.

«Το Σινσινάτι ήταν μοναδικό στο ότι ήταν η μόνη [μεσοδυτική] πόλη των ΗΠΑ που άρχισε πραγματικά να κατασκευάζει το μετρό», λέει ο Jake Mecklenborg, ο οποίος συνέγραψε ένα βιβλίο για το, όπως αποδείχθηκε καταδικασμένο, «υπόγειο πείραμα του Σινσινάτι».

Το βιβλίο του, «Cincinnati's Incomplete Subway», περιγράφει λεπτομερώς ένα μεγάλο μέρος του... υπόγειου αυτού δράματος. Αλλά τα προβλήματα που αντιμετώπισε το έργο ήταν περισσότερο πολιτικά παρά υλικοτεχνικά.

Σύμφωνα με την αφήγηση του Mecklenborg, τα περισσότερα από αυτά που καθυστέρησαν την πρόοδο του μετρό συνέβησαν πάνω από το έδαφος, σε γραφεία, όπου οι πολιτικοί έκαναν παρασκηνιακές συμφωνίες και υποσχέσεις που ουδέποτε καρποφόρησαν.

Περιπλέκοντας περαιτέρω τα πράγματα, οι ΗΠΑ εισήλθαν στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο ακριβώς όταν άρχιζε η κατασκευή του μετρό του Σινσινάτι, γεγονός που άλλαξε τις ανάγκες και ανακατεύθυνε τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους μακριά από την προσπάθεια.

Στη συνέχεια, «ο κόσμος άλλαξε τόσο πολύ και τόσο γρήγορα μετά τον πόλεμο», λέει ο Mecklenborg. Το αυτοκίνητο είχε πλέον εδραιωθεί ως όχημα μετακίνησης, όπως και τα προάστια μακριά από τα κέντρα των πόλεων.

Μέχρι τη δεκαετία του 1920, τα κατασκευαστικά λάθη, οι υλικές ζημιές και οι πολιτικές επιπλοκές είχαν κλείσει οριστικά το κεφάλαιο «μετρό του Σινσινάτι». Όταν η κατασκευή σταμάτησε τη δεκαετία του 1920, είχαν κατασκευαστεί πάνω από 4 χλμ. υπόγειων τούνελ.

Υπήρξαν διάφορες προσπάθειες να αναβιώσει το μετρό του Σινσινάτι με την πάροδο των ετών, αλλά καμία από αυτές δεν ευδοκίμησε. Υπήρξαν επίσης διάφορες προσπάθειες επαναχρησιμοποίησης των τούνελ, σε οτιδήποτε «από αποθήκες μέχρι πολιτική άμυνα, καλλιέργεια μανιταριών και κινηματογραφικά σκηνικά», σύμφωνα με τον Kevin Grace, επικεφαλής αρχειονόμο της Βιβλιοθήκης Αρχείων και Σπάνιων Βιβλίων του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι.

Ο Grace κατέβηκε στο υπόγειο μετρό του Σινσινάτι τη δεκαετία του 1990 στο πλαίσιο ενός προγράμματος αρχειοθέτησης και επαλήθευσης παλαιών φωτογραφιών του μετρό του Σινσινάτι.

«Τουλάχιστον έχουν μια πρακτική χρήση αυτή τη στιγμή», λέει, σημειώνοντας ότι οι σήραγγες στεγάζουν σήμερα δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτρικά καλώδια. Αλλά λίγοι άνθρωποι γοητεύονται από τους αγωγούς ύδρευσης: στην πραγματικότητα είναι οι ράγες που προσελκύουν τόσο κόσμο,

«Βλέπεις όλα τα δίκτυα ύδρευσης και τους αγωγούς, αλλά μετά βλέπεις δύο ράγες. Οι ράγες είναι εκεί. Οι πλατφόρμες είναι εκεί», θυμάται ο ίδιος.

Περιγράφει ότι οι παλιές σήραγγες ήταν σε εξαιρετικά καλή και ανθεκτική κατάσταση, παρά το ότι τις είχαν ήδη επισκεφθεί καλλιτέχνες γκράφιτι και άτομα που... αναζητούσαν συγκινήσεις πάσης φύσεως, όπως αναφέρει εμφατικά.

Οι σήραγγες έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα δελεαστικές για τους φοιτητές της πόλης, ακόμη και για τα πανεπιστήμιά της.

Πράγματι, ο Grace λέει ότι το Κολέγιο Μηχανικών του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι μελέτησε κάποτε τη δυνατότητα μετατροπής ενός τμήματος του μετρό σε «αεροδυναμική σήραγγα». Αλλά η ιδέα εγκαταλείφθηκε.

Ο Paul Koenig ήταν ένας από τους πολλούς πρώην σπουδαστές μηχανικούς που γοητεύτηκαν από το κάλεσμα αυτού του υπόγειου κόσμου.

Αυτό που είδε ως 20χρονος μηχανικός στα τέλη της δεκαετίας του 1980 τον εξέπληξε, και πάνω από 35 χρόνια αργότερα οι αναμνήσεις αυτές παραμένουν χαραγμένες στο μυαλό του.

«Κάπου στο κέντρο της πόλης οι σήραγγες έκαναν μια στροφή για να ακολουθήσουν τη ροή του Central Parkway», θυμάται ο Koenig, αναφερόμενος στην κύρια οδική αρτηρία στο κέντρο του Σινσινάτι.

Σε αυτό το απίθανο σημείο ο Koenig και οι φίλοι του έπεσαν πάνω σε ένα αναπάντεχο εύρημα. Ένας από τους εγκαταλελειμμένους σταθμούς, σύμφωνα με τον Koenig, είχε μετατραπεί σε... καταφύγιο ραδιενέργειας, για χρήση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Ντουζιέρες, κουκέτες και μια πρίζα τηλεφώνου

Στο εσωτερικό του, είδε «ντους απολύμανσης» και «κουκέτες κατά μήκος των τοίχων», βαρέλια που περιείχαν έτοιμα προς κατανάλωση γεύματα [MREs] και βαρέλια 55 γαλονιών γεμάτα με νερό.

«Ήταν όλα αρκετά τρελά για κάτι 20χρονα παιδιά που σκέφτηκαν να περιπλανηθούν μέσα σε αυτά», θυμάται ο Koenig. Θυμάται επίσης μια τηλεφωνική πρίζα στην οποία μπορούσες να συνδεθείς και να καλέσεις οπουδήποτε στον κόσμο... δωρεάν, μια μεγάλη ευκολία στις μέρες των ακριβών υπεραστικών κλήσεων!

«Ήταν τεράστιο το κρίμα του να μην κατασκευαστεί ποτέ [το μετρό]», λέει ο Koenig.

Κατά ειρωνεία της τύχης, το Σινσινάτι βρίσκεται τώρα στη μέση της κατασκευής ενός συστήματος τραμ, αξίας 100 εκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο θα λειτουργεί στο κέντρο της πόλης -και όλα αυτά ενώ οι σήραγγες του μετρό παραμένουν αχρησιμοποίητες στο υπέδαφος.

Από την πλευρά του, ο Mecklenborg αναρωτιέται «τι θα μπορούσε να είχε γίνει;». Αν το μετρό του Σινσινάτι είχε ολοκληρωθεί και χρησιμοποιηθεί, πιστεύει ότι σήμερα θα ήταν μια πολύ διαφορετική πόλη.

Γειτονιές που έπεσαν σε παρακμή θα ήταν πιθανώς σήμερα πολύ ζωντανές και η επέκταση των κατοίκων προς τα προάστια θα είχε επιβραδυνθεί κάπως.

Αλλά ο Mecklenborg δεν έχει εγκαταλείψει την ελπίδα ότι μια μέρα το μετρό θα δει το φως της ημέρας. Ή τουλάχιστον θα ζήσει κάποια... τρένα και έστω κάποιους επιβάτες.

Το 2002 τέθηκε ενώπιον των ψηφοφόρων μια πρόταση για αύξηση του φόρου κατά μισό σεντ που θα χρηματοδοτούσε ένα περιφερειακό σύστημα σιδηροδρόμων, το οποίο θα χρησιμοποιούσε τμήματα του ήδη κατασκευασμένου συστήματος μετρό.

Οι ψηφοφόροι απέρριψαν το θέμα, αλλά ο Mecklenborg εξακολουθεί να πιστεύει ότι το μετρό μπορεί μια μέρα να εξυπηρετήσει τον αρχικό του σκοπό. «Γιατί στους ανθρώπους δεν αρέσει να βλέπουν τα πράγματα ημιτελή», καταλήγει με νόημα.