Τι συμβαίνει στα περιβόητα σε όλο τον κόσμο dog shows; Ποια σκυλιά έκλεψαν φέτος τις εντυπώσεις στους στίβους;
Περάσαμε τρεις ημέρες στα παρασκήνια της διεθνούς έκθεσης μορφολογίας που έγινε στο Ολυμπιακό Κέντρο Ιππασίας και μοιραζόμαστε μαζί σας την εμπειρία.
Εκατοντάδες σκυλιά από όλο τον κόσμο. Οι πιο ιδιαίτερες φυλές που έχουμε δει ποτέ. Ποζάρουν στο φακό σαν σταρ και το απολαμβάνουν. Χτενισμένα στην εντέλεια. Γύρω τους χτένες όλων των ειδών, σπρέι περιποίησης για την τρίχα, τραπέζια του γκρούμινγκ, βαλιτσάκια με τσιμπιδακια, χαρτάκια τυλιγμένα σαν ρόλεϊ, κοκαλάκια και σεσουάρ. Άλλος χτενίζει, άλλος κάνει πρόβες με το σκυλί του στο ρινγκ. Επικρατεί αναβρασμός, ένα κλίμα που θυμίζει το σκηνικό στα backstages ενός τυπικού σόου στις fashion week των μητροπόλεων της μόδας. Μόνο που εδώ, αντί για πασαρέλες, υπάρχουν στίβοι για να περπατήσουν οι εθνικοί και διεθνείς τετράποδοι πρωταθλητές που έχουν συμμετάσχει στις πιο διάσημες εκθέσεις του κόσμου, αποσπώντας τιμητικές διακρίσεις ως εξαίρετο δείγμα της φυλής που εκπροσωπούν.
Βρισκόμαστε στη Διεθνή Έκθεση Μορφολογίας του ΚΟΕ (Κυνολογικός Όμιλος Ελλάδος) που γίνεται υπό την αιγίδα του FCI (Fédération Cynologique Internationale). Διεθνείς κριτές έρχονται από όλο τον κόσμο για τρεις μέρες στην Αθήνα, για να εξετάσουν μορφολογικά, κινησιολογικά και συμπεριφορικά τα σκυλιά που συμμετέχουν στην έκθεση.
Άνθρωποι ταξιδεύουν με τα σκυλιά τους από όλη την Ελλάδα και όλο τον κόσμο, στήνουν τις τέντες τους στον εκθεσιακό χώρο και συμμετέχουν σε ένα σόου σαν αυτό που είχαμε δει να παρουσιάζει το King Charles σκυλάκι της η Σάρλοτ από το Sex And The City.
Μαλτέζ σαν πριγκίπισσες και ποιμενικοί που καλπάζουν στον στίβο
Ένα τεράστιο, υπαίθριο κομμωτήριο έχει στηθεί στις τέντες όπου εκθέτες από κάθε γωνιά της Ελλάδας και όλο τον κόσμο προετοιμάζουν τα σκυλιά τους πριν βγουν στο στίβο για να επιδείξουν τα κάλλη, τις ιδανικές αναλογίες και τα σημεία υπεροχής της ράτσας τους.
Εμείς επιλέξαμε το group 9, για να παρακολουθήσουμε την έκθεση εκ των έσω, γιατί είναι μία από τις πιο απαιτητικές ομάδες, αφού εδώ υπάρχουν μακρύτριχα σκυλιά που χρειάζονται απαιτητικό γκρούμινγκ: Poodle (τα γνωστά σε όλους Κανίς που είναι κουρεμένα περίτεχνα σαν θάμνοι-γλυπτά σε κήπο των Βερσαλλιών), Lhasa Apso (τα ιερά σκυλιά του Θιβέτ), King Charles, Shih Tzu, Θιβετιανά Τεριέ κ.ά.
Τα Poodle είναι οι βασιλιάδες της έκθεσης, σαρώνουν τα βραβεία και κλέβουν τις εντυπώσεις με το ιδιαίτερο στυλ τους. Σε αυτό το γκρουπ υπάρχουν ολόκληρα επιτελεία πλάι σε κάθε εκθέτη για να φροντίσουν και να προετοιμάσουν σωστά το σκυλί, να το χτενίσουν, να φουντώσουν ή να ισιώσουν την τρίχα, ανάλογα με τα στάνταρ της φυλής τους.
Γιατί όμως είναι έτσι κουρεμένα αυτά τα σκυλιά και γιατί άλλα έχουν τόσο μακριά μαλλιά που σέρνονται στο δάπεδο; Είναι θέμα ματαιοδοξίας των ιδιοκτητών τους;
Ο διεθνής Έλληνας κριτής σε μεγάλες εκθέσεις μορφολογίας σε όλο τον κόσμο, Γιώργος Κωστόπουλος, πτυχιούχος Πολιτικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών που η αγάπη του για τα σκυλιά τον οδήγησε στην Αγγλία, όπου σπούδασε Κυνολογία στο Canine Studies Institute, μας εξηγεί: «Εκτός του ότι είναι φυσικά απρεπές και υποτιμητικό για τον κριτή, το κοινό, αλλά και την ίδια τη φυλή να παρουσιαστεί ένας σκύλος άπλυτος, αχτένιστος και με κομπιασμένο τρίχωμα, σε ορισμένες φυλές (π.χ. Κανίς) απαιτούνται από το πρότυπο συγκεκριμένοι τρόποι κουρέματος ή παρουσίασης του τριχώματος, συνήθως επιβεβλημένοι από την ιστορική παράδοση και το ρόλο της φυλής. Αυτό αφορά βέβαια μόνο την έκθεση».
Ήρεμα, κοινωνικοποιημένα και όχι φοβικά σκυλιά
Και τις τρεις ημέρες που πήγα στην έκθεση, από το πρωί στις 9:00 μέχρι τις 5:00 το απόγευμα, είδα ένα μικρό πάρτι, κάτι σαν φεστιβάλ, μια γιορτή με ανθρώπους που αγαπούν τα σκυλιά, ανθρώπους που γνωρίζονται σαν μια παρέα. Είδα μια κοινότητα που αλληλοστηρίζεται, που διασκεδάζει, που φροντίζει τα ζώα της.
Αυτό όμως που με εντυπωσίασε ιδιαίτερα είναι κυρίως ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούν τα σκυλιά σε όλο αυτό. Περίμενα ότι θα δω ντρεσαρισμένα ζώα, που είναι εκπαιδευμένα να υπακούν σε εντολές, κι όμως είδα σκυλιά που απολαμβάνουν να είναι ανάμεσα σε άλλα σκυλιά, χαρούμενα να κουνούν την ουρίτσα τους, απολαμβάνοντας την προσοχή όλων γύρω τους, είδα σκυλιά που κοιτούν στα μάτια τον άνθρωπό τους, είδα σκυλιά που η φυλή τους τα προορίζει για συνοδούς τυφλών ή για ευεργετική συντροφιά σε ανθρώπους με ψυχικές νόσους.
Στο ρινγκ τα σκυλιά περπατούσαν σαν να πηγαίνουν βόλτα, με ένα λεπτό ειδικό λουράκι που χρησιμοποιείται σε αυτές τις εκθέσεις, κάποια σταματούσαν και κοιτούσαν σαν ερωτευμένα τον «μπαμπά» ή τη «μαμά» τους που τα συνόδευε μέσα στο ρινγκ. Κάποια άλλα, ενώ τη μια μέρα περπατούσαν τέλεια, την επόμενη βαριούνταν και έκαναν τα δικά τους, φλερτάροντας με το σκυλάκι που προπορευόταν στο ρινγκ. Δεν χάθηκε ο κόσμος, το ξέρουν και οι κριτές αυτό και δείχνουν κατανόηση αν κάποιο σκυλί κάνει ροντέο ή αν δείξει απροθυμία μέσα στο ρινγκ.
Αυτό που θέλουν να δουν άλλωστε οι κριτές είναι η κινησιολογία του σκυλιού, αν δηλαδή ο τρόπος που περπατούν, που κινούνται μέσα στο χώρο είναι συμβατή με τα χαρακτηριστικά κίνησης που έχουν τα σκυλιά της φυλής τους.
«Η κάθε φυλή έχει ένα πρότυπο. Το πρότυπο είναι η λεπτομερής περιγραφή του τέλειου εκπροσώπου, του ιδανικού. Χαρακτηριστικά μορφολογίας (εξωτερικά), αναλογίες, ποιότητα και χρώμα τριχώματος, κίνηση και χαρακτήρας είναι οι σημαντικότερες παράμετροι που καλύπτονται. Ο κριτής συγκρίνει τον κάθε σκύλο με το πρότυπό του. Οι σκύλοι που ανταποκρίνονται σε μεγαλύτερο βαθμό με το πρότυπο επιβραβεύονται. Και επειδή τέλειος σκύλος δεν υπάρχει, θα λέγαμε ότι ο σκύλος που κατά την άποψη του εκάστοτε κριτή παρουσιάζει τα σημαντικότερα επιθυμητά χαρακτηριστικά και τις λιγότερο σημαντικές ατέλειες, διακρίνεται», λέει ο διεθνής κριτής Γιώργος Κωστόπουλος.
Τα σκυλιά ντρεσάρονται σε μία έκθεση; Γιατί όταν δεν γκρουμάρονται πάνω στα ειδικά τραπέζια του γκρούμινγκ μπαίνουν μέσα στα κρέιτς, τα κλουβάκια που βλέπουμε στις σκηνές των συμμετεχόντων; «Τα ειδικά κλουβιά δεν είναι τιμωρία, αλλά ο χώρος στον οποίο οι σκύλοι έχουν μάθει να παραμένουν μέχρι τη στιγμή της προετοιμασίας τους για τον στίβο. Στο κλουβί ο σκύλος είναι ήρεμος, απερίσπαστος από την παρουσία ανθρώπων και άλλων σκύλων και με το τρίχωμά του καθαρό μέχρι τη στιγμή της παρουσίασής του», μας εξηγεί ο κ. Κωστόπουλος.
«Δεν είναι καλλιστεία, είναι εκθέσεις μορφολογίας»
Τι είναι όμως αυτές οι εκθέσεις μορφολογίας; Είναι καλλιστεία σκύλων όπως οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν; «Όχι, δεν είναι καλλιστεία όπως πολλοί νομίζουν. Είναι μία σοβαρή διαδικασία, στην οποία ο σκύλος αξιολογείται από ειδικούς κριτές στη μορφολογία του και στον χαρακτήρα του. Πέραν τούτου, οι εκθέσεις είναι και κοινωνικές συνευρέσεις μεταξύ ανθρώπων και σκυλιών. Σε εκθέσεις λαμβάνουν μέρος σκυλιά τα οποία χαίρονται τη διαδικασία, διαφορετικά δεν έχει κανένα νόημα η συμμετοχή τους σε αυτές», εξηγεί στο iefimerida ο Κώστας Χριστοδούλου, δάσκαλος χορού και γιόγκα που στον ελεύθερο χρόνο του ασχολείται με τα σκυλιά, εκτρέφοντας ερασιτεχνικά Lhasa Apso.
Γιατί κάποιος αφιερώνει σχεδόν όλη του τη ζωή στην εκτροφή καθαρόαιμων σκυλιών; «Η ερασιτεχνική εκτροφή ορίζεται ως η εκτροφή που δεν έχει σκοπό το κέρδος αλλά τη δημιουργία εξαίρετων μορφολογικά σκύλων. Συνήθως προχωράμε στην εκτροφή γιατί “ερωτευόμαστε” μία φυλή και θέλουμε να την συστήσουμε στο ευρύ κοινό και να την εξελίξουμε. Η εκτροφή δεν είναι εύκολη, απαιτεί άπειρες ώρες μελέτης, ταξίδια στο εξωτερικό για εκθέσεις και γνωριμία με άλλους εκτροφείς και τα σκυλιά τους. Ο ερασιτέχνης εκτροφέας για να προχωρήσει σε γέννα πρέπει πρώτα να πάρει σχετική άδεια από τον Κυνολογικό Όμιλο Ελλάδος ή από τον Σύλλογο Ερασιτεχνών Εκτροφέων Ελλάδος. Στην ερασιτεχνική εκτροφή ο αριθμός των γεννών περιορίζεται στις δύο τον χρόνο. Ο ερασιτέχνης εκτροφέας συνήθως ζει μαζί με τα σκυλιά του στο ίδιο σπίτι και οι γέννες γίνονται μέσα σε αυτό (τις περισσότερες φορές μέσα στο υπνοδωμάτιό του για να μπορεί να έχει την εποπτεία της ασφάλειας των κουταβιών τις πρώτες μέρες της ζωής τους). Οι γεννήτορες ελέγχονται για κληρονομικές παθήσεις και είναι άρτια μορφολογικά σκυλιά. Ο ερασιτέχνης εκτροφέας συχνά θα λάβει μέρος σε εκθέσεις μορφολογίας για να πιστοποιήσει την καλή μορφολογία των σκυλιών του μέσω των αξιολογήσεων των κριτών μορφολογίας», λέει ο Κώστας Χριστοδούλου.
Αρχαίες φυλές που διασώζονται μέσα στους αιώνες από ερασιτέχνες εκτροφείς
Πολλές από αυτές τις φυλές σκύλων είναι αρχαίες, όπως είναι για παράδειγμα τα θιβετιανά Lhasa Apso. Οι εκθέσεις μορφολογίας σκύλων προστατεύουν αυτές τις παλιές καθαρόαιμες φυλές οι οποίες αποτελούν στοιχεία του πολιτισμού μας με ρίζες στα βάθη των αιώνων, δεν είναι φαινόμενο των καιρών μας, όπως θα μπορούσε κάποιος μη γνωστής επιπόλαια να σχολιάσει.
«Oι εκθέσεις σκύλων είναι δημιούργημα της Βικτωριανής εποχής και ξεκίνησαν το 1859 στο Newcastle της Αγγλίας, μετά το 1863 μεγάλωσαν και έγιναν στο Chelsey και στο Παρίσι και στην Αμερική το 1877», εξηγεί στο iefimerida η Σοφία Πολυχρονοπούλου, συγγραφέας των εκδόσεων Πόλις με σπουδές Διεθνούς Εμπορίου και Ναυτιλιακών, η οποία συμμετείχε στην έκθεση ερασιτεχνικά με ένα Lhasa Apso.
Γιατί κάποιος που δεν είναι ούτε εκτροφέας, ούτε groomer, θέλει να συμμετέχει σε μια έκθεση μορφολογίας σκύλων; «Μου άρεσε να παρακολουθώ τα Crufts, τη γνωστή έκθεση σκύλων της Αγγλίας η οποία γίνεται από το 1891. Ένα από τα μεγαλύτερα events του κόσμου όπου εκτός από έκθεση σκύλων είναι και ένα μεγάλο πάρτυ!», απαντά η κυρία Πολυχρονοπούλου και συνεχίζει:
«Όταν άρχισα να ψάχνω εκτροφέα Λάσα Άπσο στην Ελλάδα, έψαξα μέσω του Facebook και βρήκα και εκτροφέα και ανθρώπους που παίρνουν μέρος σε εκθέσεις μορφολογίας σκύλων. Μου είπαν να περάσω από μία έκθεση στην οποία συμμετείχαν, να τους γνωρίσω από κοντά. Πέρασα, τους γνώρισα, και είδα σκυλάκια παντού, όλων των φυλών, ήρεμα, κοινωνικά και χαρούμενα, πιτσιρίκια με τα σκυλάκια τους, τα οποία μετά έμαθα ότι έπαιρναν μέρος στην κατηγορία νεαροί χειριστές -όπου χειριστής είναι αυτός ο οποίος βγάζει και ξέρει να παρουσιάσει το σκύλο στο στίβο-, βούρτσες και τραπέζια grooming παντού, επιδείξεις των σκυλιών της αστυνομίας, και ένα χαρούμενο ηλεκτρισμό στην ατμόσφαιρα γεμάτο αγάπη για τα σκυλιά. Αυτό που μου άρεσε όμως περισσότερο ήταν το γενικότερο κλίμα που επικρατούσε σε αυτήν τη διεθνή κοινότητα τόσο διαφορετικών μεταξύ τους ανθρώπων που όμως τους ένωνε και τους εξομοίωνε ένα πράγμα: η αγάπη για τα σκυλιά. Όχι μόνο για τα δικά τους σκυλιά, αλλά και των άλλων. Η κυνοφιλία, δηλαδή. Και φυσικά με συνεπήρε το ότι σε όλο αυτό το event ο απόλυτος πρωταγωνιστής ήταν τα σκυλιά, και το ήξεραν. Από την πρώτη στιγμή λοιπόν ένιωσα ότι σε αυτό το ωραίο πάρτυ, θέλω να συμμετέχω κι εγώ. Αν φυσικά καταλάβαινα ότι θα άρεσε στο σκυλί μου να συμμετέχει, ότι θα του έκανε καλό, γιατί αλλιώς υπήρχαν και υπάρχουν πολλά άλλα “πάρτι” και χόμπι για εμένα».
«Πιστεύω ότι το να αποφασίσεις να κάνεις μέλος της οικογένειάς σου ένα σκυλί, πρέπει να γίνεται μετά από πολύ μεγάλη σκέψη. Να είσαι σίγουρος δηλαδή ότι παίρνεις σκύλο για να τον έχεις ευτυχισμένο. Όχι για να καλύψεις δικές σου ανάγκες, αλλά για να καλύψεις τις δικές του, τις σωματικές και πνευματικές πρώτα και πάνω από όλα» μάς λέει η Σοφία Πολυχρονοπούλου πριν μπει να δείξει τον σκύλο της, τον Έρμες, στον στίβο 6, μετά τα Κανίς.
«Οι εκθέσεις σκύλων κοινωνικοποιούν τα σκυλιά, και με τα άλλα σκυλιά και με τους ανθρώπους, τα μαθαίνουν να είναι ήρεμα πάνω στα τραπέζια και να είναι άνετα με το να τα πιάνει σε διάφορα σημεία του σώματός τους κάποιος άγνωστός σε αυτά -κάτι που θα αποβεί απόλυτα χρήσιμο σε όλη τη ζωή τους, είτε αυτό σημαίνει να χρειαστούν να τους βάλεις σταγόνες στα μάτια, είτε να τα τσεκάρεις μετά από κάποιο ατύχημα, π.χ. ένα αγκάθι που μπορεί να τους έχει καρφωθεί στο πόδι, είτε στο τραπέζι του κτηνιάτρου, είτε για να τα καθαρίσεις. Φυσικά, οι εκθέσεις δεν αρέσουν σε όλα τα σκυλιά, οπότε σε αυτή την περίπτωση απλώς -εννοείται- δεν τα πηγαίνεις. Συνεπώς, ο λόγος που συμμετέχω στις εκθέσεις σκύλων, εγώ, που δεν είμαι επαγγελματίας groomer ούτε εκτροφέας σκύλων, είναι το ότι αρέσουν πάρα πολύ και στους δυο μας, στο σκύλο μου και σε εμένα. Περνάμε ένα τριήμερο, κάθε φορά, απόλυτου κεφιού, διασκέδασης και χαράς. Εγώ βλέπω φίλους και γνωστούς, κάνω καινούργιους φίλους, βλέπω πολλά σκυλάκια που τα λατρεύω και ο Έρμες επίσης. Είμαι σίγουρη ότι δεν τον ενδιαφέρουν καθόλου οι τίτλοι που μπορεί να κερδίσει, αλλά γνωρίζοντας το χαρακτήρα του σκύλου μου, καταλαβαίνω ότι απολαμβάνει την αμέριστη προσοχή όλων και την κάθε του στιγμή εκεί, όπως άλλωστε το ίδιο συμβαίνει και στις καθημερινές μας βόλτες», συμπληρώνει η κ. Πολυχρονοπούλου.
Τα ιερά Lhasa Apso και η μυθολογία ότι είναι η μετενσάρκωση των Δαλάι Λάμα
«Παρόλο που πιστεύω ότι το καλύτερο που έχει να κάνει κάποιος όταν επιθυμεί να αποκτήσει ένα σκυλάκι είναι να υιοθετήσει ένα από τα τόσα υπέροχα αδέσποτα που υπάρχουν, και παρόλο που στην οικογένεια μου μέσα στα χρόνια είχαμε υιοθετήσει διάφορα πρώην αδέσποτα σκυλάκια, ερωτεύτηκα τα Λάσα Άπσο εντελώς τυχαία από τα δώδεκά μου χρόνια» λέει στο iefimerida η εκθέτρια του Lhasa Apso, Σοφία Πολυχρονοπούλου.
«Μετά από πολλές πιέσεις προς τους γονείς μου οι οποίες είχαν αρχίσει από τα τέσσερά μου, περί του να μου πάρουν σκύλο, επιτέλους στα δώδεκά μου ένας Άγγλος συνεργάτης του πατέρα μου, ο οποίος εκείνη την περίοδο εργαζόταν και έμενε στην Ελλάδα, του είπε ότι τα σκυλάκια του είχαν γεννήσει κουτάβια. (Τα σκυλιά του είχαν συγκεκριμένο pedigree, δηλαδή γενεολογικό χάρτη και η γέννα ήταν δηλωμένη, αλλά τότε δεν ξέραμε καν τι σημαίνουν όλα αυτά). Πήγαμε, τα είδαμε, ερωτευτήκαμε με την πρώτη ματιά αυτές τις μαλλιαρές σνομπ μπάλες, και έτσι ήρθε στην οικογένεια μας ο Φόζι. Μας είπαν ότι είναι Λάσα Άπσο (Lhasa Apso), αγοράσαμε βιβλία για να μάθουμε ό,τι μπορούσαμε για τη ράτσα του -τότε δεν ξέραμε καν την ορολογία φυλή- και έτσι ξεκίνησε ο έρωτάς μου για αυτή τη φυλή, που θα κρατήσει για πάντα.
»Τα Λάσα Άπσο είναι αρχαία φυλή σκύλων, χρονολογούνται πριν το 800 μ.Χ., ιερά σκυλιά του Θιβέτ, σκληρά, ζόρικα και ανθεκτικά, θαρραλέα, με συμπεριφορά μεγαλόσωμου σκύλου σε μικρά δυνατά κορμιά, φύλακες ή πιο σωστά “συναγερμοί” (τα Λάσα Άπσο από πολύ μικρά έχουν την ικανότητα να αντιλαμβάνονται ποιος είναι φίλος και ποιος εχθρός) και σύντροφοι των ναών και των παλατιών, στα οποία επίσης περιφέρονταν ελεύθερα στην πρωτεύουσα του Θιβέτ, τη Λάσα. Απαγορευόταν να δοθούν σε ξένους παρά μόνο αν αποφάσιζε ο εκάστοτε Δαλάι Λάμα να τα δώσει ως δώρο. Οι Θιβετιανοί πίστευαν ότι κάποια εξ αυτών ήταν μετενσαρκώσεις των Δαλάι Λάμα, οπότε -φαντάζομαι- σκεφτόντουσαν ας τα έχω καλά με όλα, γιατί πού να ξέρω με σιγουριά σε ποιο κατοικοεδρεύει τώρα ο Δαλάι; (γέλια)».
Για την ιστορία, τα πρώτα δόθηκαν σε Άγγλους στις αρχές του εικοστού αιώνα και μετέπειτα σε Αμερικανούς το 1930 και έτσι ξεκίνησε η εκτροφή τους στο δυτικό κόσμο, η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα. «Είναι αρχαία, ιστορική φυλή και χαίρομαι πολύ που μέσω της επιλεκτικής εκτροφής διασώθηκε και είχα την τύχη να τη γνωρίσω», λέει η κ. Πολυχρονοπούλου.
Το pedigree διασφαλίζει ότι το σκυλάκι δεν προέρχεται από κακοποιητικές φάρμες ζώων
Γιατί είναι σημαντικό να ξέρεις από πού προέρχεται το σκυλί σου; Το pedigree είναι μια ένδειξη ματαιοδοξίας του ανθρώπου που βαραίνει τα σκυλιά με ένα ανθρώπινης έμπνευσης κοινωνικό οικοδόμημα, όπως η αριστοκρατία; Δεν είναι καλύτερα να υιοθετούμε ένα αδέσποτο από το να αγοράζουμε ένα καθαρόαιμο σκυλί ράτσας;
«Το να επιθυμείς να αποκτήσεις ένα σκυλάκι συγκεκριμένης φυλής δεν σημαίνει ότι θα στερήσεις από ένα αδέσποτο μια θέση στην οικογένειά σου ή σε άλλη οικογένεια. Το να μην το αποκτήσεις όμως με σωστό, ηθικό τρόπο, σημαίνει ότι ίσως άθελά σου να συμβάλλεις σε κακοποιήσεις ζώων», εξηγεί η ιδιοκτήτρια του Lhasa Apso που συμμετείχε στην έκθεση, Σοφία Πολυχρονοπούλου.
«Αυτό λοιπόν που πρέπει να προσέξει όποιος για τον οποιονδήποτε λόγο θέλει μια συγκεκριμένη φυλή -αφού αναρωτηθεί πολύ σοβαρά για ποιον λόγο επιλέγει την τάδε φυλή, και όχι επειδή μου αρέσει, δεν είναι αρκετά καλός λόγος, είναι πρώτον να μάθει τα πάντα για τις ανάγκες, τα χαρακτηριστικά και την ψυχοσύνθεση της συγκεκριμένης φυλής και το αν μπορεί να τις εξυπηρετήσει, αν ταιριάζει δηλαδή αυτή η φυλή στον τρόπο ζωής του, και δεύτερον να μάθει και να προσέξει από πού θα πάρει αυτό το σκυλί.
»Γι' αυτό είναι, λοιπόν, σημαντικό το pedigree, όχι για τον άνθρωπο αλλά για τα ζώα. Θα πρέπει να βρει έναν ηθικό εκτροφέα και κυρίως να είναι σίγουρος ότι το σκυλί θα έχει pedigree, δηλαδή γενεαλογικό χάρτη. Και όχι, το pedigree δεν κοστίζει τίποτε, δεν σημαίνει τίποτε για τον άνθρωπο, δεν καλύπτει καμία ματαιοδοξία του, εκτός ίσως μόνο από την ανάγκη του να γνωρίζει ότι το σκυλί του δεν είναι προϊόν κακοποιημένων ζώων και σκύλων που τα βάζουν να γεννούν πολλές φορές, βλάπτοντάς τα. Ενα κομμάτι χαρτί είναι το pedigree, αλλά διασφαλίζει ότι το σκυλάκι του δεν προέρχεται από φάρμες ζώων, τα γνωστά puppy mills ή εκτροφείς της πίσω αυλής και αιμομιξίες.
»Να πάει να δει πώς ζουν τα σκυλιά του ανθρώπου που τα δίνει, να ρωτήσει τι τεστ υγείας έχει κάνει για τα σκυλιά αυτά, να σιγουρευτεί ότι τα σκυλάκια είναι τσιπαρισμένα και δηλωμένα, ότι έχουν δηλαδή pedigree, το επαναλαμβάνω γιατί είναι σημαντικό, και να ξέρει ότι ο σωστός, ηθικός εκτροφέας όχι μόνο θα χαρεί που του κάνουν αυτές τις ερωτήσεις, αλλά θα κάνει άλλες τόσες και περισσότερες στην υποψήφια νέα οικογένεια των κουταβιών του για να σιγουρευτεί ότι κάνει σωστά που θα τους δώσει ένα κουτάβι. Να μην το βρουν περίεργο αν τους αρνηθεί κιόλας. Πληροφορίες για όλα αυτά μπορείτε να πάρετε από τον Κυνολογικό Όμιλο Ελλάδος».