Από το 2011 και κάθε Μεγάλη Εβδομάδα, ο Κολομβιανός δικηγόρος Ραμόν Αλσίδες Βαλένσια Αγκιλάρ, θυμάται τη δίκη που άλλαξε τη ζωή του και τη ζωή των πιστών στο χωριό του, την Κονσεψιόν, 62 χιλιόμετρα ανατολικά του Μεντεγίν.
«Έφυγα από το χωριό για να ζήσω στο Μεντεγίν. Αρχικά έπαιξα για τρεις μήνες στις μικρές κατηγορίες της DIM (Deportivo Independiente Medellín, μία από τις πιο γνωστές και ιστορικές ομάδες ποδοσφαίρου της Κολομβίας, με έδρα τη Μεντεγίν) και, καθώς δεν τα κατάφερα να γίνω επαγγελματίας, στράφηκα στις νομικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Σαμπανέτα. Μετά ειδικεύτηκα στο Διοικητικό Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Μεντεγίν», δήλωσε στο περιοδικό SEMANA.
Με το πτυχίο ανά χείρας, ταξίδευε κάθε 8 ή 15 μέρες στο χωριό του «για να προσφέρω κοινωνικό έργο, να βοηθώ όποιον είχε ανάγκη από τις υπηρεσίες μου», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Πώς ξεκίνησαν όλα
Έκπληκτος ανακάλυψε πως ένας από αυτούς που χρειάζονταν βοήθεια ήταν ο ιερέας της εκκλησίας Αμιάντου Σύλληψης, που χτίστηκε το 1874.
«Ο πάτερ Ουμπέρτο Ινκαπιέ με αναζήτησε, είπε στον αδερφό μου να μη φύγω από το χωριό χωρίς να του μιλήσω. Συναντηθήκαμε την Κυριακή της Ανάστασης, μου είπε την ιστορία και μου έδειξε τα έγγραφα».
Η εκκλησία πλημμύριζε με κάθε βροχή και κινδύνευε να καταρρεύσει. Ο ιερέας πήγε στην Μπογκοτά ζητώντας βοήθεια από το Υπουργείο Πολιτισμού. Όμως η απάντηση τον άφησε άναυδο.
«Του είπαν πως, στο κτηματολόγιο, ιδιοκτήτες του ναού εμφανίζονταν ο Ύψιστος και οι ψυχές του Καθαρτηρίου, που είχαν κληρονομήσει το ακίνητο από μια γυναίκα ονόματι Νεπομουσένα Οσόριο το 1860».
Το έγγραφο της δωρεάς, τεσσάρων σελίδων, φυλάσσεται σε άριστη κατάσταση και αναφέρει, με την ισπανική γλώσσα της εποχής: «Η Νεπομουσένα Οσόριο, με απόλυτη ελευθερία και βούληση, δωρίζει πλήρως και αμετάκλητα το ακίνητο στις ψυχές του Καθαρτηρίου και στον Ύψιστο, όπως εκπροσωπούνται στην εκκλησία».
Ο Ραμόν Αλσίδες διαφώνησε με τη σύσταση να αναζητηθούν οι κληρονόμοι. Αντίθετα, του είπε: «Πάτερ, πρέπει να μηνύσουμε τον Θεό και τις ψυχές του Καθαρτηρίου!».
Ο ιερέας αρχικά τον πέρασε για τρελό: «Αυτό είναι εξωφρενικό, θα το συζητήσω με την εκκλησιαστική αρχή».
Η μήνυση στον Θεό και τις ψυχές
Τελικά, με την έγκριση της εκκλησίας, υπέγραψε πληρεξούσιο στον Ραμόν, ο οποίος κατέθεσε αγωγή ιδιοκτησίας στο Πρωτοδικείο του Ριονέγκρο. Η υπόθεση πήρε τον δρόμο της: εκδόθηκαν κλητεύσεις σε εφημερίδα και ραδιόφωνο, ορίστηκε δικηγόρος υπεράσπισης για τους άγνωστους «κατηγορούμενους» και ξεκίνησε η συλλογή καταθέσεων.
Ένας εκτιμητής αποτίμησε μόνο το οικόπεδο σε 610 εκατομμύρια πέσος, ενώ τα έργα τέχνης ήταν «ανεκτίμητης αξίας», αφού είχαν χαρακτηριστεί εθνική πολιτιστική κληρονομιά.
Μια από τις πιο παράξενες στιγμές ήταν η κατάθεση του ιερέα: «Πάτερ, πρόσεχε, θα σε ρωτήσουν πού είναι οι ψυχές του Καθαρτηρίου. Μη πεις “στο Καθαρτήριο”, γιατί θα σου ζητήσουν να τις φέρεις», του είπε ο Ραμόν γελώντας.
Τον Οκτώβριο του 2012, ήρθε η απόφαση-βόμβα: ο Θεός και οι ψυχές του Καθαρτηρίου έχασαν τη δίκη. Ο δικαστής διέταξε την εγγραφή του ακινήτου στο όνομα της ενορίας, ως νομικής οντότητας.
Δεν είναι το μόνο παρόμοιο περιστατικό
Ο ίδιος ο Ραμόν διάβασε χρόνια αργότερα σε βιβλίο του Χαβιέρ Εναό Ίμπρον μια ανάλογη υπόθεση που εκδίκασε ο φιλόσοφος και δικαστής Φερνάντο Γκονζάλες τη δεκαετία του ’20. Εκείνος είχε πει:
«Το μέρος των ψυχών θα αποδοθεί όταν αποκτήσουν νομική υπόσταση. Το μέρος του Θείου Βρέφους της Πράγας όταν ενηλικιωθεί».
Μια υπόθεση που άλλαξε τη ζωή του
Ο δικηγόρος δεν ζήτησε χρήματα, μόνο μια υπόσχεση διαφήμισης από τον ιερέα στο τοπικό ραδιόφωνο. Έτσι έγινε γνωστός ως «ο δικηγόρος που μήνυσε τις ψυχές».
«Μια μέρα, σε ένα σεμινάριο, μου είπαν πως αυτή η υπόθεση διδάχτηκε σε πανεπιστήμιο της Ισπανίας», θυμάται.
Δεν ήταν όλα ρόδινα: κάποιοι στο χωριό απαίτησαν να αφαιρεθεί ευχαριστήρια πλακέτα που τον ανέφερε, την οποία τελικά μετέφερε στο μαγαζί της μητέρας του.
Τέλος, ο Ραμόν δήλωσε ότι, χάρη στην απόφαση, ξεμπλόκαραν τα κρατικά κονδύλια, και το Υπουργείο Πολιτισμού, η Νομαρχία και ο Δήμος διέθεσαν πάνω από 3 δισ. πέσος για την αποκατάσταση της εκκλησίας.
Μεγάλη Εβδομάδα στην Κονσεψιόν
Ο Ραμόν περιγράφει το χωριό του, γνωστό και ως γενέτειρα του ήρωα Χοσέ Μαρία Κόρδοβα, ως ιδιαίτερα θρησκευόμενο:
«Τη Μεγάλη Πέμπτη και Παρασκευή, δεν παίζει μουσική κανένα κατάστημα. Και τα μεσάνυχτα της Μεγάλης Παρασκευής γίνεται μια μοναδική πομπή – της Παναγίας της Θλίψης, μόνο με άντρες, με φαναράκια και σε απόλυτη σιγή».