Τη δική του λάμψη διεκδικεί το μικρό θέατρο της Επιδαύρου στις καλοκαιρινές παραστάσεις του Φεστιβάλ Αθηνών.
Μάλιστα η θέση του στη «σκιά» της Επιδαύρου και των παραστάσεών της, αρχίζει από την αρχαιότητα.
Η αρχική μορφή του θεάτρου της πόλης της Επιδαύρου τοποθετείται στον 4ο π.Χ. αι. Αντίθετα από το διάσημο, περίπου σύγχρονο θέατρο του Ασκληπιείου που προοριζόταν να δεχτεί μεγάλα πλήθη προσκυνητών από ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο κατά τις εορτές, αυτό προοριζόταν να καλύψει μόνο τις ανάγκες των κατοίκων της μικρής πόλης. Έτσι το μέγεθός του ήταν πολύ μικρότερο (9 κερκίδες με 18 σειρές εδωλίων, χωρητικότητας περίπου 2.000 θέσεων).
Αυτό το καλοκαίρι θεατρικές παραστάσεις και μουσική περιλαμβάνει το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου στη Μικρή Επίδαυρο, καθώς και μία παράσταση με την υπογραφή του συγγραφέα Χρήστου Χωμενίδη.
Πρόκειται για το θέατρο της πόλης-κράτους της Επιδαύρου που βρισκόταν στην αργολική παραλία του Σαρωνικού. Στην πόλη αυτή ανήκε ως κύριο θρησκευτικό κέντρο το ιερό του Ασκληπιού στην παραπλήσια ορεινή ενδοχώρα, σε απόσταση τεσσάρων περίπου ωρών με τα πόδια.
Η ιδιαιτερότητα του θεάτρου της Μικρής Επιδαύρου
Όλα τα λίθινα εδώλια φέρουν επιγραφές με ονόματα αξιωματούχων – χορηγών από τα οποία μαθαίνουμε ότι το επιδαύριο θέατρο ήταν αφιερωμένο στο θεό Διόνυσο.
Η κατασκευή του θεάτρου πρέπει να διήρκεσε από τον 4ο π.Χ. αι. μέχρι τα Ελληνιστικά χρόνια. Κατά τη διάρκεια της Ρωμαιοκρατίας το θέατρο υπέστη ριζική αναμόρφωση, τα εδώλια αναδιατάχθηκαν, η ορχήστρα έγινε ημικυκλική και το αρχικό σκηνικό οικοδόμημα έδωσε τη θέση του σε ένα νέο, χτισμένο πλησιέστερα στο κοίλο. Ο χώρος φιλοξενούσε παραστάσεις δράματος και άλλες θρησκευτικές και δημόσιες εκδηλώσεις της πόλης. Ο Παυσανίας που επισκέφθηκε την πόλη της Επιδαύρου στα μέσα του 2ου αιώνα μ.Χ. αναφέρει τους ναούς, την αγορά και το λιμάνι, αλλά για το θέατρο δεν κάνει λόγο.
Το μικρό θέατρο της Επιδαύρου λειτούργησε επί περίπου επτά αιώνες. Όταν εντοπίστηκε ήταν ολοκληρωτικά καλυμμένο από έναν ελαιώνα. Η ανασκαφή του ξεκίνησε από την Ευαγγελία Δεϊλάκη στις αρχές της δεκαετίας του ΄70 και εξελίχθηκε αργά.
Το Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου βρίσκεται στην Αργολίδα σε απόσταση περίπου δύο ωρών με ιδιωτικό μέσο από την Αθήνα και μισής ώρας από το Ναύπλιο. Η είσοδος στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου γίνεται μέσω της Παλιάς Επιδαύρου: είτε από τη νότια πλευρά της παραλία της, είτε από την πλευρά του Iσθμού της Κορίνθου.
Το φετινό πρόγραμμα είναι πλούσιο και για όλα τα γούστα. Το φετινό πρόγραμμα στη Μικρή Επίδαυρο αρχίζει στις 25 Ιουνίου και θα κλείσει στις 12 Αυγούστου
Το πρόγραμμα της Μικρής Επιδαύρου για το καλοκαίρι του 2023
Ψαραντώνης 8 Ιουλίου στη Μικρή Επίδαυρο
Η πρεμιέρα στη Μικρή Επίδαυρο γίνεται με τον Ψαραντώνη. Δεν είναι εύκολο να μιλήσει κανείς για τον Ψαραντώνη χωρίς να πέσει στην παγίδα των κλισέ. Άλλωστε, δεν υπάρχουν πολλά που δεν έχουν ειπωθεί γι’ αυτή τη μοναδική περίπτωση καλλιτέχνη που εδώ και 60 χρόνια πλουτίζει με τη μουσική του την κρητική, τη μεσογειακή και την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.
Απόκοσμος, άχρονος και βαθιά γειωμένος, σε κάθε του συναυλία μαγεύει με την απαράμιλλη δεξιοτεχνία του στην κρητική λύρα και συγκλονίζει με την ερμηνεία του· πατώντας γερά στο παρελθόν αυτοσχεδιάζει και δημιουργεί μια νέα παράδοση· βρυχάται και ζωντανεύει τον αρχέγονο ήχο της Κρήτης.
Φέτος, στα 85 του χρόνια, ο μεγάλος λυράρης θα συναντήσει το κοινό του Φεστιβάλ στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου.
Συμπτώματα από την έλλειψη βάρους του Γιάννη Σκαραγκά, 14, 15 Ιουλίου
Είναι η μοίρα μας μια δεύτερη ευκαιρία που μας πρόσφεραν; Μπορούμε να ξεφύγουμε από τον χαρακτήρα μας επειδή μας αγάπησαν πολύ; 19 Ιουλίου 1969: Δύο μέρες πριν την πρώτη προσεδάφιση του ανθρώπου στη Σελήνη, ο δικηγόρος ενός νεαρού που αθωώθηκε για τον φόνο της μητέρας του επισκέπτεται με τη γυναίκα του την εξοχική κατοικία της οικογένειας του πελάτη του. Αυτό που έμοιαζε αρχικά με ταξίδι αναψυχής εξελίσσεται σε μια βίαιη ψυχολογική ιστορία καλά κρυμμένων μυστικών και ανατροπών…
Εμπνευσμένο από τις Ευμενίδες του Αισχύλου, το έργο Συμπτώματα από την έλλειψη βάρους του Γιάννη Σκαραγκά, διεθνώς βραβευμένου πεζογράφου, θεατρικού συγγραφέα, είναι μια ιστορία για τη βαρύτητα της τραυματικής ανάμνησης αλλά και για τον ανθρώπινο χαρακτήρα, που είτε σε έναν άλλο πλανήτη είτε σε μια νέα εποχή κουβαλάει το ίδιο, αφόρητο σκοτάδι.
Η παράσταση της Έμιλυς Λουίζου, νέας σκηνοθέτιδας με έδρα το Λονδίνο, μας μεταφέρει σ’ ένα καθαρτήριο, όπου οι ήρωες προσέρχονται για να εξαγνιστούν. Παρότι ο Άρειος Πάγος αθώωσε τον Ορέστη, η πραγματική δίκη φαίνεται ότι συμβαίνει τώρα, κεκλεισμένων των θυρών. Η μνήμη είναι ρευστή και οι Ερινύες πάντα παρούσες: όσο κι αν εξευμενιστούν, η ουλή θα παραμένει ανοιχτή, σαν αιώνια πληγή.
Παίζουν (αλφαβητικά) Μελαχρινός Βελέντζας, Σύρμω Κεκέ, Νεφέλη Κουρή, Χριστίνα Μαξούρη, Ελένη Μπούκλη, Αιμιλιανός Σταματάκης
Παντελής Φλατσούσης Θήβα: A Global Civil War 21, 22 Ιουλίου
Ποιες διεργασίες της μνήμης τίθενται σε λειτουργία σε περιπτώσεις που ολόκληρες κοινωνίες έρχονται αντιμέτωπες με τα τεράστια συλλογικά αλλά και τα ανεπούλωτα ατομικά τραύματα των εμφυλίων πολέμων; Μπορούμε να τις αφηγηθούμε σκηνικά με αφετηρία τον αρχαίο μύθο για να δημιουργήσουμε μια νέα οικουμενική αφήγηση;
Στο Επτά επί Θήβας του Αισχύλου ένας αδελφός εκστρατεύει κατά του αδερφού του και της πόλης του∙ στο τέλος και οι δύο πεθαίνουν, ο ένας από το χέρι του άλλου. Ο πόλεμος δεν είναι ακριβώς εμφύλιος, είναι όμως σίγουρα αδελφοκτόνος. Στη σημερινή ιστορική συγκυρία, όπου τοπικό και παγκόσμιο συναντιούνται, η δυσοίωνη προοπτική ενός Γ΄ παγκοσμίου πολέμου θα έμοιαζε άραγε με παγκόσμιο εμφύλιο;
Μετά το Εθνικό ντεφιλέ που παρουσίασε στο πλαίσιο του Κύκλου 1821, ο Παντελής Φλατσούσης ανιχνεύει εκ νέου τη σύνδεση σκηνής και πρόσφατης ιστορίας με όχημα το θέατρο ντοκουμέντο, εστιάζοντας αυτή τη φορά στο φαινόμενο του εμφυλίου πολέμου. Φέρνοντας στη σκηνή αφηγήσεις ανθρώπων που έζησαν τον εμφύλιο στις χώρες τους στο πρόσφατο παρελθόν, η παράσταση, που σχεδιάστηκε με ανάθεση ειδικά για τη Μικρή Επίδαυρο στο πλαίσιο του Κύκλου Contemporary Ancients, εξερευνά την πραγματικότητα του εμφυλίου πολέμου μέσα από το αποτύπωμά του στο πιο ευαίσθητο, ίσως, σημείο την ατομική μνήμη· εκεί που ατομικές και συλλογικές ταυτότητες αλληλεπιδρούν σε τέτοιον βαθμό ώστε να μπορούν να ιδωθούν ως «γεωπολιτικές ταυτότητες».
Τέσσερις επαγγελματίες ηθοποιοί από διαφορετικές χώρες του κόσμου (Βοσνία, Ελλάδα, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Λίβανος) μετατρέπονται σε αφηγητές-διαμεσολαβητές μεταξύ τοπικού και παγκόσμιου, συγκαιρινού και αιώνιου, σε μια παράσταση μεταξύ ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, θεάτρου και κινηματογράφου, σε διάλογο με το Επτά επί Θήβας. Και μαζί με τους θεατές ανιχνεύουν το γιατί ο πόλεμος, παρότι μισητός απ’ όλους, εξακολουθεί να διαμορφώνει τα ανθρώπινα πεπρωμένα.
Παίζουν Vedrana Bozinovic, Racha Baroud, Albertine Itela, Γιώργος Κριθάρας. Συμμετέχουν 2 μουσικοί επί σκηνής
Σαράντος Γεώργιος Ζερβουλάκος Φιλοκτήτης 28, 29 Ιουλίου
Ο συγγραφέας Χρήστος Οικονόμου, βραβευμένος με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, το Prix Littéraire des Jeunes Européens, το Chowdhury Prize in Literature και το O. Henry Prize for Short Fiction, παραδίδει το θεατρικό έργο που έγραψε μετά από ανάθεση του Φεστιβάλ για το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της Μικρής Επιδαύρου, στο πλαίσιο του Κύκλου Contemporary Ancients.
Ο Φιλοκτήτης είναι ηγετικό στέλεχος μιας ένοπλης επαναστατικής οργάνωσης. Έπειτα από μια αποτυχημένη επίθεση, που είχε ως συνέπεια να τραυματιστεί θανάσιμα μια νεαρή γυναίκα, εγκαταλείπει την οργάνωση και βρίσκει καταφύγιο σ’ έναν τόπο αυτό-εξορίας. Οι ενοχές για το θανάσιμο σφάλμα του, τον σημαδεύουν σωματικά και ψυχικά: έχει γεράσει πρόωρα, υποφέρει από μια ανοιχτή πληγή στο πόδι, και στις παραισθήσεις του βλέπει το φάντασμα της νεκρής γυναίκας. Χρόνια αργότερα, δύο νεότερα μέλη της οργάνωσης, η Καμία και ο Πυρ, αναλαμβάνουν να βρουν τον Φιλοκτήτη και να τον πείσουν να επιστρέψει στην ενεργό δράση. Η συνάντηση τους θα πάρει τον χαρακτήρα μιας αναμέτρησης που θα αποβεί μοιραία για όλα τα πρόσωπα.
Παίζουν (αλφαβητικά) Γιώργος Κατσής, Λευτέρης Πολυχρόνης, Γαλήνη Χατζηπασχάλη και άλλος ένας ηθοποιός
Τάκης Τζαμαργιάς, Γίνεται δέντρο το πουλί; του Χρήστου Χωμενίδη
Δύο τόποι, δύο κόσμοι. Από τη μια οι Δελφοί ως ουτοπία της μυθικής εποχής στο σήμερα, κοντά στο χιονοδρομικό και τις ταβέρνες της Αράχωβας, Από την άλλη η Αθήνα με τη φαυλότητα και την πολιτική της διαφθορά. Ανάμεσά τους ένα παιδί έκθετο, ένα ζευγάρι άτεκνο, μια τυχαία συνάντηση και όλα θα μπορούσαν να διορθωθούν.
Στη σημερινή ιλιγγιώδη εποχή, ο Ίων του Χωμενίδη επιλέγει τη μοναχική και υγιή συμβίωση με τη φύση, τις χαρές της και τα γλέντια της κι αρνείται τη φθορά της εμπλοκής στα κοινά.
Εκκινώντας από τον Ίωνα, ακατάτακτη τραγωδία του Ευριπίδη –περισσότερο θα της ταίριαζε ίσως ο χαρακτηρισμός «ειρωνικό δράμα»–, ο Χρήστος Χωμενίδης έχει γράψει ένα έργο που διαλαμβάνει –ανάλαφρα μα καίρια– θεμελιώδη, διαχρονικά ζητήματα τις ρίζες κάθε ανθρώπου, την εξουσία, τον έρωτα, τον πόθο.
Ο Τάκης Τζαμαργιάς εμπνέεται από το έργο του Χωμενίδη και δημιουργεί μια παράσταση ευφορικά βαλκανική με φαντεζί τραπέζια πάνω στα αναθήματα των Δελφών και άφθονη σαμπάνια. 4 και 5 Αυγούστου
Παίζουν (αλφαβητικά) Γεράσιμος Γεννατάς, Eυγενία Δημητροπούλου, Λένα Δροσάκη, Στέλιος Ιακωβίδης, Γωγώ Μπρέμπου, Δημήτρης Φουρλής
Σταμάτης Κραουνάκης, Έρως ανίκατε μάχαν, 12 Αυγούστου
Ο Σταμάτης Κραουνάκης, ένα πολύ ξεχωριστό κεφάλαιο της σύγχρονης ελληνικής μουσικής, θα μας ταξιδέψει στην τρυφερή, τη σπαρακτική, την αγαπητική πλευρά του για μια μαγική βραδιά στη Μικρή Επίδαυρο. Έχει ετοιμάσει μια μεγάλη βόλτα στα ερωτικά τραγούδια του μέσα στις δεκαετίες· τραγούδια που, όπως λέει ο ίδιος ο συνθέτης, «κάνανε παρέα στις συντροφιές των Ελλήνων στις μοναξιές, στις συνάξεις, στις ιδιωτεύσεις, από τα πολύ πολύ γνωστά μέχρι κάποια που άντεξαν στη σκιά για ν’ αποκαλυφθούν σ’ αυτό το θέατρο των συνελεύσεων και των θυσιών». Special Guest Λυδία Φωτοπούλου
Παράλληλα 25 Ιουνίου με 2 Ιουλίου πραγματοποιείται η Πάροδος
Η Πάροδος, το διακαλλιτεχνικό ερευνητικό πρόγραμμα που εγκαινιάστηκε το 2021 με στόχο την ανανεωτική προσέγγιση στη δραματουργία του Αρχαίου Δράματος, επιστρέφει αντλώντας έμπνευση από τη θεματική της ελευθερίας με αφετηρία τον Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου.
Για τρίτη συνεχή χρονιά, το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου διοργανώνει Studio Residency στη Μικρή Επίδαυρο, επιθυμώντας να δώσει τη δυνατότητα σε καλλιτέχνεςιδες από διαφορετικά πεδία να προχωρήσουν υπό ιδανικές συνθήκες την έρευνά τους in situ. Συγκεκριμένα, απευθύνεται σε νέουςες καλλιτέχνες*ιδες που έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους στη σκηνοθεσία θεάτρου, τον χορό ή/και τη χορογραφία, την υποκριτική, τη θεατρολογία, το λυρικό θέατρο, στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, τα τελευταία 6 χρόνια.
Τον γενικό συντονισμό και την καθοδήγηση φέτος έχει αναλάβει η σκηνοθέτιδα και δραματουργός Αργυρώ Χιώτη. Μαζί της, οι διεθνώς καταξιωμένοι Jean-Yves Ruf, σκηνοθέτης, δραματουργός, ηθοποιός και παιδαγωγός, μεταξύ άλλων, στα Rencontres Internationales de Mise en Scène (RIMES) και Chantiers Nomades, Lisaboa Houbrechts, δραματουργός και σκηνοθέτιδα που ξεκίνησε την δημιουργική πορεία της στην ομάδα των Need Company (Jan Lauwers) ενώ μαθήτευσε πλάι στον Alain Platel και ο Eric Vautrin, δραματουργός, βασικός συνεργάτης του Théâtre Vidy-Lausanne, συνεργάτης του Philippe Quesne και καθηγητής-ερευνητής παραστατικών τεχνών.
Αντιμετωπίζοντας τη σκηνή μέσα από μια ολιστική προσέγγιση όπου λόγος, σώμα, φωνή, εικόνα, μουσική, συνεργούν και αλληλοσυμπληρώνονται, η φετινή Πάροδος αγκαλιάζει τόσο τη δραματουργία του λόγου, όσο και την κινητική και φωνητική έρευνα και το λυρικό τραγούδι, καθώς και τη χορικότητα, σε σχέση πάντα με το Αρχαίο Δράμα και τη σημερινή σκηνική του απόδοση.
Η ομάδα θα εργαστεί αρχικά στην Αθήνα (20 - 24 Ιουνίου) και στη συνέχεια, στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου (26 Ιουνίου - 01 Ιουλίου).
Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί στις 2 Ιουλίου με ανοιχτή πρόβα & συζήτηση μεταξύ των συντελεστών της καλλιτεχνικής ομάδας, των συντονιστών του προγράμματος και της Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικτύου Αρχαίου Δράματος.