Ο Δρ. Ρενέ Φαβαλόρο είναι ο Αργεντίνος χειρούργος που εμπνεύστηκε και εφάρμοσε με επιτυχία την εγχείριση αποκατάστασης στεφανιαίας αρτηρίας με τη μέθοδο του bypass. Τα 96α γενέθλιά του επιστήμονα, ο οποίος έφυγε από τη ζωή το 2000, γιορτάζει σήμερα το doodle της Google.
«Μόνο με επίμονες προσπάθειες, με πάθος και τιμιότητα, θα γίνουν τα όνειρά μας πραγματικότητα». Αυτά είναι τα λόγια του πατέρα του Ρενέ Φαβαλόρο. Ο διάσημος Αργεντίνος καρδιοχειρούργος, αναφέρει πως αυτή είναι η φράση που κρατά πάντα στην καρδιά του από τον πατέρα του, επιπλοποιό. Οπως λέει, κράτησε το παγκάκι που είχε στο πατρικό του και στο οποίο καθόταν με τον πατέρα του και του μάθαινε να σκαλίζει στο ξύλο.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Λα Πλάτα της Αργεντινής και όχι προς έκπληξη των ομοεθνών του, λάτρεψε από νωρίς το ποδόσφαιρο. Εισήχθη στην ιατρική σχολή του πανεπιστημίου της Λα Πλάτα και στην τρίτη χρονιά των σπουδών του ξεκίνησε να κάνει 44 μίλια καθημερινά, όπως λέει, προκειμένου να παρακολουθεί χειρουργικές επεμβάσεις σε Πολυκλινική της πρωτεύουσας, όπου μεταφέρονταν ορισμένες από τις πιο δύσκολες περιπτώσεις του Μπουένος Αιρες.
Η σύγκρουση με το καθεστώς Περόν
Αρχικά ο Φαβαλόρο πίστευε πως θα ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα, ωστόσο, όπως λέει για να το καταφέρει αυτό θα έπρεπε να... υπογράψει πιστοποιητικό πολιτικών φρονημάτων, καθώς τον ανάγκαζαν να γραφτεί στο κόμμα των Περονιστών.
Μετακόμισε στη μικρή πόλη Γιακίντο Αραούζ, όπου μαζί με τον αδερφό του βάλθηκε να καταρτίσει και να εκπαιδεύσει νοσοκόμους και εκπαιδευτικό προσωπικό σε τεχνικές που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την καθημερινότητα και την υγεία των πολιτών της πόλης.
Από πολύ νωρίς ο Δρ. Φαβαλόρο ενδιαφέρθηκε για τις θωρακικές επεμβάσεις, κάτι που τον οδήγησε στην Κλινική του Κλίβελαντ των ΗΠΑ. Πέρασε ατελείωτες ώρες να εξετάζει αγγειογράμματα και την στεφανιαία αρτηρία, καθώς και τις σχέσεις τους με τον καρδιακό μυ.
Η σύλληψη της ιδέας και η πρώτη εγχείρηση bypass
Στις 30 Νοεμβρίου του 1967, ο γιατρός προχώρησε στην εγχείρηση ασθενούς που παρουσίαζε δυνητικά θανατηφόρα πλήρη στένωση της στεφανιαίας αρτηρίας. Ο δρ. Φαβαλόρο πήρε φλέβα από το πόδι της ασθενούς και την ένωσε στη μία άκρη της αορτής. Στη συνέχεια, με τον τρόπο που ένας οδηγός παρακάμπτει έναν δρόμο όπου έχει μποτιλιάρισμα, ένωσε την άλλη άκρη της φλέβας μετά το σημείο όπου παρουσιαζόταν η στένωση. Κάπως έτσι πραγματοποιήθηκε η πρώτη εγχείρηση στεφανιαίας αρτηρίας με τη μέθοδο του bypass, η οποία έμελλε να γίνει η πιο διαδεδομένη εγχείρηση στον κόσμο.
Ο Δρ. Φαβαλόρο σκέφτηκε να χρησιμοποιήσει για την παράκαμψη της στένωσης μια φλέβα του ποδιού, τη σαφηνή φλέβα. Η μείζων σαφηνής φλέβα είναι η μακρότερη φλέβα του ανθρώπινου σώματος. Αρχίζει από την έσω μοίρα του ραχιαίου φλεβικού δικτύου του ποδιού και εκβάλλει στη μηριαία φλέβα και φαίνεται πως ήταν η πιο κατάλληλη για μια τέτοια διαδικασία.
Ο ευγενικός κύριος Φαβαλόρο
Φαίνεται πως υπήρξαν πολλοί που θέλησαν να οικειοποιηθούν την ιδέα του bypass, ωστόσο, σύμφωνα με όσα αναφέρει δημοσίευμα της Nytimes, ο Δρ. Φαβαλόρο ήταν ο πρώτος που σχεδίασε και εφάρμοσε την τεχνική συστηματικά και εκείνος που δημοσίευσε τα αποτελέσματά των εγχειρήσεών του.
«Πρέπει να ζητήσω συγγνώμη που συχνά γράφω στο πρώτο πρόσωπο, γιατί πάντοτε πίστευα στην ομαδική δουλεια. Το “εμείς” είναι πιο σημαντικό από το “εγώ”. Στην ιατρική, τα πλεονεκτήματα είναι πάντα αποτέλεσμα προσπαθειών που συσσωρεύονται με το χρόνο» έλεγε ο Αργεντίνος γιατρός σε ένα από τα τελευταία του κείμενα, στο οποίο και περιέγραφε τον τρόπο που κατέληξε στην πρωτοποριακή επέμβαση που έχει σώσει ζωές χιλιάδων ανθρώπων.