Κατατέθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού η υποψηφιότητα του πολιτιστικού τοπίου του Ζαγορίου στο Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, η οποία είναι και η πρώτη υποψηφιότητα της χώρας μας σε αυτή την κατηγορία.
Η σύνταξη του φακέλου υποψηφιότητας του πολιτιστικού τοπίου ήταν το αποτέλεσμα συστηματικής συνεργασίας των Υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ και της Περιφέρειας Ηπείρου, με βάση τις επιχειρησιακές οδηγίες της Σύμβασης της UNESCO (Παρίσι, 1972) για την προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς. Στην όλη διαδικασία προετοιμασίας του φακέλου εργάστηκαν επιστήμονες πολλών και διαφορετικών ειδικοτήτων, αρχαιολόγοι, ιστορικοί, δασολόγοι, βιολόγοι, περιβαλλοντολόγοι, αρχιτέκτονες, οικονομολόγοι, εθνολόγοι.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Το Ζαγόρι, μια μοναδικής ομορφιάς και ιδιαίτερης αξίας και σημασίας περιοχή της πατρίδας μας, αποτελεί την πρώτη ελληνική υποψηφιότητα που υποβάλλεται στην UNESCO, για εγγραφή στον κατάλογο των πολιτιστικών τοπίων. Η προετοιμασία του φακέλου ήταν μακρά και σύνθετη. Απαίτησε στενή συνεργασία με την Περιφέρεια Ηπείρου, με την οποία έχουμε πάντα μια πολύ καλή συνεργασία, καθώς και με έναν μεγάλο αριθμό επιστημόνων διαφορετικών ειδικοτήτων.
Η συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στη συγκρότηση του φακέλου υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική, καθώς μία υποψηφιότητα στον τομέα του πολιτιστικού τοπίου, είναι πολύ διαφορετική από την υποψηφιότητα ενός μνημείου. Απαιτεί την εμπλοκή της κοινωνίας, των πολιτών της περιοχής. Προσδοκούμε θετικά αποτελέσματα από την αξιολόγηση της υποψηφιότητας, καθώς η ένταξη του Ζαγορίου προσδίδει υπεραξία στην περιοχή. Ευχαριστώ τον Περιφερειάρχη Αλέξανδρο Καχριμάνη, καθώς και τα στελέχη της Περιφέρειας και του ΥΠΠΟΑ για την τεράστια προσπάθεια που κατέβαλαν, προκειμένου να ανταποκριθούν στις ιδιαίτερες απαιτήσεις του φακέλου της υποψηφιότητας».
Ο φάκελος του ΥΠΠΟ για το Ζαγόρι
O φάκελος υποψηφιότητας περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα κεφάλαια που αναδεικνύουν την εξέχουσα οικουμενική αξία του πολιτιστικού τοπίου του Ζαγορίου, εκτενείς αναφορές για τη βιοποικιλότητα, την πανίδα και τη χλωρίδα του τόπου, το ξεχωριστό φυσικό περιβάλλον με τα ποτάμια, τη χαράδρα του Βίκου, τους ιδιαίτερους γεωλογικούς σχηματισμούς.
Περιλαμβάνει ακόμα κεφάλαια που αναφέρονται στην ιστορική αναδρομή της περιοχής, με έμφαση στον 17ο και 18ο αιώνα, στην πλούσια αρχιτεκτονική κληρονομιά που εναρμονίζεται με το φυσικό περιβάλλον, στα μνημεία όλων των εποχών και περιέχει τις απαραίτητες πληροφορίες για τους υπεύθυνους φορείς προστασίας.
Στον φάκελο εντάσσεται, επίσης, ο πλούτος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς όπως η μουσική, τα πανηγύρια και οι παραδόσεις. Μέρος του φακέλου αποτελεί το σχέδιο διαχείρισης, με σκοπό την προστασία όλων αυτών των στοιχείων και την ανάδειξή τους.
Ακολουθεί η αξιολόγηση, βάσει της προβλεπόμενης διαδικασίας, από τα Συμβουλευτικά Οργανα του Διεθνούς Οργανισμού, ενώ η απόφαση της ένταξης ή μη του Ζαγορίου θα ληφθεί από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς.