Δούλεψε με αρχαιολόγους σε Συρία και Αφγανιστάν. Έβλεπε χρόνο με τον χρόνο μνημεία να εξαφανίζονται. Έτσι, ο αρχιτέκτονας Υβ Oύμπελμαν συνεργάστηκε με ερευνητές της Τεχνητής Νοημοσύνης και άρχισε να δημιουργεί ψηφιακά δίδυμα μνημείων.
Ανάμεσά τους και ένα για την Αρχαία Ολυμπία και πρόσφατα η Βασιλική του Αγίου Πέτρου. Και έχει ένα «όνειρο» για την Ακρόπολη.
Ο παππούς του ως αρχιτέκτονας αναστήλωσε σημαντικά μνημεία και ναούς στη Γαλλία, κυρίως μετά τις καταστροφές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Το πάθος αυτό πέρασε στον εγγονό, τον Υβ Ούμπελμαν, που ένιωσε να συναρπάζεται από το δίπολο που συγκροτούν η αρχιτεκτονική με την τέχνη από την μία και το χρέος αναστήλωσης και διάσωσης της ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς μας. Έτσι δημιούργησε τη start up εταιρεία Iconem.
Σήμερα έχει συμπληρώσει 13 χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων από το Αφγανιστάν και τη Συρία ως το Παρίσι, την Αθήνα και τώρα το Βατικανό έχει δημιουργήσει ψηφιακά δίδυμα που θα παραδώσουν στις επόμενες γενιές ατόφια την ιστορία, την τέχνη, την ομορφιά των μνημείων και της Ιστορίας. Αυτό που κατόρθωσε στο Βατικανό σε συνεργασία με την Microsoft, με τη δημιουργία του ψηφιακού διδύμου της βασιλικής του Αγίου Πέτρου δεν έχει προηγούμενο. Όχι μόνο αποτύπωσε κάθε λεπτομέρεια που δεν είναι ορατή με γυμνό μάτι (και που δεν γνώριζαν καν καρδινάλιοι που έχουν περάσει ολόκληρη την ζωή τους εκεί), αλλά έδωσε και ένα σημαντικό εργαλείο για να γίνουν παρεμβάσεις διάσωσης σε ρωγμές και σημεία που δεν είχε εντοπιστεί η φθορά.
Ταυτόχρονα δημιουργήθηκαν νέοι αλγόριθμοι, κάμερες, εργαλεία για την ανάγκη του πρότζεκτ, τα οποία είναι τώρα διαθέσιμα στον χώρο της ΑΙ. Ο Υβ μιλά στο iefimerida για όλα αυτά και έχει και μια ενδιαφέρουσα ιδέα για τον Παρθενώνα και ίσως την επανένωσή των Γλυπτών στην Αθήνα.
Eίναι τόσο έντονη η πνευματικότητα που αναδύεται από κάθε πόρο, από κάθε πίξελ ορθότερα, αυτού του έργου, που σε κάνει να αποκτήσεις μια γεύση της πίστης, ακόμα και αν δεν είσαι θρησκευόμενος. Η δική σας σχέση με την θρησκεία ήταν παρούσα στο έργο αυτό;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Παρίσι, σε μια οικογένεια αρχιτεκτόνων με έντονη εμπλοκή στην αποκατάσταση ιστορικών μνημείων. Για εμένα η αρχιτεκτονική είναι η καλύτερη γλώσσα για να μεταφέρω την έννοια της πίστης, να μεταδώσω τις ιδέες. Ήθελα να κατακτήσω αυτή τη γλώσσα, σε συνδυασμό με τις νέες τεχνολογίες προκειμένου να μοιραστώ την ομορφιά με όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως θρησκευτικής ταυτότητας. Στο Βατικανό, με κάποιον τρόπο ερχόμαστε με την Μicrosoft να προσθέσουμε κάτι νέο στο έργο όλων των καλλιτεχνών που δημιούργησαν εδώ, στη βασιλική του Αγίου Πέτρου, αιώνες πριν. Έχουμε την ευρύτερη αποστολή να μοιραστούμε την ομορφιά, την ευφυία και την Ιστορία.
Εντυπωσιάζει όμως και η τόλμη του Βατικανού να αγκαλιάσει με τέτοιον τρόπο την τεχνολογία και δη την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Είναι ένα γενναίο βήμα αυτό που κάνει το Βατικανό ρίχνοντας τους φράχτες μεταξύ καθολικής εκκλησίας και τεχνητής νοημοσύνης. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι εργαλείο δεν είναι ιδεολογία. Είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιούμε με τη βούλησή μας για συγκεκριμένο σκοπό -ειλικρινά δεν καταλαβαίνω όσους είναι a priori εναντίον της. Σε αυτό το πρόγραμμα στη βασιλική του Αγίου Πέτρου δείχνουμε πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί θετικά. Ξέρετε, εμείς οι ίδιοι καθορίζουμε τον τελικό σκοπό. Επίσης, αυτό είναι ένα έργο που δημιουργήθηκε για την ανθρωπότητα. Το πιστεύω βαθιά αυτό. Ό,τι και να πιστεύεις, είτε είσαι άθεος είτε όχι. Βάλαμε τον άνθρωπο στο κέντρο, χρησιμοποιήσαμε το έργο αυτό ως διάλογο. Επίσης, ήταν καθοριστικό να εργαστούμε με ειδικούς στην ιστορία του ναού. Δεν προσφέρουμε ψεύτικο, κατασκευασμένο περιεχόμενο. Υπάρχει επιστημονική ακρίβεια στο έργο μας.
Από νωρίς βρεθήκατε κυριολεκτικά στα χαρακώματα, στην εμπόλεμη ζώνη.
Εργαστήκαμε σε πολλές περιοχές που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση προκειμένου να διασώσουμε την παγκόσμια κληρονομιά που βρίσκεται σε κίνδυνο. Εργαστήκαμε στο Αφγανιστάν, τη Συρία, το Ιράκ, το Μάλι, τη Λιβύη, τη Νιγηρία. Τα τελευταία δέκα χρόνια έχουμε δημιουργήσει πολλά ψηφιακά δίδυμα σε αυτές τις χώρες.
Μοιάζει να μην σας προβληματίζει ο κίνδυνος.
Ο κίνδυνος βρίσκεται παντού. Διασχίζεις ένα δρόμο στο Παρίσι και μπορεί να σε χτυπήσει ένα αυτοκίνητο. Απλώς πρέπει να οργανωθείς σωστά, με τους κατάλληλους ανθρώπους.
Από τα έργα που έχετε κάνει, πιο κοντά στην καρδιά σας ποιο είναι;
Το πιο πολύτιμο είναι αυτό που κάναμε με τη Μicrosoft στο Βατικανό. Είναι μια ευκαιρία που προσφέρεται σπάνια. Είχαμε πρόσβαση σε κάθε χώρο, ήταν απίστευτο. Υπήρξε για εμάς μια περιπέτεια, μια τεχνολογική περιπέτεια επειδή οι απαιτήσεις ήταν εξαιρετικά υψηλές και έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε τα καλύτερα εργαλεία και να συνεργαστούμε με ανθρώπους που έχουν μοναδικές γνώσεις για τη Βασιλική. Είμασταν σε ένα πλούσιο δάσος γνώσης, τεχνικών, και ανθρωπίνων σχέσεων. Είμαστε περήφανοι για αυτό το έργο.
Στην Ελλάδα μαζί με την Microsoft κάνατε το πρότζεκτ για την αρχαία Ολυμπία και συνεργαστήκατε με την École Française d'Athènes για τη Δήλο. Η Ακρόπολη θα ήταν ένας στόχος;
Ένα όνειρο είναι η Ακρόπολη, τόσο γεμάτη ιστορία, ενώ ουσιαστικά βλέπουμε μόνο το πρώτο στρώμα της ιστορίας αυτής. Θα ήθελα να ανασυστήσουμε όλα τα στάδια αυτής της ιστορίας. Και την περίοδο που ο Έλγιν άρπαξε τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Αυτό θα είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον. Και θα γινόταν ένα ακόμα σημαντικό εργαλείο στην φαρέτρα των επιχειρημάτων μας για την επανένωσή τους στην Αθήνα.
Βεβαίως. Και μην ξεχνάμε, είναι συνώνυμη η Αθήνα, η Ακρόπολη, με την Δημοκρατία. Μια λέξη που ποτέ δεν ήταν πιο επίκαιρη από ότι σημερα, στον νέο κόσμο των πολέμων, του Τραμπ, των ανισοτήτων.
Σπουδάσατε αρχιτεκτονική στις Βερσαλλίες. Πώς στραφήκατε σε αυτό που κάνετε σήμερα, με την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στα τοπόσημα και τα σύμβολα της πολιτιστικής κληρονομιάς παγκοσμίως;
Μετά τις σπουδές μου πήγα στην Ρώμη και άρχισα να εργάζομαι μαζί με τους αρχαιολόγους, ενώ συνέχισα τις σπουδές μου στην Vigna Barberini κοντά στο Palatino. Mετά τη Ρώμη βρέθηκα να δουλεύω στην Συρία με ένα δίκτυο αρχαιολόγων και ακολούθησε το Ιράν, το Αφγανιστάν, η Αίγυπτος. Ο ρόλος μου ως αρχιτέκτονας ήταν να ξαναχτίσω μνημεία υπό εξαφάνιση. Χρόνο με χρόνο έβλεπα τόσα μνημεία να αφανίζονται που σκέφτηκα ότι κάτι πρέπει να κάνω με αυτό. Ξεκίνησα 13 χρόνια πριν στο Αφγανιστάν.
Γιατί στο Αφγανιστάν;
Είχα εργαστεί αρκετά εκεί μαζί με τους αρχαιολόγους. Έβλεπα μνημεία να εξαφανίζονται για να χτιστούν δρόμοι. Έτσι συνδύασα τη δουλειά μου με ερευνητές της τεχνητής νοημοσύνης για να δημιουργήσουμε ψηφιακά δίδυμα. Χρειαζόμασταν νέα εργαλεία για να καταγράψουμε τα μνημεία. Ξεκίνησα μόνος, ίδρυσα την εταιρεία το 2013 και σήμερα η εταιρεία εδρεύει στο Παρίσι, έχουμε 20 συνεργάτες και συνεχίζουμε να εργαζόμαστε σε όλο τον κόσμο.
Ποιο είναι το μότο σας;
Η εμμονή μου να μοιραστώ την ομορφιά της τέχνης που βρίσκεται υπό εξαφάνιση, και της τέχνης που είναι αόρατη. Για την αθέατη ομορφιά εργαζόμαστε.
Ποια ήταν η πρώτη σας εμπειρία μέσα σε ένα μνημείο που σας έχει μείνει αλησμόνητη;
Ήμουν πέντε, ή έξι ετών σε μια εκκλησία στο Παρίσι με τους γονείς μου και δεν με ενδιέφερε τίποτα. Βαριόμουν. Ώσπου ξαφνικά σήκωσα το κεφάλι μου και είδα τον θόλο. Η μητέρα μου μου έδωσε χαρτί και ένα μολίβι και άρχισα να τον ζωγραφίζω στο χαρτί. Ζωγράφιζα πολύ όταν ήμουν μικρός και σύντομα από τη ζωγραφική στο χέρι πέρασε στο 3D ψηφιακό σχέδιο.