Η ομάδα που δημιούργησε το εμβόλιο της Οξφόρδης αριθμεί πλέον περί τα 250 άτομα. Ενας όμως είναι ο άνθρωπος που ξεχωρίζει: η Σάρα Γκίλμπερτ.
Οι χθεσινές ανακοινώσεις αποκάλυψαν ότι το εμβόλιο της Οξφόρδης και της AstraZeneca, που φέρει την κωδική ονομασία AZD1222, δεν προκάλεσε σοβαρές παρενέργειες και ταυτόχρονα «πυροδότησε» την παραγωγή αντισωμάτων και αποκρίσεις T-cells (Τ-λεμφοκυτάρρων) που μπορούν να καταπολεμήσουν τον κορωνοϊό.
Η ομάδα της Οξφόρδης, με επικεφαλής τη Σάρα Γκίλμπερτ, ανέφερε ότι η παραγωγή του εμβολίου θα εξαρτηθεί από τον χρόνο ολοκλήρωσης των δοκιμών τελικού σταδίου. «Μπορεί να παρασκευαστούν 1.000.000 δόσεις έως τον Σεπτέμβριο: αυτό μοιάζει με μια εν πολλοίς συντηρητική εκτίμηση, λαμβάνοντας υπόψη την κλίμακα του τι συμβαίνει», δήλωσε ο Αντριαν Χιλ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, αναφερόμενος στην ικανότητα παραγωγής του εταίρου, της φαρμακοβιομηχανίας AstraZeneca.
Γκίλμπερτ: Οι προοπτικές είναι καλές, όμως τίποτα δεν είναι βέβαιο
Η Σάρα Γκίλμπερτ εργάστηκε στην «αφάνεια» για δύο δεκαετίες και πλέον το όνομά της δοξάζεται στον βρετανικό Τύπο. Η ίδια, όπως αναφέρει το Bloomberg, θεωρεί τη δημοσιότητα ως έναν περισπασμό, όμως πλέον ηγείται της πιο ελπιδοφόρας μελέτης για το εμβόλιο που θα «σβήσει» τον κορωνοϊό.
Σε πρόσφατο αφιέρωμά της, η βρετανική «Telegraph» χαρακτηρίζει την καθηγήτρια Γκίλμπερτ, 58 ετών, ως τη «γυναίκα που βρίσκεται στην πρωτοπορία του αγώνα για τη δημιουργία ενός εμβολίου κατά του κορωνοϊού και ηγείται μιας ομάδας που πλέον έλαβε επιπλέον χρηματοδότηση 20.000.000 στερλινών από την κυβέρνηση».
Μιλώντας τον Απρίλιο στο The Andrew Marr Show, η Σάρα Γκίλμπερτ μαγνήτισε το κοινό και τον παρουσιαστή, ο οποίος δήλωσε ότι «παρέδωσε μαθήματα για το πώς οι επιστήμονες πρέπει να μιλούν στα μίντια και στο κοινό για περίπλοκα θέματα, με σαφήνεια και αυτοπεποίθηση». Η Γκίλμπερτ μίλησε εκτενώς στην εκπομπή για το εμβόλιο και είπε ότι κανείς δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος ότι θα λειτουργήσει. «Γι’ αυτό κάνουμε δοκιμές. Οι προοπτικές είναι πολύ καλές, όμως είναι ξεκάθαρο ότι δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι», σχολίασε.
Το ξεκίνημα της Σάρα Γκίλμπερτ
Η κλίση της Γκίλμπερτ προς την Ιατρική ξεκίνησε στο Γυμνάσιο του Kettering. Το πτυχίο της στη Βιολογία το έλαβε από το University of East Anglia και τότε «μετακόμισε» στο University of Hull για το διδακτορικό της.
Εκείνο το διάστημα ξεκίνησε να εργάζεται για το Leicester Biocenter και ύστερα από δύο χρόνια πήρε μια θέση στην εταιρεία βιοτεχνολογίας Delta, όπου άρχισε να μαθαίνει για την παρασκευή φαρμάκων.
Στην Οξφόρδη έφτασε το 1994, εντάχθηκε στο ερευνητικό τμήμα για τα εμβόλια το 2004, και το 2010 πήρε θέση στο Jenner Institute. Η Σάρα Γκίλμπερτ είναι εκ των συνιδρυτών της Vaccitech, μιας εταιρείας που δημιούργησε το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και «τρέχει» πολλές έρευνες για εμβόλια.
Δεν προοριζόταν για ειδική… εμβολίων
«Στην πραγματικότητα ήρθα στην Οξφόρδη για να εργαστώ σε ένα πρόγραμμα γενετικής. Σε αυτό υπογραμμιζόταν ο ρόλος μιας συγκεκριμένης ανοσοαπόκρισης γα την προστασία από την ελονοσία. Το επόμενο βήμα ήταν το να φτιάξουμε ένα εμβόλιο που θα λειτουργούσε βάσει αυτής της απόκρισης του ανοσοποιητικού. Και κάπως έτσι μπήκα στον “κόσμο” των εμβολίων», εξήγησε η ίδια σε εφημερίδα.
Η αποστολή της Γκίλμπερτ είναι πλέον ιδιαίτερα δύσκολη. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο πληθυσμός της Γης θα πρέπει να αναπτύξει ανοσία σε ποσοστό 60%-70% προκειμένου να επανέλθει το συναίσθημα ασφάλειας. Μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο;
«Κανείς δεν μπορεί να δώσει εγγυήσεις, κανείς δεν μπορεί να υποσχεθεί ότι θα λειτουργήσει και κανείς δεν μπορεί να σας δώσει μια συγκεκριμένη ημερομηνία. Ομως πρέπει να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας και όσο πιο γρήγορα γίνεται», είχε απαντήσει τον Απρίλιο -ξανά με αφοπλιστική ειλικρίνεια- η Γκίλμπερτ. Τον τελευταίο καιρό, ωστόσο, ανέφερε ότι το εμβόλιο έχει πιθανότητες 80% να λειτουργήσει. Και οι χθεσινές ανακοινώσεις ίσως να τη δικαιώνουν.
Οταν ερωτήθηκε από Βρετανούς βουλευτές τον Ιούλιο αν ο κόσμος θα πρέπει να παλέψει για έναν ακόμα χειμώνα, δίχως εμβόλιο, με τον κορωνοϊό, η Γκίλμπερτ απάντησε: «Πιστεύω ότι μπορούμε να βελτιώσουμε τους χρόνους μας και να προστρέξουμε για τη σωτηρία σας».
Τα τρίδυμα, η «θυσία» του συντρόφου της
Στο δημοσίευμα της «Telegraph» τονίζεται ότι οι προτεραιότητες της Γκίλμπερτ είναι η δουλειά της αλλά και η οικογένεια. Πέρα από τα ξενύχτια στο γραφείο, η Σάρα Γκίλμπερτ έχει τρία παιδιά, τρίδυμα, 21 ετών, τα οποία μάλιστα συμμετείχαν στην έρευνα και έλαβαν το εμβόλιο. «Είναι όλα (τα παιδιά) βιοχημικοί και τους ενδιαφέρει πολύ αυτό που συμβαίνει», εξήγησε στους , «Times».
H Γκίλμπερτ όμως δεν «γλίτωσε» από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενες γυναίκες. «Επειδή είχα τρίδυμα, τα χρήματα που έπρεπε να δίνω για τον βρεφονηπιακό σταθμό ήταν περισσότερα από τον μισθό μου. Ετσι ο σύντροφός μου αναγκάστηκε να θυσιάσει τη δική του καριέρα, ώστε να προσέχει τα παιδιά μας», λέει η Γκίλμπερτ.
«Ένα από τα καλά του να είσαι επιστήμονας είναι ότι δεν έχουν στάνταρ ωράριο και έτσι υπάρχει μια σχετική ελαστικότητα για τις εργαζόμενες μητέρες. Βέβαια, υπάρχουν και άλλες υποχρεώσεις, όπως τα ταξίδια για συνέδρια και σημαντικές συναντήσεις, που έχουν πολύ συγκεκριμένους χρόνους και πρέπει να κάνεις θυσίες», προσθέτει.