Μια φουτουριστική πόλη κόστους 400 δισ. σκοπεύει να χτίσει σε έρημο των ΗΠΑ ο δισεκατομμυριούχος Μαρκ Λορ.
Το όνομα της ουτοπικής πόλης: Telosa, που όπως εξηγεί ο Λορ, προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «τέλος», ως όρο ολοκλήρωσης και τελειοποίησης, στη βάση της αριστοτελικής φιλοσοφίας. Η μητρόπολη των πέντε εκατομμυρίων κατοίκων, το σχεδιασμό της οποίας ανέλαβε ένας παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτονας, θα συνδυάζει όλα τα καλά του κόσμου: από την καθαριότητα του Τόκιο και την ποικιλομορφία της Νέας Υόρκης μέχρι τις κοινωνικές υπηρεσίες της Στοκχόλμης.
Το μόνο που χρειάζεται πλέον ο Λορ για το εγχείρημά του -άλλη μια πρόταση «έξυπνης, οικολογικής πόλης» - είναι 400 δις. δολάρια για τη χρηματοδοτήσει και να βρει το κατάλληλο μέρος για την ανέγερσή της.
Ο φουτουριστικός σχεδιασμός της μεγαλούπολης των πέντε εκατ. κατοίκων
Το φιλόδοξο πρότζεκτ έκτασης 600.000 στρεμμάτων υπόσχεται μια φιλική προς το περιβάλλον αρχιτεκτονική, βιώσιμη παραγωγή ενέργειας και ένα σύστημα ύδρευσης ανθεκτικό στη λειψυδρία. Το σύστημα «σχεδιασμού της πόλης των 15 λεπτών» - ανάλογα σχέδια κάνουν και στο Παρίσι - θα επιτρέπει την πρόσβαση των κατοίκων της Telosa στους εργασιακούς τους χώρους, τα σχολεία και τις ανέσεις της εντός ενός τετάρτου της ώρας με το αυτοκίνητο ή τα μέσα μαζικής μεταφοράς από τις κατοικίες τους. Μεταξύ των πιθανών τοποθεσιών περιλαμβάνονται η Νεβάδα, η Γιούτα, το Άινταχο, η Αριζόνα, το Τέξας και η περιοχή των Απαλαχίων σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην επίσημη ιστοσελίδα του project.
Kατά την ανακοίνωση του πρότζεκτ παρουσιάστηκαν ψηφιακές απεικονίσεις από τον όμιλο Bjarke Ingels Group (BIG), την αρχιτεκτονική εταιρεία δηλαδή που προσέλαβε ο Λορ για να κάνει πράξει το ουτοπικό του όραμα. ΟΙ εικόνες δείχνουν κτίρια κατοικιών καλυμμένα με πράσινου και κατοίκους να απολαμβάνουν ανοικτούς χώρους εν αφθονία. Δεδομένου ότι στην πόλη θα απαγορεύονται τα αυτοκίνητα με μηχανές εσωτερικής καύσης, τα αυτόνομα οχήματα απεικονίζονται να κινούνται σε ηλιόλουστους δρόμους δίπλα σε σκούτερ και πεζούς.
Σε μια άλλη εικόνα απεικονίζεται ένας προτεινόμενος ουρανοξύστης, ο Equitism Tower (Πύργος της Ισότητας), που περιγράφεται ως «φάρος για την πόλη». Το κτίριο διαθέτει υπερυψωμένη δεξαμενή νερού, αεροπονικές φάρμες και μια φωτοβολταϊκή οροφή παραγωγής ενέργειας που του επιτρέπει να «μοιράζεται και να διανέμει όλα όσα παράγει».
Η πρώτη φάση της κατασκευής, που θα φιλοξενεί 50.000 κατοίκους σε 6.000 στρέμματα, εκτιμάται ότι θα στοιχίσει 25 δισ. Δολάρια, ενώ το συνολικό έργο αναμένεται να ξεπεράσει τα 400 δισ. δολάρια, με την πόλη να φτάνει τον πληθυσμό-στόχο των 5 εκατομμυρίων κατοίκων μέσα σε τέσσερις δεκαετίες, όπως αναφέρει το CNN. Η χρηματοδότηση θα προέλθει από «διάφορες πηγές», όπως είπαν οι σχεδιαστές του project, συμπεριλαμβανομένων ιδιωτών επενδυτών, δωρητών, ομοσπονδιακών και πολιτειακών επιχορηγήσεων και επιδοτήσεων οικονομικής ανάπτυξης. Οι σχεδιαστές ελπίζουν να προσεγγίσουν τους κρατικούς αξιωματούχους «πολύ σύντομα», αποβλέποντας στην υποδοχή των πρώτων κατοίκων της Telosa μέχρι το 2030.
Ένα νέο αστικό μοντέλο
Πέρα από τον καινοτόμο αστικό σχεδιασμό το project υπόσχεται και διαφάνεια στη διακυβέρνηση και ένα «νέο κοινωνικό μοντέλο», που θα εξυπηρετεί κατά τα αριστοτελικά πρότυπα έναν ανώτερο σκοπό. Η πόλη θα επιτρέπει στους κατοίκους της να «μετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και κατάρτισης του προϋπολογισμού». Ένα κοινοτικό κληροδότημα θα προσφέρει στο μεταξύ κοινή ιδιοκτησία γης στους κατοίκους.
Ο Λορ περιέγραψε σε προωθητικό βίντεο την πρότασή του ως την «πλέον ανοικτή, δίκαιη και περιεκτική πόλη στον πλανήτη».
Ποιος είναι ο μεγαλοεπενδυτής πίσω από την ουτοπική πόλη
Ο Λορ -γιος ιδιοκτήτη συμβουλευτικής εταιρείας πληροφορικής και μιας bodybuilder από τη Νέα Υόρκη, πλούτισε ιδρύοντας και μοσχοπουλώντας επιτυχημένες startups ηλεκτρονικού εμπορίου. Ίδρυσε την jet.com, την πούλησε στη Walmart και εντάχθηκε στον κολοσσό του λιανικού εμπορίου προ πενταετίας ως επικεφαλής του τομέα ηλεκτρονικού εμπορίου του στις ΗΠΑ. Εγκατέλειψε τη Walmart νωρίτερα φέτος με στόχο να ασχοληθεί στη σύνταξή του με τηλεριάλιτι εκομπές, παροχή συμβουλών σε νεοφυείς επιχειρήσεις και την οικοδόμηση μιας «πόλης του μέλλοντος».
Όπως εξηγεί στον επίσημο ιστότοπο της Telosa, o Λορ άντλησε την έμπνευσή του από τον Αμερικανό οικονομολόγο Χένρι Τζορτζ , που υποστήριζε στο «Πρόοδος και φτώχεια» ότι «πρέπει να κάνουμε τη γη κοινή ιδιοκτησία» φορολογώντας την αξία της για ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης). Ο Λορ αναφέρει τα «σημαντικά ελαττώματα» του καπιταλισμού, αποδίδοντας πολλά εξ αυτών στο «μοντέλο ιδιοκτησίας γης επί του οποίου οικοδομήθηκε η Αμερική». «Πόλεις που έχουν χτιστεί μέχρι σήμερα από το μηδέν μοιάζουν περισσότερο με κτηματομεσιτικά projects. Δεν ξεκινούν με τους ανθρώπους στο επίκεντρο. Γιατί αν ξεκινούσατε βάζοντας τους ανθρώπους στο κέντρο, θα σκεφτόσασταν αμέσως: "Εντάξει, ποια είναι η αποστολή και ποιες είναι οι αξίες;" Η αποστολή της Telosa είναι να δημιουργήσει ένα πιο δίκαιο και βιώσιμο μέλλον», ανέφερε στο προωθητικό βίντεο.
Ο ιδρυτής της BIG, ο Δανός αρχιτέκτονας Μπγιάρκε Ίνγκελς, σημειώνει ότι η Telosa θα παντρεύει την καινοτομία με τη φύση, ενσαρκώνοντας «την κοινωνική και περιβαλλοντική φροντίδα της σκανδιναβικής κουλτούρας και την ελευθερία και τις ευκαιρίες μιας πιο αμερικανικής κουλτούρας».