Φωτογράφισε με τη μέθοδο camera obscura συγκλονιστικά αρχαία μνημεία της Αττικής το καλοκαίρι του 2021 και «επανασύστησε» την ελληνική αρχαιότητα μέσα από τους «New York Times». Τώρα, οι εικόνες αυτές της Vera Lutter εκτίθενται στην Αθήνα, στην Gagosian.
«Υπάρχει απλά τόση συγκλονιστική ομορφιά και μεγαλοπρέπεια και κλίμακα στην Αθήνα. Πάντα με εντυπωσίαζε το τι κίνησε τους ανθρώπους εκείνου του καιρού να κατασκευάσουν αυτά τα οικοδομήματα», λέει η σπουδία Γερμανίδα φωτογράφος Vera Lutter.
Πέρυσι, καθώς η Ελλάδα έβγαινε πληγωμένη από ένα καλοκαίρι καταστροφικών πυρκαγιών, η Lutter παρουσίαζε σε όλο τον κόσμο μέσα από το εξώφυλλο του περιοδικού των «New York Times» και από πολυσέλιδο αφιέρωμα τους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας φωτογραφημένους μέσα από ένα μοναδικό παιχνίδι του μαύρου με το λευκό. Εναν τρόπο που αναδείκνυε απρόσμενα και υποβλητικά ακόμα περισσότερο την ομορφιά, την Ιστορία, την ενδοξότητα αυτών των χώρων.
Τώρα, κάποια από τα έργα αυτά έρχονται στην Αθήνα από την περίφημη διεθνή αίθουσα Τέχνης Gagosian, με την έκθεση «Fragments of Time Past» ως τις 28 Μαΐου. Φωτογραφίες από την αρχαία αρχιτεκτονική της Αττικής καθώς και εικόνες από τους ελληνικούς ναούς της Ποσειδωνίας (Paestum) στην Κάτω Ιταλία και από κλασικά γλυπτά που στεγάζονται στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης. Πρόκειται για την πρώτη ατομική έκθεση της Lutter στην Αθήνα εδώ και πάνω από 15 χρόνια.
Φωτογραφίζοντας μνημεία μέσα στις φωτιές του καλοκαιριού
Ολα ξεκίνησαν όταν οι New York Times Magazine ανέθεσαν στη Lutter να κάνει το συγκεκριμένο πρότζεκτ το καλοκαίρι του 2021. Η φωτογράφος επισκέφθηκε την Ακρόπολη και την Ακαδημία Πλάτωνος στην Αθήνα καθώς και το Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, τον Αύγουστο του 2021, παρά τις ακραίες υψηλές θερμοκρασίες και τις πυρκαγιές που έπλητταν την Ελλάδα εκείνη την περίοδο. Καθώς ο χρόνος έκθεσης των φωτογραφιών της είναι μεγάλος, οι επισκέπτες που περιδιάβαιναν τους αρχαιολογικούς χώρους δεν άφησαν ορατά ίχνη στις εικόνες, ενώ τα ακαθόριστα όρια της κίνησης των δέντρων έρχονται σε αντίθεση με τη συμπαγή σταθερότητα της αρχιτεκτονικής.
Αξιοποιώντας τις ανθεκτικές στον χρόνο πτυχές του μέσου της -σε αντιδιαστολή με το θεωρητικώς φευγαλέο της «καθοριστικής στιγμής»- και απέχοντας από χειρισμούς στον σκοτεινό θάλαμο ή από ψηφιακές αλλοιώσεις, η Lutter συνομιλεί με τις βασικές αρχές της φωτογραφίας.
Η κλίμακα, η υλικότητα και η χρονικότητα της διαδικασίας της δημιουργούν εικόνες που μεταμορφώνουν τα αρχαία θέματα, αποκαλύπτοντας την ομορφιά τους με πρωτόγνωρους, εντυπωσιακά σύγχρονους τρόπους.
Η Lutter τραβάει τις φωτογραφίες της με φωτογραφικές μηχανές χωρίς φακούς και με μικροσκοπικό διάφραγμα, τις οποίες κατασκευάζει η ίδια αξιοποιώντας σαν camera obscura αντικείμενα που κυμαίνονται από μπαούλα ως κοντέινερ και ολόκληρα δωμάτια. Τοποθετώντας φωτοευαίσθητο χαρτί στο πίσω τοίχωμά τους, χρησιμοποιεί μεγάλους χρόνους έκθεσης που μπορεί να διαρκούν από ώρες έως και μήνες.
Φωτογραφίζοντας τον Ναό του Ποσειδώνα μέσα από κοντέινερ
Οι τελικές εικόνες είναι μοναδικές: απευθείας αποτυπώσεις του φωτεινού ίχνους των θεμάτων της σε αρνητική τονικότητα, με ουρανούς απιθάνως σκοτεινούς και γωνιές κτιρίων κρυμμένες στη σκιά να μεταμορφώνονται σε εκτυφλωτικό λευκό. Η γοητεία την οποία ασκεί ο χρόνος στην Lutter την έχει οδηγήσει σε τόπους πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους, από σύγχρονα αστικά τοπία έως αρχαιολογικούς χώρους. Οι εικόνες της είναι διαλογισμοί στην ιστορία της ανθρώπινης δημιουργικότητας και στην ανθεκτικότητα των δομημένων κατασκευών.
Για να φωτογραφίσει τους δωρικούς ναούς της Ποσειδωνίας, η Lutter χρησιμοποίησε σαν φωτογραφική μηχανή ένα μεγάλο κοντέινερ, δημιουργώντας εκτεταμένες εικόνες που λειτουργούν ως σχόλιο στην κλίμακα της μνημειώδους αρχιτεκτονικής.
Στις εικόνες των ναών της κλασικής εποχής έρχονται ως συμπλήρωμα φωτογραφίες ελληνικών και ρωμαϊκών γλυπτών από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (MET) που απεικονίζουν επί μέρους αγάλματα και συλλογές μικρότερων έργων σε μια προθήκη, συλλαμβάνοντας ταυτόχρονα αρχαία θραύσματα και τους γύρω εκθεσιακούς χώρους.
Τα έργα αυτά συνδέονται με εκείνα της πιο πρόσφατης έκθεσης που έχει πραγματοποιήσει η Lutter σε μουσειακό χώρο, και συγκεκριμένα στο Los Angeles County Museum of Art με τίτλο Museum in the Camera, που παρουσιάζουν μεγάλης κλίμακας εικόνες της αρχιτεκτονικής, των αιθουσών και των συλλογών του μουσείου τις οποίες φωτογράφισε κατά τη διάρκεια της διετούς παραμονής της εκεί.
Η έκθεση Fragments of Time Past θα συνοδεύεται από ένα βιβλίο με τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση καθώς και ένα δοκίμιο της Jean Dykstra.
Gagosian, Αναπήρων Πολέμου 22,
+30 210 36 40 215