Η Χαρά Κουρλέση είναι ένα κορίτσι που καταπιάνεται με πολλά: Είναι καθηγήτρια αγγλικών, συγγραφέας παιδικών βιβλίων αλλά και σεναριογράφος.
Από μικρή λάτρευε το διάβασμα και τη μάθηση και αποφάσισε να αφιερωθεί σε αυτό. Μάλιστα, έβαλε σκοπό να πάρει μαζί της και άλλους σε αυτό το ταξίδι.
Από μικρή είχε κλίση στη δημιουργική γραφή και διέθετε ευχέρεια λόγου ενώ «καταβρόχθιζε» το ένα βιβλίο μετά το άλλο. Άρχισε να αποτυπώνει στο χαρτί τις σκέψεις της, δίνοντάς τες σάρκα και οστά.
Έντγκαρ Άλαν Πόε, Κάρολος Ντίκενς, Χέρμαν Μέλβιλ, Έμιλυ Ντίκινσον ήταν μερικοί από τους συγγραφείς που θαύμαζε και την επηρέασαν.
Στη συνέχεια, άρχισε να γράφει σενάρια και μάλιστα έλαβε βραβεία γι' αυτά ενώ άρχισε να διδάσκει δημιουργική γραφή αλλά και ένα πρόγραμμα αγγλόφωνου κινηματογραφικού σεναρίου.
Στόχος της είναι να συνεχίσει να γράφει βιβλία, σενάρια και θεατρικά έργα που γεννούν όμορφα και πηγαία συναισθήματα στις καρδιές των αναγνωστών-θεατών.
«Κάθε βιβλίο που γράφω αποτελεί ένα ξεχωριστό κομμάτι της καρδιάς μου», λέει χαρακτηριστικά η ίδια.
Η Χαρά Κουρλέση μίλησε στο Iefimerida.gr για το συγγραφικό της έργο και τα μελλοντικά της σχέδια.
Χαρά, πες μας μερικά πράγματα για σένα που πρέπει να ξέρουμε
Έχω γεννηθεί και μεγαλώσει στην Αθήνα αλλά κατάγομαι από την Πελοπόννησο και συγκεκριμένα από την Πάτρα και τα Καλάβρυτα. Είμαι απόφοιτη του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών από όπου έλαβα το βασικό μου πτυχίο και τον μεταπτυχιακό τίτλο ειδίκευσης – μάστερ στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία. Έχω επίσης παρακολουθήσει εκπαιδευτικά προγράμματα ελληνικών και ξένων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στην ειδική αγωγή, τη σχολική ψυχολογία και τη διδακτική ξένων γλωσσών.
Εργάζομαι ως καθηγήτρια αγγλικής φιλολογίας στη δημόσια εκπαίδευση και είμαι πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια ενηλίκων από τον ΕΟΠΠΕΠ με διδακτική εμπειρία άνω των 500 ωρών σε δομές και κέντρα δια βίου μάθησης. Επιπλέον, είμαι συγγραφέας των εκδόσεων «Διάνοια» και σεναριογράφος. Έχω γράψει τρία παιδικά βιβλία, δύο σενάρια ταινίας μικρού μήκους που έχουν λάβει διεθνή βραβεία και διηγήματα και ιστορίες που έχουν συμπεριληφθεί και εκδοθεί σε συλλογικά έργα.
Επίσης έχω σχεδιάσει και διδάσκω το καινοτόμο και βραβευμένο πρόγραμμα αγγλόφωνου σεναρίου εκ διασκευής λογοτεχνικού έργου για παιδιά και εφήβους με σκοπό να προωθήσω τον οπτικοακουστικό γραμματισμό και την κινηματογραφική κουλτούρα στα δημόσια σχολεία.
Καταπιάνεσαι με πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Πώς ξεκίνησαν όλα; Πώς αποφάσισες να γράψεις παιδικά βιβλία;
Από παιδί είχα έμφυτη κλίση στη δημιουργική γραφή και διέθετα ικανοποιητική ευχέρεια λόγου. Επιπλέον, ήμουν δεινή αναγνώστρια παιδικών και εφηβικών βιβλίων, τα οποία ενίσχυσαν την αγάπη μου για τη μυθοπλασία. Πάντα μου άρεσε να αποτυπώνω τις ιδέες μου στο χαρτί, καταγράφοντας τους χαρακτήρες και τις πλοκές ιστοριών που έπλαθα στο μυαλό μου. Ξεκίνησα να γράφω διηγήματα για ενήλικες και συνέχισα με παιδικά βιβλία και σενάρια ενώ αυτό τον καιρό γράφω ένα θεατρικό. Λόγω του έντονα διδακτικού του χαρακτήρα, το παιδικό βιβλίο μου προσφέρει τη δημιουργική ελευθερία να εξερευνήσω τις σκέψεις μου συνθέτοντας πρωτότυπες ιστορίες που μεταδίδουν σημαντικά και πανανθρώπινα μηνύματα.
Επίσης θεωρώ ότι το πεδίο των σπουδών μου σίγουρα τροφοδότησε τη φαντασία μου και με εμπλούτισε ώστε να διαμορφώσω τη δική μου πυξίδα αξιών και προτύπων που πάντα διαπερνά τα παιδικά βιβλία μου. Έντγκαρ Άλαν Πόε, Κάρολος Ντίκενς, Χέρμαν Μέλβιλ, Έμιλυ Ντίκινσον και πολλοί άλλοι αξιόλογοι συγγραφείς και ποιητές με ενέπνευσαν κατά τη διάρκεια των φοιτητικών μου χρόνων, πλημμυρίζοντας το μυαλό μου με εικόνες, θέματα και μοτίβα. Η συστηματική επαφή με τα σπουδαιότερα αριστουργήματα της αγγλικής και αμερικάνικης λογοτεχνίας επηρέασε καθοριστικά την προσωπική ανάπτυξη και την καλλιτεχνική μου έκφραση.
Τι διδάσκονται τα παιδιά μέσα από τις σελίδες των βιβλίων σου;
Κάθε βιβλίο που γράφω αποτελεί ένα ξεχωριστό κομμάτι της καρδιάς μου. Μέσα από τις σελίδες τους ξεπηδούν ανεκτίμητες αρχές και αξίες που κάθε νέος άνθρωπος πρέπει να διαθέτει για να πορευτεί με επιτυχία στη ζωή. Επιπλέον, οι ιστορίες μου συμβάλλουν στη γνωστική, συναισθηματική και πολιτιστική ανάπτυξη των μικρών αναγνωστών ενώ η πλούσια εικονογράφηση που διαθέτουν εμπνέει και ενθουσιάζει τα παιδιά.
Για παράδειγμα, η καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης μέσα από την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης, η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο και η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων που συμβάλλουν στη σοφή επίλυση των προβλημάτων είναι μερικά από τα θέματα που πραγματεύομαι στα βιβλία μου. Αφουγκράζομαι τις ανάγκες της κοινωνίας και γράφω από εσωτερική ανάγκη και παρόρμηση, όχι κατά παραγγελία ούτε επειδή «πρέπει». Σύντομα θα γίνει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παρουσίαση των παιδικών εικονογραφημένων βιβλίων μου για το αθηναϊκό κοινό και φυσικά ο κόσμος μπορεί να ενημερώνεται μέσα από τις σελίδες μου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Έχεις λάβει και βραβεία για τα projects σου. Πώς νιώθεις γι' αυτό;
Ως σεναριογράφος είχα την τιμή να λάβω το βραβείο καλύτερης πρωτοεμφανιζόμενης σεναριογράφου σε ένα από τα πιο δημοφιλή Φεστιβάλ Κινηματογράφου των ΗΠΑ, το «Top Shorts». Tα σενάριά μου «Amersa’s gift» και «Malgo» έχουν λάβει το πρώτο βραβείο σεναρίου στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Επιδαύρου, όπου ήμουν νικήτρια στην κατηγορία σεναρίου μικρού μήκους για δύο διαδοχικές χρονιές.
H «Malgo» είναι μάλιστα ένα πολυβραβευμένο σενάριο και είναι ιδιαίτερα πρωτότυπο καθώς αφορά τη βαθιά συναισθηματική σχέση που μπορεί να αναπτύξει ο άνθρωπος με τα ζώα. H «Malgo» μου έχει επίσης χαρίσει το πρώτο βραβείο σεναρίου στο Διεθνές Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Λονδίνου και στα Hollywood Discovery Awards ενώ επιλέχθηκε από διακεκριμένα Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Βερολίνο, στο Λας Βέγκας, στο Μόντρεαλ και το Σικάγο.
Όσον αφορά το πρωτοποριακό πρόγραμμα αγγλόφωνου κινηματογραφικού σεναρίου που διδάσκω σε παιδιά και εφήβους, τον Ιούνιο που μας πέρασε έλαβε το χρυσό βραβείο καινοτομίας στα βραβεία ξενόγλωσσης εκπαιδευτικής αριστείας ELT Excellence Awards 2024, τον μοναδικό φορέα στη χώρα μας που αξιολογεί και βραβεύει τις βέλτιστες πρακτικές στη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας, οι οποίες υλοποιούνται στις δημόσιες και ιδιωτικές σχολικές μονάδες Ελλάδας και Κύπρου.
Είμαι πολύ περήφανη ακριβώς επειδή όλα αυτές οι αξιόλογες και τιμητικές διακρίσεις είναι αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς, επίπονης και επίμονης προσπάθειας. Φυσικά είμαι πάντα ευγνώμων για όλα όσα μου έχει προσφέρει η ζωή και αυτή η συνειδητοποιημένη στάση με οπλίζει με θάρρος και ελπίδα για το μέλλον.
Το πρόγραμμα αγγλόφωνου κινηματογραφικού σεναρίου που διδάσκεις σε παιδιά και εφήβους πως προέκυψε; Τι θέλεις να πετύχεις μέσα από αυτό;
Το πρόγραμμα αγγλόφωνου κινηματογραφικού σεναρίου που έχω εμπνευστεί και σχεδιάσει για τους μαθητές μου προέκυψε από τη μεγάλη μου αγάπη για τη συγγραφή σεναρίων αλλά και από την επιθυμία μου να μοιραστώ αυτή τη γνώση και εμπειρία με τα νέα παιδιά. Είναι ένα ιδιαίτερα πρωτότυπο και ίσως εξειδικευμένο πρόγραμμα διότι προϋποθέτει βασικές γνώσεις αγγλικών.
To πρόγραμμα ουσιαστικά περιλαμβάνει τη διδασκαλία των βασικών αρχών και τεχνικών συγγραφής σεναρίου μέσα από τη διανομή ειδικά σχεδιασμένου έντυπου υλικού καθώς και τη μελέτη των σεναρίων επιλεγμένων κινηματογραφικών σκηνών μετά την προβολή ταινιών μικρού και μεγάλου μήκους κατάλληλων για παιδιά.
Η δόμηση των σκηνών, η ανάπτυξη των χαρακτήρων και της πλοκής αλλά και η λειτουργία του διαλόγου είναι βασικές θεματικές ενότητες του προγράμματος που αποτελούν πολύτιμη πηγή έμπνευσης για τα παιδιά. Στόχος μου είναι να εμπλέξω τους μαθητές μου στην παραγωγή ενός αυθεντικού, αγγλόφωνου κινηματογραφικού σεναρίου ταινίας μικρού μήκους που είναι διασκευή έργου λογοτεχνίας (ποιήματος ή παιδικού βιβλίου) που έχουμε προηγουμένως μελετήσει και αναλύσει στην τάξη.
Μέσα από τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα τα παιδιά βελτιώνουν τις γλωσσικές και επικοινωνιακές δεξιότητες στην ξένη γλώσσα, αντιλαμβάνονται την έννοια και την καλλιτεχνική αξία της διασκευής και αναπτύσσουν τη δημιουργική και συνθετική σκέψη μέσα από το πρίσμα της φιλαναγνωσίας.
Πες μας περισσότερα για την δημιουργική γραφή. Πού είναι χρήσιμη και γιατί;
Η δημιουργική γραφή προσφέρει πολυάριθμες ευκαιρίες για καλλιτεχνική αυτοέκφραση και ανάπτυξη των γλωσσικών και επικοινωνιακών μας δεξιοτήτων. Επιπλέον, η παραγωγή αυθεντικών κειμένων συμβάλλει στην ενίσχυση της κριτικής ικανότητας και την καλλιέργεια της προσωπικότητας του ατόμου μέσα από την εξάσκηση της φαντασίας και της δημιουργικότητας. Μέσα από αυτή την παραγωγική και διασκεδαστική ενασχόληση ανακαλύπτουμε τον εσωτερικό μας κόσμο, αναμοχλεύουμε τις εμπειρίες μας και μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε σωστά τα συναισθήματα μας.
Με άλλα λόγια, η δημιουργική γραφή είναι ένα πολύτιμο ταξίδι αυτογνωσίας και είναι πραγματικά τυχεροί όσοι εμπλέκονται σε αυτή τη μαγική διαδικασία αυτοανακάλυψης, η οποία καλλιεργεί τη συναισθηματική αυτορρύθμιση και ενισχύει την αυτοεκτίμηση μας. Με αυτό τον τρόπο, μαθαίνουμε να είμαστε πιο ευέλικτοι στη ζωή, ενισχύοντας την ψυχική μας ανθεκτικότητα και αναζητώντας διαρκώς την αυτοβελτίωση.
Διδάσκεις και δημιουργική γραφή σε ενήλικες. Μίλησε μας για αυτή την εμπειρία
Φυσικά! Φέτος έχω τη χαρά και την τιμή να είμαι υπεύθυνη καθηγήτρια εργαστηρίου δημιουργικής γραφής σε Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας. Θαυμάζω, εκτιμώ και σέβομαι τους ανθρώπους που αναζητούν μια δεύτερη ευκαιρία ώστε να ολοκληρώσουν τον εκπαιδευτικό κύκλο αποκτώντας νέες γνώσεις και εμπειρίες παράλληλα με τις οικογενειακές και επαγγελματικές υποχρεώσεις. Έχω μια υπέροχη και δυναμική ομάδα στα πλαίσια του προγράμματος «Φιλαναγνωσία, Δημιουργική Γραφή και Πολιτισμός» που έχω σχεδιάσει για τους ενήλικες εκπαιδευόμενους μου. Κάνουμε μαθήματα δημιουργικής γραφής, αλληλεπιδρούμε ευχάριστα μεταξύ μας και ανταλλάσσουμε ιδέες και απόψεις.
Επίσης προσκαλώ ανθρώπους της τέχνης να μοιραστούν τις εμπειρίες τους μαζί μας και παράλληλα οργανώνω επισκέψεις σε θέατρα και κινηματογράφους. Όλες αυτές οι δραστηριότητες εμπλουτίζουν τον βίο των ενήλικων εκπαιδευομένων και συμβάλλουν στη διαμόρφωση μια υγιούς πολιτιστικής συνείδησης. Στόχος μου είναι οι τελικές γραπτές εργασίες των συμμετεχόντων να εκδοθούν ώστε μέσα από το πρόγραμμα μας να εξασφαλίσουν την πρώτη δημοσίευση της συγγραφικής τους προσπάθειας.
Χαίρομαι να εμπνέω όλους τους ανθρώπους που με εμπιστεύονται για να ξεδιπλώσουν τα φτερά τους. Δεν ξεχώρισα ποτέ κανέναν, ούτε βάζω «ταμπέλες» στους ανθρώπους. Υπηρετώ ένα συγκεκριμένο όραμα και η παρουσία μου στον χώρο της εκπαίδευσης αλλά και του πολιτισμού αποτελεί για εμένα έναν υψηλό κοινωνικό σκοπό, μια ιερή αποστολή.
Τα δύο τελευταία χρόνια συμμετείχες στη συγγραφή των ψηφιακών βιβλίων της Κομισιόν για την εκπαίδευση ενηλίκων...
Δεν θα μπορούσα να μη μετάσχω σε μια εξαιρετική πρωτοβουλία της διαδικτυακής πλατφόρμας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εκπαίδευση ενηλίκων, την EPALE. Στα υπέροχα αυτά ψηφιακά βιβλία καταγράφονται καινοτόμες πρακτικές και βιωματικές εμπειρίες των εκπαιδευτών ενηλίκων στα κράτη-μέλη, προωθώντας την αίσθηση της κοινότητας και ενθαρρύνοντας την αλληλεπίδραση και την ανταλλαγή ιδεών.
Η γραπτή κατάθεση των συλλογικών εμπειριών από την παροχή υπηρεσιών σε προγράμματα δια βίου μάθησης πιστεύω ότι συμβάλλει θετικά στη διερεύνηση των εκπαιδευτικών αναγκών σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στην ανάπτυξη πολιτικών και στρατηγικών που διευκολύνουν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση εξασφαλίζοντας σε όλους τους πολίτες ίσες ευκαιρίες για επαγγελματική ανάπτυξη. Θεωρώ ότι ο επιτυχημένος σχεδιασμός δικτύων συνεργασιών και προγραμμάτων κατάρτισης που ευνοούν την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση του εργατικού δυναμικού θα ισχυροποιήσει την κοινωνική συνοχή και θα αποτρέψει τον αποκλεισμό πολιτών από την αγορά εργασίας στο εγγύς μέλλον.
Ποιοι σε έχουν βοηθήσει στην πορεία σου; Αντιμετώπισες δυσκολίες;
Αισθάνομαι ευλογημένη διότι οι άνθρωποι που συναναστρέφομαι πιστεύουν σε εμένα, με αγαπούν και με στηρίζουν. Η οικογένεια, οι φίλοι, οι συνάδελφοι, ακόμη και οι μαθητές μου με ενθαρρύνουν διαρκώς και είναι υπερήφανοι για την καλλιτεχνική μου διαδρομή. Γενικά είμαι ευγνώμων γιατί θεωρώ ότι όλοι οι άνθρωποι που έχω γνωρίσει στη ζωή μου συνέβαλλαν με τον τρόπο τους στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και της ταυτότητας μου προσθέτοντας κάτι σημαντικό στην προσωπική μου ανάπτυξη.
Αναμφίβολα, η αγάπη και η εμπιστοσύνη των ανθρώπων στο πρόσωπό μου είναι εξαιρετικά πολύτιμες για εμένα και με βοηθούν να προχωρήσω στη ζωή με τόλμη και αυτοπεποίθηση. Όσον αφορά τις δυσκολίες, κάθε διαδρομή έχει τις δικές της, άλλοτε μεγαλύτερες και άλλοτε μικρότερες. Προσωπικά πιστεύω ότι η ζωή είναι ένας διαρκής αγώνας και πως οι διάφορες προκλήσεις της είναι αυτές που μας κάνουν πιο ανθεκτικούς. Ως χαρακτήρας είμαι από τη φύση μου αισιόδοξη και δυναμική, δεν παραιτούμαι ποτέ και πάντα προσπαθώ για το καλύτερο με απόλυτη προτεραιότητα μου το συλλογικό συμφέρον.
Ποια είναι τα σχέδια σου για το μέλλον, τι θέλεις να πετύχεις και τι νέο να φέρεις;
Με τη βοήθεια του Θεού, θα ήθελα να συνεχίσω να γράφω βιβλία, σενάρια και θεατρικά έργα που γεννούν όμορφα και πηγαία συναισθήματα στις καρδιές των αναγνωστών-θεατών. Ο κόσμος μας έχει τεράστια ανάγκη από καλοσύνη, τρυφερότητα και κατανόηση και ως δημιουργός θα προσπαθήσω να συμβάλλω στην κάλυψη αυτής της ανάγκης. Επίσης θα ήθελα να συνεχίσω να σχεδιάζω εκπαιδευτικά και πολιτιστικά προγράμματα που ωφελούν τους συνανθρώπους μου και συνεισφέρουν στην ευημερία της κοινωνίας.
Φυσικά εύχομαι να συνεχίσω να εργάζομαι για τα παιδιά και να τα περιβάλλω με την αμέριστη αγάπη μου που μέχρι τώρα πάντα εκτιμάται από τους μαθητές και μου επιστρέφεται πίσω στο πολλαπλάσιο. Γενικά εύχομαι με τη δράση και το κοινωνικό μου έργο να αφήσω το δικό μου μοναδικό αποτύπωμα στον κόσμο λειτουργώντας όπως πάντα με ήθος, καλοσύνη, σεβασμό και ταπεινότητα.