Νιώθει ευτυχής πίσω από την ραπτομηχανή. Καταδιώκεται από τελειομανία και επιλέγει τα χειροποίητα. Ο Αλέξανδρος Κωτούλας μεγάλωσε σε οικογένεια γουναράδων στην Καστοριά, εργάστηκε στη Louis Vuitton στο Παρίσι και τώρα από την Πλάκα δημιουργεί τη δική του σειρά δερμάτινων αξεσουάρ και κεραμικών.
Τα πάντα πρέπει να τα αγγίξει με το χέρι του, να τα συλλέξει, να τα ενώσει, τα ράψει, να τους δώσει μορφή. Είτε βρίσκεται στο Παρίσι, στη Louis Vuitton στο τμήμα δερμάτινων ειδών και δη στη δημιουργία των μεγάλων μπαούλων, είτε μαζεύει αμπελόφυλλα από την Πελοπόννησο για τις μαγειρικές του, είτε υφαίνει στον αργαλειό απίστευτα έργα με ρετάλια από δέρματα της Louis Vuitton, είτε κάθεται στην ραπτομηχανή του στην Πλάκα και φτιάχνει μοναδικά δερμάτινα αξεσουάρ της καθημερινότητας, ή πολύτιμα χαλιά και μεξιλάρες με υφές πολύτιμων υλικών, ο Αλέξανδρος Κωστούλας των HAK Studios έχει τον δικό του τρόπο και κώδικα στο χώρο της μόδας.
Η συλλογή του «Α Day and a Date» με δερμάτινα είδη, κεραμικά, rugs και μαξιλάρες, είναι και η προσωπική του ωδή στον σπουδαίο της abstract τέχνης Εllsworth Kelly. Ακολουθεί μια αμιγώς καλλιτεχνική διαδικασία που ενσωματώνει μεγάλο μέρος της προσωπικής του εργασίας, γνώσης, εκπαίδευσης. Η μνήμη όμως, το βίωμα είναι διαρκώς παρόντα. «Θυμάμαι ως παιδί, από το σχολείο πήγαινα κατευθείαν στο εργαστήρι των γονιών μου που είναι γουναράδες στην Καστοριά, όχι στο σπίτι. Καθόμουν και ζωγράφιζα, συνήθως μια μονοκονδυλιά και άρχισα να το περνάω με τη βελόνα. Μου ήταν οικείο από νωρίς. Mέχρι την τρίτη Λυκείου ήθελα να γίνω κτηνίατρος και ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι υπάρχει κάτι δημιουργικό μέσα μου. Ηταν αργά για να πάω στην Αρχιτεκτονική χωρίς να έχω κάνει σχέδιο και έτσι πήγα στην Σχολή Πολιτικών Μηχανικών με στόχο να μεταπηδήσω στην Αρχιτεκτονική. Εκεί συνειδητοποίησα ότι ούτε αυτό με ενδιαφέρει και έτσι στράφηκα στις σπουδές σχεδίου και design».
Πτυχιακή με τα δερμάτια ρετάλια της Louis Vuitton
Όταν τέλειωσε τις σπουδές στη Θεσσαλονίκη πήγε στο Αμστερνταμ στην περίφημη Design Academy όπου σπούδασε product design για τέσσερα χρόνια και εκεί εκδηλώθηκε αυτή η τάση του προς το ράψιμο. «Είναι στημένη στα πρότυπα του Βauhaus και είναι μοναδική στον τρόπο που προσεγγίζει τους φοιτητές. Είχαμε 20 άτομα το ίδιο πρότζεκτ και για παράδειγμα ο ένας έκανε το σκέλος του artificial intelligence και εγώ έραβα. Είναι μια σχεδόν ψυχαναλυτική προσέγγιση που επιτρέπει στον κάθε φοιτητή να συνειδητοποιήσει και να εκφράσει αυτό που έχει μέσα του. Στο τρίτο εξάμηνο συνειδητοποίησα ότι θέλω συνέχεια να κάνω υφάσματα, μαλακά υλικά. Και συνειδητοποίησα ότι ναι, αυτό συμβαίνει γιατί μεγάλωσα μέσα σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον».
Η πτυχιακή του ήταν σε αργαλειό και με τη χρήση των ρεταλιών από τα δέρματα που είχαν περισσέψει, τα απομεινάρια, στη Louis Vuitton. «Ένα χρόνο δούλευα στο Παρίσι, στη Louis Vuitton στο τμήμα δερμάτινων ειδών (marketerie). Hμουν στο τμήμα που κάνουν τα περίφημα μεγάλα μπαούλα της Louis Vuitton, και ένα χρόνο μετά επέστρεψα στη σχολή για την πτυχιακή μου». Μου δείχνει την πτυχιακή του: Ένα συγκλονιστικό κρουστό πλεκτό που έφτιαχνε 4 μήνες έφτιαχνε σε αργαλειό, υφαίνοντας το δέρμα, μαλλί, με ούγια από μετάξι. Το απλώνει στο τραπέζι, καλύπτει σχεδόν όλο το μήκος του τραπεζιού. Στο τελευταίο τμήμα έχει κάνει το δέρμα νήμα στον τροχό του μαλλιού, κατά διαστήματα υπάρχουν και κρόσσια. Ένα έργο που αξίζει να μπει σε μουσείο σύγχρονης Τέχνης -έχει εκτεθεί ήδη στη Νέα Υόρκη και την Ολλανδία (το ΕΜΣΤ ακούει;). Ο τρόπος της ύφανσης αλλάζει σε διαφορετικά τμήματα, οι υφές, η γυαλάδα.
H τέχνη που πεθαίνει αντί να αναγεννηθεί
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα άρχιζε να χτίζει τη δική του φίρμα, με τον απολύτως προσωπικό του τρόπο, όπως καθορίστηκε από τις μνήμες του στην Καστοριά, τις σπουδές, την εμπειρία στη Louis Vuitton, την αδιαμεσολάβητη σχέση οξυγόνου που έχει με το χειροποίητο, με την ύφανση, με το άγγιγμα του υλικού. Δημιούργησε την HAK Studios (Handcrafted by Alex Kotoulas) και εκεί τα πάντα τα κάνει με τα χέρια του: δερμάτινα, κεραμικά, μέταλλα, ξύλα.
«Συνεργάζομαι με εργαστήρια που βρίσκονται όλα στην Αθήνα, σε ακτίνα δέκα χιλιομέτρων από το στούντιό μου στις παρυφές της Πλάκας. Συνεργάζομαι με δυο κεραμίστες, τέσσερα εργαστήρια στα δέρματα, δυο για τα υφάσματα». Μια μικροοικονομία γύρω από τις δημιουργίες του. «Εχω ψάξει όλη την Ελλάδα, για την ποιότητα και το στυλ που θέλω στη ραφή των πορτοφολιών υπάρχει μόνο ένας ράφτης! Είναι απίστευτο, αν σκεφτείς πόσους ράφτες έχει η Αθήνα». Η νέα συλλογή του ονομάζεται «Α Day and a Date» και έχει σαφείς αναφορές από τον εικαστικό Εllsworth Kelly -τσάντες, σακίδια, clutch, belt bags, πορτοφόλια, tote bags, cart holders...
O ντουλαμάς, η νηματουργία Μέντη
Μέσα σε αυτό τον πλούτο καθημερινών χρηστικών αντικειμένων από δέρμα με το άγγιγμα της abstract τέχνης του Κelly, προστίθενται δημιουργίες μοναδικών rugs από βελούδο και λινό και τεράστιες μαξιλάρες από βελούδο. «Στα χαλιά ήθελα να κάνω κάτι ασαφές και να συνδυάσω το λινό με το βελούδο και τη γιούτα στο πίσω μέρος. Υλικά δύσκολα να συνδυαστούν, ακριβά υλικά, με διαφορετικές υφές και ιδιαίτερα χρώματα στα οποία έκανα έρευνα κατά τη διάρκεια των σπουδών μου».
Του αρέσει η ιδέα να δημιουργεί μοναδικά αντικείμενα, «αν και μου είναι εξαιρετικά δύσκολο να κάνω πράγματα που δεν είναι τέλεια. Θα ήθελα να κάνω πράγματα μικρότερης παραγωγικής κλίμακας που να βγαίνουν αποκλειστικά από τα χέρια μου. Σε δέκα χρόνια με βλέπω πίσω από την ραπτομηχανή. Κάθε φορά που κάθομαι εκεί περνάω ωραία».
Μου λέει ότι του αρέσει να υπάρχει το Made in Greece στις δημιουργίες μου και τον ρωτάω τι είναι για αυτόν ελληνικό, σήμερα. «Ο ντουλαμάς. Εχει την τέχνη του χειροποίητου, τον πλούτο της Καστοριάς από τον προηγούμενο αιώνα. Πολύ ελληνικό είναι επίσης ότι βγάζει από τις μηχανές της νηματουργίας Μέντη ακόμα και τα είδη passementerie».