Μια αριστουργηματική προσωπογραφία του Τσαρούχη, συναντά περίτεχνα κοσμήματα από την Αμφίπολη. Μια ορμητική θαλασσογραφία του Βολανάκη επελαύνει πλάι σε αγγεία με απεικονίσεις από τη ζωή στη θάλασσα. Η Τράπεζα της Ελλάδος πραγματοποιεί μια έκθεση-έκπληξη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας.
Ηταν περίπου πριν από ενάμιση χρόνο, όταν γεννήθηκε η ιδέα για την συνεργασία της Τράπεζας της Ελλάδος με ένα αρχαιολογικό μουσείο, για τη δημιουργία μιας έκθεσης που γεφυρώνει τη νεοελληνική τέχνη με συγκεκριμένες αρχαιότητες.
Οταν ο αρχαιολόγος Μιχάλης Λυχούνας του Αρχαιολογικού Μουσείου Καβάλας βρέθηκε στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς και είδε την έκθεση «Τόποι αναφοράς», προσέγγισε αμέσως την επιμελήτρια Χάρις Κανελλοπούλου και τον Παναγιώτη Παναγάκη, Διευθυντή στο Κέντρο Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας της Ελλάδος αναζητώντας έναν τρόπο από κοινού παρουσίασης των δύο συλλογών. Ετσι προέκυψε η έκθεση «Σημείο Συνάντησης» που εγκαινιάζεται στις 5 Δεκεμβρίου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας.
Προτομή γυναικείας μορφής με ίχνη χρωμάτων, β΄ μισό του 4ου αι. π.Χ.
Συνολικά 78 έργα της μόνιμης συλλογής της Τράπεζας της Ελλάδος ταξίδεψαν στην Καβάλα για να συναντηθούν με την προϊστορική συλλογή που φτάνει μέχρι τα ελληνιστικά χρόνια της Νεαπόλεως κι ακόμα έως τη βυζαντινή Χριστούπολη και τη νεότερη Καβάλα. Από αυτά τα έργα τα 38, κυρίως λάδια και πίνακες εκτίθενται στο ισόγειο ανάμεσα στα εκθέματα της μόνιμης συλλογήςτου Αρχαιολογικού Μουσείου, ενώ τα υπόλοιπα 40 είναι μια συλλογή από λιθογραφίες. Εκτίθεται στον πρώτο όροφο του μουσείου, στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων, αποτελούν όμως μια σαφέστατη συνέχεια της αφήγησης που εκκινεί από το ισόγειο, αφού έχουν θεματολογία που αφορά στην αρχαία Ελλάδα.
Γύζης, Τσαρούχης, Βολανάκης ταξιδεύουν στην Καβάλα
Η Χάρις Κανελλοπούλου φρόντισε να δημιουργήσει μικρές αφηγήσεις με κοινές θεματικές σε όλη τη διαδρομή της έκθεσης. Εξιχνίασε πώς ερεθίσματα σε σχέση με την τεχνοτροπία, τη γραφή, τις υφές και τα υλικά δημιουργίας των καλλιτεχνημάτων του αρχαίου και του νεότερου κόσμου ενεργοποιούν την παράλληλη και διαφορετική προσέγγιση αρχαίων και νεότερων έργων τέχνης και οδηγούν σε νέες στάσεις θέασης μέσα στον μουσειακό χώρο.
Η περιγραφή της μεγάλης συνομιλίας που αρθρώνεται τελικά είναι γοητευτική: εκθέματα από το νεκροταφείο της αρχαίας Αμφιπόλεως – προτομές γυναικείων μορφών εξαιρετικής τεχνικής και περίτεχνα κοσμήματα – βρίσκονται σε παράλληλη θέαση με γυναικεία πορτρέτα των Γεώργιου Ιακωβίδη, Ορέστη Κανέλλη και Γιάννη Τσαρούχη· θαλασσογραφίες του Κωνσταντίνου Βολανάκη συνυπάρχουν με αγγεία που οι αναπαραστάσεις τους αφηγούνται τη δραστηριότητα των αρχαίων πόλεων της περιοχής μέσω της θαλάσσιας οδού· ενώ στην αίθουσα που αφιερώνεται στην Παρθένο, προστάτιδα θεότητα της Νεαπόλεως, εμφανίζεται η Παλλάδα Αθηνά, εμβληματική απεικόνιση της προστάτιδας της Αθήνας από τον Νικόλαο Γύζη.
Η αρχή της νέας εξωστρέφειας της Τράπεζας της Ελλάδος
Στον πρώτο όροφο, το «Σημείο Συνάντησης» μεταξύ αρχαίου και νεότερου κόσμου αναδεικνύεται μέσα από έργα Ελλήνων (Άγγελος Γιαλλινάς, Γιαννούλης Χαλεπάς, Γεώργιος Χατζόπουλος) και ξένων δημιουργών (James Basire, Pierre Bouillon κ.ά.), σύμφωνα με τα οποία ιδεώδη της αρχαιότητας θαυμάζονται και αντανακλώνται στον τρόπο που καταγράφονται τόποι και άνθρωποι, καθώς και αρχαία μνημεία και καλλιτεχνικές δημιουργίες. Παράλληλα, επιλεγμένες αρχαιότητες από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου εισέρχονται σε αυτό το σκέλος της έκθεσης και συνδιαλέγονται με τις θεματικές των χαρακτικών της νεότερης εποχής, ενεργοποιώντας και εδώ έναν νέο κύκλο παρατήρησης και συσχέτισης των έργων. Πιθαμφορείς από την Πάρο που βρέθηκαν στις αποικίες της Θάσου (7ος αι. π. Χ.), μαρτυρούν τις οικονομικές και πολιτιστικές σχέσεις που ανέπτυξαν οι πόλεις αυτές μέσω της θαλάσσιας οδού με κέντρα της ηπειρωτικής Ελλάδας, του Αιγαίου και της Μικράς Ασίας ήδη από τα αρχαϊκά χρόνια.
Η Τράπεζα της Ελλάδος με την έκθεση αυτή ξεκινά τη μεγάλη έξοδο προς όλη τη χώρα. Η εποχή της εξωστρέφειάς της άρχισε το 2013 όταν δημιουργήθηκε το Κέντρο Πολιτισμού και το Μουσείο της Τράπεζας, ενισχύθηκε με τη μεγάλη έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη και τώρα ακολουθεί η περιφέρειας. Πληροφορίες του iefimerida αναφέρουν ότι σύντομα θα δούμε συνέχεια αυτής της εξόδου και σε άλλα σημεία της Ελλάδας.
Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας Ερυθρού Σταυρού 17, 65403 Καβάλα Διάρκεια έκθεσης: 5 Δεκεμβρίου 2019 – 1 Μαρτίου 2020