Το bitcoin που, όπως τονίζει ο συγγραφέας δύο βιβλίων για αυτό, Ανδρέας Αντωνόπουλος, είναι μια συνεχής επανάσταση από το 2009. Στην Ελλάδα έγινε σχετικά «δημοφιλές» μετά την επιβολή των capital controls το 2015.
Μίλησα με την «ψυχή» της bitcoin κοινότητας στην Ελλάδα τον Δημήτρη Τσαπακίδη, με background στα μαθηματικά, την πληροφορική και την ασφάλεια πληροφορικής. Ο οποίος είναι συνδιοργανωτής πολλών συναντήσεων γύρω από το bitcoin στην Αθήνα και σε άλλα μέρη της Ελλάδας από το 2013 και μετά. Αυτό γίνεται μέσα από ένα site που λέγεται meetup.com το οποίο διευκολύνει συναντήσεις σε διάφορα θέματα. Αυτοί το χρησιμοποιούν για να οργανώσουν συναντήσεις για το bitcoin. Αυτά τα «meetings» συνήθως έχουν κάποιους ομιλητές που αναλύουν ένα θέμα ή είναι κοινωνικού χαρακτήρα, όπου πίνουν καφέ ή μπύρα.
Βέβαια είναι να αναρωτιέται κανείς ποιο είναι το ποσοστό των οικονομικών συναλλαγών που γίνονται στην Ελλάδα σε bitcoin. Η απάντηση είναι ότι πρόκειται για ένα απειροελάχιστο ποσοστό που αυξάνεται αργά αλλά σταθερά. Δηλαδή εμφανίζονται καινούργια καταστήματα που δέχονται bitcoin. Κι υπάρχουν όλο και περισσότεροι που μπορούν να πληρώσουν σε bitcoin. To ποσοστό των συναλλαγών σε bitcoin αγγίζει ακόμα τα όρια του μηδέν. Αλλά ανεβαίνει. Ο Δημήτρης έχει φτιάξει κι ένα site που λέγεται weacceptbitcoin.gr κι έχει έναν κατάλογο από επιχειρήσεις και καταστήματα στην Ελλάδα που δέχονται τις πληρωμές σε bitcoin.
λλά τι ήταν αυτό που έκανε το bitcoin εύφορο έδαφος στην ελληνική αγορά; Αυτό δεν είναι άλλο από τα capital controls. Η επιβολή τους αποτέλεσε και το λίπασμα στην ελληνική καλλιέργεια του bitcoin. «Στα capital controls (2015-2019) υπήρχε τεράστιο ενδιαφέρον για bitcoin στην Ελλάδα. Μέσα σε μια μέρα, ήρθαν τρία ATM από διαφορετικές εταιρείες διαχείρισης bitcoin. O λόγος ήταν ότι εκείνη την εποχή δεν μπορούσες να κάνεις συναλλαγές με την κάρτα σου, να πληρώσεις συνδρομές ενώ το bitcoin έδινε μια διέξοδο στο να συνεχίσουν να πραγματοποιούνται οι συναλλαγές παρόλο που υπήρχαν capital controls. Πλέον ο κόσμος ενδιαφέρεται στο bitcoin για άλλους λόγους, κυρίως επενδυτικούς» συμπλήρωσε ο Δημήτρης Τσαπακίδης.
Τώρα φαντάζει στα μάτια μας όπως το Ίντερνετ στις αρχές της δεκαετίας του’90. To πιο δημοφιλές μέχρι στιγμή «κρυπτονόμισμα» είναι ένα «αποκεντρωμένο ψηφιακό νόμισμα χωρίς κεντρική τράπεζα ή κεντρικό διαχειριστή που μπορεί να κάνει μεταφορές από χρήστη σε χρήστη του δικτύου bitcoin, χωρίς την ανάγκη ενδιάμεσου». Όπως λέει και η Βικιπαίδεια «οι συναλλαγές εξασφαλίζονται από τους κόμβους του δικτύου με κρυπτογράφηση και καταχωρούνται σε ένα δημόσια κατανεμημένο ημερολόγιο ονομαζόμενο blockchain».
Αυτό που έκανε τον Δημήτρη Τσαπακίδη να ασχοληθεί με το bitcoin ήταν το γεγονός ότι πρόκειται για ένα καινούργιο σύστημα το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο και πολύτιμο γιατί δεν ελέγχεται από κανένα. «Είναι ένα σύστημα μεταφοράς αξίας που έχει ένα μέγιστο αριθμό νομισμάτων οπότε ξέρεις ότι μακροπρόθεσμα ανεβαίνει η αξία του κι αυτό το κάνει ιδιαίτερα πολύτιμο» συμπλήρωσε ο ίδιος.
Θα πρότεινε μάλιστα σε ένα συμπατριώτη μας να ασχοληθεί με το bitcoin ως μια πολύ μακροπρόθεσμη επένδυση. «Κάποια στιγμή στο μέλλον, όταν το bitcoin θα πετύχει πολύ, δεν θα είναι μορφή επένδυσης αλλά αποταμίευσης».
Βέβαια το bitcoin δέχτηκε την κριτική ότι καταναλώνει πολύ ενέργεια και είναι επιβλαβές για το περιβάλλον. «Αυτό δεν είναι κακό. Γιατί και τα αυτοκίνητα είναι ενεργοβόρα αλλά παρολαυτά τα προτιμούμε από τα άλογα. Προτιμούμε τα αεροπλάνα επίσης. Χρησιμοποιούμε τον φούρνο και δεν βάζουμε φωτιά. Η ανθρωπότητα εξελίσσεται με το να καταναλώνει και να παράγει περισσότερη ενέργεια. Άρα το να καταναλώνει κάποια ενέργεια για ένα χρήσιμο αποτέλεσμα είναι καλό πράγμα. Δεύτερον είναι τι ποσοστό χρησιμοποιεί από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Είναι ψηλό το ποσοστό. Όλο και περισσότερο η χρησιμοποιούμενη ενέργεια για τα bitcoin είναι ανανεώσιμη».
Δεύτερη στάση στην ελληνική κοινότητα του bitcoin, το καφέ «Cardia» στο νούμερο 98 της οδού Ερμού όπου ο ιδιοκτήτης Βασίλης Παπαδόπουλος έχει βάλει την ένδειξη «bitcoin accepted here» από το 2017. «Το bitcoin μου άρεσε τεχνολογικά και ως φιλοσοφία αποπληθωρισμού του χρήματος» μου είπε εξηγώντας την εφαρμογή συναλλαγών bitcoin στο καφέ του. Ο λογιστής του έδωσε το ΟΚ να πληρώνεται στο δημοφιλές κρυπτονόμισμα αρκεί να πληρώνει τις υποχρεώσεις του σε ευρώ. «Οι τουρίστες έρχονται και πληρώνουν σε bitcoin. Οι περισσότεροι όμως είναι καταναλωτές του τύπου ‘έχω bitcoin, αλλά πάρε ένα ευρώ’. Αυτοί που χρησιμοποιούν περισσότερο το κρυπτονόμισμα στην Ελλάδα είναι οι τουρίστες από χώρες που έχουν κατά ένα μεγάλο βαθμό απολυταρχικά καθεστώτα. ‘Κάποια παιδιά από Βενεζουέλα, Τουρκία ή Κίνα’(δεν θα τα λέγαμε και απολύτως δημοκρατικά τα καθεστώτα αυτών των χωρών). ‘Προτιμούν να έχουν bitcoin παρότι είναι παράνομα στη χώρα τους, αντί για Bolivar’. Σε αντίθεση με υπηκόους από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία ή τον Καναδά που επενδύουν αλλά δεν ξοδεύουν σε bitcoin. “Οι συναλλαγές σίγουρα αυξάνονται. Είναι μεγάλο στοίχημα αυτό που θα γίνει το Σεπτέμβριο του’21 που το bitcoin θα γίνει επίσημο νόμισμα». Το σίγουρο είναι ότι υπάρχει πολύ έδαφος διαθέσιμο για να καλύψει η τεχνολογία του bitcoin. Για παράδειγμα το δίκτυο μεταφοράς bitcoin, «lightning» κάνει πιο γρήγορη τη συναλλαγή και με ανεπαίσθητο κόστος. Αν προσαρμόζαμε τον στίχο του παλιού τραγουδιού στις ανάγκες του άρθρου και του σήμερα θα λέγαμε: Για να γυρίσει ο οικονομικός ήλιος στο bitcoin θέλει δουλειά developer πολύ.