Θέμα τύχης ή μεγάλης προσπάθειας; Ένας 55χρονος άνδρας στη Μεγάλη Βρετανία δεν ήθελε πάντως να αφήσει στην τύχη την ζωή του πατέρα του που έδινε μάχη με τον κορωνοϊό. Και τα κατάφερε, ακόμη κι να τον είχε στο σπίτι του.
Όταν ο Σουριακάντι «Σούρι» Ναθβάνι επέστρεψε από το νοσοκομείο, ο 81χρονος άρπαξε το χέρι του γιου του και ζήτησε να τον αφήσει να πεθάνει στο σπίτι του. «Μου είπε: ‘Σε παρακαλώ, υποσχέσου μου ένα πράγμα: Εάν είναι να πεθάνω, θα πεθάνω εδώ. Μην με πάτε πάλι πίσω εκεί (στο νοσοκομείο)» είπε ο γιος του Ρατζ Ναθβάνι.
Ο θάνατος δεν ήταν κάτι που ο 55χρονος Ρατζ ήταν πρόθυμος να δεχτεί – αλλά ήξερε πως οι πιθανότητες να επιβιώσει ο πατέρας του από κορωνοϊό, δεν ήταν με το μέρος του. Ο Ρατζ παρακολουθούσε τον ιό από τον Ιανουάριο, βλέποντας αμέτρητες ειδήσεις: σχετικά με το πόσες ζωές είχαν χαθεί σε όλο τον κόσμο, για τους γιατρούς στην Ιταλία που έδιναν μάχη για να κρατήσουν τους ασθενείς τους ζωντανούς σε ένα υπερβολικά τεντωμένο σύστημα υγείας που δεν τους έδινε την δυνατότητα να κάνουν επισκέψεις κατ’ οίκον, για τους ηλικιωμένους ανθρώπους στην Κίνα με προϋπάρχοντα θέματα υγείας – συμπεριλαμβανομένου και αυτού που είχε ο πατέρας του, αντιλαμβανόμενος ότι οι πιθανότητες να ζήσει ο πατέρας του ήταν ελάχιστες.
«Δεν είμαι άνθρωπος που βάζω στοιχήματα, αλλά εάν πόνταρα, θα έβαζα όλα τα χρήματά μου στο να μην τα καταφέρει» δήλωσε στο CNN, ο οικογενειακός γιατρός του Σούρι, ο Δρ. Μπαράτ Τάκερ. Η πανδημία κορωνοϊού έχει σκοτώσει πάνω από 219.000 ανθρώπους παγκοσμίως, σύμφωνα με στοιχεία του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι επίσημοι αριθμοί θανάτων αποτελούνται σε μεγάλο βαθμό από ασθενείς που πέθαναν σε θαλάμους εντατικές θεραπείας ή σε άλλα νοσοκομειακά τμήματα. Ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν στην κοινότητα – πολλοί στα σπίτια τους ή σε κέντρα φροντίδας – συχνά δεν αναφέρονται.
Αφότου βοήθησε τον πατέρα του να ξαπλώσει στο κρεβάτι μετά την άφιξή του από το γενικό νοσοκομείο Γουάτφορντ στα περίχωρα του Λονδίνου, ο Ρατζ ανησυχούσε εάν τα απελπιστικά γεγονότα από την εξάπλωση του κορωνοϊού που είχε εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, θα μετέτρεπε και τον πατέρα του σε ένα ακόμη αριθμό (εκείνου των νεκρών).
Ο Ρατζ, διευθυντής τμήματος μιας διαφημιστικής εταιρείας, προσπαθούσε, τουλάχιστον εξωτερικά, να παραμένει θετικός: «Δεν πρόκειται να πεθάνεις. Θα σε φροντίσουμε εδώ» είπε στον πατέρα του. Αυτό που δεν ήξερε ήταν εάν θα μπορούσε να τα καταφέρει.
Η κάθοδος
Ο Ρατζ, που είχε αναρρώσει από καρδιακή προσβολή τον περασμένο Νοέμβριο, ήταν προετοιμασμένος για την πανδημία του κορωνοϊού, εβδομάδες προτού ξεκινήσει το lockdown στη Μεγάλη Βρετανία στις 23 Μαρτίου. Είχε απομονωθεί με την 80χρονη μητέρα του και τον πατέρα του, που έπασχε από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) από τις 11 Μαρτίου, επειδή όλοι τους θεωρούνταν ευπαθή άτομα.
Όμως, η κατάσταση της υγείας του πατέρα του άρχισε να επιδεινώνεται στις 25 Μαρτίου. Η καθημερινή 10λεπτη βόλτα του Σούρι έξω από το σπίτι της οικογένειας μετατράπηκε σε 45λεπτη. Η πνευμονική κατάσταση του επιδεινωνόταν. Φαινόταν κουρασμένος, ράθυμος και – παρόλο που δεν είχε υψηλό πυρετό ή επίμονο βήχα, τα οποία το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Αγγλίας θεωρούσε τα κύρια συμπτώματα του κορωνοϊού, ο Ρατζ υποψιάστηκε πως ο πατέρας του είχε κορωνοϊό.
Χωρίς να το γνωρίζει η οικογένειά του, οι πνεύμονες του Σούρι γέμιζαν με υγρό – γεγονός που εντοπίστηκε από παραϊατρικό προσωπικό που κλήθηκαν στο σπίτι της οικογένειας την επόμενη ημέρα, όταν ο 80χρονος δυσκολευόταν να αναπνεύσει. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, αλλά οι γιατροί κάλεσαν τον Ρατζ λίγο αργότερα. Όπως λέει, του είπαν πως ήταν 95% σίγουροι ότι ο πατέρας του είχε κορωνοϊό, αλλά ότι ήθελαν να του δώσουν εξιτήριο και να τον στείλουν στο σπίτι.
Ο Ρατζ λέει ότι ένας ανώτερος σύμβουλος του είπε πως εάν επιδεινωνόταν η κατάσταση του πατέρα του, δεν θα τον έβαζαν σε αναπνευστήρα «γιατί πίστευε ότι οι πνεύμονές του με ΧΑΠ, δεν θα μπορούσαν να το χειριστούν». Οι αναπνευστήρες μπορεί να σώσουν μια ζωή, αλλά ακόμη και σε συνήθεις περιόδους, οι επαγγελματίες υγείας προειδοποιούν πως η εισαγωγή σε μονάδα εντατικής θεραπείας δεν παρέχει καμία εγγύηση ανάρρωσης για τους ηλικιωμένους ασθενείς.
Η δύσκολη απόφαση: Να τον αφήσει στο νοσοκομείο ή να τον πάρει στο σπίτι;
Ο Ρατζ είπε ότι έμεινε με δύο επιλογές: «Να τον αφήσω στο νοσοκομείο διακινδυνεύοντας να μην τον ξαναδώ ή να τον φέρω στο σπίτι και να ξοδέψω όλη μου την ενέργεια καθιστώντας το άνετο γι’ αυτόν;» Επέλεξε το τελευταίο, ακόμη και με κίνδυνο εξάπλωσης της μόλυνσης του κορωνοϊού σε όλη την οικογένεια.
Η προετοιμασία του σπιτιού και η πρωτότυπη μέθοδος παρακολούθησης της υγείας του
Προτού ο Σούρι επιστρέψει στο σπίτι του στο Γουότφορντ – με ένα τοπικό ταξί καθώς δεν υπήρχαν διαθέσιμα ασθενοφόρα – ο Ρατζ πέρασε το απόγευμα καθαρίζοντας το σπίτι, απομονώνοντας την μητέρα του στο ισόγειο και μετατρέποντας την κρεβατοκάμαρα του πρώτου ορόφου των γονιών του σε πρόχειρο νοσοκομείο.
Με λίγες ιατρικές γνώσεις ή συμβουλές από το νοσοκομείο σχετικά με τον τρόπο χορήγησης της φροντίδας παρηγοριάς, ο Ρατζ κατέφυγε στο να κάνει αυτό που ήξερε καλύτερα: συλλογή και ανάλυση δεδομένων. Δημιούργησε ένα υπολογιστικό φύλλο Google για να παρακολουθεί τον πυρετό του πατέρα του, την πίεσή του και τις μετρήσεις κορεσμού οξυγόνου – ζωτικής σημασίας που θα μπορούσαν να μετρηθούν με ένα θερμόμετρο που αγόρασε από το φαρμακείο, ένα πιεσόμετρο και ένα παλμικό οξύμετρο.
Προκειμένου να περιορίσει τον χρόνο που περνούσε ο Ρατζ στο δωμάτιο, εγκατέστησε ένα iPad με μια εφαρμογή παρακολούθησης που χρησιμοποιείται για μωρά. Αυτό επέτρεψε στην υπόλοιπη οικογένεια να βοηθά, με τον αδερφό του Ρατζ, τον Μάνις, που ζει στις ΗΠΑ και στους γιους του, που ζουν με την μητέρα τους, να έχουν την ευκαιρία να τσεκάρουν τον Σούρι, βοηθώντας τον στο να περνά τον χρόνο του μέσα στην απομόνωση. Αυτό σήμαινε επίσης ότι θα μπορούσαν να παρακολουθούν με την σειρά τους τον 80χρονο, όταν ο Ρατζ έπρεπε να ξεκουραστεί.
η συμβολή του οικογενειακού γιατρού
Ο 55χρονος στράφηκε επίσης σε έναν οικογενειακό φίλο, που ήταν γιατρός γενικής ιατρικής, για συμβουλές. Ο γιατρός ενημερωνόταν για την ενυδάτωση του Σούρι και παρακολουθούσε τις ζωτικές του λειτουργίες στο υπολογιστικό φύλλο που είχε δημιουργήσει ο Ρατζ. Όπως λέει ο 55χρονος, ο βασικός παράγοντας για την θεραπεία του πατέρα του ήταν το γεγονός πως το σπίτι τους ήταν ήδη εξοπλισμένο με συνεχή θετική πίεση, ένα μηχάνημα CPAP, για την άπνοια ύπνου του Σούρι.
«Όταν η αναπνοή του πατέρα μου επιδεινώθηκε, με συμβούλευσαν να χρησιμοποιήσω το μηχάνημα» είπε, εξηγώντας πως όταν η κατάσταση του πατέρα του έγινε πιο σοβαρή, η συσκευή – η οποία βοηθά τους ασθενείς να αναπνέουν πιο εύκολα – χρησιμοποιούνταν έως και 16 ώρες την ημέρα μετά από συμβουλές του γιατρού.
Τρεις ημέρες αφότου πήρε εξιτήριο από το νοσοκομείο, ο Σούρι άρχισε να παραληρεί, να δυσκολεύεται να φάει και είπε στον Ρατζ ότι πίστευε πως έφτανε το τέλος του. Ο Ρατζ πιστεύει ότι αυτό οφειλόταν στο γεγονός ότι ο εγκέφαλός του είχε έλλειψη οξυγόνου.
Η ανάρρωση
Την επόμενη ημέρα, ο δρ. Τάκερ τους κάλεσε λέγοντας πως το τεστ κορωνοϊού έδειχνε πως ο Σούρι ήταν θετικός. Σε αυτό το σημείο, πολλοί Βρετανοί γιατροί, όπως ο Τάκερ, δυσκολεύονταν να αποκτήσουν πλήρη εξοπλισμό ατομικής προστασίας, όπως μια στολή, μάσκα και γάντια. Χωρίς αυτά, δεν ήταν ασφαλές για τον Τάκερ να κάνει κατ’ οίκον επισκέψεις σε ασθενείς με κορωνοϊό όπως ο Σούρι. «Εάν πήγαινα εκεί και κολλούσα, τότε όχι μόνο η οικογένειά μου κινδύνευε αλλά και οι ασθενείς μου εάν επέστρεφα στο χειρουργείο» όπως δήλωσε στο CNN.
Αντ’ αυτού, έλεγξε το υπολογιστικό φύλλο και συνέστησε ένα αντιβιοτικό για μια δευτερογενή πνευμονική λοίμωξη που είχε αναπτύξει ο Σούρι. Ο γιατρός συμβούλεψε επίσης πως ο Σούρι θα έπρεπε να ξαπλώνει μπρούμυτα για αρκετές ώρες την ημέρα – μια πρακτική που είχαν εφαρμόσει πολλοί γιατροί και είχαν διαπιστώσει πως οι ασθενείς γιατροί με κορωνοϊό εάν τοποθετηθούν μπρούμυτα, αυτό βοηθά στην αύξηση της ποσότητας του οξυγόνου που εισέρχεται στους πνεύμονές τους.
Γνωρίζοντας την σοβαρότητα της κατάστασης του Σούρι, ο Τάκερ είπε ότι είχε εκδοθεί εντολή μη ανάνηψης για την διεύθυνση της οικογένειας, έτσι ώστε ο οποιοσδήποτε παραϊατρικός πήγαινε εκεί, να γνώριζε ότι δεν θα έπρεπε να κάνει προσπαθεια ανάνηψης του 80χρονου, καθώς δεν θα είχε κανένα αποτέλεσμα. Ευτυχώς όμως, αυτό δεν χρειάστηκε.
Πότε κατάλαβε ότι ο πατέρας του ανάρρωσε
Υπό το άγρυπνο βλέμμα του γιου του, ο Σούρι άρχισε σταδιακά να αναρρώνει. Ο Ρατζ λέει ότι κατάλαβε πως ο πατέρας του ήταν στο δρόμο της ανάρρωσης όταν έγινε αρκετά δυνατός ώστε να του γκρινιάζει. «Άρχισε να φωνάζει πως ακόμη και το τσάι του ήταν χάλια. Στην συνέχεια, ζήτησε λίγη πίτσα και πατατάκια» είπε ο Ρατζ.
Τελικά, ο Σούρι ανάρρωσε πλήρως και μέχρι την περασμένη εβδομάδα, περπατούσε τον κήπο του σπιτιού με την βοήθεια ενός μπαστουνιού – εμπνευσμένος από τον Τομ Μουρ, τον 100χρονο Βρετανό βετεράνο πολέμου, που έχει καταφέρει να συγκεντρώσει εκατομμύρια λίρες για το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Μεγάλης Βρετανίας, περπατώντας στον κήπο του.
Όπως λέει ο Ρατζ «είχαμε μια ομάδα έτοιμη να αναλάβει δράση και βασιστήκαμε σε πραγματικούς γιατρούς για να μας βοηθήσουν και όχι στον Δρ. Google». Προσθέτει πως εκτιμά το γεγονός ότι αυτός και ο πατέρας του ήταν σε πιο προνομιακή θέση από ότι πολλοί στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου ο ιός χτύπησε δυσανάλογα τις κοινότητες των μαύρων και των εθνικών μειονοτήτων.
Ο Τάκερ, που έχει έναν αριθμό ασθενών που πέθαναν από κορωνοϊό, δεν μπορεί να καταλάβει τι ακριβώς ήταν αυτό που λειτούργησε στην περίπτωση του Σούρι. «Είτε η οικογένεια που τον φρόντιζε, είτε τα διαθέσιμα δεδομένα που έκαναν την διαφορά – δεν ξέρουμε» είπε, προσθέτοντας: «Ίσως ήταν απλά τύχη και δεν είχε έρθει ακόμη η ώρα του να φύγει».
Φωτογραφίες: CNN