Έχουν περάσει 55 χρόνια από τις 4 Απριλίου 1968, όταν, σε εκείνον τον… μαγικό τελικό με τη Σλάβια Πράγας στο Καλλιμάρμαρο, η ΑΕΚ χάρισε στην Ελλάδα τον πρώτο ευρωπαϊκό τίτλο σε ομαδικό άθλημα στην ιστορία, το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης.
Απέναντι στη Σλάβια Πράγας της Τσεχοσλοβακίας, στον τελικό, η Ένωση επικράτησε με 89-82 στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο, από περισσότερους από 80.000 θεατές.
Αριθμός ρεκόρ για τα παγκόσμια αθλητικά δεδομένα εκείνης της εποχής! Το ρεκόρ Γκίνες για τη μεγαλύτερη προσέλευση θεατών σε αγώνα μπάσκετ διατηρείται μέχρι και σήμερα.
Άλλα 30.00 περίπου άτομα βρίσκονταν έξω από Καλλιμάρμαρο Στάδιο, ενώ από τις 18:00 (σ.σ. ο τελικός ήταν προγραμματισμένος για τις 20:30) δεν… έπεφτε καρφίτσα. Η Ελλάδα βρισκόταν σχεδόν έναν χρόνο υπό το καθεστώς της δικτατορίας των συνταγματαρχών, όταν η ΑΕΚ, έχοντας μόνο Έλληνες παίκτες στη σύνθεσή της, χάρισε στους Έλληνες φιλάθλους αυτή τη μεγάλη αθλητική επιτυχία.
Ο θρίαμβος της ΑΕΚ κόντρα σε μια από τις μεγαλύτερες ομάδες της εποχής
Προπονητής της Ένωσης ήταν ο Νίκος Μήλας, ενώ αρχηγός των «κιτρινόμαυρων» ήταν ο Γιώργος Αμερικάνος. Μαζί με τους Τρόντζο, Λαρεντζάκη, Χρηστέα, Ζούπα, Βασιλειάδη, Τσάβα, Νεσιάδη, Πετράκη, Δημητριάδη και χωρίς τον Γιώργο Μόσχο, ο οποίος έφυγε από τη ζωή χάνοντας τη μάχη με τον καρκίνο, η ΑΕΚ κατάφερε να νικήσει στον τελικό μια από τις μεγαλύτερες ομάδες της εποχής. Ο Αμερικάνος τελείωσε τον αγώνα με 29 πόντους, ο Τρόντζος με 24 και ο Ζούπας με 12 (σ.σ. λίγο πριν από το τέλος αποβλήθηκε με 5 φάουλ). Πριν από τη λήξη του αγώνα, χιλιάδες κεράκια άναψαν στο Καλλιμάρμαρο. Και με τη λήξη του χρόνου και το τελικό 89-82 υπέρ της ΑΕΚ, ακολούθησε η απονομή του τροπαίου από τον Ραϊμούντο Σαπόρτα. Αμέσως μετά, ο αρχηγός της ελληνικής ομάδας Γιώργος Αμερικάνος σήκωσε το τρόπαιο της νίκης και έκανε τον γύρο του θριάμβου, ενώ οι θεατές χειροκροτούσαν.
Η κατάκτηση του πρώτου ευρωπαϊκού τροπαίου της Ελλάδας συνδέθηκε με την ιστορική αναμετάδοση του αγώνα από τον ραδιοφωνικό σχολιαστή Βασίλη Γεωργίου, στον Ραδιοφωνικό Σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων - ο πρώτος σχολιαστής που μετέδωσε έναν χρόνο μετά (1969), απευθείας αγώνα μπάσκετ για την ελληνική τηλεόραση. Η συγκλονιστική ραδιοφωνική περιγραφή του αγώνα από τον Β. Γεωργίου είχε, επίσης, κυκλοφορήσει σε δίσκο βινυλίου. Την άνοιξη του 1968 δεν υπήρχαν ακόμη ζωντανές μεταδόσεις στην ελληνική τηλεόραση. Ο Βασίλης Γεωργίου συγκινημένος παραληρεί και κλείνει τη μετάδοση με το τρίπτυχο: «ΑΕΚ-ΕΛΛΑΣ-ΕΥΡΩΠΗ», ενώ ο τελικός έχει ολοκληρωθεί. Οι πανηγυρισμοί που ακολούθησαν δεν είχαν προηγούμενο.
«Έλεγαν πως η ΑΕΚ πλήρωσε για να πάρει το κύπελλο»
Σε… ισχυρισμούς πως η ΑΕΚ πλήρωσε για να πάρει το Κύπελλο, είχε απαντήσει ένας εκ των πρωταγωνιστών, ο Χρήστος Ζούπας, ο οποίος είχε δηλώσει: «Αυτό που έλεγαν οι κακοθελητές ήταν πως η ΑΕΚ πλήρωσε για να πάρει το κύπελλο. Ποτέ δε συνέβη κάτι τέτοιο. Η αλήθεια όμως είναι ότι την εποχή εκείνη έπρεπε και εμείς και η Σλάβια Πράγας να πάμε στη ΦΙΜΠΑ πριν από τον τελικό, να ρίξουμε κορώνα γράμματα και να βγει ο νικητής. Δεν έγινε κάτι τέτοιο. Δεν ήταν καθορισμένος από τη ΦΙΜΠΑ ο τελικός. Αυτό που έκανε η ΑΕΚ ήταν να προσφέρει στη Σλάβια τις εισπράξεις ενός αγώνα, σε περίπτωση που διεξαγόταν στο γήπεδό της, και τους υποσχεθήκαμε μία εβδομάδα φιλοξενία στην Αθήνα, με όλα τα έξοδα πληρωμένα. Το αποτέλεσμα του τελικού δεν ήταν προαποφασισμένο. Ήμασταν καλύτεροι και κερδίσαμε δίκαια. Ο αγώνας ήταν καθαρός 100%. Στο τέλος, αγκαλιαστήκαμε με τους παίκτες της Σλάβια Πράγας και κάναμε μαζί το γύρο του θριάμβου».
Κάποιες κακές γλώσσες έκαναν λόγο πως οι Τσέχοι είχαν να αντιμετωπίσουν συν τοις άλλοις τον κακό αγωνιστικό χώρο του Καλλιμάρμαρου (σ.σ. τσιμέντο), αλλά και τα δυνατά φλας των φωτορεπόρτερ, που επίτηδες τούς τύφλωναν σε κάποιες κρίσιμες επιθέσεις στα τελευταία λεπτά.
Για την AEK αγωνίστηκαν στον τελικό οι: Γιώργος Aμερικάνος (αρχηγός της ομάδας), Γιώργος Tρόντζος, Χρήστος Zούπας, Στέλιος Bασιλειάδης, Αίαντας Λαρεντζάκης, Αντώνης Xρηστέας, Απόστολος Tσάβας, Πέτρος Πετράκης, Παναγιώτης Οικονόμου. Η σύνθεση της ομάδας της Σλάβια Πράγας αποτελούνταν από τους: Zίντεκ, Pουζίτσκα, Mπάροχ, Tομάσεκ, Άμερ.
ΑΕΚ-Σλάβια Πράγας 89-82 (ημ. 47-38)
AEK: Aμερικάνος 29, Tρόντζος 24, Zούπας 12, Bασιλειάδης 11, Λαρεντζάκης 6, Xρηστέας 4, Tσάβας 3, Πετράκης, Νεσιάδης, Δημητριάδης
Σλάβια Πράγας: Zίντεκ 27, Pουζίτσκα 25, Mπάροχ 12, Mίφκα 14, Tόμασεκ 4, Αμέρ, Kονοπάτσκο
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ