Ο Μίλτος Ιωαννίδης περιγράφει στο iefimerida.gr πώς είναι η ζωή του στη Φινλανδία και εξηγεί γιατί η σκανδιναβική χώρα είναι από τις πιο ευτυχισμένες του κόσμου.
Ο Μίλτος Ιωαννίδης, από το Κιλκίς, έχει μετακομίσει στη Vantaa, μια φινλανδική πόλη λίγο έξω από το Ελσίνκι, εδώ και 26 χρόνια, δημιουργώντας μια ευτυχισμένη οικογένεια και κάνοντας μια δουλειά που ήταν όνειρο ζωής.
Η γνωριμία του με τη Φινλανδή σύζυγό του στάθηκε η αφορμή να μετακομίσει αρχικά στη Στοκχόλμη και έναν χρόνο αργότερα στη Φινλανδία. Λίγο καιρό μετά το τέλος των σπουδών του στη Γυμναστική Ακαδημία και αφού έμαθε τη γλώσσα, βρήκε δουλειά ως γυμναστής σε φινλανδικό σχολείο, ενώ τα τελευταία χρόνια είναι διαιτητής σε αγώνες μπάσκετ της Α' Εθνικής. Έχει δύο παιδιά που αγαπούν εξίσου και τις δύο πατρίδες τους.
Ένα ανοιξιάτικο απόγευμα δίνουμε τηλεφωνικό ραντεβού και μαζί με τη σύζυγό του, Χέιντι, σε άπταιστα ελληνικά, μου μιλάνε για τη γνωριμία τους, τον λόγο που επέλεξαν να ζήσουν στη Σκανδιναβία, ενώ μου εξηγούν τα κριτήρια που η Φιλανδία θεωρείται η πιο ευτυχισμένη χώρα του κόσμου.
Από το Κιλκίς στη Σκανδιναβία
Πώς βρεθήκατε από το Κιλκίς στη Φινλανδία;
Ο λόγος που βρέθηκα να ζω στη Φινλανδία είναι η γνωριμία μου με τη σύζυγό μου, τη Χέιντι, το 1992. Εκείνη είχε έρθει για καλοκαιρινές διακοπές στην Αθήνα μαζί με μια φίλη της και εγώ ήμουν στον στρατό όταν βρεθήκαμε για πρώτη φορά στην Πλάκα.
Ξεκινήσαμε σχέση από απόσταση, εγώ ζούσα στην Ελλάδα και εκείνη στη Φινλανδία, μέχρι που αποφάσισα, το 1996, να πάω στη Σουηδία όπου ζούσε ο αδερφός μου. Έμεινα για ένα χρόνο στη Στοκχόλμη και έτσι υπήρχε η δυνατότητα να βλεπόμαστε πιο τακτικά με τη Χέιντι. Μέχρι που αποφασίσαμε να μείνουμε μαζί και την επόμενη χρονιά, δηλαδή το 1997, μετακόμισα στη Φιλανδία, όπου ζούμε μέχρι σήμερα.
Το αρχικό μας πλάνο ήταν να μείνουμε για έναν χρόνο στη Φινλανδία, καθώς τότε ήμουν στο τελευταίο έτος της σχολής, και στη συνέχεια να μετακομίσουμε στην Ελλάδα. Ωστόσο, μόλις έμαθα τη γλώσσα -μου πήρε περίπου 11 μήνες, γιατί σε σχέση με τα σουηδικά που τα έμαθα πολύ εύκολα, τα φινλανδικά είναι πιο δύσκολα- κατάφερα να βρω δουλειά σε φινλανδικό γυμνάσιο και τελικά μείναμε.
Εγώ είχα σπουδάσει στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο φυσική αγωγή, ήταν το όνειρό μου να γίνω γυμναστής, αλλά δεν θα μπορούσα στην Ελλάδα να βρω εύκολα δουλειά σε σχολείο.
Τους πρώτους μήνες που μετακομίσατε από την Ελλάδα στη Σκανδιναβία δυσκολευτήκατε να προσαρμοστείτε στον καθημερινό τρόπο ζωής, καθώς η κουλτούρα τους είναι εντελώς διαφορετική από τη δική μας;
Στη Στοκχόλμη, όπου έζησα τον πρώτο χρόνο, δεν δυσκολεύτηκα, αλλά για μένα ήταν διαφορετικά, καθώς έμενε ο αδερφός μου πολλά χρόνια πριν, οπότε είχα σπίτι και βρήκα αμέσως να εργαστώ. Ήταν εύκολη η μετάβαση γιατί τα είχα όλα έτοιμα και επιπλέον στη Σουηδία είχα πολλούς φίλους και συγγενείς.
Η ζωή στη Φινλανδία
Ήταν το ίδιο εύκολη η προσαρμογή σας και στη Φινλανδία;
Ήρθα στη Φινλανδία το 1997 και τον επόμενο χρόνο με την Χέιντι αποφασίσαμε να παντρευτούμε -ο γάμος έγινε στην Ελλάδα.
Τον πρώτο καιρό δυσκολεύτηκα στη Φινλανδία περισσότερο λόγω της γλώσσας. Όπως ανέφερα, πρόκειται για μια δύσκολη γλώσσα, μου πήρε σχεδόν ένα χρόνο για να τη μάθω και μόλις πήρα το επίσημο χαρτί βρήκα δουλειά ως γυμναστής σε φινλανδικό σχολείο. Η μεγάλη δυσκολία ήταν όταν μπήκα στο σχολείο, όπου έπρεπε να διδάξω στα φινλανδικά. Ήταν ζόρικο, αλλά ήταν το όνειρό μου, οπότε τα κατάφερα.
Στην αρχή δεν μιλούσα πολύ, ήμουν καθηγητής, πρόσεχα πάρα πολύ τι θα πω, δεν είχα άνεση τόσο πολύ με τη γλώσσα. Δεν σου κρύβω πως με βοήθησε πολύ το γεγονός πως μπορούσα να κατέβω τρεις φορές το χρόνο στην Ελλάδα και να μείνω αρκετό διάστημα. Από την άλλη, έρχονταν και οι γονείς μου, μας βοήθησαν με το μεγάλωμα των παιδιών, με τους γονείς της γυναίκας μου έχουμε εξαιρετικές σχέσεις, οπότε η μετάβαση ήταν εύκολη. Αυτό είναι και το ωραίο στη Φινλανδία: πως η ζωή κυλάει όμορφα και μπορείς να ζήσεις άνετα και να δημιουργήσεις πράγματα.
Καθώς βρήκατε αμέσως δουλειά και μάλιστα πάνω στον τομέα σας, αποφασίσατε να μείνετε μόνιμα;
Εκείνο το διάστημα η γυναίκα μου μόλις είχε τελειώσει το πανεπιστήμιο, σπούδαζε οικονομικά, και σχεδόν αμέσως βρήκε μια πολύ καλή δουλειά ως οικονομολόγος οπότε άρχισαν τα πράγματα να κυλούν και η ζωή μας να μπαίνει σε μια τάξη. Αν αποφασίζαμε να μετακομίσουμε στην Ελλάδα, θα έπρεπε να ξεκινήσουμε πάλι από την αρχή. Επιπλέον, αν επέστρεφα στην Ελλάδα δεν θα ήξερα σε πόσα χρόνια θα μπορούσα να διοριστώ σε σχολείο ως γυμναστής.
Αρχικά λέγαμε να μεγαλώσουν στη Φινλανδία τα παιδιά μας που είναι καλύτερα, αλλά περνώντας τα χρόνια καταφέραμε να προχωρήσουμε μπροστά και δεν τέθηκε ξανά το ζήτημα να φύγουμε. Προσωπικά ασχολήθηκα με το μπάσκετ, είναι από τα αγαπημένα μου σπορ, ως διαιτητής σε αγώνες στην Α’ Εθνική, ξεκίνησα να γνωρίζω πολύ κόσμο και όλα πήραν τον δρόμο τους.
Πώς είναι η ζωή στην πιο ευτυχισμένη χώρα του κόσμου
Σε ποια πόλη ζείτε και πώς είναι η ζωή σας εκεί;
Ζούμε στη Vantaa, είναι προάστιο του Ελσίνκι, μόλις 20 χιλιόμετρα από το κέντρο και είμαστε κοντά στο αεροδρόμιο. Η περιοχή μας έχει όμορφα σπίτια, μεγάλο δάσος και ζούμε σε μια μονοκατοικία.
Περιγράψτε μου λίγο πώς είναι η καθημερινότητα στη Φινλανδία...
Σε γενικές γραμμές η καθημερινότητα είναι οικογενειακή και τα Σαββατοκύριακα τα περνούν με φίλους. Δεν υπάρχει στη Φινλανδία η κουλτούρα καφετέριας, κάτι που μας αρέσει να το κάνουμε όταν επισκεπτόμαστε τη Θεσσαλονίκη. Εδώ τις καθημερινές δεν θα βγεις εύκολα έξω για καφέ ή για φαγητό και τα Σαββατοκύριακα τους αρέσει να τα περνούν με φίλους και συνήθως στην εξοχή.
Οι Φινλανδοί δεν έχουν να αγχωθούν για πολλά πράγματα, για παράδειγμα ό,τι αφορά τις υπηρεσίες, όλα γίνονται μέσα από το διαδίκτυο, και είναι ήσυχοι με θέματα υγείας, ασφάλειας γιατί όλα λειτουργούν κανονικά.
Τους χειμερινούς μήνες, μετά τη δουλειά αποφεύγουν να βγαίνουν γιατί έχει πολύ σκοτάδι, πολλά χιόνια, αν και όλοι οι εσωτερικοί χώροι (σπίτια και μαγαζιά) είναι ζεστοί, ενώ από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο θα δεις μια άλλη χώρα. Νυχτώνει ελάχιστα, γύρω στα μεσάνυχτα, και βλέπεις πάρα πολύ κόσμο έξω και στα πάρκα. Από την άνοιξη μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου εδώ είναι χαρά Θεού. Προσωπικά, δεν έχω δυσκολευτεί με το κρύο, μου αρέσει ο χειμώνας και τα χιόνια -αρκεί να ντύνεσαι σωστά.
Για τους Φινλανδούς είναι πολύ σημαντικό να έρχονται σε επαφή με τη φύση;
Ναι! Πιστεύω πως είναι από τους κύριους λόγους που για έκτη συνεχόμενη χρονιά η χώρα πήρε τη πρώτη θέση στην κατάταξη της λίστας των ευτυχισμένων χωρών. Οι περισσότεροι Φινλανδοί έχουν μικρά εξοχικά δίπλα σε λίμνες, όπου μένουν εκεί μεγάλα χρονικά διαστήματα, απολαμβάνοντας βόλτες στη φύση, πεζοπορίες, ψάρεμα. Ίσως εκεί κρύβεται το μυστικό της ευτυχίας τους.
Χέιντι, τι σου αρέσει στην Ελλάδα;
Οι άνθρωποι, το φαγητό, ο ήλιος και η θάλασσα -αυτά δηλαδή που αρέσουν σε όλους τους Σκανδιναβούς. Επίσης, μου αρέσει όταν ερχόμαστε να κάνουμε πεζοπορίες στα βουνά γιατί η χώρα μου δεν έχει.
Όταν έρχεσαι στην Ελλάδα προσαρμόζεσαι εύκολα, μιας και έχουμε εντελώς διαφορετική κουλτούρα;
Δεν έχω δυσκολευτεί καθόλου, ούτε έχω πάθει πολυπολιτισμικό σοκ. Όπως σου ανέφερε ο σύζυγός μου, οι Φινλανδοί αγαπάμε την οικογένεια, είμαστε ανοιχτοί άνθρωποι. Στους γονείς μου αρέσει πολύ η χώρα σας και από μικρό παιδί θυμάμαι να επισκεπτόμαστε για διακοπές τα ελληνικά νησιά.
Ωστόσο, ισχύει πως οι Σκανδιναβοί είναι πιο κλειστοί άνθρωποι σε σχέση με όσους ζουν στη Μεσόγειο;
Φυσικά, ισχύει! Βασικά, οι Έλληνες σε προσεγγίζουν πιο εύκολα σε σχέση με τους Φινλανδούς που θα αργήσουν να το κάνουν, αλλά όταν συμβεί σημαίνει πως σε αγαπάει αληθινά. Στην αρχή με τους Έλληνες δυσκολευόμουν να ξεχωρίσω αν εννοούν αυτά που σου λένε ή απλά σε προσεγγίζουν γιατί είναι κοινωνικοί άνθρωποι. Σε γενικές γραμμές, πάντα υπάρχουν εξαιρέσεις, οι Φινλανδοί πρώτα παρακολουθούν λίγο την κατάσταση, αλλά όταν αποφασίζουν να κάνουν μια φιλία είναι αληθινή.
Έχετε δύο παιδιά, με ποια κουλτούρα είναι μεγαλωμένα;
Χέιντι: Πιστεύω είναι μείγμα. Έχουμε προσπαθήσει να βρούμε τα καλύτερα στοιχεία των δύο λαών και τα παιδιά μας είναι κοινωνικά, εργατικά, ειλικρινείς. Πιστεύω πως έχουμε πετύχει πολλά. Μάλιστα, η κόρη μου, η Ξένια, κάποια στιγμή είχε σχολιάσει πως ζει πολύ πλούσια, σε σχέση με τους φίλους της, γιατί έχει δύο χώρες και έχει γνωρίσει δύο διαφορετικούς λαούς.
Μίλτος: Στη Φινλανδία συνηθίζεται τα παιδιά, στη Β' Λυκείου, να πηγαίνουν σε σχολείο στο εξωτερικό και τα δικά μας πήγαν σε ελληνο-αγγλικό σχολείο στη Θεσσαλονίκη όπου έζησαν ένα χρόνο.
Όσα κάνουν τους Φιλανδούς τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους του κόσμου
Χέιντι, τι πιστεύεις πώς κάνει τους Φινλανδούς τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους στον κόσμο;
Όταν ανακοινώθηκε η λίστα κάναμε μεταξύ μας μεγάλη ανάλυση. Ο Μίλτος ήδη ανέφερε κάποια πράγματα, όπως δεν έχουμε άγχος για βασικά πράγματα και η επαφή μας με τη φύση που είναι πολύ σημαντική. Οι Φινλανδοί απολαμβάνουν πολύ το τώρα, δεν έχουν πολύ μεγάλα όνειρα, είναι ρεαλιστές, προσγειωμένοι και ικανοποιούνται πάρα πολύ με όσα έχουν και τους φέρνει η ζωή. Απολαμβάνουν πολύ τις μικρές καθημερινές στιγμές.
Μελετώντας την έρευνα διαπιστώσαμε πως η αίσθηση ασφάλειας μέσα στην κοινωνία -δεν έχεις να φοβάσαι για εγκληματικότητα, βία, ατυχήματα- φέρνει ευτυχία. Οι περισσότεροι Φινλανδοί έχουν εμπιστοσύνη στην κοινωνία, στους εκπαιδευτικούς, στους πολιτικούς, στην αστυνομία. Πιστεύουν ότι λειτουργούν σωστά τα πράγματα και οι συμπολίτες σέβονται και τηρούν τους κανόνες.
Επιπλέον, τα παιδιά εδώ πηγαίνουν μόνα τους στο σχολείο χωρίς συνοδεία και αυτό είναι ένα αίσθημα ελευθερίας που καλλιεργείται από τη μικρή τους ηλικία και τα κάνει ευτυχισμένα, ούτε φοβούνται να δοκιμάζουν δραστηριότητες. Τελειώνοντας το σχολείο τα παιδιά παίρνουν επίδομα και μπορούν να μετακομίσουν σε δικό τους σπίτι και να είναι ανεξάρτητα από την οικογένειά τους.
Μίλτος: Εδώ, τελειώνοντας τα παιδιά το σχολείο στα 19 τους, είτε σπουδάζουν είτε δουλεύουν, συνηθίζεται να φεύγουν από το σπίτι και δεν έχει καμία σχέση με την ελληνική νοοτροπία που υποστηρίζουν πως αγαπάνε τα παιδιά τους και τα κρατάνε στο σπίτι. Γενικότερα στη Σκανδιναβία τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να αυτονομηθούν νωρίτερα. Η κόρη μας, παράλληλα με το σχολείο, εργάζεται γιατί θέλει να μαζέψει χρήματα για διακοπές. Τα παιδιά θέλουν να βρίσκουν δουλειές για να είναι αυτόνομα.
Αυτή τη περίοδο είναι εύκολο για έναν Έλληνα να έρθει στη Φινλανδία και να καταφέρει να ενταχθεί στην κοινωνία;
Χέιντι: Ανάλογα το επάγγελμά του. Για παράδειγμα, όσοι ασχολούνται με υπολογιστές και μιλάνε πολύ καλά αγγλικά βρίσκουν εύκολα εργασία, όπως και στον χώρο της εστίασης. Από την άλλη ζητούν γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, οι οποίοι μόλις μάθουν τη γλώσσα μπορούν εύκολα να εργαστούν σε νοσοκομείο.
Στη φετινή μου επίσκεψη στη Σουηδία παρατήρησα πως αυξήθηκαν πολλοί οι Έλληνες που ζουν μόνιμα. Συμβαίνει το ίδιο στη Φινλανδία;
Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης πολλοί Έλληνες ανέβηκαν στις δύο χώρες. Όταν εγώ πρωτοήρθα δεν είχε στη χώρα ελληνικές οικογένειες, ενώ τώρα είναι αρκετές. Ζούσαν περίπου 800 Έλληνες και τώρα έχουμε φτάσει στους 2.000 -με πολλά ζευγάρια Ελλήνων. Εκείνα τα χρόνια ήταν συνήθως τα ζευγάρια Έλληνας άνδρας με Φινλανδή γυναίκα. Για κάποιο λόγο ταιριάζουμε πάρα πολλοί, σε αντίθεση με τους Σουηδούς. Εδώ λέμε οι Σουηδοί είναι οι βασιλιάδες της περιοχής, σε αντίθεση με τους Φινλανδούς που έχουν περίπου ίδια θέματα με τους Έλληνες, όπως ένα δύσκολο γείτονα, τη Ρωσία που πάντα φοβόντουσαν, περάσαμε κι εδώ οικονομικές κρίσεις και ταιριάζουμε πολύ στα θέματα οικογένειας.
Αλήθεια, τι αξίζει να κάνουμε στο Ελσίνκι και γενικότερα στη Φινλανδία;
Χέιντι: Η Βαλτική θάλασσα είναι απλά υπέροχη και θα πρότεινα ακόμα και κρουαζιέρα. Γενικότερα το Ελσίνκι έχει ωραίες λίμνες, μέρη που αξίζει να περιηγηθείτε με τα πόδια. Περπατώντας μέσα στην πόλη έχει μεγάλα πάρκα, δάση που δεν έχει την αίσθηση ο επισκέπτης πως βρίσκεται στο κέντρο.
Στη Φινλανδία έχουμε πολύ ωραία φαγητά, κυρίως πιάτα με τάρανδο και σολομό, αξίζει να δοκιμάσετε τα λιμνίσια ψάρια, τρώμε πολλά μανιτάρια, μούρα και βραστές πατάτες, ενώ έχουμε ωραία αρτοσκευάσματα ολικής και με μεγάλη ποικιλία. Τα γλυκά μας μπορεί να μην είναι ωραία εμφανισιακά, αλλά έχουν φανταστική γεύση.
Μίλτος: Η Φινλανδία έχει τουρισμό πολύ το χειμώνα που οι επισκέπτες πηγαίνουν στο Ροβανιέμι, το χωριό του Άι-Βασίλη, αλλά προτείνω να το επισκεφτούν και τους καλοκαιρινούς μήνες που είναι ένα υπέροχο πάρκο με πολλές δραστηριότητες και πλούσια φύση.
Έχετε σκεφτεί κάποια στιγμή να μείνετε μόνιμα στην Ελλάδα;
Μίλτος: Όταν βγούμε στη σύνταξη το σκεφτόμαστε να έρθουμε στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη. Δεν ψαχνόμαστε να έρθουμε τώρα στην Ελλάδα γιατί εδώ τα έχουμε όλα εξασφαλισμένα και δεν υπάρχει αυτή η ανάγκη, ούτε καν η σκέψη.