Καθώς φέτος το Πάσχα θα μείνουμε στην πόλη, μια καλή ιδέα για το τραπέζι της Κυριακής θα ήταν να στείλουμε το ταψάκι με το αρνί στον φούρνο της γειτονιάς.
Αθήνα, δεκαετία του '70. Μια γυναίκα με το ταψί περασμένο κάτω από τη μασχάλη περπατά προσεκτικά στο πεζοδρόμιο της γειτονιάς. Κυριακή σήμερα και η οικογένεια έχει τραπέζι. Κυριακή σήμερα και το τραπέζι έχει αρνάκι στον φούρνο. Κι επειδή θα έρθει όλο το σόι, όταν λέμε φούρνο, μιλάμε για τον φούρνο της γειτονιάς.
Αν ποτέ εντοπίσατε στα πλαϊνά του ταψιού της γιαγιάς το όνομα της οικογένειας, μην πιστέψετε πως το έκανε για να μαρκάρει τα κατσαρολικά του οίκου σε περίπτωση πολέμου. Το όνομα έμπαινε για να μην της γυρίσει ο φούρναρης το αρνί καμιάς άλλης από τη γειτονιά, ακαμάτρας το πιθανότερο, και τελικά δεν έχουν φαγητό κυριακάτικα.
Με τα χρόνια, η αποστολή των ταψιών στους φούρνους της γειτονιάς μάλλον λιγόστεψε, όπως αραίωσαν τα μεγάλα οικογενειακά τραπέζια και όπως συρρικνώθηκαν τα μέλη κάθε νοικοκυριού. Πόσο κατσικάκι με πατάτες να βάλεις για 6 νοματαίους;
Επιστρέφουν οι φούρνοι της γειτονιάς αυτό το Πάσχα
Σκεφτήκαμε όμως πως φέτος το Πάσχα, ένα ακόμη Πάσχα στην πόλη σε πλήρη αντιδιαστολή με το λαϊκό ρητό «Χριστούγεννα στην πόλη και Πάσχα στο χωριό» (εδώ που τα λέμε την τελευταία χρονιά σε κάθε ευκαιρία θα θέλαμε να φύγουμε γι’ άλλες πολιτείες), ίσως η παραδοσιακή συνήθεια του φούρνου της γειτονιάς να αναβιώσει θεαματικά.
Παρότι θα βρεθούν μαστόροι να ανάψουν φωτιές σε κάποια αυλή για να περάσουν τον οβελία στη σούβλα, οι περισσότεροι κάτοικοι της Αθήνας είναι αναγκασμένοι να αρκεστούν στο ευρύχωρο ή και απόλυτα στενό μπαλκονάκι τους. Και καθώς οι κυβερνητικές οδηγίες επιτρέπουν τη συνεστίαση ως 12 ατόμων ανήμερα το Πάσχα, ένα αρνάκι γάλακτος ή ένα κατσικάκι ολόκληρο… τραβιέται.
Περισσότεροι από 1.000 φούρνοι θα ψήνουν την Κυριακή του Πάσχα
Το iefimerida επικοινώνησε με τον πρόεδρο της Συντεχνίας Αρτοποιών Αττικής, Χαρίλαο Μάνο, προκειμένου να εξακριβώσει αν υπάρχουν και πού στις μέρες μας φούρνοι που δέχονται «ψηστικά», όπως λένε τα ταψιά με το φαγητό οι φουρνάρηδες.
Όπως διαπιστώσαμε, από τους περίπου 2.500 φούρνους που λειτουργούν σε όλη την Αττική, περισσότεροι από τους μισούς σκοπεύουν να βάλουν φωτιά για το αρνί του Πάσχα. Με άλλα λόγια, κάποιος φούρνος στη γειτονιά σας, ανάμεσα στους 1.000 και πλέον στο Λεκανοπέδιο, θα μπορεί να κάνει το ψήσιμο της Λαμπρής για εσάς. Όπως διαπιστώσαμε άλλωστε, την ίδια τακτική ακολούθησαν και πέρυσι το Πάσχα αρκετοί Αθηναίοι (οι φωτογραφίες είναι από το Πάσχα του 2020).
Το ψήσιμο στον φούρνο της γειτονιάς ήταν σχεδόν καθημερινή συνήθεια τόσο για τους φούρνους, όσο όμως και για τα νοικοκυριά στην Αθήνα, μας εξηγεί ο κ. Μάνος, που εκτιμά πως τα ταψιά άρχισαν να αραιώνουν από τη δεκαετία του ‘80.
Για χρόνια, τα «ψηστικά» αποτελούσαν σημαντικό έσοδο των φούρνων της γειτονιάς, αφού από αυτά μπορούσαν να καλύψουν τα έξοδα (ρεύμα ή πετρέλαιο) του φούρνου για όλη την εβδομάδα.
Την εποχή που ο φούρναρης γινόταν και σεφ
Κάποτε οι φουρνάρηδες εκτελούσαν μάλιστα και χρέη σεφ, όπως όταν κάποια οικογένεια τους έστελνε γιουβετσάκι. Το γιουβέτσι θέλει χρόνο, ώστε να ψηθεί το κρέας πριν πέσει στο ταψί το ζυμαρικό. Η νοικοκυρά έστελνε μαζί με το φαγητό και το πακέτο με το γιουβέτσι και ήταν ο φούρναρης που το πρόσθετε στο ταψί την κατάλληλη ώρα.
Ο κ. Μάνος μας εξήγησε πως οι φούρνοι θα ανοίξουν στις 08:00 ανήμερα τη Λαμπρή και θα ψήνουν ως τη 1:30 το μεσημέρι. Για τους πιο αμύητους στη διαδικασία, υπολογίστε πως ένα ολόκληρο αρνάκι χρειάζεται δύο με δυόμισι ώρες για να γίνει λουκούμι, οπότε κάντε ανάλογα τα… κουμάντα σας.